سهم خواهان دولتِ مردمی در حال کارند، مزاحم نشوید!

سکان امور کشور باید به دست مدیرانی باشد که چالش ها، نیازها و فرایندها را به درستی بشناسند و با شناخت آگاهانه وضعیت موجود، بتوانند مداخله فعال نموده، بحران ها را کاهش داده و یا مدیریت کنند. این مدیریان توانمد باید در بهبود وضعیت سازمان تابعه خود با مهارت و اندیشه نقش ایفا کنند و علی رغم همه این موارد در راستای وظیفه شغلی نیز، تعهد و تخصص لازم را داشته باشند.

اما یک موج خطرناک سهم خواهی در جامعه شکل گرفته است. موجی که صف طولانی سهم خواهان را از وکلای ملت، ستادهای رسمی و غیررسمی، یا افراد صاحب نفوذ تشکیل داده است که فهرست بلندبالایی از مدیران و کارشناسان را از رده های پایین مدیریت شهری و ادارات گرفته تا مدیریت کلان پیشنهاد می دهند. این سهم خواهان، در گوشه و کنار مطالباتی را ایجاد کرده و می کنند و فشارهای مضاعفی بر حق طبیعی منتخب مردم برای انتخاب آزاده و آگاهانه مدیران وارد می سازد. هجمه ای که به ناروا بر روح و روان رییس جمهور آینده وارد می کند و تصمیم گیری برای انتخاب آزادانه وزرا و کابینه و مدیران میانی را دشوار می کند.

با یک تحلیل سر انگشتی این سهم خواهان را می توان به چند گروه تقسیم کرد:

