با شنیدنی نام موچی احتمالا بپرسید موچی چیست؟ شیرینی موچی نوعی دسر است که به شیوه های مختلف تهیه می شود. موچی را با اصالت ژاپنی میشناسند و اصل آن از این کشور آمده است. قیمت موچی معمولا ارزان است و امکان خرید موچی به صورت آماده وجود دارد. در این مطلب علاوه بر معرفی موچی، به طرز تهیه موچی و خطرات شیرینی موچی اشاره میکنیم.
موچی (mochi) نوعی کیک برنجی است که البته فقط با آرد برنج تهیه نمیشود و میتوان با آرد گندم و غلات هم آن را درست کرد. اما نوع اصلی آن با نوعی برنج دانه کوتاه مخصوص به نام «موشیگوما» یا «موچی گومه» درست میشود. برای تهیه این خوراکی، برنج را میکوبند، میپزند و خمیر میکنند. علاوه بر موچی گومه، به این برنج، برنج چسبناک، برنج شیرین و برنج مرواریدی هم میگویند.
موچی یک خوراکی محبوب است که به صورت دسر هم درست میشود. انواع مختلفی از موچی وجود دارند که وجه اشتراک آنها، خمیری است که با آرد گندم یا آرد برنج یا آرد به دست آمده از غلات درست میشود. این غذای کرهای و ژاپنی که حکم یک دسر خوشمزه را هم دارد را میتوانید بدون فر و در قابلمه درست کنید و نیازی به انجام کارهای سخت و پیچیده و حتی مواد گرانقیمت ندارد.
گفته میشود نخستین بار چینیها برای اینکه بتوانند از گوشت تازه ماهی استفاده کنند، آن را دور برنج تخمیر شده میپیچیدند و هنگام صرف کردن، تنها از گوشت تغذیه میکردند. این غذا سپس در ژاپن نیز مطرح شد و آنها با تغییر طرز تهیه آن، امضای خود را تا ابد روی سوشیها گذاشتند. تاریخچه موچی نیز شباهت زیادی به سوشی دارد. موچی نخستین بار در چین باستان تهیه شد، اما ژاپنیها با تغییر دادن روش تهیه و طبخ آن کاری کردند که امروزه هنگام شنیدن نام موچی تنها به یاد یک شیرینی ژاپنی بیافتیم.
موچی ژاپنی که بافت آدامس مانند داشت، محبوبیت زیادی در ادوار مختلف پیدا کرد و در مراسم یا حتی افسانههای ژاپنی دیده شد. برای مثال در اواخر قرن هشتم افسانهای از موچی به وجود آمد که گفته میشد اگر یک مرد ثروتمند از برنجهای باقیمانده زمینش موچی صاف (نه گرد) بپزد و با تیرِ کمان روی آن شلیک کند، شیرینی موچی به یک پرنده سفید رنگ تبدیل شده و به آسمان پرواز میکند. بعد از آن، زمینهای برنج آن مرد ثروتمند حاصل خیزی خودش را از دست میدهد و او فقیر میشود. به گفته افسانههای ژاپنی، موچی که به شکل گرد تهیه میشود قدرت روحانی دارد.
بعد از داستان و افسانههای مختلف، پختن موچی در مراسم مذهبی و فرهنگی گسترش یافت. از قرن ۱۱ میلادی خوردن موچی پس از تولد نوزاد، عروسی، روز کودک، روز دختر، آغار بهار و سال نو ژاپنی مرسوم شد.
یکی از ویژگیهای آرد برنج ژاپنی، چسبناک بودنش است که علت اصلی کشنده بودن آن نیز محسوب میشود. چرا که پس از ورز دادن و پختن شیرینی، خاصیت کشسانی و چسبندگی شیرینی حفظ میشود و اگر هنگام میل کردن به خوبی جویده و بلیعده نشود، این شیرینی آدامسی میتواند سبب خفگی افراد شود.
