فطریه امسال چقدر است؟ به تازگی و در روزهای آخر ماه رمضان مبلغ فطریه ۱۴۰۲ به ازای هر نفر از سوی برخی مراجع تقلید اعلام شده است. زکات فطره برای هر نفر معادل سه کیلوگرم گندم، برنج، خرما و امثال اینها است که اگر معادل پولی آن هم پرداخت شود اشکالی ندارد. در ادامه علاوه بر اعلام مبلغ کفاره و زکات فطریه ۱۴۰۲ به سوالات رایج درباره قوت غالب، فطریه جنین و فطریه مهمان، پاسخ داده شده است.
زَکات فطره یا فِطریه از واجبات مالی اسلام است که در روز عید فطر پرداخت میشود. طبق فتوای فقیهان، این زکات بر کسی واجب میشود که هنگام غروب شب عید فطر، عاقل و بالغ و هوشیار باشد و فقیر و برده نباشد. چنین شخصی باید زکات خود و نانخورهایش را پرداخت کند.
وقت پرداخت زکات فطره از شب عید است تا ظهر روز عید و به نظر رهبر معظم انقلاب و برخی فقهای دیگر بنا بر احتیاط باید قبل از نماز عید، زکات فطره را بپردازند. اگر کسی برایش این امکان وجود نداشت، یعنی دسترسی نداشت یا امکان پرداختن نبود لااقل جدا کند و کنار بگذارد تا بعداً ادا کند.
با نزدیک شدن به پایان ماه رمضان امسال و عید فطر، مراجع تقلید، میزان کفاره و فطریه هر نفر را اعلام میکنند. تاکنون، دفاتر آیت الله سیستانی و آیت الله جوادی آملی و آیت الله مکارم شیرازی، میزان و مبلغ فطریه امسال را به عنوان یکی از فروع دین مبین اسلام به شرح زیر اعلام کرده اند:
از آن جا که میزان زکات فطره برای هر فرد سه کیلوگرم است، مبلغ آن برای فطریه بدل از آرد شصت (۶۰) هزار تومان و برای فطریه بدل از برنج ایرانی سی صد و شصت (۳۶۰) هزار تومان و فطریه بدل از برنج غیر ایرانی، صد و پنج (۱۰۵) هزار تومان تعیین شده است.
میزان فطریه از سوی آیت الله مکارم شیرازی اعلام شد: زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ ۶۰ هزار تومان و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ ۲۴۰ هزار تومان اعلام شده است. کفاره روزه غیر عمد مبلغ دوازده هزار تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ ۷۲۰ هزار تومان است.
مبلغ فطریه برای هر نفر برمبنای قوت غالب منطقه، سه کیلو گندم، برنج و مانند آنها و یا معادل قیمت اینها به قیمت روز پرداخت گردد. همچنین مبلغ مربوط به کفاره غیرعمد، به ازای هر روز ۱۲/۰۰۰ تومان (دوازده هزار تومان) و کفاره عمدی روزه به ازای هر روز ۷۲۰/۰۰۰ تومان (هفتصد و بیست هزار تومان) تعیین شده است.
دفتر مقام معظم رهبری در قم درباره میزان زکات فطره و کفاره ماه مبارک رمضان اعلام کرد: مؤمنان میتوانند قیمت سه کیلو گندم یا برنج و مانند آن را از محل سکونت خود استعلام و آن را بر اساس مقدار شرعی به عنوان زکات فطره پرداخت کنند.
این دفتر همچنین درباره کفاره غیرعمدی روزههای ماه مبارک رمضان نیز اعلام کرد، کفاره باید به صورت طعام پرداخت شود که این مورد در سال جاری بر اساس نظر حضرت آیتالله خامنهای به ازای هر روز ۱۲ هزار تومان است.
در اینفوگرافی زیر می توانید مبلغ فطریه ۱۴۰۲ را از نظر مراجع تقلید ببینید.
