بلوط را چگونه بخوریم؟ + خواص و عوارض

بلوط محصولی است که شاید برای همگان شناخته شده نباشد، میوه یا آجیلی شبیه فندق که خوا زیادی دارد. تفاوت بلوط و فندق در شکل و طعم آن است. با دیدن عکس بلوط خوراکی احتمالا بپرسید بلوط را چگونه بخوریم؟ در این مطلب قصد داریم پاسخ این سوال را بدهیم و بگوییم بلوط برای چی خوبه؟ و عوارض بلوط یا شاه بلوط چیست؟

بلوط چیست؟

یکی از گیاهانی که در دل طبیعت می‌روید و خواص بی شمار دارویی دارد، میوه درخت بلوط است. بلوط، نام سرده‌ای از درختان خانوادهٔ راشیان و همچنین میوه آن‌هاست. درختان بلوط عمری طولانی دارند که گاه به دو هزار سال نیز می‌رسد.

دربارهٔ تعداد گونه‌ها و زیر گونه‌های بلوط در ایران نظرات مختلفی داده شده، اما همه پژوهشگران بر وجود چند گونه مهم از بلوط در جنگل‌های ایران توافق دارند.

روز پاسداشت بلوط زاگرس

جمعی از مردم و رسانه‌های منطقه زاگرس، روز هفتم فروردین ماه را به نام «روز پاسداشت جنگل‌های بلوط» نامگذاری کرده‌اند، این اقدام به دنبال وخیم شدن وضعیت بلوط‌های زاگرس به دنبال پدیده «زوال بلوط» و تأثیرات مخرب ریزگرد‌ها و سایر عوامل انسانی و طبیعی تهدیدکننده درختان بلوط، به منظور جلب حمایت‌ها و مشارکت‌های مردمی برای حفظ این منابع صورت گرفته‌است. در این روز مردم به هواداری از درختان بلوط به دل طبیعت می‌روند و با نماد‌ها و لباس‌های محلی و پلاکارد‌ها و امثال آن می‌کوشند توجه عموم را به این منابع ارزشمند طبیعی کشور جلب کنند.

بلوط را چگونه بخوریم؟

نماوید نوشت: برای خوردن بلوط کافی است که تانن موجود در آن را برطرف کنید و سپس از بلوط برای تهیه انواع غذا و نان استفاده کنید. برای از بین بردن تانن (که طعم تلخی دارد) دو روش وجود دارد.

چگونه تلخی بلوط را بگیریم؟

روش آب داغ و روش آب سرد. روش آب سرد برای حفظ خواص بلوط مناسب‌تر است. بلوط را در آب معمولی خیس میکنیم به مدت چند روز و دائم آب را تعویض میکنیم تا جایی که تمام تانن بلوط خارج شود و طعم تلخ آن از بین برود. سپس بلوط‌ها را خشک کرده و هر زمان نیاز داشتیم استفاده میکنیم.

تجربه شخصی: بلوط (پس از تانن زدایی) زمانی که پخته شود، طعمی شبیه سیب زمینی پخته دارد و به راحتی له میشود. از آن برای تهیه سوپ، نان و کوکو بلوط میتوان استفاده کرد.

شاه بلوط را چگونه بخوریم؟

معمولا بلوط خوراکی را به یکی از روش های زیر تهیه می کنند.

این سه دستور را به نقل از بهترین آموزشگاه ها بخوانید.

طرز پخت بلوط در خانه

برای پختن شاه بلوط در تابه باید از تابه چدنی یا ته ضخیم استفاده کنید. شاه بلوط‌ها را با چاقو خراش دهید. شاه بلوط‌های کشیده شده را داخل تابه بریزید. به ازای هر ۲۵۰ گرم شاه بلوط، ۱ لیوان آب اضافه کنید.

صبر کنید تا شاه بلوط آب آن را بگیرد و برشته شود. فراموش نکنید در این مرحله هم بزنید تا نسوزند. شاه بلوط‌ها را با هم زدن بجوشانید تا پوست آن‌ها شروع به جدا شدن کند. سپس شاه بلوط‌ها را در دمای اتاق نگه دارید و پوست آن را بگیرید و مصرف کنید.

جوشاندن شاه بلوط با آب جوش و شکر

با کمک چاقو روی شاه بلوط‌ها خراش ایجاد کنید. شاه بلوط‌ها را داخل آب بریزید و ۱ تا ۲ ساعت در دمای اتاق بگذارید. سپس قابلمه را روی اجاق بگذارید و ۲ حبه شکر را داخل آن بریزید.