این موضوع آنقدر جدی است که مانند چهارشنبه سوری در ایران، رسانههای مختلف ژاپنی بابت پیشگیری از تلخ شدن کام مردم در سال جدید، به آنها هشدار میدهد. به نقل از دپارتمان آتش نشانی شهر توکیو، سالانه بیش از ۱۰۰ مورد عامل خفگی ناشی از خوردن موچی تنها در بیمارستان این شهر ثبت میشود. افراد بین ۵۰ تا ۸۰ سال عمدتا این آمار را شامل میشوند.
خوردن موچی در طول تعطیلات سال نوی ۲۰۱۸ دو مورد مرگ داشته، البته تعداد دیگری هم بعد از چسبیدن تکههای موچی به گلویشان با رفتن به بیمارستان نجات پیدا کرده اند. در واقع این ماهیت چسبناک این کیک است که باعث ایجاد خفگی میشود برای همین بچهها و سالمندان باید در هنگام خوردن آن به شدت مراقب باشند.
اگر کسی با خوردن موچی دچار مشکل شد باید صورت او را به سمت پایین بگیرید و محکم به پشت او بزنید تا تکههای موچی از گولش بیرون بیاید. در سال ۲۰۰۱ گزارش شده که زنی برای نجات پدر ۷۰ ساله اش و خارج کردن تکههای برنج از گلوی او مجبور شده که از جارو برقی استفاده کند!
موچیهای جدید شامل موچی که داخل آن بستنی است میشود. موچی بستنی یکی از بستنیهای سنتی ژاپنی است که از ترکیب بافت خمیری و چسبناک به عنوان روکش استفاده میشود و بستنی در آن قرار میگیرد.
در این موچی، بعد از درست کردن خمیر بستنی، روی آن آرد ذرت میریزند و به صورت گرد برش میزنند. سپس یک اسکوپ بستنی را داخل آن قرار میدهند و آن را گرد میکنند. خمیرهای پر شده با بستنی را در فریزر یا یخچال قرار میدهند. بستنی موچی یکی از بستنیهای جدیدی است که این روزها در ایران هم میتوانید در منوی برخی کافیشاپها ببینید.
داخل این موچیها با میوه پر میشوند. محبوبترین میوهها برای درست کردن موچی، توت فرنگی یا میوههایی هستند که شکل تقریبا گرد و کوچکی دارند.
برای تهیه موچی مغزدار بعد از تهیه خمیر موچی باید داخل آن را با انواع مغزها پر کنید.
از اسم این موچیها هم معلوم است که داخلشان مربا و شکلات قرار دارد. البته در مورد موچی شکلاتی، میتوانید خمیر موچی را هم شکلاتی درست کنید یا موچی را بعد از تهیه در شکلات ذوب شده بغلتانید و روی آن را با دراژهها و ترافلهای رنگی، پودر نارگیل و … تزیین کنید.
در ضمن موچی را میتوانید به رنگهای مختلف و دلخواه تهیه کنید. برای این کار فقط کافی است به خمیر موچی، چند قطره رنگ دلخواه اضافه کنید و آن را ورز دهید. حتی میتوانید از موچی به عنوان هدیه روز ولنتاین هم استفاده کنید و آن را به رنگ قرمز و با تزیین ولنتاینی، هدیه بدهید.
بیشتر بخوانید:
آرد موچی آرد برنج ژاپنی است که طعم شیرینی دارد و به آن موچیکو (mochiko) میگویند و چسبناک است. طرز تهیه موچی ایرانی با آرد برنج یا گندم است.
می توانید برای تهیه خمیر موچی رنگی از رنگ غذا استفاده کنید. در ادامه طرز تهیه موچی توت فرنگی را آورده ایم.
۱. برای تهیه کیک برنجی با مغز توت فرنگی آرد برنج و شکر و نمک را مخلوط کرده و ۲ بار الک میکنیم.
