استرس واکنش بیولوژیکی طبیعی به موقعیت خطرناک احتمالی است. همه ما در مواقعی احساس استرس میکنیم، اما عواملی که برای افراد مختلف استرس زا هستند، بسیار متفاوت اند. برای مثال، صحبت کردن در میان جمع، برای برخی ایجاد استرس کرده بطوری که در این موقعیت ذهنشان هم از کار میافتد استرس همیشه چیز بدی نیست، برای مثال استرس هنگام مسابقات ورزشی ممکن است به عنوان یکی از واکنشهای خوب استرس در نظر گرفته شود. وقتی با استرس ناگهانی روبه رو میشویم مغز مواد شیمیایی و هورمونهایی نظیر آدرنالین (اپی نفرین) و کورتیزول در بدن ترشح میکند. این مواد باعث میشوند علائمی در بدن مانند تند شدن ضربان قلب و یا افزایش میزان جریان خون ظاهر گردد و در نتیجه ما احساس پر قرژی بودن میکنیم و سطح هشیاری ما افزایش مییابد به طوری که میتوانیم روی نیازهای فوری خود تمرکز کنیم. در حقیقت مقدار کمی استرس برای هوشیاری و به حرکت در آوردن ما مفید است. اما استرس شدید و طولانی مدت میتواند بار سنگینی بر ما تحمیل کرده و به مرور زمان در ما فرسودگی ایجاد نماید و ما را دچار اختلالهای گوارشی، بیماریهای آلرژیک و یا مشکلات قلبی و افسردگی نماید. تجربه یک موقعیت استرس زا برای مدت طولانی میتواند
سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و ما را در مقابل بیماریها آسیب پذیرتر نماید. شاید به همین دلیل است که در مواقع امتحانات ترم به دلیل استرس بیش از اندازه اگر دچار سرماخوردگی و یا تب خال بر روی لب شویم دیرتر از زمانی که نگرانی و استرس امتحانات را نداریم بهبود مییابیم. در این زمان سیستم ایمنی بدن به دلیل فشارهای روحی و استرس، ضعیف شده و کندتر عمل میکنند. وقتی افراد در موقعیتهای استرس زا قرار میگیرند به دلیل ترشح هورمونهایی علائم فیزیولوژیکی در بدن آنها ظاهر میشود.
توجه به این علائم و شناسایی حالات جسمی در بدن میتواند به افراد در مدیریت استرس و پیشروی مراحل آن کمک کند. این علائم عبارتند از تپش قلب، تنگی نفس، داغ شدن، سرد شدن، خشکی دهان و گلو، رنگ پریدگی، تهوع، تکرر ادرار، احساس دفع، اسهال، یبوست، لرزش دست، سردی کف دستها و پاها، انقباض و سفتی عضلات، خستگی مفرط، بی اشتهایی، مشکلات گوارشی، دردهای مزمن یا متغیر، بی انرژی بودن، اختلال در خواب، تغییر عادت ماهیانه، بیماریهای روان تنی مثل آسم، سرطان، جوش و کهیر، آرتریت رماتوئید. استرس میتواند روی ذهن و جسم انسان تاثیر منفی بگذارد. استرس ناشی از رابطه عاطفی، مشکلات مالی با شرایط زندگی میتواند باعث بروز نشانههای جسمی شود و البته برعکس آن هم صادق است. مشکلات مربوط به سلامتی مثل فشار خون بالا یا دیابت میتوانند سطح استرس را بالا برده و سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهند. وقتی مغز استرس را تجربه میکند جسم هم متقابل واکنش نشان میدهد. استرس حاد جدی مثل استرس ناشی از فجایع طبیعی یا بحث و مشاجره میتواند باعث
حمله قلبی، آریتمی و مرگ ناگهانی شود. با اینحال این مسائل بیشتر در افرادی که قبلا به بیماری قلبی مبتلا بوده اند رخ میدهد. استرس همچنین میتواند باعث ایجاد مشکلات روانی مختلف مثل اضطراب و بیقراری شود. در معرض استرس بودن به مدت طولانی خود میتواند منجر به فرسایش روانی، اختلالات اضطرابی و افسردگی شود. استرس مزمن میتواند باعث فعالیت بیش از سیستم عصبی خودکار و آسیب به بدن شود. سایر بیماریهای ناشی از استرس عبارتند از: دیابت: ریزش مو - بیماریهای قلبی. پرکاری تیروئید، چاقی، ناتوانی جنس، بیماریهای لثه و دهان، زخم معده. استرس دائم میتواند به سلامت روان ما آسیب بزند و باعث بروز مشکلاتی در زندگی ما مثل اختلالات خواب شود. همچنین میتواند باعث فشارهای روانی و حتی عاطفی بشود. از دیگر تاثیرات استرس بر روح و روان میتواند به اضطراب، افسردگی و همچنین گیجی اشاره کرد.
بیشتر بخوانید
منبع : باشگاه خبرنگاران جوان