انتخابات در کشور ممکن است در یک مرحله نباشد و به دور دوم نیز بکشد. چه زمانی انتخابات به دور دوم کشیده میشود؟ آیا میدانید با وجود چه شرایطی انتخابات به دور دوم کشیده میشود؟ رییس جمهور باید اکثریت مطلق آرا را کسب کند. در ادامه درباره مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری و جزییات دیگر از آن بخوانید.
در صورتی که هیچکدام از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری اکثریت مطلق کل آرای مأخوذه را به دست نیاورند انتخابات به مرحله دوم کشیده میشود. طبق ماده ۱۳ قانون انتخابات ریاستجمهوری: چنانچه در مرحله اول برای هیچیک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردید انتخابات دو مرحلهای خواهد شد بدین معنی که دو نامزدی که بیشترین آراء را در مرحله اول داشتهاند در انتخابات مرحله دوم شرکت میکنند.
بخش پایانی اصل ۱۱۷ قانون اساسی در این رابطه مقرر داشته: اگر بعضی از نامزدهای دارنده آرای بیشتر، از شرکت در انتخابات منصرف شوند، از میان بقیه، دو نفر که در دور نخست بیش از دیگران رای داشتهاند برای انتخاب مجدد معرفی میشوند.
اکثریت مطلق یا اکثریت تام از نظر لغوی به معنای «نصف به علاوه یک یا تعداد آرایی که لااقل مساوی نصف به علاوه یک باشد» آمده است. در اصطلاح حقوقی نیز همانند معنای لغوی اکثریت مطلق به نصف به علاوه یک کل نفوس یک گروه (اعم از حاضرین و غایبین) معنا شده است.
در قوانین معتبر و جاری کشور تنها تعریفی که به صراحت از اکثریت مطلق مشاهده میشود، تعریفی است که قانونگذار در قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۷۹ از این تأسیس حقوقی به دست داده است. ماده ۹۶ قانون مزبور پس بیان نصاب رسمیت جلسات مقرر میدارد «… اکثریت مطلق وقتی حاصل میشود که بیش از نصف نمایندگان حاضر، رأی مثبت دهند…» به این ترتیب برای پیروزی یک نامزد در مرحله اول انتخابات، کسب بیش از ۵۰ درصد آرا لازم است.
مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری چه زمانی برگزار میشود؟ ایسنا نوشت: محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور خاطرنشان کرد: اگر نامزدها در مرحله اول اکثریت مطلق آرا را بدست نیاورند، انتخابات به مرحله دوم میرود و دو نفری که بیشترین آرا را بدست آوردند، به مرحله دوم میروند. اکثریت آرا شامل همه آرا صحیح و باطله خواهد بود.
سخنگوی ستاد انتخابات کشور با بیان اینکه مرحله دوم در روز ۱۵ تیر برگزار میشود، یادآور شد: کسانی که متولد ۸ تیر ۸۵ به قبل هستن میتوانند در انتخابات شرکت کنند. کسانی که در مرحله اول شرکت نکردند، در مرحله دوم میتوانند شرکت کنند.
طحان نظیف در پاسخی مبنی بر اینکه در صورت دو مرحلهای شدن انتخابات پیش رو، آیا امکان اخذ رای در مرحله دوم انتخابات به صورت الکترونیکی وجود دارد تاکید کرد: با توجه به کمبود زمانی که عملاً با آن مواجه هستیم در صورتی که انتخابات به دور دوم کشیده شود نیز تصورم بر این است انتخابات به شیوه دستی برگزار خواهد شد؛ انشاءالله برای ادوار بعدی و انتخاباتهای بعد تدابیر لازم اتخاذ خواهد شد تا از شیوه الکترونیک در انتخاباتهای ریاست جمهوری استفاده کنیم.
