تنگه واشی یکی از معروفترین جاهای دیدنی و تفریحی اطراف تهران است. روستای «جلیزجند» با دارا بودن اثر تاریخی «تنگه واشی» به عنوان نگین گردشگری شهرستان فیروزکوه مطرح میشود، که با طبیعت بکر و چشم نواز همه ساله به ویژه در فصول گرم سال میزبان سیل گردشگران از تمامی نقاط کشور است. البته این منطقه به غیر از جاذبههای طبیعی دارای یادگارهای تاریخی هم در خود است که به ارزش آن بیش از پیش افزوده است.
در این مطلب می خواهیم بگوییم تنگه واشی کجاست، ویژگیهای طبیعی این تنگه چست، بهترین زمان برای سفربه آن چه موقعی است، قیمت ورودی تنگه واشی، راههای دسترسی به آن چگونه است و همچنین در سفر به تنگه واشی چه چیزهایی را باید به همراه داشته باشید.
«تنگه واشی» در تابستان و روزهای آخر هفته پذیرای حدود ۳۰ هزار گردشگر از سراسر کشور است و طبیعتاً حضور گردشگران در تمامی نقاط گردشگری از مزایا و محاسنی برخوردار بوده که با درک مناسب و ژرف از نواقص اقتصادی و تبدیل آن به فرصتی مغتنم علاوه بر نیل به اهداف اقتصادی موجبات پویایی خدمات را فراهم میکند. اگر دوست دارید زیاد در این منطقه بمانید می توانید گزینه اجاره اتاق در تنگه واشی را هم امتحان کنید.
در ۱۷ کیلومتری تهران به سمت جادهی فیروزکوه و در نزدیکی روستای جلیزجند منطقهیای به نام تنگه واشی قرار گرفته که تقریبا یکی از مقصدهای تفریحی ثابت خیلی از تهرانیها و حتی شهرهای اطراف برای آخر هفتهها و مخصوصا روزهای داغ تابستان شده است. این منطقه ۲ تکهای است؛ قسمت اول را تنکه واشی و قسمت دوم را ساواشی میگویند. تنگهی اول که معروفتر است و ما این منطقه را به نام آن میشناسیم، در حدود ۲۵۰ متر است و از ابتدای تنگه تا دشت ساواشی ادامه دارد. قسمت دوم هم که ۱۷۰۰ متر است، دشت ساواشی است.
البته اگر قصد رفتن به این منطقه را دارید و تعریف آبشار تنگه واشی را شنیده باشید باید بدانید که از ساواشی تا آبشار هم باید یک پیاده روی ۸۰۰ متری را داشته باشید. در زبان شمالی ها، کلمهی واش به معنای چمن است و این دقیقا به خاطر سر سبزی این منطقه به آن اطلاق میگردد. البته در این تنگه برخی از داروهای گیاهی کمیاب و نادر مثل باریجه میروید که در صنعت پزشکی استفادهی بسیار زیادی دارد.
بالاتر اشاره کردیم که تنگه واشی دارای غنای تاریخی هم هست. در توضیح آن باید بگوییم که ۳ کتیبهی تاریخی مربوط به دورهی قاجار که اتفاقا از ارزش بسیار زیادی برخوردارند و به کتیبه تنگه واشی هم معروف هستنند، در مسیر این تنگه قرار گرفته اند. البته ۲ کتیبهی مهم دیگر هم در نزدیکی تنگ واشی و در پشت تونل وانا جادهی هراز و در چشمه علی شهر ری قرار گرفته اند.
این کتیبهها همگی به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. فتحعلی شاه از آن جایی که تحت تاثیر دوران قبل از پادشاهی خود در شهر شیراز بود، با توجه به سنگ نبشتههایی که در شیراز دیده بود دستور ساخت این کتیبهها را به ۳ فرد با عنوانهای معمارباشی، حجارباشی و نقاش باشی داد.
