چند روز گذشته آخرین نظرسنجی
صدا و سیما منتشر شد که نگاهی به سریالهای جدید و تکراری تلویزیون داشت. این نظرسنجی رقابتِ تنگاتنگی را نشان داد که ناظر بر فاصله گرفتنِ تلویزیون از دوران طلایی سریالسازی خودش است.
زیرا فاصله سریالی همچون «از سرنوشت» با «
ستایش» که بیش از ۱۷، ۱۸ بار از تلویزیون پخش شده، درصد بسیار کمی است. البته ناگفته نماند که برخی از آثارِ تلویزیونی با وجود بارها پخش از صداوسیما باز هم برای علاقهمندان به نوستالژی، جذابیت خودش را دارد.
در عین حال زنگِ خطری هم برای کارهای جدید
تلویزیون به حساب میآید که اگر بر رویِ مدار فیلمنامه درست، استفاده از کارگردانان و عواملِ هنری کاربلد و همینطور ذائقهسنجی پیش نروند نمیتوانند توجه مخاطب را به خودشان جلب کنند.
از همین رو با آرمان زرینکوب تهیهکننده «ستایش» لحظاتی به گفتگو نشستیم که او درباره این توجه دوباره مخاطبان به این سریال تلویزیونی و پربیننده شدنِ آن در میان کارهای تکراری تلویزیون، صحبت کند. همچنین پاسخِ یکسری از گمانهزنیها و درخواستها برای ساختِ سری جدید «ستایش» را هم بدهد.
زرینکوب در کنارِ «ستایش»، سریالهای پربیننده دیگری برای تلویزیون تهیه کرده است. «مرگ تدریجی یک رویا»، «ماه و پلنگ»، «بوم و بانو» و «یاور» در کارنامه او دیده میشوند.
"ستایش" در سه فصل به کارگردانی سعید سلطانی و نویسندگی سعید مطلبی، ساخته شده است. فصل اول این سریال در سال ۱۳۸۹ و فصل دوم در سال ۱۳۹۳ و فصل سوم نیز در سال ۱۳۹۸ از شبکه سه پخش شد.
گمانهزنیها درباره ساخت فصل چهارم «ستایش»
مشروح این گفتگو را در ادامه بخوانید:
آرمان زرینکوب تهیهکننده سریال «ستایش» در پاسخ به این سؤال که آیا قرار است با وجودِ استقبال مردم بعد از چندین بار پخشِ سریال، فصل دیگری از این مجموعه تلویزیونی ساخته شود، به خبرنگار تسنیم گفت: در رابطه با ساخت فصل جدید «ستایش» هیچ خبری ندارم. به هر حال فکر میکنم فصل سوم پایان این سریال باشد و اگر قرار به ادامه «ستایش» باشد، در صورت سفارش مدیران تلویزیون، این اتفاق خواهد افتاد.
چرا ما نباید بعد از ۱۳ سال، مثلِ «ستایش» دهها سریال، تولید نکرده باشیم؟
وی خاطرنشان کرد: استقبال و توجه مخاطبان بعد از این همه بازپخش نسبت به سریالهای جدید، این نکته را یادآوری میکند که چرا ما نباید بعد از ۱۳ سال، مثلِ «ستایش» دهها سریال، تولید نکرده باشیم؟ ما در «ستایش» کار خاصی نکردیم، فقط تلاش کردیم قصه را درست بنویسیم، درست روایت کنیم و بازیگران و عوامل هم کارهایشان را درست انجام دهند. این فرآیند درست پیش رفت که مردم با آن ارتباط برقرار کردند و سریال صاحب تماشاگر شد.
درخواستهای مردم برای ساخت فصل جدید «ستایش»
تهیهکننده سریال رمضانی «یاور» درباره درخواستهای مردم در کوچه و خیابان برای ساختِ فصل جدید «ستایش» گفت: در رابطه با ادامهاش خود تلویزیون باید تصمیمگیری کند. اما روزی نیست که ما در کوچه و خیابان با این درخواستِ مردم روبرو نشویم که چرا ادامه «ستایش» ساخته نمیشود؟ ما هم پاسخ میدهیم که دستِ ما نیست و تلویزیون باید تصمیم بگیرد؛ شاید با مدیران تازه نفس و جدید این اتفاق بیفتد و سفارش فصل جدید بدهند.
برخی از مخاطبان به ما میگفتند ما با «ستایش» زندگی کردیم!