۲. سپس ۲/۳ لیوان آب را به آن اضافه کرده و خوب هم میزنیم.
۳. سپس روی ظرف را با نایلونی پوشانده و به مدت یه دقیقه در ماکرویو قرار میدهیم، پس از یک دقیقه مواد را خارج کرده هم بزنید و دوباره برای مدت ۱ دقیقه دیگر در ماکرویو قرار بدهید.
۴. بهتر است این مراحل را ۳ بار تکرار کنید تا کیک برنجی به خوبی پخته و منسجم شود.
۵. بر روی تختهای نشاسته ذرت ریخته و خمیر آرد برنج را به خوبی ورز میدهیم.
۶. سپس خمیر را به ۶ یا ۷ قسمت مساوی تقسیم کرده و هر قسمت را در کف دست خود باز کنید.
۷. سپس یک توت فرنگی یا نصفه را در وسط خمیر گذاشته و خمیر را دور توت فرنگی میپیچیم.
۸. کیک برنجیها را برای ۱ تا ۲ ساعت قبل از سرو در پخچال بگذارید تا خوب سرد شوند.
موچی بستنی هم یک تجربه متفاوت است.
یکی از خوشمزهترین روشهای درست کردن موچی ترکیب کردن آن با بستنی است. این شیرینی خوشمزه با استفاده از آرد برنج، نشاسته ذرت، بستنی و آب تهیه میشود. اضافه کردن رنگ خوراکی به موچی کاملا اختیاری است و ظاهر جذابتری به آن میبخشد. در ادامه میتوانید با روش تهیه شیرینی موچی با بستنی آشنا شوید.
در اولین مرحله از طرز تهیه موچی با بستنی باید در یک ظرف آرد برنج را با شکر مخلوط کنید و با قاشق خوب هم بزنید. در صورت تمایل مقداری رنگ خوراکی به مواد اضافه کنید و خوب ترکیب کنید.
در این مرحله باید آب را به آرامی به مواد خشک اضافه کنید و به آرامی هم بزنید تا آرد گلوله نشود و خمیری یکدست حاصل شود. در زمان اضافه کردن آب میتوانید خمیر را با دست ترکیب کنید تا بهتر مخلوط شود.
بعد از آماده شدن خمیر باید مقداری نشاسته ذرت روی سطح کار بپاشید و سپس خمیر را پهن کنید تا قطر آن نازک شود. خمیر را برای ۱۵ دقیقه در یخچال قرار دهید و بعد از یخچال خارج کنید و با استفاده از یک قالب گرد با قطر ۶ سانتیمتر، برش دهید.
بعد از قالب زدن خمیرها باید خمیرها را به صورتی که لای همه آنها سلفون قرار بگیرد، روی هم بچینید و برای نیم ساعت در یخچال بگذارید تا برای تهیه شیرینی آماده شوند.
در این مرحله از طرز تهیه موچی با بستنی باید خمیرها را از یخچال خارج کنید و سپس داخل هر خمیر یک اسکوپ بستنی قرار دهید. در صورت تمایل میتوانید برای داخل موچی از تکههای میوه تازه یا خشک نیز استفاده کنید. سپس خمیر را به شکل یک توپ جمع کنید تا بستنی کاملاً درون خمیر قرار بگیرد. موچی بستنی را به مدت ۳۰ دقیقه در فریزر قرار دهید.
بعد از نیم ساعت موچی بستنی را از فریزر بیرون بیاورید و سرو کنید. در صورت تمایل میتوانید برای تزیین موچی مقداری سس شکلات روی موچیها بریزید و هر کدام را به شکلی متفاوت تزیین کنید. برای تزیین موچی میتوانید از پودر نارگیل، ترافلهای رنگی و یا شکلات رنده شده استفاده کنید.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: مجله کوروش / ایرنا / عصرایران / الی گشت.