حدود ۳۰ دقیقه روی حرارت متوسط ​​بپزید. وقتی شاه بلوط‌ها نرم شدند آن را آبکش کرده و آب آن را خارج کنید. اجازه دهید ۲ تا ۳ دقیقه در دمای اتاق استراحت کنند و پوست آن‌ها را جدا کنید.

نکته: جوشاندن زیاد شاه بلوط باعث بدتر شدن شکل و طعم آن می‌شود. می‌توانید شاه بلوط‌های بزرگ را برای جوشاندن انتخاب کنید.

پخت شاه بلوط در فر

برای درست کردن شاه بلوط در فر، شاه بلوط را بخراشید. شاه بلوط‌های کشیده شده را به مدت ۱۵ دقیقه در آب خیس کنید. سپس آب آن را خالی کرده و شاه بلوط‌ها را با دستمال کاغذی خشک کنید.

سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید و شاه بلوط‌ها را روی سینی بچینید. در فر از قبل گرم شده با دمای ۲۰۰ درجه به مدت ۳۰ دقیقه بپزید. وقتی دیدید پوست شاه بلوط شروع به جدا شدن کرد، بلافاصله آن‌ها را از فر خارج کنید. اندازه شاه بلوط‌هایی که باید در فر پخته شوند باید کوچک تا متوسط ​​باشد.

طرز تهیه دمنوش بلوط

بلاگ اسنپ فود: برای تهیه جوشانده بلوط هم کافیست یک قاشق مرباخوری از میوه خرد شده بلوط را با یک فنجان آب جوش مخلوط کنید و ۵ دقیقه، حرارت دهید. به همین سادگی، یک جوشانده مقوی گیاهی آماده کرده‌اید که پس از گذراندن از صافی می‌توانید نوش جان کنید.

بیشتر بخوانید:

خواص بلوط

مجله کوروش نوشت:

• شاه بلوط حاوی طیف گسترده‌ای از آنتی اکسیدان‌ها است که برای حفظ و بهبود سلامتی مهم هستند.
• شاه بلوط همچنین منبع عالی از پتاسیم است و ۱۱ درصد از نیاز روزانه شما به این ماده معدنی را تامین می‌کند. پتاسیم برای سلامت قلب سالم مهم است و به تنظیم فشار خون شما کمک می‌کند.
• فیبر موجود در شاه بلوط به حجیم شدن مدفوع کمک می‌کند و در نتیجه عمل دفع آسان‌تر خواهد شد و فرد دچار عارضه یبوست نمی‌شود.
• شاه بلوط دارای خواص متعددی است که به کاهش وزن کمک می‌کند. نسبت بالای فیبر موجود در این آجیل می‌تواند به شما کمک کند تا برای مدت طولانی‌تری سیر بمانید. این به این دلیل است که فیبر می‌تواند زمان تخلیه غذا از معده به روده را کم کند.
• شاه بلوط دارای خواصی است که به کاهش التهاب کمک می‌کند.
• نتایج یک تحقیق آزمایشگاهی نشان داده است که شاه بلوط خواص ضد توموری دارد.
• شاه بلوط علاوه بر سالم بودن، خوشمزه هم هست و به راحتی به رژیم غذایی اضافه می‌شود. این آجیل، طعم ملایم شیرین و بافت نرمی دارد.

بلوط‎ها، آنتی بیوتیک‎های آینده

پژوهشگر بخش تحقیقات گیاه‎پزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان به ایسنا گفت: بلوط سلاحی قدرتمند در مبارزه با عفونت سیستیت مثانه است. حامد نظری بیان کرد: بلوط دارمازو یکی از مهم‌ترین گونه‌های دارویی رشته‎کوه زاگرس بوده که از زمان‎های قدیم به‎عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده مورد توجه بوده است.

این محقق بخش کشاورزی گفت: عصاره ‎های خام این گیاه علیه پوسیدگی دندان دارای عملکرد مثبت هستند. پژوهش‎ها نشان داده، گال‎ها به ‎طور بالقوه یک منبع غنی از عوامل ضد باکتری هستند که می‎توانند در کشف گروه‎های جدیدی از آنتی بیوتیک‎های شیمیایی نتیجه بدهند. این گروه‎های شیمیایی آنتی بیوتیک‎ها می‎توانند همانند عوامل انتخابی برای حفظ سلامتی انسان به خدمت گرفته شوند و همچنین ابزار‌های بیوشیمیایی را برای مطالعه بیماری‎های عفونی تهیه می‎کنند.