او در پاسخ به این سؤال که منظورتان از سریالهایی مثلِ «ستایش» چیست که باید در طولِ این ۱۳ سال که از ساختِ این مجموعه گذشته، ساخته میشد، توضیح داد: سریالهایی که مردم خودشان را در آن کارها و شخصیتهای داستانیاش ببینند. کارهایی که برای مردم ملموس و خاطرانگیز باشند. بارها درباره «ستایش» گفتم که در این کار مردم با خانوادههای داستان ارتباط میگرفتند، چون قصه برایشان واقعی بود. در دور و اطرافشان پدرها و مادرها و دختران و پسرانی میدیدند که به اهالیِ مجموعه «ستایش» شبیه بودند. به همین خاطر است که برخی از مخاطبان به ما میگفتند ما با «ستایش» زندگی کردیم!
چه عاملی باعث شده مردم بارها بیننده «ستایش» باشند؟
زرینکوب درباره این نکته که چه عاملی باعث شده مردم بارها بیننده «ستایش» باشند، گفت: مردم تکرارِ چند باره سریالهایی را میبینند که با فرهنگ و سبکِ زندگیشان سازگار و نزدیک باشد. در «ستایش» اتفاقِ غیرواقعی و عجیب و غریب نمیبینیم. مردم کاراکترهایش را باور کردهاند و برایشان جذابیت دارد. از طرفی هنرمندان و عوامل همه تلاش خود را کردند شخصیتها باورپذیر درآید. چون از ابتدا بازیگران متناسب با کاراکترها درست انتخاب شدند که این همذاتپنداری اتفاق افتاد.
نویسنده کاربلد در ساخت سریال اهمیت دارد/ حضور نویسنده متبحر در «ستایش»
وی با اشاره به حضورِ نویسنده متبحر در جریان ساخت «ستایش»، تأکید کرد: باید برای ساختِ یک سریال، نویسنده کاربلد اهمیت بسزایی دارد. ما در «ستایش» نویسنده متبحری داریم که نبض تماشاچی در دستش است. میداند مخاطب چه میخواهد و واردِ یک قصه ایرانی کاملاً گرم و خانوادگی میشود. به همین خاطر است که هر سن و سالی را درگیر ماجرا میکند و میتوان این قصه را قسمتها ادامه داد.
بیشتر بخوانید:
ما در ساخت سریالهای خوب و جذاب کمکاری کردیمتهیهکننده «ماه و پلنگ» با بیان اینکه ما در ساختِ سریالهای خوب و جذاب، کمکاری کردیم، افزود: در ساخت قصههایی مثلِ «ستایش» و خلقِ اینگونه آثار کمکاری کردیم و به جایِ آن سراغ کاراکترها و اتفاقاتی رفتیم که با مردم و مخاطب فاصله دارد. یا آنقدر اغراق شده یا موضوعاتی اند که جذاب به آنها پرداخت نشده است. از طرفی دیگر بازیگرانِ خوبی انتخاب نشده و قصههایی سریال میشوند که برای مخاطب جذابیت ندارد که قسمت به قسمت آن را پیگیری کند.
مردم منتظرِ ازدواج «حشمت فردوس» بودندوی با اشاره به اینکه مردم واقعاً با لحظه به لحظه سریال همراه شده بودند حتی من شنیدم که منتظرِ ازدواج حشمت فردوس و حتی رسیدنِ محمد به پدربزرگش بودند، توضیح داد: امروز کمتر ما میشنویم که مردم قسمت به قسمت سریالهای تلویزیون را دنبال کنند مثلاً سرانجامِ کاراکتری آنقدر برایشان اهمیت داشته باشد که مثلاً برایشان ازدواج «حشمت فردوس» یا رسیدنِ نوهها به پدربزرگشان در سریال «ستایش» دغدغه باشد. به نظرمن «ستایش» میتواند ادامه پیدا کند و صدها قسمت دیگر از این سریال ساخته شود.
«ستایش» را میتوان ادامه داد اگر...زرینکوب درباره شرایط ادامه «ستایش» گفت: همانطور که گفتم «ستایش» را میتوان ادامه داد، مگر اینکه بازیگر توانش را نداشته باشد و یا شرایطی به وجود آید که نتوانیم عوامل را گردهم آوریم. جالب است بدانید همین الان بخواهیم فصل جدید «ستایش» را آغاز کنیم با آقای ارجمند تماس بگیریم و بگوییم قرار است «ستایش ۴» ساخته شود با تمام مشکلات، ضعف جسمانی و هر نکته دیگری، مطمئنم اولین نفری خواهند بود که انرژی میگذارند و از ما میخواهند کار را شروع کنیم؛ چون میدانند مردم چه ارتباطی با این سریال گرفتهاند.