بزرگترین این کتیبه ها، نقش شکارگاه است که در آن نیزه و اسب و شکارهای شاه را به تصویر میکشد. در این کتیبه میتوانید تصویر علی قلی میرزا عباس میرزا و علی نقی میرزا که پسران فتحعلی شاه قاجار بودند را ببینید. کتیبهی بعدی در تنگه واشی قرار گرفته و اندازه اش ۶ در ۷ است. در این کتیبه، اتفاقات زمان فتحعلی شاه روایت شده است. دربارهی این کتیبهها یک نکتهی جالب وجود دارد! موقعیت حکاکی و قرارگیری این کتیبهها به شکل و صورتی است که که گذشت این سالها و تغییرات آب و هوایی به آنها نتوانسته بود آسیبی برساند، اما از زمانی که مردم برای گشت و گذار پایشان به این منطقه باز شد، این کتیبهها رو به خرابی رفتند!
اگر میخواهید خودتان را سریعا به یک مکان بسیار خوش و آب و هوا برسانید، قطعا باید طبیعت تنگه واشی را انتخاب کنید و راهنمای سفر به این منطقه را مطالعه بفرمایید. این منطقهی سر سبز و پر آب با جاذبهی طبیعی و تاریخی دیدنیش، برای چند ساعت هم که شده شما را از روزمرگی جدا میکنید. ۲۵۰ متر اولی که پیش رو دارید، یک مسیر باریک است که برای گذر از آن باید از آب سردی بگذرید. اگر در فصل پر بارشی مثل بهار و یا پاییز به این منطقه بروید، ممکن است حتی تا کمر هم داخل آب باشید. یادتان باشد با این که خطر غرق شدگی وجود ندارد، اما هنگام قدم برداشتن مواظب باشید و پایتان را بر روی سنگهای درشت بگذارید.
بعد که به مسیر ۱۷۰۰ متری تنگه ساواشی میرسید، دیگر خبری از رد شدن از میان آبها نیست. در این مسیر شما کاملا به یک دشت وسیع میرسید که میتوانید در آن استراحت کرده و از محیط طبیعی تنگه لذت ببرید. در این دشت محلی ها، لواشک، آلوچه، نعنا، کاکوتی، آویشن، پوهی جنگلی و صحرایی را به گردشگران به عنوان سوغاتی میفروشند.
در تنگ سا باز هم به یک تنگ میرسید که البته پهن و طولانی است. محیط تنگ سا از واشی طبیعیتر و سر سبزتر است. از دیوارههای آن آب جاری است و ۸۰۰ متر هم طول دارد. در آخر این مسیر هم ناگهان به آبشار کف آلود خواهید رسید. از تنگ اول تا تنگ آخر بدون اتلاف وقت شما باید ۲ ساعت را پیموده باشید تا به آبشار ۱۵ متری برسید که آبش هم به یک استخر با عمق ۱ متری و وسعت ۵۰ متری میریزد. اگر هنوز هم میخواهید تا مسیر را ادامه دهید، به کوهها میرسید که انتهای آن دیگر دراسله و سوادکوه میرسد.
تنگه واشی در بهار
از آن جایی که شما در سفر به این منطقه هم مسافتی را در آب میپیمایید و هم در خشکی، باید وسیلههایی را به همراه داشته باشید که در عین این که کامل هستند، اما سبک هم باشند. در ادامه مهمترین وسائل لازم برای تنگه واشی را برایتان شرح خواهیم داد:
این تنگه یکی از بهترین انتخابها برای تابستان است، اما در همین متن اشاره نمودیم که این منطقه انتخاب خوبی برای آخر هفتهها است. اما اگر بگویید که از بین ۱۲ ماه سال یک ماه را به عنوان بهترین زمان سفر به این تنگه به شما معرفی کنیم، قطا انتخاب ما ماه مرداد است. در ضمن اگر دوست دارید که در زمان خلوتی به این تنگه بروید، روزهای وسط هفته را انتخاب کنید، چون تنگه واشی شلوغ است.
