پشه آئدس در کدام شهر ایران است و چه علائمی دارد؟

پشه آئدس در ایران یکی از چالش های جدید سلامتی است. همانطور که عکس پشه آئدس را میبینید، ظاهرش کمی با سایر پشه ها متفاوت است. با مطرح شدن نام این پشه بیماری زا، سوالاتی درباره خطرات آن، اینکه پشه آئدس در کدام شهرهای ایران است؟ جای نیش پشه آئدس چه شکلی است؟ مطرح می شود. در این مطلب درباره پشه آئدس بیشتر آشنا می شوید.

پشه آئدس چه شکلی است؟

پشه آئدس (Aedes aegypti) ظاهری خاص دارد که آن را از دیگر پشه‌ها متمایز می‌کند. این پشه‌ها:

بدنی سیاه با نوار‌های سفید روی پا‌ها دارند.
یک الگوی سفید مشخص به شکل چنگک یا لایرا پشتشان (ناحیه توراکس) دیده می‌شود.
معمولاً اندازه کوچکی دارند (حدود ۴ تا ۷ میلی‌متر).

پشه آئدس چه خطری دارد؟

یکی از بیماری‌های مهمی که در اثر این پشه منتقل می‌شود، تب دنگی Dengue Fever است؛ تب دنگی یکی از بیماری‌های واگیرداری است که در بسیاری از کشور‌ها شیوع دارد و می‌تواند به تلفات انسانی منجر شود.

پشه آئدس به دلیل ویژگی‌های خاص خود، مثل سرعت گسترش و تکثیر سریع، مقاومت به حشره‌کش‌ها و توانایی سازگاری با محیط‌های شهری و روستایی، به یک تهدید جدی در حوزه بهداشت عمومی تبدیل شده است.

شیوع بیماری‌هایی که در اثر این پشه منتقل می‌شود، باعث افزایش نگرانی‌ها در جوامع محلی و جهانی شده است؛ مقابله با این تهدید بهداشتی نیازمند شناخت دقیق‌تر درباره بیولوژی و رفتار این پشه است.

آیا نیش پشه آئوس کشنده است؟

میراولیایی درباره میزان خطرناک‌بودن تب دانگ اظهار کرد: اگر بیمار جزو گروه‌های پرخطر مانند زنان باردار، افراد دارای بیماری زمینه‌ای، مبتلایان سرطان، افراد داری نقص ایمنی، کودکان و سالمندان نباشد با مشکل خاصی مواجه نمی‌شود. افرادی که جزو گروه‌های پرخطر هستند، در صورت ابتلا به بیماری تب دانگ و مراجعه دیرهنگام به مراکز درمانی با مشکلاتی مواجه می‌شوند. بررسی‌ها بیانگر این است که ۲.۵ درصد افراد مبتلا به تب دانگ، جان خود را از دست می‌دهند.

کارشناس اداره کنترل بیماری‌های منتقله توسط ناقلین وزارت بهداشت با بیان اینکه تب دانگی چهار ویروس دارد، افزود: اگر یک فرد به یک ویروس مبتلا شود تا پایان عمر در برابر آن ویروس مصون است، اما اگر یک بیمار به بیش از یک ویروس آلوده شود، شدت بیماری در دفعات بعدی ابتلا، افزایش می‌یابد.

تب دنگی از چه طریقی منتقل میشود؟

ویروس از پشه آلوده به انسان منتقل می‌شود؛ یک پشه فردی را که به ویروس دنگی آلوده است، مورد خونخواری قرار می‌دهد و وقتی پشه شخص دیگری را می‌گزد، بدین ترتیب ویروس منتقل می‌شود؛ ممکن است فرد بیش از یک بار به این بیماری مبتلا شود که اغلب بار دوم خطرناک‌تر است و شاید علائم خود را شدیدتر نشان دهد.

به طر کلی این بیماری از طریق گوارش و یا تنفس از انسان به انسان سرایت نمی‌کند و فقط از طریق نیش پشه از فرد آلوده به فرد سالم این اتفاق می‌افتد.

علائم بیماری دنگی

بسیاری از افراد ممکن است علامتی نداشته باشند. برخی علائم آن مشابه بیماری‌های دیگر مانند آنفولانزا است. حدود ۴ تا ۱۰ روز بعد از گزش این پشه ممکن است نشانه‌ها ظاهر شوند. علائم بیماری تب دنگی شامل موارد زیر است:

تب بالا 
علائم سردرد شدید
درد پشت چشم‌ها
درد شدید عضلانی و مفصلی
راش پوستی
تهوع و استفراغ
خستگی شدید
تورم غدد لنفاوی

معمولا این علائم ۲ تا ۷ روز ادامه دارند.

