1- شگفتانه محمد جواد ظریف برای آقای پزشکیان در برنامه تلویزیونی بیش از آنکه مطلب جدیدی را افشا کرده باشد، درس بزرگی به رقبای اصولگرای پزشکیان بود. این شگفتانه نشان داد در یک مبارزه هماهنگ انتخاباتی حامیان هر نامزد، میتوانند ضعف های او را پوشش دهند و در این مسیر هیچگونه مضایقهای از همراهی با او نداشته باشند. در این مسیر متاسفانه جبهه مقابل چنین هماهنگی و فداکاری را تاکنون از خود بروز نداده است.نمی دانیم این مساله ناشی از سوء تدبیر خود نامزدهاست که حاضر نیستند از برندهای مسلط و خوشنام هم جبهه ای بخواهند که کمکشان کنند یا حس خود مرجعیت پنداری برخی باعث شده زیر علم هیچ کسی سینه بزنند.مثلا تصور کنید علامه پرفسور استاد رائفی پور به همراه نامزد متبوع خودش خودش را نشان دهد یا از خیل واعظان خوش بیان و پرطرفداری که با ادبیات مراجع تقلید اعلامیه طرفداری تک جمله ای صادر میکنند، افرادی پیدا شوند که بعنوان عقبهی نامزدان جبهه انقلاب در مرئی خودشان را نشان دهند و با بیان قوی و هوش هیجانی بالا جلسات را به دست بگیرند.به هر روی باید گفت: فارغ از نتیجه اگر نامزدان هم جبهه نتوانند از پس غرور و حامیان پیمانکار خود برآیند این انتخابات برایشان آخرین هماورد سیاسی خواهد بود.
2- محتوای سخنان هیجانی ظریف اما گرچه اعتماد به نفسی به رادیکالهای هم جناح او برای حضور و حمایت جدی داشت؛ نکات خاصی داشت که در نهایت به نفع پزشکیان نیست.ظریف میگوید: سرنوشت فروش نفت و تحریم ها با بازگشت قریب به یقین ترامپ فرجامی جز نیمه دوم سیاه دوره روحانی ندارد. و این یعنی پزشکیان هم که آخرین سلاحش یعنی ظریف را رو کرده هیچ راه حلی جز همان راه پیموده روحانی در اقتصاد و سیاست خارجی ندارد.
3- دفاعیه ظریف از دوره روحانی بعد از مناظره اول او را ناخواسته در جایگاه دفاع از روحانی در ۴ مناظره آتی قرار خواهد داد و این برای اصلاح طلبان که مدام اصرار میکنند که دولت سوم روحانی نیستند ؛ امر مطلوبی نیست.
4- عامه مردم شاید خیلی با ارقام و اعدادی که در مناظره شب قبل به چالش کشیده شد آشنایی نداشته باشند و در ایتا و واتساپ دغدغه های اقتصادی مطرح شده هیچ فکت کاملی برای سنجش عامه مردم نداشته باشد اما قطعا در مباحث چالشی تر و اجتماعی تر مثل گردش اطلاعات و پوشش و مسائل سیاسی تر ، افرادی چون فواد ایزدی میتوانند پاس های گل بیشتری را به پیرمردهای سیاس کنار دست پزشکیان بدهند.در این مسیر حق و امکان مناظره ناپایاپای نامزد و کارشناس سوال کننده ایجاب میکند که افرادی که جلوی نامزدها مینشینند؛ جایگاه خود را بیشتر بشناسند و کاری نکنند که در چاله بحث ناهمطراز بیفتند.به نظر میرسد در این زمینه منتقدینی مانند انتظامی عملکرد مطلوب تری از امثال آقای ایزدی برای نامزدهای هم جناح خود داشته اند.
5- موتور محرکه مناظره های بعدی برای همه نامزدها آنالیز دقیق مواضع و تضادهای جلسات کارشناسی یکدیگر است.به نظر می رسد نامزدها به جای صرف وقت در جلسات بی حاصل ستادهای خود که بیشتر شبیه هیات مدیره شرکت سهامی ها و دفاتر پیمانکاری است باید وقت خودشان را بین حضورهای موثر مردمی (نه جلساتی که عمدتا اتوبوسی و با چهره های آزنده تکراری پر می شود) و شنیدن حرف انالیزورهای واقعی و سخنوران چیره دست بگذرانند تا بتوانند، کم خطاتر و موثرتر ظاهر شوند.۷- خارج از بحث های جناحی شکل گیری انتخابات گرم اما بدون پرده دری گام مهمی در مسیر سمت بلوغ سیاسی و افزایش مشارکت جامعه است و این گام از هر طرفی باشد باید از آن استقبال کرد.