علت سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور؛ از ابهامات تا توضیحات
بعد از انتشار خبر ناگوار سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور، سید ابراهیم رئیسی و همراهانش و درگذشت تمام سرنشینان آن، مهم ترین سوالی که طرح شد این بود که علت سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور چه بود؟ چرا هلیکوپتر رئیس جمهور سقوط کرد؟ موارد متعددی در رسانه منتشر شد از توطئه تا شرایط بد جوی و توضیحات برخی مسئولین و همراهان که بر ابهامات ماجرا اضافه کرد و هنوز هم ادامه دارد. در این مطلب آن چیزی که درباره این ماجرا میدانیم و ادعاها و توضیحاتی که درباره سقوط بالگرد رئیس جمهور مطرح است، آورده ایم.
ابهاماتی که هنوز کاملا حل نشده است
روزنامه هم میهن نوشت: اطلاع‌رسانی درباره سقوط هلیکوپتر نادرست و ابهام‌آمیز است هیچ توضیحی داده نمی‌شود که چرا مدعی هستند که وضع آب‌وهوا خوب بوده و هیچ مشکل و ممنوعیتی برای پرواز نبوده است؟ یا توضیح نمی‌دهند که چرا این سفر هوایی مطابق معمول از پارس‌آباد مغان انجام نشده است، که اصولاً نیازی به این مسیر اضافه با بالگرد نباشد؟
پرسش‌های زیادی وجود دارد که متاسفانه این شیوه اطلاع‌رسانی نمی‌توانست هیچ‌کدام از آن‌ها را با پاسخ مناسب جهت فهم ماجرا و رفع شایعات همراه کند.
نکته مهمتر و دوم، اظهارات غیرقابل‌فهم است که نه‌تنها ابهامی را رفع نمی‌کند، بلکه بر آن می‌افزاید. سخنان آقای رئیس دفتر ریاست‌جمهوری که چندین بار با آقای آل‌هاشم گفتگو کردند و سخنان مشابه معاون اجرایی رئیس‌جمهور که طبعاً این دو نفر مدیران اجرایی و اصلی این سفر هستند، هیچ‌کدام معقول و پذیرفتنی نیست.
چگونه کسی می‌تواند چنین سقوطی را تجربه کند و همچنان دسترسی به تلفن همراه خودش داشته باشد، چه رسد به اینکه تلفن همراه خلبان در دسترس او باشد و پاسخ هم داده باشد؟ آن هم تلفن کس دیگری که می‌گوید اصلاً آن‌ها را نمی‌بیند؟
این‌گونه که نقل شده، طبعاً مرحوم آل‌هاشم قادر به تحرک نبوده و طبیعی هم هست که با چنان سرعتی به کوه برخورد کردن و تکه شدن بالگرد موجب پراکنده شدن افراد می‌شود که احتمال زنده ماندن گرچه صفر نیست، ولی اندک است و البته احتمال اینکه تلفن همراه خلبان در این حادثه به دست ایشان بیفتد و سالم هم باشد و سیگنال هم داشته باشد، در حد صفر است.
هم میهن در ادامه نوشت: ظاهراً مدیریت امور قصد نادیده گرفتن برخی از حقایق را دارد. از جمله حقیقتی که در سایت هواشناسی و سخنان نماینده تبریز آقای دکتر پزشکیان بود. اینکه هوا برای پرواز با بالگرد مناسب نبوده و گویا در این مورد هشدار نارنجی داده شده بود. دیگر اینکه آیا بالگرد رئیس‌جمهور با ظرفیت مناسب حرکت کرده یا اضافه بر ظرفیت بوده است؟ آیا برای این نوع بالگرد‌های حامل مقامات الزامی به حرکت از فراز جاده اصلی وجود دارد یا خیر؟ اگر بلی، چرا از مسیر کوهستانی مرتفع حرکت کرده است؟ آیا این نوع خاص بالگرد برای حرکت در محیط‌های کوهستانی و مرتفع مناسب بوده؟ اگر فرمانده سفر خلبان بالگرد رئیس‌جمهور بوده و دستور ارتفاع گرفتن را داده، چرا خودش نتوانسته آن را انجام دهد؟
متاسفانه نکات و ابهامات و شایعات دیگری هم درباره این سقوط وجود دارد که نه‌تنها در مورد آن‌ها توضیح داده نشده است، بلکه با تاخیر در پاسخگویی، موجب رسوب ابهامات در اذهان مردم شده است.