روزنامه جهان صنعت: اولین بار دو مرحلهای شدن در انتخابات سال ۸۴ رخ داد. انتخاباتی که در مرحله اول آن اکبر هاشمی رفسنجانی با ۲۱ درصد آرا و محمود احمدی نژاد با ۱۹ و نیم درصد آرا به مرحله دوم راه یافته و نهایتا در سوم تیر آن سال، احمدی نژاد پیروز انتخابات شد.
به جز احمدی نژاد و هاشمی رفسنجانی، در آن انتخابات محمد باقر قالیباف، علی لاریجانی، محسن مهرعلیزاده، مهدی کروبی، و مصطفی معین هم حضور داشتند. در رقابت دور دوم علی اکبر هاشمی رفسنجانی ۱۰٬۰۴۶٬۷۰۱ رای و ۳۵.۹۳ درصد آرای کل را بدست آورد و محمود احمدینژاد ۱۷٬۲۸۴٬۷۸۲ رای و ۶۱.۶۹ درصد آرای کل را به دست آورد و به عنوان نهمین رئیس جمهور کشور برگزیده شود.
ایسنا نوشت: انتخابات زودهنگام چهاردهمین دوره ریاست جمهوری - به دلیل شهادت آیتالله رئیسی در سومین سال ریاست جمهوری به دلیل سانحه بالگرد در حین خدمت - جمعه ۸ تیر ۱۴۰۳ در سراسر کشور و خارج کشور برگزار میشود.
جمعه ۸ تیر ۱۴۰۳ راس ساعت ۸ صبح انتخابات در سراسر کشور و خارج کشور آغاز میشود.
* ۱۰ ساعت مدت زمان اخذ رأی است، اما تشخیص تمدید بر عهده وزیر کشور است.
* بر اساس قانون یا شناسنامه یا کارت ملی باید توسط رای دهنده ارائه شود.
* در خارج کشور که ۳۴۴ شعبه اخذ رأی داریم، احراز هویت با گذرنامه انجام میشود.
* در کانادا مجوز انتخابات از سوی دولت مربوطه صادر نشده و انتخابات آنجا برگزار نمیشود، ولی در آمریکا برگزار میشود. رای دهندگان به صورت حضوری به شعب رفته و با گذرنامه رای میدهند.
* توصیه وزارت کشور این است که رای دهندگان با کارت ملی در شعب حضور یابند.
* در شعب اخذ رأی، احرار هویت الکترونیکی انجام میشود.
* تعرفه رای کاغذی است که اسم و کد نامزد با خودکار روی آن نوشته میشود.
* صندوق اخذ رأی، در سراسر کشور در آبی دارد.
* تبلیغات در ساعت ۸ صبح، روز ۷ تیر به پایان میرسد.
* وزارت کشور به مجریان انتخابات توصیه کرده است که هیچگونه جانبداری از نامزدی نداشته باشند.
* نماینده فرماندار، نماینده شورای نگهبان، فراجا و نمایندگان نامزدها در شعب حضور دارند.
* نامزدها در هر شعبه میتوانند یک نماینده داشته باشند. این نمایندگان تا شمارش آرا در شعب حضور دارند.
* فیلمبرداری از شمارش آرا ممنوع است.
* تعداد تعرفههای تحویلی به شعبه و تعداد تعرفههای مصرف شده، تعرفههای باطله مشخص است.
* آرای هر نامزد و آرای باطله به تفکیک تهیه میشود. سپس صورت جلسه مهر اجرا و نظارت میخورد و در پایان هم صندوق رای پلمب خواهد شد.
* پس از شمارش آرا در شعب، دادهها از طریق دستگاه احراز هویت به فرمانداریها ارسال میشود تا تجمیع آرا صورت گیرد. پس از تایید فرمانداری، آرا به وزارت کشور ارسال میشود.
* ۵۸ هزار و ۶۴۰ شعبه در سراسر کشور آماده رایگیری هستند.
* شعب شهری ۳۴ هزار و ۵۲۲، روستایی ۲۴ هزار و ۱۱۸، شعب ثابت ۴۳ هزار و ۴۲۵ و سیار ۱۵ هزار و ۲۱۵ است.
