جک فروت یک میوه استوایی است که به دلیل قیمت جک فروت در ایران، جزو میوه های لاکچری است. خواص میوه جک فروت زیاد است و به صورت خام یا پخته خورده می شود. خرید بذر میوه جک فروت تنها در مناطق خاص میوه می دهد و در همه مناطق رشد نمی کند. خرید اینترنتی میوه جک فروت یا به صورت حضوری امکانپذیر است. خرید میوه جک فروت به صورت تازه، کمپوت یا سایر ترکیبات دیده می شود. در ادامه به میوه جک فروت و خواص آن و سایر اطلاعات میپردازیم.
جک فروت گونهای از درختان خانواده انجیر، توت و میوه نان است. منشأ این گیاه در جنوب غربی هند است و در آنجا به وفور رشد میکند. در طول تاریخ محل رشد درختان این میوه به سایر نقاط هند، جنوب شرقی آسیا، هند شرقی، فیلیپین، تایلند، مالزی و اندونزی گسترش یافت. همچنین این میوه در آفریقا نیز رشد میکند و در برزیل و سورینام نیز نسبتاً محبوب است.
درختان جک فروت معمولاً در شرایط گرمسیری یا نزدیک به گرمسیری رشد میکنند، اما میتوانند در فلوریدا، هاوایی و استرالیا نیز پرورش یابند. جک فروت بزرگترین میوه درختی در جهان است که میتواند تا ۵۰ کیلوگرم وزن داشته باشد. این میوه ظاهری بیضی شکل، سبز رنگ سبز و پوستی سوزنی شکل دارد. در داخل، حاوی پیازهای زرد کم رنگ و چاق است که خوراکی هستند و در هسته به هم متصل شده اند. پیازها را میتوان پخته، به تنهایی خورد یا به آرد تبدیل کرد. میوه رسیده و باز نشده بوی تند و ناخوشایندی دارد. اما میوه رسیده و باز شده بوی شیرین میدهد.
نام علمی جک فروت Artocarpus heterophyllus میباشد که یک گیاه خوراکی با خواص زیاد است. این گیاه در طبیعت به صورت وحشی در بسیاری از مناطق جهان یافت میشود. جک فروت معمولاً در فصل بهار و تابستان میوه میدهد. این گیاه معمولاً برای تهیه چای سبز، کنسرو و وعدههای غذایی دیگر استفاده میشود. جک فروت دارای خواص ضد التهابی، ضد سرطانی، ضد اضطراب و ضد استرس است.
دانستیم جک فروت چیست. هنگامی که جک فروت رسیده و خام باشد، گوشتی به رنگ آناناس خواهد داشت. طعم آن نیز چیزی بین آناناس و گلابی است. اما وقتی چند ساعت پخته میشود، طعمی همانند گوشت به خود میگیرد که برای استفاده در غذاهایی همانند ناچو یا تاکو بسیار عالی است.
برای مصرف جک فروت، ابتدا میوه را از وسط برش میدهند سپس آن را باز میکنند. باز شده آن حاوی پرزهای زرد رنگ و میوه آن که هر کدام هسته درخت را در بر گرفته اند است. قسمت گوشتی باید از میان قسمتهای پرزی که بسیار هم چسبناک و شیرین هستند در آورده شود.
این میوه را در هر حالتی میتوان مصرف کرد؛ رسیده، کال، پخته و خام. در آسیا از آن خوراکیهای گوناگونی همانند چیپس، خوراک سرخ شده، آب میوه و بستنی تهیه و عرضه میشود.
بهترین روش برای خوردن جک فروت، پوست آن را کاملاً پاک کردن و سپس تکه تکه کردن آن است. جک فروت نارس به تنهایی طعم زیادی ندارد. شما میتوانید آن را به انواع غذاهای سرخ کردنی، سوپها، سالادها و سایر موارد اضافه کنید. ابتدا میوهها را خوب تمیز کنید و سپس آنها را بپزید تا زمانی که به راحتی خرد شوند و قوامی شبیه گوشت ایجاد کنند.
در دستور پخت غذا با جک فروت می توان چرخ شده جک فروت را به شکل کتلت تهیه کرد. در تهیه ژله و میان وعده هم کاربرد دارد.
درخت جک فروت به نواحی گرم و مرطوب سازگاری دارد. در مناطق گرم و نیمه گرمسیری مرطوب مانند نواحی ساحلی گرم میروید. بیشترین رشد و نمو در مناطق گرمسیری اتفاق میافتد.
درخت جک فروت مقاومت متوسطی نسبت به خشکی دارد. اگر چه این درخت برای داشتن رشد مطلوب و تولید میوه به باید به طور مرتب آبیاری شود.ای درخت نسبت به آبیاری غرقاب یا خاک بدون زهکشی و مرطوب به مدت طولانی حساس میباشد. درختان ممکن است نسبت طی ۲تا ۳ روز در خاک مرطوب از بین بروند. برگهای درخت جک فروت در دمای هوای صفر درجه سانتی گراد، شاخهها منفی یک و شاخهها و خود درختان در منفی ۲درجه سانتی گراد از بین میروند.