توضیحات بذرپاش درباره ابهام ردیابی نکردن با آنتن گوشی و طولانی شدن جستجو
رئیس دفتر ریاست جمهوری، مدعی است که چندین بار با تلفن همراه خلبان که مرحوم آل‌هاشم آن را جواب می‌داده، گفتگو کرده است و این به معنی وجود سیگنال و ارتباط با دکل‌های مخابراتی بوده که می‌توانند به سهولت محل سقوط را پیدا کنند. یکی از ابهاماتی که مطرح است، اینکه چرا آنان تا ۶ساعت بعد که هوا تاریک می‌شود، نتوانسته‌اند لاشه را پیدا کنند؟
مهر نوشت: مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی طی سخنانی در شبکه خبر، در تشریح جزئیات حادثه بالگرد حامل شهید آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور و همراهان ایشان بیان کرد: روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت بعد از افتتاح سد قیز قلعه‌سی و اقامه نماز ظهر، قصد حرکت به سمت پالایشگاه تبریز داشتیم و مهندس اوجی در آن منطقه منتظر ما بودند.
وی افزود: سه بالگرد حدود ساعت ۱۳.۱۵ به مقصد تبریز پرواز کرد و بالگرد رئیس‌جمهور طبق پروتکل و مطابق با استاندارد آشیانه، بالگردِ وسط بود. بنده و آقایان محرابیان، اسماعیلی رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور و سایر عزیزان و معاونین دفتر و خبرنگاران و تعدادی از محافظین رئیس‌جمهور در بالگرد جلویی بودیم. بنده حدود ساعت ۱۳.۴۰ دیدم کادر پرواز با هم صحبت می‌کنند و از مهندس پرواز بالگردمان علت را پرسیدم که اشاره کردند بالگرد رئیس‌جمهور که پشت ما بود را گم کرده‌ایم، این اعلام حدود ساعت ۱۳.۴۰ انجام گرفت.
وزیر راه و شهرسازی گفت: خلبان بالگرد ما در منطقه گشت زد، ولی اثری پیدا نکرد و حدود ساعت ۱۳.۵۰ در نزدیک‌ترین نقطه، در منطقه‌ی کارخانه مس سونگون فرود آمدیم. تلاش را آغاز کردیم و به تلفن‌های اعضای بالگرد تماس می‌گرفتیم و برخی تلفن‌ها مثل تلفن آقای امیرعبداللهیان، آقای استاندار و آقای آل‌هاشم زنگ می‌خورد، ولی پاسخی نمی‌آمد و ما نگران شدیم؛ این تماس‌ها تا حدود ساعت ۱۴.۳۰ ادامه داشت.
بذرپاش ادامه داد: همان‌زمان بود که یک تماس حداقلی با مرکز کنترل فضایی کشور برقرار شد و موقعیت تقریبی بالگرد را تشخیص دادیم و هنوز عوامل امدادی را خبر نکرده بودیم و فاصله داشتیم، چون در منطقه‌ی ورزان بودیم. ما بعد از تقسیم کار، خودمان را با ۵-۶ ماشینی که در کارگاه کارخانه وجود داشت به سمت جاده‌ی سمت کوه رفتیم و همزمان به مرکز استان و نیرو‌های امدادی خبر دادیم که اضافه شوند تا موقعیت مکانی بالگرد را پیدا کنیم.
وی عنوان کرد: ما حدود ساعت ۱۴.۳۰ عملیات جستجو را شروع کردیم و یک ساعت بعد، بارندگی و مه وجود داشت و دیدِ حداقلی را مختل کرد و در منطقه و روستا‌ها پخش شدیم تا آن‌ها هم کمک کنند. برای شناسایی دقیق منطقه بر اساس آنتن تلفن همراه نیاز به سه آنتن بی‌تی‌اس در آن منطقه بود که یک آنتن بی‌تی‌اس وجود داشت که با استفاده از آن، حدود منطقه و روستای اوزی را مشخص کردند.
وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: جلسه ستاد هماهنگی را تشکیل دادیم و عزیزمان ما هم از تهران آمدند و شب شد و از ظرفیت پهپادی استان، دانشگاه تبریز، بخش خصوصی و محیط زیست هم استفاده کردیم. هوا کاملاً مه بود و امکان رصد با پهپاد هم سخت بود، جز پهپاد حرارتی که آن پهپاد هم در آن وضعیتِ هوا به سختی عملکرد داشت.
بذرپاش گفت: نیرو‌ها به مرور اضافه شدند و سردار پاکپور فرمانده‌ی محترم نیروی زمینی سپاه و سردار سلامی فرمانده‌کل سپاه به منطقه آمدند و عملیات جستجو در منطقه ادامه داشت. نیرو‌های هلال احمر، ارتش، سپاه، بسیج و نیرو‌های مردمی پای‌کار آمدند و همه در منطقه گشت می‌زدند و ظرفیت پهپادی کمک کرد تا مکان بالگرد قدری دقیق‌تر مشخص شود.
وی اضافه کرد: حدود ساعت ۲۲ یکشنبه بود که بر یک نقطه با شعاع گسترده متمرکز شدیم و به دلیل موقعیت خاص منطقه که جنگلی بود، مه همراه با جنگلِ بافتِ متراکم گیاهی، دید را سخت می‌کرد و باید متر به متر تمامی جنگل بررسی می‌شد که البته این کار در حال انجام بود.
وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: حدود ساعت ۴.۳۰ صبح بود که نیرو‌ها به نقطه اصلی رسیدند و عملیات شناسایی به اتمام رسید و کلیت ماجرا برای ما روشن شد که همه‌ی عزیزان به شهادت رسیده‌اند و هویت پیکر‌ها و جا به جایی ابدان در دستورکار قرار گرفت. عزیزان سپاه و مدیریت منطقه در این عملیات خیلی کمک کردند.
طرح احتمال توطئه توسط روزنامه جمهوری اسلامی
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: هرچند اخبار اولیه در روز وقوع حادثه حکایت از نقش داشتن عوامل جوی در آن داشتند، ولی به تدریج گمانه‌زنی‌ها به سوی توطئه بودن متمایل شدند بطوری که رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح ایران گروهی را مأمور بررسی حادثه کرد تا چگونگی آن را روشن کند.
یکی از نکاتی که احتمال توطئه بودن ماجرای بالگرد حامل رئیس جمهور رئیسی و همراهان را پررنگ می‌کند محل وقوع حادثه است. این حادثه در نزدیکی مرز کشورمان با جمهوری آذربایجان رخ داده که رژیم صهیونیستی امکانات اطلاعاتی، مخابراتی و نظامی زیادی در آن مستقر کرده است. استقرار این امکانات در جدار مرزی جمهوری آذربایجان، امکان انجام هر توطئه‌ای در منطقه مرزی داخل کشورمان را به رژیم صهیونیستی می‌دهد. اینکه از سه بالگرد ایرانی در حال بازگشت از منطقه مرزی به سوی تبریز فقط بالگرد حامل رئیس جمهور دچار این حادثه شده، ضمن اینکه می‌تواند مرتبط بودن حادثه با عوامل جوی را منتفی کند، احتمال توطئه بودن را تقویت می‌کند.
این روزنامه در ادامه نوشت: یکی دیگر از نکاتی که در تقویت احتمالی توطئه بودن حادثه بالگرد حامل رئیس جمهور رئیسی و همراهان مؤثر است اینست که بعضی از صاحبنظران فنی گفته‌اند ابتدا بالگرد در هوا منفجر شده و سپس سقوط کرده است. در این فرض، ماجرا می‌تواند ناشی از مداخلات بیرونی و یا درون بالگرد باشد که در هر دو صورت، موضوع با پیچیدگی مواجه است و قابل پیگیری می‌باشد.
فرض دیگر اینست که بالگرد به خاطر از کار افتادن تجهیزات راداری و ناوبری دچار اختلال شده و در اثر خارج شدن از کنترل، سقوط کرده است. در این فرض هم احتمال توطئه وجود دارد و تمام این موارد را می‌توان ناشی از عوامل بیرونی دانست.
ضمن تأکید مجدد بر اینکه آنچه رسمیت دارد و می‌تواند قابل اتکا باشد، گزارشی است که گروه بررسی‌کننده ستاد کل نیرو‌های مسلح ارائه خواهد کرد، لازم میدانیم بر سه نکته تأکید کنیم.
