قلعه اژدها پیکر و قلعه‌های قدیمی ایران کجاست؟ + تصاویر
ایران یکی از کشورهایی است که قلعه های باستانی زیادی را در خود جای داده است. قلعه‌های کوهستانی از انواع این قلعه ها است. البته برخی مکان های گردشگری مانند قلعه اژدها زنجان به این نام معروف شده اند اما در واقع در گذشته معبد بوده است. در این مطلب با قلعه اژدها پیکر و قلعه‌های قدیمی ایران آشنا می شوید. راستی ماجرای عکس قلعه اژدها پیکر لارستان که در حال فروپاشی است، چیست؟
قلعه اژدها پیکر
استان فارس فقط به تحت جمشید، پاسارگاد، سعدیه و حافظیه محدود نمی‌شود بلکه آثاری در این استان وجود دارد که به نوبه خود دارای ارزش‌های میراثی و تاریخی هستند که باید مورد توجه و مراقبت قرار گیرند. قلعه اژدها پیکر و بازار قیصریه لار از مکان های گردشگری این استان است.
فارس نوشت: قلعه اژدها پیکر از بنا‌های تاریخی دوره ساسانی است که در شهر لار استان فارس روی تپه‌ای در جانب شمالی شهر ساخته شده است. قلعه اژدها پیکر روی یک سطح مرتفع قرار گرفته و طول آن ۷۰۰ و پهنای آن ۱۷۰ متر است. قدمت این قلعه به دوره پیش از اسلام بازمی‌گردد و تا یک قرن پیش این قلعه مسکونی بوده است.
افسانه‌هایی از قلعه اژدهاپیکر
می‌گویند: این قلعه در قدیم، به خاطر محکم بودن استحکامات و تاسیسات داخلی، طلسم کیانی نام داشت.
در رابطه با پیشینه این قلعه اطلاعات زیادی در دسترس نیست؛ اما قصه‌ها و افسانه‌های بسیار زیادی برای این قلعه وجود دارد. یکی از این افسانه‌ها حکایت از این دارد که در این مکان چاه عمیقی بود که در آن عظیم‌ترین گنج دنیا پنهان شده بود و خطرناک‌ترین اژد‌های دنیا نیز پاسدار آن بود که هر فرد ماجراجویی را که قصد دست‌درازی به این گنج ارزشمند را داشت از پای درآورد.
برج ننه نادر کجاست؟
برج ننه نادر که به آرامگاه مادر نادرشاه هم مشهور است، یک بنای تاریخی مربوط به دوران اسلامی (تیموری و صفوی) است که در کنار یکی از قلعه‌های تاریخی شهرستان لارستان به‌نام قلعه اژدهاپیکر واقع شده‌است.
این بنا دارای دیوار‌هایی در ابعاد ۴٫۵ در ۴٫۵ متر است و شکل بنا نیز مربعی‌شکل می‌باشد. برج ننه نادرشاه افشار بر بالای یک تپه واقع شده‌است و ارتفاع عمارت آن از سطح زمین ۹ متر است. این بنا ساختمانی است که از سنگ و گچ ساخته شده و گنبدی نیز بر فراز آن قرار دارد. دیواره خارجی ساختمان مربع شکل ۸ متر در ۸ متر می‌باشد. کل ارتفاع ساختمان نیز ۹ متر است. در این بنا سفال‌های فراوانی از دوره تیموری یافت شده‌است. این اثر در تاریخ ۱۳۸۲ با شماره ۱۰۵۰۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است.
وضعیت نامناسب قلعه اژدهاپیکر
این بنای تاریخی متشکل از سه بخش دیوار سنگی محاطی، قلعه بالایی و میانی است که متاسفانه به‌جز قلعه بالایی و بنای مشهور به قبر مادر نادرشاه، بقیه قسمت‌های قلعه ویران شده است. گفتنی است: کم توجهی و عدم احیای مستمر این قلعه باعث شده که قلعه، وضعیت مناسبی نداشته باشد.
قلعه گردشگری یا محل تجمع معتادان؟
این قلعه یکی از آثار تاریخی لار به شمار می‌رود که ظرفیت‌های جذب گردشگر را به شکل مناسبی در خود جای داده است. مهر در سال ۸۹ نوشت: اما این روز‌ها به جای اینکه این اثر تاریخی پذیرای گردشگران مختلف باشد به محلی تبدیل شده که معتادان در آن به راحتی تردد کرده و به تزریق و استعمال مواد مخدر بپردازند.