آیا ملاک در پرداخت فطریه، قوت غالب در سال است یا ماه رمضان؟ و آیا قوت غالب شخص منظور است یا قوت غالب منطقه و شهر؟
ملاک، خوراک و قوت غالب سال در منطقه و شهر است. ولی در هر صورت، اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت مىکند.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت مىکند و منحصر به قوت غالب فرد نیست.
در زکات فطره خوراک شخصی خود انسان ملاک نیست بلکه خوراک معمولی اهل شهر و یا محل ملاک است؛ بنابراین، کسی که همیشه برنج میخورد میتواند زکات فطره را از گندم بدهد؛ و همچنین ملاک کل سال است نه فقط ماه رمضان.
قوت غالب بلد.
ملاک در فطریه قوت غالب نوع مردم و اهل بلد است، ولی اخراج غلات اربعه در هر صورت بلا مانع است.
قوت غالب سال و غالب مردم بلد ملاک است.
ملاک در فطریه، قوت غالب سال است و قوت غالب بلد ملاک است.
خانمی که باردار است و هنوز فرزند او متولد نشده است، نیازی نیست که فطریه فرزند را حساب کنند و بپردازند. اما فطریه نوزاد شیرخوار را باید پرداخت کرد، البته باید قبل از شب عید فطر به دنیا آمده باشد و اگر بعد از غروب شب عید بدنیا بیاید فطریه او واجب نیست، هرچند که مستحب است بپردازند.
در موضوع فطریه ۱۴۰۲ میخواهیم به سوال رایج فطریه مهمان بپردازیم. فطریه مهمانی که فقط شب عید فطر مهمان شده است، به عهده کیست؟ ۲. فطریه مهمانی که چند روز قبل از شب عید و شب عید مهمان است به عهده چه کسی است؟
مراجع تقلید میگویند، در شب عید فطر، شخصی که نانخور صاحبخانه است، فطریهاش بر عهده صاحبخانه میباشد. اما دربارهی اینکه نانخور به چه کسی گفته میشود بین فقها اختلاف نظر است.
اکثر فقها میگویند شخص میهمان با یک شب، نانخور، محسوب نمیشود، اما برخی از مراجع، میهمان در یک شب را هم نانخور شمرده و چنانچه قبل از غروب، وارد منزل صاحبخانه شده باشد، زکات فطره وی را بر عهده صاحبخانه میدانند.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
میهمان اگر نانخور صاحبخانه محسوب شود کفاره او به عهدهی میزبان است مگر اینکه _میهمان_فطریه را به وکالت از طرف او پرداخت نماید. توجه داشته باشید میهمان با یک شب نانخور محسوب نمیشود و فطریه به عهده خودش میباشد.
فطره میهمان بر عهده صاحبخانه نیست، مگر اینکه برای چند شب میهمان او باشد، به طوری که نان خور او محسوب شود.
کسی که تنها براى افطار شب عید دعوت شده نان خور به حساب نمىآید، و فطرهاش بر صاحبخانه نیست.
چنانچه میهمان قبل از غروب وارد بر صاحبخانه شود و آن شب نانخور وی باشد زکات فطره اش بر عهدۀ میزبان است.
آیت الله صافی گلپایگانی
در هر دو فرض بر عهده صاحب خانه است.
مهمانى که قبل از غروب آفتاب شب عید فطر وارد منزل انسان مىشود اگر بنا دارد مدّتی مهمان بوده به گونه اى که «نان خور» بشمار مى آید، زکات فطره وى بر صاحبخانه واجب است، ولى اگر تنها همان شب را مهمان است زکات فطره او بر صاحب خانه واجب نیست، هر چند احتیاط مستحبّ آن است که زکات فطره او را هم بدهد و اگر در طول ماه رمضان نان خور انسان باشد، زکات فطره وى بر انسان واجب است. در مواردی که به طور مسلّم نمى توان زکات را به گردن مهمان یا صاحبخانه دانست، چنانچه یکى از آن دو با اجازه دیگرى زکات فطره را به نیّت کسى که واقعاً زکات فطره به گردن او است بدهد، کافى است و بر دیگرى پرداخت مجدّد زکات فطره لازم نیست.