اگر بخواهید از تهران به این تنگه بروید باید از سمت فیروزکوه اقدام کنید. از اتوبان بابایی به سمت فیروزکوه بروید و خواهید دید که قبل از رسیدن به ورودی این شهر، تابلوی تنگه واشی گذاشته شده است. ۱۰ کیلومتر بعد از آن هم به روستای جلیزجند میرسید که ۴ کیلومتر بعدش، پارکینگ مخصوص تنگه قرار گرفته است.
آدرس تنگه واشی: تهران، جاده فیروزکوه، جاده واشی، پس از روستای جلیزجند، تنگه واشی
تنگه واشی در زمستان
(مبلغها مربوط به سال ۹۸) تنگه واشی با ماشین شخصی مبلغ ۱۵ هزار تومان عوارض به ازای هر خودرو سواری دارد. ۳۰ هزار تومان به ازای ون و ۵۰ هزار تومانی به ازای اتوبوس از گردشگران اخذ میشود، که رویه اخذ این عوارض اخیراً با تغییراتی مواجه شده است، در چندین سال گذشته وظیفه اخذ عوارض از خودروهای ورودی بر عهده یک شرکت تعاونی که اکثریت سکنه روستا سهم دار آن بودند، گذاشته شده، اما پس از تغییراتی اکنون دهیاری و شورای اسلامی این روستا مسئول اخذ عوارض شدند.
بیشتر بخوانید:
در گزارشی که مهر سال ۹۸ منتشر کرده است اینظور نوشت: بحث شفافیت محل هزینه کرد عوارض دریافتی سبب گلایه مندی اهالی روستای «جلیزجند» شده است و آنها معتقد هستند اخذ عوارض ورودی ۱۵ هزار تومانی به ازای خودروهای سورای، با توجه به ازدیاد گردشگران در تمامی روزهای هفته مبلغ بسیار هنگفتی را وارد خزانه دهیاری و شورای اسلامی روستا کرده که هزینه کرد آن غیر محسوس است.
به گفته اهالی روستای «جلیزجند» ۵ هزار تومان از عوارض دریافتی به صاحبان زمینهای پارکینگ خودرو پرداخت میشود، اما هزینه کرد مابقی این مبلغ توسط دهیار و اعضای شورای اسلامی روستا مشخص نیست و فقط برای هزینههایی مانند جمع آوری زباله از سطح روستا و مسیر تنگه واشی و تمیز کردن سرویس بهداشتی و ارائه خدمات به گردشگران را به عنوان سرفصلهای هزینه کرد عوارض دریافتی صرف میشود، اما این هزینهها برای سرفصل عوارض دریافتی از گردشگران بسیار کلی و غیرشفاف است.
در تابلویی که در سر درب روستای «جلیزجند» نصب شده آمده است، که عوارض دریافتی از مردم برای جمع آوری زبالههای منطقه گردشگری، برق رسانی به منطقه گردشگری، احداث و نگهداری سرویسهای بهداشتی، هزینه نیروهای عوارضی و نیروهای ترافیکی، هزینه تأمین امنیت منطقه و هزینههای نیروهای سرویس بهداشتی، هزینه تجهیز کمپ منطقه گردشگری، هزینه تعویض و تعمیر لولههای انتقال آب و هزینه بازگشایی و تعمیر معابر پس از سیل مصرف میشود.
یکی از گردشگران در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: اخذ ۱۵ هزار تومان از هر خودرو برای حدود ۴ چشمه سرویس دستشویی و یک پارکینگ غیر طبیعی است.
محمد احمدی که از تهران برای گردش به تنگه واشی آمده بود، ادامه داد: عوارض ورودی نسبت به گذشته بسیار گران شده و در برابر عوارضی که میدهیم، خدمات چندانی دریافت نمیکنیم.
منبع: الی گشت / مهر.