* اگر نامزدها در مرحله اول اکثریت مطلق آرا را بدست نیاورند، انتخابات به مرحله دوم میرود و دو نفری که بیشترین آرا را بدست آوردند، به مرحله دوم میروند.
* مرحله دوم در روز ۱۵ تیر برگزار میشود.
* کسانی که متولد ۸ تیر ۸۵ به قبل هستند میتوانند در انتخابات شرکت کنند.
* کسانی که در مرحله اول شرکت نکردند، در مرحله دوم میتوانند شرکت کنند.
* نامزدها در صورت تصمیم به کناره گیری باید این موضوع را شخصا یا از طریق نماینده خود به صورت کتبی به ستاد انتخابات اعلام کنند، ولی در قانون سقف زمان انصراف اعلام نشده است.
بیشتر بخوانید:
فارس نوشت: براساس آخرین اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی که خرداد ماه سال ۹۵ به تصویب رسید، ماده ۸ و ۹ قانون که در مورد شرایطی هستند که منجر به کشیده شدن انتخابات به دور دوم میشود، اصلاح شد و امسال اولین دوره بود که این قانون اجرایی شد.
طبق این قانون، در انتخابات مجلس شورای اسلامی فرد منتخب در مرحله اول انتخابات باید حداقل ۲۰ درصد از کل آراء را کسب کند و انتخاب در مرحله دوم و همچنین انتخابات میاندورهای با کسب اکثریت نسبی به هر میزان است.
همچنین بر اساس ماده ۹ این قانون، چنانچه در مرحله اول برای یک یا چندنفر از داوطلبان حداقل یکپنجم آراء حاصل نشود، انتخابات دو مرحلهای خواهد شد.
بدین معنی که از بین نامزدهایی که حداقل یک پنجم آراء را در مرحله اول بدست نیاوردهاند، فقط به تعداد دوبرابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که بیشترین آراء را در مرحله اول داشتهاند، در انتخابات مرحله دوم شرکت میکنند و درصورتیکه تعداد نامزدهای باقیمانده، کمتر از دوبرابر باشد، تمام آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند کرد.
براساس تبصره یک این ماده، اگر تعداد نامزدهای باقیمانده مساوی یا کمتر از نمایندگان مورد نیاز باشد، انتخابات مرحله دوم انجام نخواهد شد و نامزد یا نامزدهای مذکور با همان تعداد آراء مکتسبه مرحله اول به مجلس راه مییابند.
در تبصره دوم این ماده نیز مصوب شده است: هیچیک از داوطلبان نمایندگی نمیتوانند در بیش از یک حوزه انتخابیه خود را نامزد کنند، در غیر اینصورت نامزدی آنها کلاً باطل و از شرکت در انتخابات آن دوره مجلس محروم میشوند.
در تبصره سوم ماده ۹ قانون نیز تصریح شده که وزارت کشور با هماهنگی شورای نگهبان زمان انجام مرحله دوم انتخابات را ظرف مدت یکماه پس از اعلام نتیجه مرحله اول و تأیید صحت انتخابات توسط شورای نگهبان، تعیین و اعلام خواهد کرد.
بر اساس قانون انتخابات مجلس، تمامی رأیدهندگان مرحله دوم منحصراً در حوزه انتخابیهای که در مرحله اول انتخابات رأی دادهاند، شرکت خواهند کرد و کسانیکه در مرحله اول در هیچیک از حوزههای انتخابیه رأی نداده باشند در مرحله دوم انتخابات میتوانند شرکت کنند.
همچنین در انتخابات میاندورهای حوزههای انتخابیه هر دوره مجلس، کسانی حق رأی دارند که در انتخابات قبلی آن دوره در همان حوزه رأی داده باشند و یا در هیچیک از حوزههای انتخابیه شرکت نکرده و رأی نداده باشند.
گردآوری: تابناک جوان