گزارش رسمی هیات عالی بررسی ابعاد و علل سانحه بالگرد رئیس جمهور: مورد مشکوکی ندیدیم
مهر: در گزارش اولیه هیأت عالی بررسی ابعاد و علل سانحه بالگرد حامل رئیس جمهور که ستاد کل نیرو‌های مسلح پنجشنبه شب ۳ خرداد ۱۴۰۳ منتشر کرده، آمده است: «بخش قابل توجهی از اطلاعات در زمینه‌های مختلف تخصصی، فنی و عمومی که می‌توانست در وقوع سانحه دخیل باشد جمع‌آوری شده است.
برخی از اقدامات برای اظهار نظر قطعی نیاز به زمان بیشتری دارد که در دست بررسی بوده و برخی از موارد را می‌توان با قاطعیت اعلام نمود که مورد اشاره قرار می‌گیرند:
۱ - بالگرد در مسیر پیش بینی شده از قبل ادامه مسیر داده و از مسیر تعیین شده پروازی خارج نگردیده است.
۲ - حدود یک و نیم دقیقه قبل از سانحه بالگرد، خلبان بالگرد سانحه دیده با دو بالگرد دیگر گروه پروازی ارتباط برقرار نموده است.
۳ - آثار اصابت گلوله و یا موارد مشابه آن در اجزای باقی مانده بالگرد سانحه دیده مشاهده نگردیده است.
۴ - بالگرد سانحه دیده پس از برخورد با ارتفاع، دچار آتش سوزی شده است.
۵ - به دلیل پیچیدگی منطقه، مه گرفتگی و درجه حرارت پایین، عملیات تجسس به شب کشیده شده و در طول شب نیز استمرار می‌یابد و در بامداد صبح روز دوشنبه (ساعت ۵ صبح) با کمک پرنده‌های بدون سرنشین (ایرانی) نقطه دقیق محل سانحه مشخص و نیرو‌های زمینی عملیات تجسس در آن نقطه حضور پیدا می‌کنند.
۶ - در مکالمات برج مراقبت با گروه پروازی نیز مورد مشکوکی مشاهده نگردیده است.»
در گزارش اولیه هیأت عالی بررسی ابعاد و علل سانحه بالگرد حامل رئیس جمهور که ستاد کل نیرو‌های مسلح منتشر کرده، تصریح شده است: بخش قابل توجهی از اسناد و مدارک مرتبط با سانحه بالگرد یاد شده جمع آوری شده است و برای بررسی برخی از قطعات و اسناد، نیاز به زمان بیشتری می‌باشد که پس از اتقان سنجی و کار تخصصی و کارشناسی دقیق‌تر در اطلاعیه‌های بعدی به سمع و نظر ملت شریف و انقلابی ایران خواهد رسید.
شباهت با حادثه هلیکوپتر نیروی دریایی آمریکا؟
به گزارش یورونیوز، کلنل استیو گینارد، خلبان سابق جنگنده در گفتگو با شبکه ای‌بی‌سی آمریکا ادعا می‌کند که در زمان حادثه هوا مه‌آلود بوده است.
آقای گینارد در این‌باره می‌گوید: «به نظر می‌رسد این یک حادثه کلاسیک است که هنگامی رخ می‌دهد که خلبانان هلیکوپتر تلاش می‌کنند در آب و هوای مناطق بسیار کوهستانی در سطح پایین پرواز کنند. ما میدانیم که در منطقه مه زیادی وجود داشت. میدانیم که مسافران شخصیت‌های بسیار مهمی بودند و این امر باری اضافی، دست‌کم از نظر ذهنی، بر خلبانان وارد می‌کند. وقتی در کوه‌ها پرواز می‌کنید و دید بسیار کمی دارید، تمایل طبیعی برای خلبانان هلیکوپتر پرواز در سطح پایین و قرار گرفتن در زیر مه یا لایه ابر است. آن‌ها می‌دانند که می‌توانند پرنده خود را در صورت نیاز فرود بیاورند. اما اغلب این امر به تراژدی منجر می‌شود.»
گینارد می‌افزاید: «اگر به یاد داشته باشید، اوایل امسال در ماه فوریه، یک هلیکوپتر نیروی دریایی در حال تلاش برای انجام همین کار بود، سعی داشت به سن دیگو برگردد و در کوه‌های بالای سن دیگو، درست در شرق سن دیگو، سقوط کرد و متأسفانه همه‌ی تفنگداران دریایی درون آن جان خود را از دست دادند.»
