استان مرکزی با برخورداری از نزدیک به سه هزار واحد صنعتی کوچک و بزرگ، یکی از استان های مهم صنعتی کشور است و شهر صنعتی کاوه را به عنوان بزرگترین شهر صنعتی کشور در خود جای داده است و بر همین اساس نیز آمار حوادث مربوط به کار در این استان نگران کننده است.
ایسنا پیشتر با انتشار گزارشی با عنوان "مرگ در یک قدمی است" به تشریح دلایل این نگرانی و الزامات تامین سلامت کارگران و محیط کار پرداخت.
در گزارش حاضر در گفتوگو با یک پزشک متخصص ارتوپد در بیمارستان تامین اجتماعی شهید چمران ساوه که بیشترین مراجعات ناشی از حوادث کار در شهر صنعتی کاوه این شهرستان را به خود اختصاص داده است، به نگرانیهای جامعه پزشکی در خصوص وقوع حوادث و سوانح کار که بخش قابل توجهی از ظرفیت کادر درمانی و بیمارستانی را برای خدمت رسانی به مصدومین کارگری و حتی جراحیهای ارتوپدی به خود اختصاص داده است، می پردازیم.
دکتر حسین حمدالهزاده در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، مصدومیت از ناحیه دست و انگشت را بیشترین حوادث ناشی از کار در کارخانجات و واحدهای تولیدی این شهرستان بیان کرد و آن را آسیبهای ترومایی برشمرد و گفت: افزون بر ۷۰ درصد حوادث ناشی از کار منجر به آسیب دیدن دست و انگشتان میشود که به عوامل مختلفی در آسیب دیدن این ناحیه از بدن بر میگردد.
وی با اشاره به اینکه آسیبهای ناشی از کار به دوگونه تقسیم میشوند، بیان کرد: برخی آسیبها شامل آسیبهایی است که با انرژی پایین به فرد وارد میشود نظیر مصدومیت از ناحیه دست و حداکثر فشاری که به دست وارد میشود منجر به له شدگی و کاهش کارآیی از ناحیه دست خواهد شد.
وی دومین نوع از این آسیب ها را آسیبهای پرانرژی متاثر از حوادث کار دانست و افزود: حدود ۱۵ الی ۲۰ درصد از حوادث ناشی از کار بر اثر آسیبهای پرانرژی صورت میگیرد که در این نوع آسیب اندامهای تحتانی فرد کاملا قطع میشود که بیشتر قطع عضو در این بخش قطع دست یا پا بوده و در نتیجه فرد بعضا قادر به انجام کار از این دو ناحیه نیست.
این پزشک متخصص ارتوپد در ادامه، رعایت نکردن اصول ایمنی و بی احتیاطی در حین کار را مهمترین دلیل حوادث ناشی از کار دانست و افزود: خستگی و خواب آلودگی فرد در حین انجام کار در محیط کارخانه موجب بیدقتی او شده و نهایتا منجر به رفتن دست یا انگشت او بر زیر غلطک یا دستگاه پرس میشود.
وی بیشترین ساعات مراجعه کارگران آسیب دیده از حوادث کار به بیمارستان را شبها بیان کرد و افزود: برخی از کارگران شیف شب به دلیل استراحت نکردن کافی در طول روز در حین کار خسته و خواب آلود میشوند. بیشترین حوادث ناشی از کار از ساعت هشت شب تا ۱۲ و از پنج صبح تا ۹ صبح رخ می دهد و اوج خستگی و خواب آلودگی کارگران در شیفت شب و شیفت صبح است. به کارگران توصیه میشود در ساعات استراحت خود خواب کافی داشته و سرحال و به دور از خستگی در محیط کار حاضر شوند تا از بروز حوادث ناشی از کار در امان باشند.
وی نبود حفاظ ایمنی در برخی دستگاههای کارخانه ها را دلیل بروز حوادث ناشی از کار دانست و افزود: کارفرمایان مکلف هستند که برای ایمنی کارگران دستگاههایی که از ایمنی کافی برخوردار نیست، را ایمن کنند تا شاهد کاهش آمار حوادث این چنینی باشیم.
دکتر حمدالهزاده در خصوص درمان مصدومین ناشی از حوادث کار گفت: خوشبختانه شدت جراحات وارده به کارگران طوری نیست که نیاز به اعزام به مراکز درمانی تهران یا سایر شهرها باشد. در واقع افزون بر ۸۰ درصد جراحیها و درمان مصدومین در ساوه انجام میشود و تنها مصدومینی که نیاز به عمل جراحی عروقی داشته باشند به تهران اعزام میشوند و به دلیل ارتباطاتی که با مراکز درمانی در تهران وجود دارد و نزدیکی مسافت در سریعترین زمان ممکن اعزام میشوند که البته این موارد بسیار نادر است.
وی بیان کرد: در بین مصدومین حوادث کار متاسفانه مواردی از قطع عضو مشاهده شده است، البته نه قطع عضوی که منجر به مختل شدن زندگی فرد شود که این موارد در این سالها تنها دو فقره بوده است.
این پزشک متخصص ارتوپد با اشاره به اینکه حوادث ناشی از کار را شامل تروما و میکروتروماست، گفت: آسیب میکروتروما متوجه کارگری که در محیط پر سروصدا کار میکند یا نحوه کار او به صورت ایستاده یا نشسته دائمی است، می شود، این کارگر باید با استفاده از وسایل ایمنی اجازه ندهد سروصدای زیاد به گوش او آسیب برساند.
وی اضافه کرد: کارگر یا کارمندی که هشت ساعت ایستاده یا نشسته کار میکند از ناحیه پا، گردن و کمر آسیب میبیند. به این شاغلین توصیه میشود هر دو ساعت حداقل ۱۰ دقیقه بنشینند یا ورزشهایی برای عضلات ساق پا انجام دهند یا حرکات ورزشی برای ناحیه کمر انجام دهند تا در طولانیمدت مبتلا به عوارضی نظیر آرتروز و ... نشوند.
وی بیان کرد: بسیاری از شاغلین اظهار میکنند که فرصت انجام حرکات ورزشی در محیط کار را ندارند، در حالیکه در تایمهای پنج دقیقهای در حین کار میتوانند حرکات ورزشی را هر دو ساعت یکبار انجام دهند که زمانبر نبوده و برای سلامتی و ایمنی بدن آنها مفید است.
دکتر حمدالهزاده در ادامه به بیماری نرمی غضروف پشت کشکک زانو (کندرومالاسی پاتلا) اشاره کرد و گفت: در این عارضه که عارضه شایعی است، غضروف پشت کاسه زانو(کشکک) آسیب میبیند و بخشی از مراجعین به پزشکان ارتوپدی را افراد دچار این ضایعه به خود اختصاص داده اند. در این بیماری غضروف زیرین کاسه زانو به صورت غیر طبیعی نرم شده و این عارضه موجب ایجاد درد در ناحیه جلویی زانو میشود. نرمی کشکک زانو یکی از شایعترین علل درد مزمن زانو است.
وی بیان کرد: برای درمان نرمی غضروف زانو معمولا به بیماران توصیه میشود که بیش از اندازه به زانو فشار نیاورند و با انجام حرکات ورزشی دردهای زانو را کاهش دهند.