استرس دست دوم چیست؟

استرس شوخی نیست. هر فردی که فشار زمان یا پروژه کاری بزرگی را تحمل کرده باشد به خوبی می داند استرس چیست و چه تاثیراتی بر روی بدن می گذارد. اما زمانی که شما خودتان استرس ندارید و دیگران با چنین شرایطی دست وپنجه نرم می کنند چه اتفاقی رخ می دهد؟استرس دست دوم یا همان Secondhand stress زمانی رخ می دهد که شما درگیر تجربیات استرس زای دیگران می شوید.این موضوع بدین خاطر است که بدن به طور طبیعی تمایل دارد فعالیت های افرادی که شما را احاطه کرده اند تقلید نماید. احساسات نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به عنوان مثال زمانی که دیگران خمیازه می کشند شما هم شروع به خمیازه کشیدن می کنید. این دقیقا همان فعالیتی است که بدن شروع به تقلید کردن می کند. شما ممکن است احساسات خودتان را با احساسات دیگران مقایسه کنید و ببینید چه اتفاقی رخ می دهد که احساسات آن ها به شما نیز سرایت می کند.

در استرس دست دوم شما به احساسات منفی سایر افراد که دور و برتان هستند بیشتر حساس می شوید. مشکلی که در این نوع استرس وجود دارد این است که به ندرت می توان بروز چنین شرایطی را تایید کرد.این موضوع تا زمانی که استرس عمیق تر نشده است معمولا شناسایی نمی شود. باید توجه داشته باشید زمانی که پاسخ های اضطرابی تان شروع به رخ دادن می کند ممکن است بتوانید آن ها را متوقف کنید.

در این مقاله قصد داریم برخی از نشانه های استرس دست دوم را با هم مرور کنیم.این ۸ نشانه بیان می کند شما استرس دست دوم دارید. قوی ترین سلاح در برابر استرس توانایی ما برای انتخاب افکار مثبت است.

1. شما می دانید احساس استرس دارید اما نمی توانید آن را تشخیص دهید:

استرس دست دوم از خود شما شروع به رخ دادن نمی کند. این موضوع بدین معنی است که با وجود اینکه می دانید تحت فشار هستید ممکن است باز هم دچار سردرگمی شوید زیرا هیچ دلیلی برای استرستان پیدا نمی کنید.در این شرایط هر چند فرد دیگری تحت استرس است اما شما هم آن را احساس می کنید. معمولا نمی دانید چگونه باید این احساس را بروز دهید.بر اساس گفته روانشناسان اگر نتوانید مرزهای درستی در اطراف خود ایجاد کنید و اجازه دهید افراد مشکلتشان را به شما هم هدایت کنند یا در گفتن نه مشکل داشته باشید در خطر ابتلا به استرس قرار خواهید داشت.خطری که در این شرایط وجود دارد این است که بیشتر افراد واقعا در مورد سطح اضطرابشان فکر نمی کنند. آن ها استرس را تشخیص می دهند و عبور می کنند حتی زمانی که نمی توانند احساسات منفی را کنترل کنند و دلیلی برایش بیابند.به همین خاطر باید اطمینان حاصل کنید تفاوت بین استرس دست دوم و استرس معمولی را می دانید و زمانی که دیگران استرس را به شما منتقل می نمایند شناسایی می کنید و عکس العمل درستی به آن نشان می دهید.

2. متوجه می شوید که همکارتان تحت استرس زیادی است:

همکاری دارید که همیشه به نظر تحت استرس باشد؟ این همکار شما استرس و اضطرابش را به شما هم منتقل می کند؟ اگر چنین است شما دچار استرس دست دوم خواهید شد. به همین خاطر باید به دنبال یک روش پیشگیری باشید.خوب حالا سوال اینجاست که بهترین روش برای پیشگیری از بروز چنین شرایطی چیست؟ شما هم مثل سایر افراد همکارتان را باید ببینید و کل روز با او تعامل داشته باشید. به نکات زیر توجه کنید:

• همکارانی که باعث ایجاد و تحریک پاسخ های استرسی در شما می شوند را شناسایی کنید. هوشیاری می تواند از بروز استرس دست دوم پیشگیری کند.
• زمانی که همکار دردسرساز خود را شناسایی کردید سعی کنید زمانی که با او می گذرانید را محدود نمایید. به عنوان مثال به او زمان زیادی برای بحث کردن در مورد مشکلات و استرسش را ندهید.
• خود را برای فشارهای اجتناب ناپذیر آماده کنید تا بتوانید آن را مدیریت نمایید و از بدتر شدنش پیشگیری کنید.