جزییات فطریه ۱۴۰۲ را بالا اعلام کردیم، اما تاریخ دقیق عید فطر کی است؟ عید فطر که یکی از مهمترین اعیاد مسلمانان است که در پایان ماه رمضان و در روز اول ماه شوال جشن گرفته میشود. در این روز روزه گرفتن بر مسلمانان حرام و پرداخت فطریه واجب است. در بیشتر کشورهای اسلامی این عید تعطیل رسمی است. طبق تقویم رسمی، با توجه به اینکه در سال ۱۴۰۲ شروع اولین روز ماه رمضان مصادف با پنجشنبه ۳ فروردین بوده است، بنابراین تاریخ عید فطر ۱۴۰۲ احتمالا شنبه دوم اردیبهشت خواهد بود. البته برای تعیین تاریخ دقیق عید فطر امسال باید منتظر اعلام رسمی مراجع تقلید باشیم.
ماه رمضان یکی از ماههای قمری است و به دلیل اینکه تعداد روزهای سال قمری ۳۵۴ روز و تعداد روزهای سال شمسی ۳۶۵ روز و در سال کبیسه شمسی نیز ۳۶۶ روز است، در نتیجه تاریخ ماه رمضان و دیگر ماههای قمری در تقویم ایران ثابت نیست. با توجه به اختلاف تعداد روزهای سال قمری و شمسی، ماههای قمری به طور معمول در هر سال ۱۱ روز زودتر از تاریخ سال قبل در تقویم شمسی شروع میشوند. عدم ثبات این تاریخها باعث میشود که در هر سال یکی از ماههای قمری دو بار تکرار شود مانند سال ۱۴۰۲ که در آن دو تا ماه رمضان داریم.
بیشتر بخوانید:
در ایران از سال ۱۳۹۰ با تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان تعطیلات عید فطر دو روز اعلام شد. این دو روز شامل روز عید فطر و فردای این روز است. در سال ۱۴۰۲ تعطیلات عید سعید فطر مصادف با روزهای شنبه و یکشنبه، دوم و سوم اردیبهشت خواهد بود.
فطریه ۱۴۰۲
عید فطر در ایران یکی از جشنهای مذهبی مهم محسوب میشود. مسلمانان در این روز در نماز جماعت عید فطر که به امامت امام جمعه هر شهر اقامه میشود، شرکت کرده و زکات فطره خود را به فقرا میپردازند.
نماز عید فطر نمازی دو رکعتی است که مسلمانان آن را در روز عید فطر به جماعت اقامه میکنند. وقت خواندن این نماز بعد از طلوع آفتاب تا ظهر عید فطر است. این نماز اذان و اقامه ندارد و خواندن دو خطبه پیش از اقامه نماز توسط امام جماعت سنت است. نمازگزار باید در رکعت اول این نماز بعد از خواندن سورههای حمد و توحید پنج مرتبه تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر نیز باید یک قنوت بخواند. بعد از قنوت پنجم باید دوباره تکبیر بگوید و پس از آن به رکوع برود و سپس دو سجده را به جا آورد. در رکعت دوم نماز عید فطر نیز باید چهار تکبیر و بعد از هر تکبیر یک قنوت خوانده شود. بعد از قنوت آخر دوباره تکبیر خوانده و در ادامه نیز رکوع و سجده به جا آورده شود.
این خبر با اعلام فطریه ۱۴۰۲ امسال بروزرسانی میشود.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: باشگاه خبرنگاران جوان / اسلام کوئست / ویکی شیعه / ایمنا / هدانا.