تحلیل رادیو ملی آمریکا از سقوط بالگرد رئیس جمهور ایران
به گزارش انتخاب، اسکات نیومن در یادداشتی در پایگاه خبری رادیو ملی آمریکا، ان پی آر نوشت: حادثه سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران و چند مقام ارشد دولتی دیگر در روز یکشنبه جدیدترین سانحه بالگردی معروف در طی سال‌های اخیر است.
در ادامه این مطلب آمده است: برای خیلی‌ها این سانحه یادآور مرگ کوبی برایانت، ستاره بازنشسته لیگ ان بی‌ای آمریکا، به همراه دختر ۱۳ ساله اش و چند تن دیگر در یک سانحه سقوط بالگرد است که چهار سال پیش اتفاق افتاد. در سال ۲۰۱۸ نیز ویچای سریوادهاناچرابها، تاجر تایلندی که مالک باشگاه فوتبال لسترسیتی انگلیس بود به همراه ۴ نفر دیگر در یک حادثه سقوط بالگرد جان باخت. سال پیش از آن، تروی جنتری، ستاره موسیقی محلی آمریکا در یک سانحه دیگر در نیوجرسی کشته شده بود.
تحقیقات درباره سانحه‌ای که منجر به کشته شدن برایانت و دیگران شد نشان داد که وقتی خلبان به سمت توده‌ای از ابر پرواز کرده، سردرگم شده و تصور کرده بود که در حال بالا رفتن است در حالی که در واقع در حال رفتن به سمت دامنه تپه بوده است. در حادثه منجر به مرگ جنتری هم اشتباه خلبان عامل اصلی سقوط اعلام شد، در حالی که تحقیقات درباره مرگ ویچای نشان داد که بالگرد لئوناردو‌ای دبلیو ۱۶۹ به دلیل عدم عملکرد صحیح پره عقب سقوط کرده است.
بیشتر بخوانید: ماجرای حادثه بالگرد رئیس جمهور / جنگل دیزمار کجاست؟
مهم ترین عوامل سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور در شرایط عادی
انتخاب در ادامه نوشت: نمی‌توان با قطعیت گفت که چه عاملی دلیل اصلی سقوط بالگرد حامل رئیس جمهوری ایران در روز یکشنبه بوده است. اما یک یا چند عامل از عوامل زیر ممکن است در بروز این سانحه نقش داشته باشد.
شرایط بد جوی و هوای ابری
گزارش‌های اولیه از سقوط بالگرد نشان می‌دهد که خلبان در حال پرواز در یک «منطقه مه آلود و کوهستانی در شمال غرب کشور» بوده است. شرایط نامساعد جوی یکی از دلایل عمده سقوط بالگرد‌ها یا هواپیما‌های پره دار به شمار می‌رود. بر اساس تحلیل منتشر شده توسط انستیتوی هوانوردی و فضانوردی آمریکا در سال ۲۰۲۱، در ۲۸ درصد از کل سوانح مرگبار بالگردی، شرایط آب و هوایی یکی از عوامل موثر بوده است.
این تحلیل اظهار می‌دارد: «باد در اکثر سوانح دخیل بوده، اما در موارد نادری منجر به سوانح مرگبار شده است. سطح دید پایین به دلیل نور کم و وجود توده ابر در اکثر سوانح مرگبار مرتبط با وضعیت آب و هوایی، جزء عوامل تاثیرگذار بوده است.»
این گزارش خاطر نشان می‌سازد که بالگرد‌ها «به طور کلی در ارتفاع پایین تری نسبت به هواپیما‌های با بال ثابت پرواز می‌کنند و می‌توانند در مناطقی غیر از فرودگاه‌ها بر زمین بنشینند و بلند شوند؛ بنابراین خلبانان بالگرد به دلیل مشکلات ارتباطی یا پراکندگی پوشش آب و هوایی در آن مناطق و آن ارتفاع دسترسی محدودی به اطلاعات آب و هوایی دارند.»
در ماه فوریه ۵ ملوان نیروی دریایی آمریکا در سانحه برخورد بالگرد سوپر استالیون به کوه‌های اطراف سن دیگو در هوایی طوفانی جان خود را از دست دادند.