3. به سرعت کارها و وظایف روزمره کاری را انجام می دهید:

کمبود زمان یکی از دلایل اصلی بروز استرس در افراد است. اما زمانی که کمبود زمان از طرف رییس و کارفرما ، همکار یا حتی شریک کاری بر شما تحمیل می شود حس و حال آن ها به شما نیز توسعه خواهد یافت.این موضوع بدین معنی است که علاوه بر استرس ها و فشارهای شخصی برای تحویل به موقع کار شما باید با استرس دست دوم ناخواسته نیز دست و پنجه نرم کنید.اگر همکاری دارید که دوست دارد کارهایش را از قبل برنامه ریزی کند و شما از این ایده تبعیت نمی کنید برای مواجهه با استرس خود را آماده کنید. استرس آن ها شما را هم درگیر خواهد کرد. سعی کنید با آن ها صحبت کنید و تعادلی بین سرعت و چیزی که برای شما امکان پذیر است بیابید.

4. بدبین تر از قبل شده اید:

اصلا مهم نیست قبلا چقدر آدم خوش بینی بوده اید. اگر در کنار افرادی زندگی کنید که مدام غر می زنند و افکار منفی دارند شما هم به این درد مبتلا خواهید شد.بخش دردسرساز ماجرا اینجاست که چنین شرایطی به کندی رخ می دهد و به همین خاطر ممکن است اصلا متوجه بروز چنین اتفاقی نشوید. رفتارهای بد بینانه معمولا ریشه در غیر فعال کردن افکار خوش بینانه دارد.اگر دور و بر شما افرادی باشند که تلاش می کنند شما را از خوش بین بودن دور کنند افکار منفی شان به آرامی بر روی شما هم تاثیرگذار خواهد بود.اگر به طور ناگهانی خود را فردی بدبین تر از قبل یافتید، بهتر است یک گام به عقب بردارید و موقعیت خود را بررسی کنید.چرا افکار مثبت داشتن برایتان دشوارتر شده است؟ کسی شما را به این مسیر هدایت می کند؟ به تغییراتی که در احساساتتان رخ داده خوب توجه کنید و ببینید فاکتورهای خارجی بر روی این تغییرات تاثیر گذاشته است یا خیر.

5. استرسی که شما تجربه می کنید به نظر شدت کمتری دارد:

همه ما خیلی خوب می دانیم استرس چگونه است و چه احساسی در ما ایجاد می کند. زمانی که خودتان این احساس را تجربه می کنید ممکن است احساس خستگی یا ناتوانی نمایید. اما استرس دست دوم احساس متفاوتی در شما ایجاد می کند.در این شرایط احساس می کنید استرس از شما دور است و شدت کمتری دارد. اما استرس دست دوم را دست کم نگیرید. اگرچه این استرس از دیگران به شما منتقل شده است اما می تواند تاثیرات زیادی بر روی بدن داشته باشد.این نوع استرس قادر است همه اثرات معمولی که استرس دارد را در طولانی مدت ایجاد نماید. این اثرات عبارتند از :

• مشکلات گوارشی
• عدم تعادل کلسترول
• کمبود خواب
• تغییر در اشتها و رژیم غذایی
• اضطراب

پس حتی زمانی که احساسات تان شدید نیست یا به نظر این شرایط از شما دور است باز هم آن را نادیده نگیرید. مدیریت استرس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

6. مغز مه آلود را تجربه می کنید:

بر اساس گفته متخصصان مغز مه آلود اگرچه به صورت رسمی به عنوان شرایط پزشکی تعریف نمی شود اما یک سری از نشانه ها به همراه استرس است. این نشانه ها عبارتند از :

• از دست دادن حافظه
• کمبود تمرکز یا توجه
• ناتوانی در تفکر واضح
• عدم سازمان یافتگی، افکار سردرگمی
• افکار، احساسات یا ایده های مشکل ساز
• خستگی ذهنی