افرادی که برای بار دوم به این بیماری مبتلا می‌شوند، معمولا علائم شدیدتری داشته و تب دنگی شدید را تجربه می‌کنند. در این شرایط بعد از کاهش تب ممکن است نشانه‌های زیر ظاهر شوند.

درد شدید شکم
خونریزی لثه یا بینی
استفراغ مداوم
تنفس سریع
خون در استفراغ یا مدفوع
خستگی و بی‌قراری
تشنگی شدید
پوست رنگ پریده
احساس ضعف

نحوه تشخیص تب دنگی

میراولیایی گفت: امکان تشخیص سریع بیماری تب دانگی به وسیله کیت‌های تشخیص سریع وجود دارد؛ تست خون از فرد بیمار گرفته می‌شود و کمتر از۲۰ دقیقه، ابتلای وی به تب دانگ اعلام می‌شود. انستیتو پاستور و آزمایشگاه مرجع استان هرمزگان، کاملا مجهز هستند و قابلیت اجرای آزمایش‌های اصلی تشخیص تب دانگ را دارند. با برنامه‌ریزی‌های وزارت بهداشت، آزمایشگاه‌های تشخیص تب دانگ در حال افزایش است؛ به نحوی که این آزمایشگاه‌ها را به سرعت در استان‌هایی که پشه در آنجا صید شده راه‌اندازی می‌کنیم.

درمان نیش پشه آئدس

کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان قزوین گفت: این بیماری درمان قطعی ندارد و واکسن مؤثری نیز تا به امروز برای مقابله با آن وجود نداشته و برای درمان تنها سعی می‌شود از طریق درمان‌ها حمایتی مانند درمانی و جبران آب و الکترولیت‌های ضروری بدن درمان شود.

باقری با بیان اینکه ۵ درصد افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند علائمی ندارند، تصریح کرد: راه تشخیص قطعی این بیماری از طریق آزمایش خون است.

وی احتمال مرگ در بیماران مبتلا را تنها یک درصد دانسته و اضافه کرد: مهمترین پیشنهاد ما این است که افرادی که به کشور‌های حاشیه خلیج فارس سفر می‌کنند در صورت مشاهده علائم سریعاً به مراکز درمانی مراجعه کنند.

توصیه‌های مراقبت در منزل برای مبتلایان به تب دنگی

یک متخصص بیماری‌های عفونی، توصیه‌هایی برای مراقبت در منزل مبتلایان به تب دنگی ارائه کرد.

به گزارش ایسنا؛ دکتر مهرداد فرخ‌نیا با اشاره به روش‌های مراقبت تب دنگی در منزل اظهار کرد: بسیاری از مبتلایان به دنگی نیازی به بستری نداشته و می‌توانند دوران بیماری را در منزل سپری نموده و مراقبت شوند. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بیان کرد: بیمار باید به حد کافی استراحت کند، استراحت به معنای ماندن در بستر است.

مایعات کافی (نه فقط آب) باید بنوشد که شامل شیر، آب میوه، ORS و لعاب برنج می‌شود.

وی افزود: باید دمای بدن را زیر ۳۹ درجه نگه داریم، اگر بالاتر رفت استامینوفن حداکثر هر ۶ ساعت یک بار تجویز شود؛ با توجه به خطر عوارض کبدی از مصرف بیش از حد استامینوفن خودداری شود.

فرخ‌نیا با بیان اینکه مصرف آسپرین و NSAIDS توصیه نمی‌شود، افزود: پاشویه با آب ولرم کمک‌کننده است. باید اسفنج آغشته به آب ولرم روی پیشانی، زیر بغل و اندام‌ها گذاشته شود.

این متخصص بیماری‌های عفونی گفت: در مبتلایان به تب دنگی استفاده از دوش آب ولرم برای بالغین توصیه می‌شود.

پیشگیری از نیش 

بهترین راه پیشگیری از بیماری تب دنگی، جلوگیری از گزش پشه‌های آلوده است، به ویژه اگر در منطقه گرمسیری زندگی می‌کنید یا به آنجا سفر کرده‌اید، این موضوع اهمیت بیشتری دارد؛ این پشه در طول روز نیش می‌زند و بیشترین زمان نیش زدن آن، دو ساعت بعد از طلوع آفتاب و دو ساعت قبل از غروب آفتاب است.

بیشتر بخوانید: 

• چرا پشه ها فقط بعضی افراد را نیش می زنند؟
• پشه‌ها روز‌ها کجا می روند؟

پشه آئدس در کدام شهر ایران است؟

حسین فرشیدی، در تماس تلفنی با شبکه پنج سیما، گفت: پشه تب دنگی را در استان‌های گیلان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و هرمزگان پیدا کردیم. وی افزود: این پشه ناقل بیماری تب دنگی است.

