حتما میدانید که یک فرد عادی برای حفظ سلامتی مطلوب و تأمین انواع ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیازش باید روزانه ۲ تا ۳ واحد میوه مصرف کند. اما اکثر ما با بیتوجهی و به بهانههای مختلف از مصرف میوه طفره میرویم. یکی از این بهانهها در دسترس نبودن میوههای تازه و آبدار در ماههای سرد سال است که البته کاملا موجه بهنظر میرسد. اما این مشکل بهراحتی حل میشود. شما میتوانید در فصول سرد سال از میوه خشک شده استفاده کنید، چون مواد مغذی موجود در آنها تفاوت چندانی با میوهی تازه ندارد. ضمنا مجبور نیستید به سراغ نوع آماده و بستهبندی آن بروید و کلی هزینه کنید. خشک کردن میوه در خانه، کار آسانی است که میتوانید آن را به چند روش انجام دهید. همراه ما باشید، در این مطلب شما را با طرز تهیه میوه خشک در خانه به ۳ روش مختلف، آشنا میکنیم.
همانطور که میدانید درختان میوه، بوتهها و گیاهان توت در فصل تابستان، پر از بار و محصول هستند؛ بنابراین مصرف انواع میوههای تازه و محلی در این فصل، کار راحتی است اما با نزدیک شدن به پاییز، این میوهها طعم شیرین و دلپذیرشان را از دست میدهند و بسیار کمیاب میشوند؛ اما اصلا نترسید. با جمعآوری میوه ها در فصل گرما – یعنی وقتی میوههای تازه و خوشمزه در بازار فراوان هستند – و ذخیره کردن آنها برای زمستان، دیگر لازم نیست نگران چیزی باشید.
هنگامی که بحث مصرف میوه در فصل سرما به میان میآید، شما سه گزینه پیش رو دارید: استفاده از میوهی کنسروی، میوهی منجمد یا میوه خشک.
در این مطلب قصد داریم به شما بیاموزیم که چگونه میوه خشک کنیم، یعنی میوه های تازهی زمستانی را به میانوعدهای تبدیل کنیم که میتوانیم در بقیهی طول سال بخوریم. میوه خشک، ترد و شیرین است؛ بنابراین میتوان گفت نوعی آبنبات طبیعی هستند که آماده کردن آنها به وسیلهی خاصی نیاز ندارد.
یکی از بهترین راه ها برای خشک کردن میوه ها، نورآفتاب است. زمانی که میوه ها را ورقه ورقه کرده و در مقابل آقتاب قرار می دهیم تا خشک شود. اما با آمدن زمستان و اهمیت میوه خشک در این زمان چگونه می توان در نبود آفتاب میوه خشک کرد؟
یکی از روش های خشک کردن میوه ها، خشک کردن میوه با جریان هوا است. شما می توانید با قرار دادن میوه ها در فر با ترکیب جریان هوا و حرارت کم آن ها را خشک کنید. شما در این روش بدون اضافه کردن شکر یا ماده افزودنی و فقط با صرف چند ساعت آن ها را خشک نمایید.در این روش شما قدرت انتخاب دارید که هر میوه ای که دوست دارید را خشک کنید. برای جلوگیری از رشد باکتری ها، میوه ها را در دمای پایین گرم کنید تا آب آنها به قدر کافی تبخیر شود.
مواد لازم جهت خشک کردن میوه در فر
• شما به فر و همچنین کاغذ مومی یا لاینر های سیلیکونی و سینی فر یا توری های گرد مخصوص پیتزا نیاز دارید.
• از میوه های کاملا رسیده استفاده نمایید. میوه ها را با آب سرد بشویید هسته و ساقه ها را جدا کنید و اگر لکه دارند آن ها را جدا کنید. سعی کنید میوه ها را هم اندازه برش بزنید تا به اندازه مناسب حرارت ببینند. برای خشک کردن میوه هایی مانند انگور و گوجه گیلاسی و .. آن ها را درسته قرار دهید.