من شنیدم بعضاً میگفتند «ستایش» زندگیمان را متحول کرداو در ادامه گفتگو به تأثیرِ دیالوگها، مطالب و حرفهای درونِ سریال «ستایش» بر افراد و خانوادهها اشاره کرد و افزود: واقعاً ما شاهد بودیم که بسیاری به ما گفتند، سریال «ستایش» جلوی خیلی از تصمیمات اشتباه و رفتارهای غلط را گرفت. چون داستان مسیرِ درستی را برای روایت و پرداخت، طی کرد. حتی من شنیدم بعضاً میگفتند وقتی آقای ارجمند فلان دیالوگ درباره احترام به پدر و مادر و یا توصیههای پدرانهاش را در داستان داشت، زندگیمان را متحول کرد.
روزی که «ستایش» جایِ فوتبال مهمی پخش شدتهیهکننده «ستایش» با اشاره به روزی که مدیرانِ پخش شبکه سه تصمیم گرفتند سریال را جایگزین فوتبال مهمی کنند، گفت: جالب است که آنقدر سریال «ستایش» در همان فصل اول برای مخاطب اهمیت پیدا کرده بود که حتی روزی فوتبال بسیار مهمی قرار بود از شبکه سه پخش شود، ناظر به این پیگیری مخاطب، آن فوتبال مهم به شبکه دو منتقل شد و برای اولین بار در تاریخ تلویزیون، سریالی را به پخشِ فوتبالی ترجیح دادند و مدیران تصمیم گرفتند آن قسمت رویِ روالِخودش از شبکه پخش شود.
ما میتوانیم سریالی تولید کنیم که با همه شرایط دیده شوداو به پربیننده شدن سریال «ستایش» در بیستمین بازپخش واکنش نشان داد و گفت:در دنیای امروز که فضایمجازی ذهن آدمها را تسخیر کرده و مخاطب کمتر پایِ تماشای کارهای طولانی مینشیند و ترجیح میدهد کارهای ویدئویی چند دقیقهای را در صفحات مجازی دنبال کند، سریالی مثل «ستایش» در بیستمین بازپخش از شبکه آیفیلم، پربیننده میشود. این نشان میدهد که ما میتوانیم سریالی تولید کنیم که با همه شرایط، دیده شود و این وظیفه تلویزیون است.
تفاوتِ سریال ساختن در تلویزیون و پلتفرمزرینکوب به تفاوت سریال ساختن در تلویزیون و پلتفرم اشاره کرد و افزود: وقتی در پلتفرم، سریال ساخته میشود فرم از محتوا و موضوع اهمیتِ بیشتری دارد، چون سریالساز ناگزیر به رقابت است. چون در آنجا مخاطب انتخاب میکند، پول میپردازد و بیشتر دنبالِ تماشای سریال خارجی از پلتفرم است و سریالِ معمولی ایرانی جذبش نمیکند؛ بنابراین المانهای جذابیت از محتوا پیشی میگیرند و اهمیتِ بیشتری پیدا میکنند. اما تلویزیون وظیفهاش چیز دیگری است. چون فراگیری بیشتری دارد و از پایتخت و کلانشهرها گرفته تا روستاها و مناطقی که دسترسی به فضایِ مجازی ندارند بیننده آناند؛ کاری میخواهند ببینند که حالشان را خوب کند و این وظیفه به شدت مهم و با اهمیت است.
چگونه میتوان رونق را به تلویزیون برگرداند؟او در پاسخ به این سؤال که مدیران جدید تلویزیون چگونه میتوانند رونق را به تلویزیون برگردانند، گفت: من فکر میکنم سریالی پربیننده میشود و خودش را نشان میدهد که مدیران و دستاندرکاران تلویزیون به کارنامه تهیهکننده و سازندگان اثر اعتماد کنند. تهیهکنندگانی که در سیمای جمهوری اسلامی از کارنامه سریالها و برنامههای فاخر و پربیننده برخوردارند حتماً سرمایهاند؛ آنها میدانند مخاطب چه میخواهد و در طول این سالها یاد گرفتهاند که چگونه رگِ خواب مخاطب را بدست آورند. اگر یک زمانی «ستایش» و امثالهم ساخته شده با ارتباط تهیهکننده و مدیرش بوده که این اتفاق افتاده است.