فرشیدی نسبت به احتمال انتقال پشه از این استان‌ها به استان‌های همجوار هشدار داد و گفت: استان‌های خوزستان، کرمان، گلستان و مازندران، در معرض خطر این پشه هستند.

وی با اعلام اینکه تاکنون ۱۴۶ بیمار مبتلا به تب دنگی در کشور شناسایی شده است، افزود: از این تعداد، فقط ۱۱ نفر سابقه مسافرت نداشته اند و مابقی بیماران در خارج از کشور مبتلا شده اند.

به گفته دکتر عشرتی تاکنون استان‌های هرمزگان، فارس، خوزستان، بوشهر، تهران، خراسان رضوی، سیستان بلوچستان، اصفهان و گیلان به تب دنگی آلوده شدند.

آیا پشه آئدس در تهران وجود دارد؟

معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: نخستین مورد تب دنگی در تهران شناسایی شد که این فرد مسافر بوده است. دکتر بابک عشرتی در مصاحبه اختصاصی در خصوص تعداد کل مبتلایان به تب دنگی در کشور گفت: با توجه به نظام مراقبتی بهداشتی که در کشور وجود دارد، تا روز چهارشنبه ۲۷ تیر ماه، ۱۵۱ نفر در کشور به تب دنگی شناسایی شدند که از این تعداد ۱۲ مورد انتقال محلی بوده است؛ یعنی این افراد سابقه سفر نداشند و در داخل کشور آلوده شوند.

به گزارش صداوسیما، وی ادامه داد: از این تعداد ۱۳۰ نفر از کشور امارات، ۷ مورد از پاکستان، یک مورد از عمان و یک مورد از بنین آفریقا مبتلا شده بودند.

دکتر عشرتی با بیان اینکه پشه آئدس در شمال کشور و جنوب متفاوت عمل میکند، افزود: در نواحی شمالی کشور بیشتر این پشه در روز میگزد و اصطلاحا روز گرد است و در نواحی جنوب، این پشه شب گرد است؛ یعنی بیشتر در منزل نیش میزند.

جای نیش پشه آئدس چگونه است؟

مردم از گزش پشه آئدس دچار هراس نشوند

سید محمود رضوانی امروز در جمع اصحاب رسانه با اشاره به دیده شدن پشه آئدس از مردادماه سال گذشته در استان گیلان، اظهار داشت: مردم با گزش پشه آئدس دچار هراس نشوند، بلکه باید بتوانیم با اقداماتی مانع از وفور تعداد پشه آئدس در استان شویم.

وی با بیان اینکه گزش پشه به تنهایی منجر به بروز بیماری تب دنگی نمی‌شود، افزود: برای انتقال این بیماری باید علاوه بر گزش پشه، فرد آلوده به بیماری و گزش پشه از فرد بیمار به فرد سالم صورت بگیرد، بنابراین صرفا هر گزش پشه منجر به بروز بیماری تب دنگی نمی‌شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان با تشریح علائم شدید بیماری تب دنگی بیان کرد: در صورت گزش پشه آئدس آلوده به بیماری تب دنگی، بروز تب شدید، اسهال و استفراغ و درد عضلانی شدید نشانه‌های بروز بیماری تب دنگی است که در صورت دیدن این علائم شدید، بیمار به مراکز درمانی مراجعه کرده و تحت درمان قرار می‌گیرد.

رضوانی گفت: بنابراین هر گزشی از پشه آئدس خطرناک نیست و مردم نباید از گزش پشه آئدس دچار هراس شوند، زیرا در نهایت ۲ تا ۳ درصد افرادی که دچار گزش پشه آلوده می‌شوند علائم شدید بیماری تب دنگی را در خود بروز می‌دهند.

معاون بهداشتی دانشگاه با اشاره به برخی اقداماتی برای کنترل وفور پشه آئدس که توسط هر فرد امکان‌پذیر است، تصریح کرد: پاکیزه‌سازی شهر و بهسازی محیط زندگی مانند، کوچه‌ها و محلات و محل کار می‌تواند زیستگاه‌های پشه را کاهش دهد، بنابراین وفور پشه کنترل می‌شود و امکان گزش پشه را به صورت چشمگیری کاهش می‌دهد و در کنار این اقدامات، استفاده از لباس‌های رنگ روشن و گشاد در فضای بیرون از منزل می‌تواند مانع از گزش پشه شود.

گردآوری: تابناک جوان

منابع: ایسنا / دکترتو / مهر / راپیدتست / ایرنا / تسنیم