درخت جک فروت بوسیله بذر، پیوند و قلمه ممکن است تکثیر شود. در برخی مناطق تکثیر وسیله کاشت بذر انجام میشود. درختان جک فروت تولید شده بوسیله بذر نسبت به سایر درختان تولید شده با بذر زودتر به تولید میوه میرسند و در سال سوم تا چهارم به تولید میوه میرسند. بذرها باید از درختان دارای تولید و عملکرد بالا جمع آوری شوند.
همچنین درختان باید ویژگیهای باغبانی و زراعی خوبی مانند مقاومت نسبت به آفات و بیماری ها، اندازه میوه مناسب و کیفیت بالا داشته باشند. بذر این درخت کوتاه عمر است؛ و تنها به مدت ۳۰ روز قادر است زنده بماند. دربسیاری از مناطق روی پایههای بذری پیوند زده میشود.
درباره میوه جک فروت و خواص آن در ادامه بخوانید.
مقادیر بالای ویتامین A و ویتامین C موجود در جک فروت به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و خطر ابتلا به بیماریها عفونی را کاهش میدهند.
جک فروت شاخص گلیسمی پایینی دارد و مقادیر بالای فیبر موجود در آن به کاهش هضم و جذب کربوهیدراتها کمک کرده و خطر افزایش قند خون پس از خوردن غذا را کاهش میدهد. علاوه بر این، جک فروت از فعالیت برخی پروتئینهایی که ممکن است باعث افزایش قند خون شوند، جلوگیری میکند. در یک مطالعه انجام شده بر روی بزرگسالان مشخص شد که مصرف عصاره جک فروت میزان قند خون را به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
توجه: افراد مبتلا به دیابت که دارو مصرف میکنند نباید در مصرف جک فروت زیاده روی کنند، چون باعث کاهش شدید قند خون در آنها میشود.
جک فروت یک منبع خوب پتاسیم است و به گفته انجمن قلب آمریکا (AHA)، غذاهای غنی از پتاسیم میتوانند به کاهش فشار خون بالا کمک کنند.
بیشتر بخوانید:
جک فروت حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان هاست که به کاهش رادیکالهای آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به استرس اکسیداتیو که عامل بسیاری از بیماری هاست را کاهش میدهند.
ویتامین C: مقادیر بالای ویتامین C موجود در جک فروت به کاهش التهاب بدن کمک کرده و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و سرطان را کاهش میدهد.
کاروتنوئید ها: کاروتنوئیدها به کاهش التهاب بدن کمک میکنند و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی را کاهش میدهند.
فلاونوئید ها: دارای خواص ضد التهابی هستند که به کاهش قند خون، فشار خون و میزان کلسترول خون بالا کمک میکنند و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی و عروقی را از بین میبرند.
مقادیر بالای منیزیم و کلسیم موجود در جک فروت به تقویت استخوانها کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری پوکی استخوان را کاهش میدهند.
مطالعات حیوانی نشان میدهد که دانههای جک فروت به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدانها و فیبری که دارند، به کاهش سطح کلسترول بد خون (LDL) و افزایش سطح کلسترول خوب خون (HDL) کمک کرده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهند.
جک فروت یکی از بهترین منابع منیزیم است که خطر ابتلا به بیماریهایی مانند فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
در طب سنتی هند و سریلانکا از میوه جک فروت برای درمان زخم معده، اسهال و سلامت دستگاه گوارش استفاده میشود. همچنین مقادیر بالای فیبر موجود در جک فروت به بهبود هضم غذا کمک میکند، با افزایش حرکات روده خطر ابتلا به یبوست را کاهش داده و برای لاغری و کاهش وزن مفید است.
مقادیر بالای آنتی اکسیدانهای (فلاونوئید ها، ساپونینها و تانن ها) موجود در جک فروت به کاهش رادیکالهای آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهند.
مقادیر بالای آنتی اکسیدانها و ویتامین C موجود در جک فروت با افزایش تولید کلاژن به کاهش چین و چروک و جوان سازی پوست صورت کمک میکنند.
جک فروت یک منبع خوب ویتامین C است که با افزایش تولید پروتئینی به نام کلاژن به درمان سریعتر زخمهای پوستی کمک میکند. تحقیقات در سال ۲۰۱۴ نشان داده که جک فروت به دلیل خواص ضد التهابی، ضد باکتری و ضد قارچی که دارد میتواند به درمان زخمها کمک کند.
اگرچه برای اکثر افراد بی خطر است، برخی از افراد باید خورد این میوه را محدود کنند. برخی از افراد به آن حساسیت دارند، به خصوص کسانی که به رده درختان غان یا توس حساسیت دارند. علاوه بر این، به دلیل پتانسیل بالای این میوه در کاهش سطح قند خون، افراد مبتلا به دیابت در صورت مصرف منظم این میوه، ممکن است نیاز به تغییر دوز دارویی خود داشته باشند. با این وجود، مصرف جک فروت هرگز عوارض جانبی جدی ایجاد نکرده است و خوردن آن برای اکثر مردم بی خطر است.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: اسنپ مارکت / ساعدنیوز / پای مارکت / سان یار / میزان / امداد کشاورز.