گلایه و درخواست از مدیران جوانِ تلویزیونتهیهکننده سریال «مرگ تدریجی یک رویا» لب به گلایه گشود و از مدیران جدید و جوانِ تلویزیون درخواست کرد: من درباره مدیران جدید تلویزیون چه میتوانم بگویم. اگر فکر میکردند امثالِ آرمان زرینکوب مؤثرند چندین بار گفته بودند با تجربه ساخت کارهای پربینندهای همچون «ماه و پلنگ»، «مرگ تدریجی یک رؤیا»، «ستایش» و «یاور»، بیایید و در این حوزه فعال باشید. متأسفانه تا به امروز این اتفاق نیفتاده و البته خوشحالم که تیمِ مدیران جدید، عمدتاً جواناند و تهیهکنندگانِ جوانی هم واردِ عرصه سریالسازی شدهاند. اما به هر حال شما در کار سریالسازی نیاز به تجربه و تخصص دارید؛ بابتِ این آزمون و خطا دادنها و تجربه کردنها، برای ما هزینه کردید.
بسیاری از تهیهکنندگان کاربلد و صاحب تجربه، کنار نشستهاندوی افزود: حتی نویسندههایی که کارهای خوبی کردهاند را صدا بزنید؛ از این دوستان و مدیران میخواهم واقعاً سرمایههایی که برای آنها تلاش شده را حفظ کنند. مخاطبِ امروز صبر و حوصله ندارد که منتظر بنشیند که ما چه کار میخواهیم بکنیم. در نتیجه از تلویزیون ناامید میشود به سمت پلتفرم و شبکههای ماهوارهای و به سمت مدیومهای دیگر میرود. باید مراقبت کنیم؛ امروز بسیاری از تهیهکنندگان کاربلد و صاحب تجربه در کارهایِ پربیننده، کنار نشستهاند؛ تهیهکنندگانی که درام و مخاطب را میشناسند و میدانند مخاطب چه چنسی از کار را میبیند.
علاقهمندیم کار پربیننده برای تلویزیون تولید کنیمزرینکوب خاطرنشان کرد: ما یاد گرفتیم و میدانیم مخاطب چه میخواهد. ما باید به تلویزیون کمک کنیم که این کارها دوباره به جریان بیفتند. متأسفانه این اتفاق نیفتاده؛ نه کسی سراغِ ما میآید و خبری میگیرد و نه کاری در تلویزیون دارم. به هر حال ما در تلویزیون آمدیم و تلویزیون را خانه خودمان میدانیم. علاقهمندیم کار پربیننده برای تلویزیون تولید کنیم. بعید میدانم تهیهکنندگانی مثل من آنقدر که دغدغه دارند کارِ پربیننده و خوب تولید کنند نگاه اقتصادی داشته باشند. دوستان ما حاضرند در بدترین شرایط مالی کار کنند، اما آثاری تولید کنند که ماندگار باشد.
من همیشه میگویم نویسنده خوب را صدا بزنید و نگذارید بروند!تهیهکننده سریال «ستایش» در ادامه خاطرنشان کرد: من همیشه به مسئولین ذیربط در تلویزیون میگویم نویسنده خوب را صدا بزنید و نگذارید بروند. خود بنده و همکارانِ خوبم در عرصه تهیهکنندگی که کارهای بسیار فاخر و پربینندهای برای تلویزیون ساختهاند، بیکارند در حالیکه اگر به رزومه و کارنامه کاریشان نگاه کنید، بضاعتِ تولید آثار ماندگار و مخاطب پسند را دارند. اگر به لیستِ تهیهکنندگان آثار فاخر نگاه شود حتماً خواهید دید که کدام مشغولاند و کدام بیکار؟ ۹۰ درصد آنها بیکارند و اگر کسی کار میکند در پلتفرم است نه تلویزیون!
فصل دوم «یاور» ساخته میشود؟زرینکوب درباره درخواست مردم برای ساخت فصل دوم «یاور»، گفت: بعد از «یاور» کاری نکردم، طرحی هم داشتهام و به تلویزیون ارائه کردهام. جنسِ کارهای من ملودرام است. من همیشه اعتقاد دارم تیمی که جواب داده باید حفظ شود. «یاور» هم به نظرمن همچون «ستایش» توانست از ابتدای تولید مسیر درستی را در نگارش فیلمنامه و کارگردانی و انتخاب بازیگر پیش ببرد. به همین خاطر در زمانی که روی آنتن رفت، پربیننده شد. مخاطبان از ما سؤال میکردند که «یاور» ادامه دارد؟ باز هم به آن کار نگاه کنید قصههای خانوادگی است؛ قصههایی که آدمها با آن ارتباط برقرار کردند. قلمِ آقای مطلبی هم تأثیرگذار است و اگر قرار باشد ملودرام بسازم تلفن اول به آقای سعید سلطانی است.
منبع: تسنیم