بالگرد‌ها از هواپیما‌ها خطرناک ترند
هرچند مقایسه مستقیم سوابق ایمنی وسائل مختلف حمل و نقل با دشواری‌هایی مواجه است، اما براساس تحلیل انجام شده توسط سایت اینترنتی پوینتس گای در سال ۲۰۱۹، پرواز با ایرلاین‌ها به شکل قابل توجهی ایمن‌تر از "پرواز بالگرد‌های غیربرنامه ریزی شده" است. اما پرواز با بالگرد همچنان بسیار ایمن‌تر از سفر با خودرو یا "سفر‌های هوایی عمومی" نظیر پرواز با جت‌های شخصی به شمار می‌رود.
جان گوگلیا، عضو سابق میز ایمنی حمل و نقل ملی آمریکا معتقد است، به دلیل وجود سیستم‌های اتوماتیک، اکثر هواپیما‌ها از تبعات حواس پرتی‌های لحظه‌ای خلبانان مصون هستند، اما هدایت "بالگرد‌ها مستلزم تمرکز بسیار بالایی است... بنابراین گاهی اوقات خلبانان تمرکز خود را از دست می‌دهند و تبعات چنین حواس پرتی‌ای شدید است.»
قدیمی بودن بالگرد سانحه دیده ایرانی
بالگردی که روز یکشنبه در آسمان ایران دچار سانحه شد، بل ۲۱۲ بود که یک نسخه غیرنظامی دو موتوره از بالگرد هوی یو اچ ۱ بود که در جریان جنگ ویتنام و در طی دهه‌های ۱۹۶۰ و ۷۰ میلادی بسیار پر استفاده بود.
داده‌های شبکه ایمنی هوانوردی که سوابق مربوط به سوانح هوایی پرنده‌های مختلف را ثبت و نگهداری می‌کند، نشان می‌دهد که بل ۲۱۲ و نسخه‌های نظامی آن از سال ۲۰۱۷ تاکنون حدود ۳۰ سانحه را تجربه کرده اند که ۸ مورد از آن‌ها منجر به مرگ سرنشینان شده است. بل ۲۱۲ ایرانی احتمالا در دهه ۱۹۷۰ یعنی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی خریداری شده بود.
تحریم‌های آمریکا و دشواری امکان تهیه تجیزات یدکی
پس از سرنگونی رژیم شاه، ایران همچنان به استفاده از بسیاری از هواپیما‌های آمریکایی ادامه داده، اما به دلیل تحریم‌های آمریکا در تامین قطعات یدکی این هواپیما‌ها با دشواری مواجه بوده است.
جواد مشایخ، معاون توسعه اقتصاد دانش بنیان دولت ایران قبلا مدعی شده بود که ایران توانسته به خودکفایی صد درصدی در تامین قطعات یدکی هواپیما دست یابد، اما وی اشاره‌ای به تامین قطعات بالگرد نکرده است.
در یادداشتی که توسط گالف اینترنشنال فوروم به قلم روزنامه نگار ایرانی، کوروش زیابری منتشر شده آمده است: «صنعت هوانوردی ایران به دلیل سال‌ها بی توجهی، سرمایه گذاری پایین و تحریم‌های طاقت فرسا آسیب دیده است» و اینکه «حوادث مکررا اتفاق می‌افتند و استاندارد‌های ایمنی حمل و نقل هوایی پیوسته کاهش یافته است.»
لزوم توضیحات کامل و روشن برای شفاف سازی افکار عمومی
به گزارش تابناک جوان، همانطور که در این مطلب گفته شد، ابهامات زیادی درباره این حادثه وجود دارد که مسئولین به برخی از آن ها پاسخ داده اند و برخی نه. هنوز افکار عمومی به طور کامل درباره علت سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور قانع نشده اند و لازم است تا رسانه ملی به همراه مسئولین مربوطه، درباره آن توضیحات بیشتر و مستندتری ارائه کنند. لازم به ذکر است هیات عالی بررسی ابعاد و علل سانحه بالگرد حامل رئیس جمهور در بیانیه خود ضمن مشاهده نشدن مورد مشکوک در این حادثه نوشت: برخی از اقدامات برای اظهار نظر قطعی نیاز به زمان بیشتری دارد که در دست بررسی است.