1. لایه ای از نان به نرخ روز خوران که احساس خطر کرده و موقعیت و جایگاه خویش را متزلزل می بینند و سعی دارند به شکلی به طور مستقیم یا غیرمستقیم، در بدنه اجرایی وارد شده و نمایندگان شان در آن جا حضور داشته باشند. وگرنه از نظر سیاسی دچار انزوا شده و منافذ سوء استفاده شان بسته خواهد شد. این گروه به سرعت موقعیت سنجی کرده و راه های نفوذ را به شکلی می یابند.
2. یک گروه از صاحبان مناصب و زراندوزان و قدرت طلبان، همانند گروه های مرجع، نمایندگان یا وکلاء هستند که بنابر سنت مرسوم، به دنبال افراد مورد تأیید خود در حوزه انتخابیه یا تعیین مدیران ارشدی که تابع شان باشند، هستند و یا کسانی هستند که به عنوان سهام داران مدیریت کلان،مناطق، بخش ها و شهرها، مدیریت پنهان امور را در اختیار دارند و به دنبال باج خواهی از دولت آینده هستند.
3. گروه دیگر کسانی هستند که خود را به شکلی منتسب به دولت مردمی می دانند و مدتی- کوتاه یا طولانی- در ستادهای مردمی فعالیت داشته اند و با حکم و بی حکم مدعی تصدی مناصب این دولت هستند. این گروه به چند بخش تقسیم می شوند: کسانی که از شامه خوبی برخوردار هستند و چون حزب باد، پیش بینی کرده و جایگاه خود را نیز تعیین کرده اند و به نحوی با ستادهای دولت مردمی عکس یادگاری گرفته اند یا از کنار آن رد شده اند و بر اساس تعداد عکس شان مدعی سهم خواهی شده اند! یک دسته نیز از سر دلسوزی فعالیت هایی- خالصانه یا ناخالصانه- و کم یا زیاد داشته اند و به تناسب سادگی یا مصلحت خواهی، فهرستی را برای خدمت- چه به حق یا ناحق- در دست دارند و اصرار به تحمیل خواسته خود می کنند. این دسته تحت نفوذ دیگر صاحبان قدرت یا سیاست مداران سالوس قرار می گیرند و از ایشان در جهت منافع خود بهره می گیرند.
4. یک گروه نیز در همه جا حاضر هستند و هم چون آفتاب پرست، رنگ عوض کرده و هم زمان با پررویی هم در این جبهه سینه می زنند و هم در پنهان با آن گروه توافق دارند. در سخن های شان عدم صداقت موج می زند و خود را در مواقع دشوار و زحمت مخفی می کنند. این دسته گرچه در هنگام نشستن، صاحب اندیشه و سخن هستند، ولی به هنگام عمل ناگهان از عرصه مخفی شده و میدان را به شکلی ترک می کنند. آنها این قدر مهارت دارند که عدم حضورشان در نظرگاه دیگران نباشد. اما این ها هم مترصد موقعیت طلایی هستند که هرکدام از رقیبان پیروز میدان شدند، در همان فهرست قرار گیرند و خود را غالب کنند.
5. یک گروه منافق صفت داریم که برای شان اصلاً اصول گرا و اصلاح طلب، یا بنفش و سبز و سرخ ندارد. هرجا که منافع شان اقتضاء کند، به سرعت حاضر می شوند و از مواهب این حضور برخوردار می شوند و اغلب این گروه پیشتازتر از نیروهای بی توقع و بی ادعا بوده و داد و قال شان زیادتر است. این گروه بر اساس آنچه که سرمایه گذاری می کنند، با احتساب سود و منفعت، چند برابر برداشت کرده و خود را وارثان سرمایه های شان می دانند و در ضرر احتمالی شرکت نخواهند داشت. این گروه همواره سر سفره جبهه پیروز نشسته و به لفت و لیس مشغولند.
6. یک گروه نیز از هوچی گران و لمپن های سیاسی تشکیل شده است که نان شان را از روی ایجاد گرد و خاک و متلاطم کردن اوضاع می خورند. این گروه تا نشانه ای از فعالیت اساسی می بینند و باید مسئولیتی را بپذیرند، فضا را ناآرام کرده و شلوغ کاری می کنند. نکته جالب این است که این پهلوان پنبه ها همیشه در کنار این ستادها هستند و از روی اقبال، پست های کلیدی هم می گیرند. و چون توی چشم هستند و یا می خواهند باشند، دیده می شوند و برای بستن دهان شان باید کاری کرد. وگرنه عالم و آدم را خبر می کنند و همه چیز را به هم می بافند و چون وقت مستوفایی برای سهم خواهی دارند، به همه جا سرک می کشند. این گروه برای پیشبرد هدف شان، از فن کلافه کردن مخاطب استفاده می کنند.
7. یک گروه نیز هستند که همیشه در بدنه اجرایی حضور دارند و هرگز چرخه قدرت را ترک نکرده و نمی کنند. اینان به هیچ دولتی کار ندارند و همواره برای خود حیاط خلوتی ایجاد کرده و بدون سر و صدا و چراغ خاموش حرکت می کنند. بر اریکه مراد خویش سوار هستند. این گروه مشاغل موروثی داشته و در هیچ دعوایی شرکت ندارند تا آن مناصب برای شان حفظ شود و جالب این که هیچ دولتی به این گروه کار ندارد و آنان سهم شان را در قباله خویش دیده و هرگز از آن دست نمی کشند. اینان کار چاق کن های دولت ها هم هستند و دولت پنهان محسوب می شوند و دولت سایه واقعی هستند که اکثر فسادهای اداری از آنان سرچشمه می گیرد.
8. تنها یک گروه است که این حق طبیعی و قانونی را برای دولت مردمی قائل است که خودش برای تعیین مدیران خود، تحقیق کند و از میان مردم، آنان را که با سیاست های دولت یا سلیقه کاری شان هماهنگ هستند و یا از تعهد لازم و یا تخصص کافی برخوردارند، انتخاب کند. این گروه تنها از کسانی شکل گرفته که حالت مشاورانی امین را دارند که در موقع لزوم اگر استعلامی صورت گرفت، نظر صائب می دهند و از هر گونه تحمیل و تهدید و پافشاری پرهیز دارند.
9. یک گروه نیز هستند که فقط تکلیف گرا هستند و در هر زمان که نیاز به فعالیت داوطلبانه ای باشد و جامعه را در بحران بیابند، وارد میدان شده و بی ادعا به وظیفه دینی و میهنی خود عمل می کنند و اصلاً به این بازی های سیاسی و مناسبات توجهی ندارند و خود را به عنوان سرباز نظام می بینند و هر زمانی که سهم خواهی مطرح می شود، آنان از این مسئله به شدت گریزان هستند و تنها به انجام وظیفه در حد توان فکر می کنند. البته این گروه از افراد در زمانه ما نادر هستند. ولی از نوع رفتارهای اجتماعی شان قابل تشخیص هستند. به هرحال فضای سنگین حاکم بر جامعه انتخاب مدیران شایسته و توانمند را برای دولت آینده دشوار کرده است و به جای فضای کارشناسی و ارزیابی دقیق لیاقت ها، باید بر مجادلات اجتماعی یا این غبارآلودگی فائق آمد که نیاز به توان مضاعف و فرسایش نیروها دارد.  لذا پیشنهاد می شود به همه گروه های سهم خواه با هر نیتی که دارند، اجازه دهیم دولت مردمی جدید، این آزادی را برای تعیین و انتصاب همکاران خود داشته باشند. این حداقل همکاری برای استقرار این دولت است و خواسته ای به حق است.