ناله‌های قلعه اژدها پیکر وقتی به گوش می‌رسد که در جای جای این اثر تاریخی و مجموعه وابسته به آن سرنگ‌های تزریق شده معتادان را می‌توان دید که با چاشنی یادگاری نویسی‌های متعدد در حال ویرانه شدن است.
یک دوستدار میراث فرهنگی در شهرستان لارستان با بیان اینکه قلعه اژدها پیکر به محلی برای معتادان تبدیل شده در گفتگو با خبرنگار مهر در شیراز گفت: هیچ کنترل و نظارتی بر روی این آثار تاریخی با ارزش انجام نمی‌شود و به گونه‌ای رفتار می‌شود که قلعه اژدهاپیکر به محلی برای افراد معتاد و ولگرد تبدیل شده است.
ناصر شهپر افزود: معتادان برای استعمال مواد مخدر در برخی از نقاط این قلعه که سقف دارد اقدام به روشن کردن آتش می‌کنند که این امر منجر به سیاه شدن قسمت‌های زیادی از این آثار گران بها شده است.
وی ادامه داد: این قلعه تاریخی باارزش از داشتن نگهبان محروم است و معتادان بدون هیچگونه کنترل و نظارتی به راحتی وارد آنجا شده و حتی در برخی مواقع در آن مکان استراحت هم می‌کنند.
این دوستدار میراث فرهنگی تصریح کرد:، اما مشکلات قلعه اژدها پیکر فقط به محلی برای استعمال موادمخدر و تزریق معتادان منتهی نمی‌شود چراکه یادگاری نویسی در گوشه و کنار این آثار تاریخی به وضوح دیده می‌شود و این صحنه‌ها باعث ناراحتی دوستداران میراث فرهنگی شده است.
بیشتر بخوانید:
معرفی قلعه‌های قدیمی ایران
در ادامه مهم ترین قلعه های تاریخی ایران را به نقل از پلازا می خوانید.
۱. قلعه رودخان
رودخان یکی از معروف‌ترین قلعه‌های شمال ایران است. این قلعه باشکوه را می‌توانید در جنگل‌های مرتفع فومن واقع در روستای رودخان مشاهده کنید. قلعه رودخان دارای ۶۵ برج است که محلی امن برای زندگی پادشاه و مردم به شمار می‌آمد. در اطراف آن رودخانه‌ای با نام «رودخان» در جریان است که آب مورد نیاز قلعه رودخان از قلعه‌های معروف ایران را تامین می‌کرد.
۲. قلعه سلاسل
قلعه سلاسل در شمال غربی شوشتر واقع در استان خوزستان قرار گرفته است. این قلعه را بی‌شک باید یکی از قلعه‌های معروف ایران دانست. قلعه سلاسل در طول تاریخ دست‌خوش آسیب زیادی شده است. امروزه فقط بخشی از بنای ویران شده قلعه دیده می‌شود که از دوره قاجار به یادگار مانده و قدمت تاریخی دارد.
۳. قلعه الموت
از قلعه‌های ایران که زیبایی و شگفتی خاصی دارد باید به قلعه الموت (الموت به معنی آشیانه عقاب) اشاره کرد. این قلعه در قزوین، بخش رودبار الموت وجود دارد. مردم بومی آنجا این قلعه را با نام «قلعه حسن» می‌شناسند. آن‌ها معتقدند شکل ظاهری قلعه شبیه به شتری در خواب است. قلعه الموت بر روی ارتفاع بلندی قرار گرفته است و دسترسی به آن بسیار دشوار خواهد بود. به همین دلیل یکی از مستحکم‌ترین قلعه‌های ایران به شمار می‌آید.
۴. قلعه پرتغالی‌ها
قلعه پرتغالی‌ها یکی از مهمترین قلعه‌های ایران است که به دستور آلفونسو آلبوکرک دریانورد پرتغالی ساخته شد. بسیاری از مردم و تاریخ‌شناسان این قلعه را با نام «قلعه هرمز» معرفی می‌کنند. قلعه پرتغالی‌ها از نظر جغرافیایی در شمال جزیره هرمز قسمت ساحلی آن واقع شده است.
۵. قلعه نوشیجان
قلعه نوشیجان یکی از قلعه‌های تاریخی در ایران است که قدمت آن به آغاز هزاره یکم می‌رسد. جالب است بدانید که باستان‌شناسان برای این قلعه باستانی سه طبقه شناسایی کردند. طبقه اول مربوط به دوره مادها، طبقه دوم دوره هخامنشیان و طبقه سوم را اشکانیان ساخته‌اند. برای بازدید از آن باید به شمال غربی شهرستان ملایر و مجاورت روستای شوشاب بروید.