• میوه های متوسط را نصف کنید یا حلقه حلقه ببرید و میوه های بزرگ یا خیلی سفت مثل انبه، آناناس و نارگیل را باید ورقه ورقه کرد.
• اگر دوست دارید پوست میوه ها را بگیرید، تکه های میوه را 30 ثانیه در آب جوش بریزید و سپس به یک ظرف آب یخ منتقل کنید تا پوست میوه ها راحت جدا شود.
• برای حفظ ظاهر زیبای میوه ها و به حداقل رسیدن تغییر رنگ شان آنها را 10 دقیقه درون آب لیمو و آب قرار دهید، سپس در آبکش بریزید و با یک حوله ی بدون پرز به آرامی خشک کنید.
• باید فر را از قبل در دمای 54 تا 71 درجه ی سانتی گراد گرم کنید.
• برای میوه های برش خورده ی نازک مانند سیب یا هلو از درجه ی حرارت پایین تر و برای توت فرنگی ها و سایر توت های کامل از دمای بالاتر استفاده کنید.
• کاغذ مومی را روی سینی فر بپوشانید و تکه های میوه را با حفظ فاصله بچینید.
• یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی میوه ها برای جلوگیری از جمع شدن) آنها قرار دهید.
• میوه ها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت سینی فر را بچرخانید.
• هنگامی که میوه خشک بافتی مانند چرم یافت و منعطف بود، آماده بیرون آوردن از فر است.
مراحل خشک کردن میوه در فضای باز از این قرار است:
۱. یک روز گرم را انتخاب کنید
درجهی حرارت باید حداقل ۳۰ درجهی سانتیگراد باشد (هرچه بالاتر باشد، بهتر است). همچنین توجه داشته باشید که خشک کردن میوه در فضای باز، چند روز طول میکشد بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد.
• رطوبت هوا نیز در حین خشک کردن میوه باید زیر ۶۰ درصد و هوا هم آفتابی و گرم باشد.
۲. میوهها را روی سینی توری (مشبک) قرار دهید
از توریهای استیل ضدزنگ، پلاستیکی یا فایبرگلاس با روکش تفلون استفاده کنید. میوهها را در یک لایهی یکنواخت و با کمی فاصله روی توری بچینید.
• اکثر سینیهای چوبی نیز برای این کار مناسب هستند اما از چوب سبز، کاج، سدار، بلوط و چوب سرخ اجتناب کنید.
• همچنین از توری فلزی (توری فلزی گالوانیزه) نیز استفاده نکنید.
۳. سینی را زیر نور آفتاب قرار دهید
سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار دهید تا از زمین فاصله بگیرد. روی آن را بهطور شل (آزاد) با یک توری نازک بپوشانید و بگذارید زیر نور مستقیم خورشید بماند.
• مهم است که سینی را از زمین مرطوب دور نگه دارید. قرار دادن سینی روی آجر باعث میشود که هوا بهتر جریان پیدا کند و فرایند خشک کردن میوه سریعتر انجام شود.
• برای منعکس کردن نور بیشتر و سرعت بخشیدن به روند خشک شدن میوهها، یک ورق آلومینیوم یا قلع در زیر سینی قرار دهید.
• پوشاندن روی سینی از میوهها در برابر پرندگان و حشرات محافظت خواهد کرد.
• سینی را در شب در زیر یک سایهبان یا در یک جای سرپوشیده قرار دهید، چون هوای خنک شب میتواند میوه را دوباره مرطوب کند.
• اگر دستگاه میوه خشک کن ندارید، روش خشک کردن میوه ها روی بخاری بهترین راه است؛ استفاده از بخاری یا شوفاژ فرقی ندارد است. برای این کار ابتدا روی بخاری یا شوفاژ را با فویل آلومینیومی بپوشانید.
• روی فویل یک پارچه تمیز نخی پهن کنید. استفاده از پارچه بدون پرز اهمیت زیادی دارد پس اگر پارچه نخی ندارید سعی کنید از پارچهای استفاده کنید که پرز نداشته باشد و چیپس شما خراب نشود.