میوه بلوط در درمان زخم معده و روده کاربرد دارد

دکتر فتح اله شفیع زاده در گفتگو با ایسنا افزود: میوه بلوط فندقه است ادامه داد، پوست میوه بلوط دارای ۳ قسمت بوده که قسمت خارجی آن زرد رنگ و در اصطلاح محلی به کچل معروف است، قسمت دوم پوست درخت به جفت معروف بوده و مغز قهوه‌ای رنگ آن به مصارف تغذیه‌ای و دارویی می‌رسد. دکتر شفیع زاده با اشاره به گفته ابوعلی سینا در کتاب قانون متذکر شد: از میوه بلوط برای درمان زخم معده و روده استفاده می‌شود.

طریقه مصرف بلوط برای معده

بطوریکه ابوعلی سینا در کتاب قانون گفته که اگر روزی ۱۰ گرم میوه بلوط را کوبیده و در نیم لیتر آب جوشانده شود و صبح‌ها نصف لیوان مصرف شود زخم معده و روده درمان خواهد شد.

دیگر خواص درمانی بلوط

این کارشناس گیاهان دارویی گفت: میوه بلوط در درمان اسهال کودکان و بزرگسالان، شب ادراری کودکان، درمان نابسامانی عادت ماهانه بانوان و گواتر ساده کاربرد دارد. وی با بیان اینکه پودر میوه سوخته بلوط برای درمان زخم‌های اگزمایی یا زخم سودایی پوست بدن کاربرد یادآور شد: قرقره ۵۰ تا ۶۰ گرم پوست ساقه بلوط در یک لیتر آب جهت تقویت لثه و همچنین پودر میوه سوخته بلوط برای درمان شب ادراری کودکان کاربرد دارد.

این کارشناس گیاهان دارویی اضافه کرد: غیر از مصارف غذایی، روستائیان از آرد بلوط به عنوان نان استفاده می‌کردند که نان بلوط در شمال لرستان به نام (کلک) و در جنوب لرستان به (کزکه) معروف است.

عوارض خوردن بلوط

عبدالرضا محمدی کارشناس منابع طبیعی به ایسنا گفت: مصرف زیاد بلوط باعث خستگی معده و درد عضلات قلبی می‌شود. مصرف زیاده از حد بلوط به دلیل تانن زیاد از میزان جذب آهن بدن می‌کاهد. مصرف بلوط در دوران شیردهی و بارداری باید تحت نظر پزشک باشد.

مسمومیت با تانن

مصرف زیاد آن به دلیل تانن باعث مسمومیت خواهد شد.

احتمال بروز آلرژی

برخی افراد با خوردن برخی آجیل‌ها دچار حساسیت می‌شوند. اگر شما هم به آجیل آلرژی دارید، حتما در ابتدا مقدار کمی از آن را بخورید یا قبل از مصرف این میوه با پزشک خود مشورت کنید.

مشکلات عصبی

شاه بلوط سرشار از ویتامین B۶ است و مصرف بیش از اندازه این ویتامین، موجب بروز مشکلات مرتبط با سیستم عصبی می‌شود؛ بنابراین نباید در مصرف میوه شاه بلوط نباید زیاده‌روی کنید.

دیگر مضرات بلوط

بلاگ اسنپ فود نوشت: درباره مصرف بلوط، موارد احتیاطی زیر را در نظر داشته باشید:

• زیاده‌روی در مصرف بلوط، مقدار زیادی تانن وارد بدن شما می‌کند و جذب آهن، مختل می‌شود.
• از مصرف جوانه تازه بلوط بپرهیزید، زیرا یک ماده سمی است.
• در دوران بارداری و شیردهی، پیش از مصرف، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• مراقب تداخلات دارویی بلوط باشید و در صورت استفاده از انواع دارو‌ها مانند دارو‌های فشار خون، قند خون و…، درباره نحوه مصرف بلوط با پزشک خود مشورت کنید.
• بلوط حاوی ماده‌ای به نام ساپونین است که می‌تواند باعث تحریک لایه مخاطی معده و برگشت اسید معده شود.
• طب سنتی بر این باور است که زیاده‌روی در مصرف بلوط، می‌تواند باعث افزایش خلط سودا شود.
• در صورت چاقی یا ابتلا به بیماری‌هایی مانند کولیت روده و معده، نفخ، سردرد و بیماری‌های حلق و سینه، از زیاده‌روی در مصرف بلوط، پرهیز کنید.

گردآوری: تابناک جوان