اگر شما نیز این نشانه ها را تجربه می کنید نگاهی به اطراف خود بیندازید. این نشانه ها ممکن است به خاطر وجود فردی باشد که مدام در اطراف شماست و استرس دارد.بیشتر اوقات همکاران مسئول ایجاد چنین شرایطی هستند. چرا چنین اتفاقی رخ می دهد؟ زمانی که مغز استرس را بر می گزیند، شروع به ورود به حالت زنده ماندن می کند. این موضوع نیازمند تمرکز زیادی است زیرا بدن به گونه ای طراحی شده که تلاش می کند خود را از اسیب ها دور نگه دارد.متاسفانه این موضوع بدین معنی است که عملکرد شناختی روزانه تان هم تحت تاثیر قرار می گیرد. این نشانه های محیطی، جلوی مغز را از فکر کردن درست می گیرد.

7. دیگر ایده های اصیلی ندارید:

اگر رییس یا همکارتان شما را وادار کنند کارها و وظایف موجود را با سرعت به اتمام برسانید، با مشکل مواجه خواهید شد و خلاقیت تان را از دست خواهید داد. در این شرایط به جای اینکه بهره وری تان افزایش یابد از این کارایی کاسته می شود.در چنین شرایطی ایده های غیر اصیل و خسته کننده خواهید داشت. نمی توانید به درستی وظایف خود را تکمیل نمایید. در نتیجه همکار یا رییس تان بیشتر ازارتان می دهند و همین امر استرس موجود را افزایش می دهد.

• چیزی که در این شرایط رخ می دهد این است که مغز بر روی زنده ماندن تمرکز می کند چون سطح بالایی از استرس در بدن وجود دارد
• خلاقیت به زمان و قدرت مغزی زیادی نیاز دارد و دربرگیرنده ریسک است.
• مغز زمانی که احساس استرس یا اضطراب می کند دوست ندارد ریسک کند زیرا خطر کردن ممکن است اضطراب را بدتر نماید. پس تنها ایده های خسته کننده به ذهن خطور می کند
• در این شرایط مغز تنها بر روی وظایف تمرکز می کند و خلاقیت از بین می رود. این یکی از نشانه های کلیدی استرس دست دوم است.

8. برخی از افراد ممکن است استرس را در منزل تجربه کنند:

تا به حال برایتان پیش آمده است که فرزندتان با کوله باری از خستگی و تکالیف درسی از مدرسه به خانه بیاید؟ ممکن است امتحان نهایی در مدرسه داشته باشد یا اینکه همسرتان به خاطر شرایط کاریش استرس زیادی به منزل بیاورد.زمانی که استرس و افکار منفی ریشه در منزل دارد، فرار کردن از آن بسیار دشوارتر خواهد بود. منزل جایی است که افراد به طور طبیعی باید در آن احساس آرامش و امنیت کنند. به همین خاطر استرسی که از منزل سرچشمه می گیرد را نمی توان به راحتی از بین برد.باید به اعضای خانواده اجازه دهید کارها و وظایفشان را در زمان خودشان انجام دهند. اما اگر نتوانند چنین شرایطی را مدیریت کنند قادر نخواهند بود استرس را هم مدیریت نمایند.سعی کنید با افراد در مورد کارها و افکار نادرستشان صحبت کنید و آن ها را از افکار منفی دور سازید. به آن ها کمک کنید احساس مثبت تری داشته باشند و بتوانند استرس را کمتر نمایند.

سخن نهایی:

استرس دست دوم ممکن است اثرات بسیار زیادی بر روی بدن داشته باشد. زمانی که دور و برتان پر از افراد مضطرب باشند و دائما احساس استرس نمایند، این موضوع می تواند بر روی خلاقیت، تمرکز و افکار مثبت شما نیز تاثیر بگذارد.با دانستن این نشانه ها می توانید احساسات خود را قبل از اینکه دردسرساز شود کنترل و متعادل نمایید. دست و پنجه نرم کردن با استرسی که خودتان دارید به حد کافی دشوار است. پس خودتان را در معرض استرس دست دوم هم قرار ندهید.

بیشتر بخوانید

• تاثیر خنده بر سلامت جسم و روان
• ۵ عادت روزانه برای تقویت سلامت روان

منبع : مجله سلامت