• میوهها را روی پارچه بچینید و زمان بدهید تا کاملا خشک شوند.
• استفاده از پارچه این مزیت را دارد که دیگر نیازی به زیرورو کردن میوهها نیست و با گذشت زمان مناسب، میوهها به خوبی و یکدست خشک خواهند شد.
• بعد از گذشت زمان مورد نظر، میوهها را از پارچه جدا کرده و داخل ظرف در بسته بریزید.
• البته خشک کردن پرتقال روی شوفاژ کمی بیشتر زمان میبرد و باید تا جایی که میتوانید برشها را نازک بزنید.
• مدت زمان مورد نیاز؛ به ضخامت میوه، حرارت بخاری یا شوفاژ، نوع میوه و … بستگی دارد.
• برای مثال میتوانید آخر شب میوهها را روی بخاری یا شوفاژ بچینید و ظهر فردا آنها را جمع کنید، یعنی چیزی در حدود 10-12 ساعت زمان بدهید تا میوهها خوب خشک شوند.
• توجه کنید که میوهها تا وقتیکه روی بخاری هستند کمی نمدار به نظر میرسند اما وقتی خنک شوند، سفت میشوند.
• روش خشک کردن کیوی روی بخاری، روش خشک کردن موز روی بخاری و یا روش خشک کردن سيب روی بخاری نیز به همین ترتیب است، منتهی برای جلوگیری از سیاه شدن این سه نوع میوه، کمی آبلیمو به مقداری آب بزنید و این برشهای میوه را چند دقیقه داخل آن غوطه ور کنید.
• بهتر است میوه های کاملاً خشک شده و ترد را می توانید در ظرف پلاستیکی دردار بریزید و در آشپزخانه نگهداری کنید.
• میوه هایی که هنوز کمی رطوبت دارند را باید در ظرفی پلاستیکی قرار دهید و یا روی آن ها را سلفون بکشید.
• میوه های خشک شده را می توانید 9 تا 12 ماه استفاده نمایید.
• برای جلوگیری از فاسد شدن، میوه های خشک آماده و بسته بندی شده، را در یک کیسه ی سربسته درون یخچال قرار دهید.
• شما می توانید از میوه خشک در طبخ غذاهای مختلف استفاده کنید.
• برخی از میوه های خشک را مانند سیب، زردآلو، هلو، آلو و گلابی می توان با خیساندن در آب گرم یا آهسته جوشاندن دوباره آبدار و مرطوب کردو سپس استفاده نمود.
• بسیاری از میوه های خشک موجود در بازار برای اینکه رنگ، طعم و شکل خود را حفظ کند، قبل از بسته بندی با دی اکسید گوگرد خشک می شوند.
• درصورتی که به گوگرد حساسیت دارید، می توانید میوه های خشک شده بدون گوگرد را خریداری کنید
چاشنی برای میوه خشک
میوه خشک یا چیپس میوه شما میتواند طعمهای مختلفی داشته باشد برای مثال:
• حلقههای میوه را آغشته به نمک، فلفل و یا هر ادویه دلخواه دیگری کرده و بعد خشک کنید.
• در صورتی که تمایل به داشتن چیپس شیرین دارید، حلقههای میوه را در شربت شکر با نسبت 1 لیوان شکر و 3/4 لیوان آب غوطهور کنید.
• برای میوههایی مثل سیب و موز که تغییر رنگ میدهند، کمی آبلیمو نیز به شربت شکر اضافه کنید.
• در صورتیکه هیچکدام از چاشنیهای گفتهشده را دوست ندارید، میتوانید حلقههای میوه را بدون هیچ افزودنی خشک کنید. البته برای میوههایی مثل سیب و موز قبل از خشک کردن میوه، از کمی آبلیمو، آب اناناس و یا آب دیگر مرکبات استفاده کنید.
افزودن یا نیافزودن چاشنی به میوهها کاملا سلیقهای است و بستگی به ذایقه شما دارد