شاید برای شما هم سوال پيش آمده که چرا مشاوره ازدواج مهم است؟ مگر قدیمی ها برای ازدواج سراغ مشاور می رفتند؟ مگر دوام زندگی ربطي به مشاوره و ... دارد؟ واقعیت این است که در دنیای امروز، پیچیدگی روابط، افراد و مسائل و مشکلات، نیاز به مشورت گرفتن از یک متخصص را پررنگ تر می کند. تا دیروز اگر بسیاری از خانواده ها به دلیل فقر آگاهی یا وابستگی های اقتصادی و اجتماعی روی مشکلات شان سرپوش می گذاشتند، امروز با شاغل شدن بیشتر زن ها و تحصیلات بالاتر دختران و پسران، زندگی ها شکل متفاوتی پیدا کرده است اما مشاور ازدواج قرار است چه کاری انجام دهد که این همه روی آن تاکید می شود؟ ضرورت مشاوره پيش از ازدواج چيست؟ از همين رو با دکتر داود اسماعیلی، روانشناس و مدرس دانشگاه گفت و گو کرده ایم که ماحصل آن را در ادامه می خوانید.
آسیب طلاق یا متارکه، یک تروما و ضربه روحی، ذهنی و روانی و درمراحل بعدی سایکو سوماتیک (به واسطه بیماری های افسردگی،گوارشی و....) است. اینکه زوجین در قبل از شروع زندگی مشترک از رفتن به مشاوره و نزد روانشناس امتناع می کنند و قائل به مشاوره پیش از ازدواج نیستند، مهمترین عامل "طلاق" است. در جلسات مشاوره برای زوجین در شرف ازدواج، تست سلامت شخصیت و تناسب شخصیت اخذ گردیده و چنانچه "نیمرخ روانی زوجین" با یکدیگر مطابقت نداشته باشد و از سلامت روانی - ذهنی و شخصیتی برخوردار نباشند و اختلالات روانشناختی حاد و پیشرفته داشته و اصطلاحا دیزوردر باشند، جهت درمان به روانپزشک ارجاع گردیده و پس از طول درمان مجددا روان درمانی صورت گرفته و تا رسیدن به درمان کامل جلسات مشاوره ادامه پیدا خواهند كرد.
بیشتر بخوانید :
رویکردهای فردی کاهش آسیب طلاق، صرفا چنانچه با کارگاه های مشاوره گروهی توام نشوند، پاسخگو نخواهند بود. چرا که در خانواده درمانی و زوج درمانی راه حل محور و سیستمی و ساختاری، تروما (ضربه و آسیب) را مانند ویروس سرماخوردگی می دانند که چنانچه یکی از اعضای خانواده (پدر، مادر یا فرزندان) دچار عارضه و بیماری گردند، این ویروس و مریضی(روان رنجوری، روان آزردگی، استیصال، افسردگی، استرس، اضطراب و...)همانند بیماری واگیردار تمام اعضا و آحاد خانواده را مبتلا و درگیر می كند.
خصوصا پارانویید یا بدبینی و شک و سوء ظن (ان بعض الظن اثم)که فرد پارانویا (شخصیت) نسبت به خود، به خانواده و اجتماع دچار خود پنداره – خود انگاره منفی شده و با فرافکنی و شرطی سازی و بعضا در مراحل فرا زناشویی با مثلث سازی دچار اختلال حاد (شدت: روز به روز بیشتر - مدت: بیشتر از شش ماه -فراوانی: تکرار.) شده و شور و شوق و امید و انگیزه مثبت زندگی وکارکرد صحیح و موثر: حامیانه، یاورانه و صمیمانه از میان رفته و چنین خانواده ای در مرحله نخست متزلزل و در نهایت متلاشی و دچا از هم گسستگی و از هم گسیختگی (طلاق - فقدان) خواهد شد.
مشاوران خانواده و اصطلاحا "خانواده درمانگران مجرب و کارآزموده در چنین شرایطی با رویکرد" درمان شناختی – رفتاری "وارد میدان عمل و مراحل تراپی (درمان) شده و خانواده را به پذیرش و سپس اقدام و تغییر باور و رفتار مفید و موثر و با کیفیت سوق می دهند. رویکرهای ACT و درمان های کوتاه مدت وDBT (درمان گفت و گو محور رفتاری و دیالکتیکی) و درمان های بینشی و انگیزشی و در مراحل ضروری روان درمانی از جمله رویکرهای مفید و اثر بخش خواهد بود.
بر اساس تعاملات و پروتکل زوج درمانی گفت و گوی دیالکتیکی راه حل محور و شناختی رفتاری DBT می تواند موثرترین و کارآمدترین و مفید ترین رویکرد حل تنش و تعارضات و سوء تفاهمات و وسیله و ابزار راهبردی برای زوجینی که دچار سردی و بی میلی و بی تفاوتی در رابطه زناشویی شده اند بوده و یک مهارت حل مسئله نیز باشد.
رویکردهای تعاملی و سازشی در دهه های اخیر در دستور کار سازمان بهزیستی، نظام روانشناسی و مشاوره و معاونت پیشگیری قوه قضاییه و دانشگاه های علوم پزشکی قرار گرفته و با آموزش و پیشگیری و مهارت افزایی به زوجین، آمار طلاق و بزه در حوزه زوجی کاهش چشمگیری داشته است.
مشاوره های الزامی و ضروری پیش از ازدواج، حین و پس از ازدواج خوشبختانه توانسته دانش افزایی و مهارت افزایی در حوزه خانواده را موجب گشته و تناسبات شخصیتی و سلامت هر یک از زوجین مورد تشخیص و سنجش و ارزیابی قرار گرفته و موجباب همدلی، مهرورزی حمایت و اهمیت، صمیمیت و توجه را در روابط زناشویی زوجین فراهم کنند.
خصوصا در حوزه مهارت فرزند پروری موفق و تاکید بر اعتماد به نفس و افزایش عزت نفس فرزندان، مشاوران خانواده و اساتید دانشگاهی و روانشناسان مجرب و متعهد ورود علمی و آکادمیک به این عرصه اجتماعی داشته و بالندگی و شکوفایی نهاد مقدس خانواده را رقم زده اند.
کتاب های تالیفی در حوزه زناشویی درمانی و خانواده بسیار راهگشا بوده و فرهنگ مطالعه خانواده را بهبودب خشیده است. در مجموع اگر رویکرد جهادی به فرموده مقام معظم رهبری با در نظر گرفتن شانیت و منزلت و ضرورت امر روانشناسی و مشاوره اتفاق بیفتد، شاهد رغبت و اشتیاق جوانان به تشکیل خانواده متعالی و بالنده از طرفی و کاهش نرخ آمار طلاق و متارکه از طرف دیگر خواهیم بود.
بهنام صدقی