۶. قلعه دختر
قلعه دختر از معروف‌ترین قلعه‌های ایران است که آن را می‌توانید در شش کیلومتری جاده فیروزآباد به شیراز مشاهده کنید. قدمت این قلعه تاریخی به اواخر دوره اشکانی برمی‌گردد. قلعه دختر دارای سه طبقه است. از طبقه اول با پله‌های مارپیچ به سمت بالا رفته و به حیاط اصلی می‌رسید. اطراف این حیاط اتاق‌هایی قرار گرفته و ساختمان کاخ روی این اتاق‌ها بنا شده است.
۷. قلعه بابک
قلعه بابک یکی از معروف‌ترین قلعه‌های ایران به‌جا مانده از دوره ساسانیان است. بابک خرمدین کسی بود که در مقابل حملات اعراب ایستادگی کرد. به‌همین دلیل نام قلعه بابک را بر اساس نام این رهبر شجاع و قدرتمند انتخاب کردند. قلعه بابک از قلعه‌های کوهستانی ایران است که در استان آذربایجان شرقی، شهرستان کلیبر و روستای شجاع‌آباد وجود دارد. از نام‌های دیگر آن می‌توان به «دژ جمهور» و «قصر جمهور» اشاره کرد که در سال ۱۳۴۵ با این اسم‌ها به ثبت آثار ملی ایران رسید. اما محلی‌های آنجا این قلعه را با نام «بذ قلعه سی» می‌شناسند.
۸. نارین قلعه
نارین قلعه یکی از قلعه‌های مهم و معروف ایران به شمار می‌آید. این قلعه قدمت زیادی داشته و در تاریخی‌ترین قسمت شهر نائین اصفهان قرار گرفته است. نارین قلعه را با نام نارنج قلعه هم می‌شناسند. عده‌ای معتقدند به دلیل مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه باید آن را متعلق به دوره پارتیان و یا ساسانیان دانست.
۹. قلعه والی
قلعه والی امروزه به عنوان موزه مردم‌شناسی مورد بازدید قرار میگیرد و در لیست قلعه‌های ایران ثبت شده است. غلامرضاخان والی دستور ساخت این قلعه را در دوره قاجار داد. موقعیت جغرافیایی آن در دشت میان‌کوهی ایلام بالای تپه چگا میرک است که امروزه با عنوان خیابان پاسداران شهر ایلام شناخته می‌شود.
۱۰. قلعه ایرج
قلعه ایرج جزء بزرگترین قلعه‌های ایران است که از خشت خام درست شده و در جهان بی‌همتاست. ژان دیولافوا باستان‌شناس معروف اروپایی در مورد قلعه ایرج یکی از قلعه‌های تهران تحقیقات زیادی کرده است. او می‌گوید:
این قلعه خشتی ارزش تاریخی زیادی دارد و در دنیا قابل مقایسه با قلعه دیگری نیست. باستان‌شناسان با توجه به ظروف سفالی به دست آمده از دوره ساسانیان، قلعه ایرج از قلعه‌های معروف ایران را به دوره ساسانی نسبت می‌دهند. این قلعه در استان تهران، شهرستان پیشوا و در مجاورت روستای عسگرآباد واقع شده است. در سال ۱۳۸۲ این قلعه تاریخی به ثبت آثار ملی ایران رسیده و از آن با عنوان قلعه باستانی ارزشمند یاد می‌شود.
۱۱. قلعه فلک الافلاک
زیبایی و چشم‌نوازی این قلعه شهرت جهانی دارد. قلعه فلک الافلاک در بالای تپه‌ای ساخته شده که تمام شهر خرم آباد قابل مشاهده است. نام دیگر این قله دوازده برجی بوده و به دژ شاپورخواست هم شهرت دارد. فلک الافلاک یکی از قلعه‌های ایران است که بسیار ارزشمند بوده و قدمت تاریخی آن به دوره ساسانی برمی‌گردد.
۱۲. قلعه راین
یکی از قلعه‌های ایران قلعه راین است که آن را با نام ارگ راین هم می‌شناسند. این قلعه یکی از قلعه‌های خشتی جهان محسوب می‌شود. قدمت آن به دوره ساسانیان برگشته و در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قلعه راین از نظر مقیاس از ارگ بم کوچک‌تر است، اما ارزش تاریخی و سبک معماری خاص آن باعث شده تا همه ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای تماشای آن به کرمان سفر کنند.
شما بگویید
در این گزارش تابناک جوان با قلعه اژدها پیکر و قلعه‌های قدیمی ایران آشنا شدید. اگر در شهر یا روستای شما قلعه تاریخی دیگری وجود دارد که از آن نام نبردیم در بخش نظرات بنویسد.
اينا چيه ؟