شگردهای رسانه‌ای در علوم شناختی/شکست توافقی، بهانه تهاجمی

آمریکا در اردیبهشت ۱۳۹۷ از برجام خارج شد. ایران یک سال صبر راهبردی کرد و در نهایت از اردیبهشت ۱۳۹۸ برخی گام‌های کاهش تعهدات برجام را برداشت. بعد از اینکه ترامپ رفت و بایدن آمد گفتند باید برجام را زنده کنیم. اینجا بود که رسانه‌های بیگانه تلاش کردند همه کاسه‌ها را سر ایران بشکنند. اینجا یک شگرد رسانه‌ای بسیار استفاده می‌شد که به نام ”شکست توافقی، بهانه تهاجمی“ معروف است. کاملا مشخص بود که آمریکا برجام را ترک کرده و این کشور است که باید دوباره به برجام برگردد، حتی اروپا هم به هیچ تعهدی عمل نکرد. اما باز خبر تهاجمی علیه ایران بود. بگو. نه‌ای که شکست برجام برای آنها، فرصتی برای تهاجم بیشتر علیه ایران شده است.
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در گفتگو با فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” شکست توافقی، بهانه تهاجمی “ گفت: بنده و شما توافق می‌کنیم که در یک مسیر شکست بخوریم، خیلی از زن و شوهر‌ها هم سر شکست خوردن توافق دارند، یک عبارت عامیانه‌ای وجود دارد که می‌گوید آنقدر که تلاش می‌کنید نفهمید اگر ۱۰ درصد تلاش کنید بفهمید، مشکل برطرف خواهد شد.
داودی افزود: یعنی داری انرژی مصرف می‌کنید که نفهمید، آنقدر انرژی مصرف می‌کنند، که حرف همدیگر را درک نکنند، درخصوص درک نکردن حرف یکدیگر، توافق دارند، یعنی منجر به شکست، اما چه چیزی این شکست و این توافق را ایجاد می‌کند؟کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: بهانه‌هایی که همه تهاجمی است، چون برای نفهمیدن بکار برده می‌شوند، بنابراین شما هم حتما باید تهاجمی رفتار کنید، اصولا یکسری بهانه‌های تهاجمی شکل می‌گیرد که شکست توافقی حاصل شود.
داودی با بیان اینکه رسانه‌های بیگانه کجا این کار را انجام می‌دهند و یا راجع به چه موضوعاتی این اقدام را انجام می‌دهند، افزود: آنجایی که انواع و اقسام دلایل بی ربط را در قالب طنز به مخاطب به گونه‌ای القا می‌کنند که گویی سیستم طراحی شده است برای آنکه شما شکست بخورید. مثلا برجام، اروپایی‌ها خلف وعده کردن هیچکاری هم انجام ندادند، آمریکایی‌ها که بدترین اقدامات را انجام دادند و از برجام خارج شدند، رسانه‌های بیگانه این را به گونه‌ای زمینه سازی می‌کنند که برخی کارگزاران داخلی، برخی افراد دیگر در داخل را به کار شکنی در مسیر رسیدن به برجام متهم می‌کنند.
او ادامه داد اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها رسانه‌های شان تهاجمی‌تر است، نسبت به افرادی که می‌بایست به عنوان علت شکست برجام در داخل ایران معرفی شوند، در حالی که اروپا و آمریکا توافق کردن که این مساله نشود یعنی یک شکست توافقی نسبت به ما دارند، اما بهانه‌های شان تهاجمی است به واسطه ابزارشان در داخل علیه یک تفکر دیگر در داخل.
داودی اظهارداشت: قضیه برجام و کاری که رسانه‌های بیگانه راجع به آن انجام دادند با این محور، دقیقا مصداق این نوع از عملیات شناختی است، یعنی مسیری که ساخته شده به اسم برجام را، چون می‌دانند منتج به نتیجه نیست، خودشان سنگلاخی می‌کنند و برمیگردند که بعد هرکسی بخواهد از این مسیر عبور کند بگویند این مسیر سنگلاخی است و امکان عبور نیست که فقط برای خودشان مهیا خواهد بود، بدین ترتیب مفهوم طلاق توافقی از اینجا معنا پیدا می‌کند، اما نه طلاق میان دو نفر. کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: بعضی وقت‌ها یک نفر تلاش می‌کند مثلا نسبت به گذشته اش طلاق بگیرد، در حوزه علوم شناختی طلاق ذهنی مطرح می‌شود.
داودی افزود: یکی از کار‌هایی که علوم شناختی با این تکنیک انجام می‌دهد این است که مسیری که شما در آن رشد پیدا کرده اید را سنگلاخی می‌کند که هر وقت شما برگشتید به آن نگاه کردید جز تنفر چیز دیگری نداشته باشید، پس نسبت به همان مسیری که آمدید، حالت تهاجمی پیدا می‌کنید، عبارت خیلی عامیانه آن می‌گویند طرف از خود بیگانه شده است.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد برجام را همه می‌دانند به نتیجه نمی‌رسد، اما ظاهرا برخی از گفتگو در این خصوص تردید دارند، بعد که به نتیجه نمی‌رسد، نمی‌گویند مقصر آمریکایی هستند، بلکه خود ما را مقصر می‌دانند. داودی گفت: همیشه در حوزه‌ی علوم شناختی مسیرسازی لزوما اصل تلقی نمی‌شود، بعضی وقت‌ها سنگلاخی کردن مسیر‌های موجود هم مساله تلقی می‌شود، بنابراین این تکنیک جزو تکنیک‌های بتای معکوس ساز است که لزوما مسیرساز نیست، بلکه مخرب مسیر است.
شگرد‌های رسانه‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است؛ بنابراین رسانه‌ها تلاش می‌کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکرد‌های رسانه‌ها در همراه سازی مخاطبان است. مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“ روایتی از تکنیک‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفتگو تولید و پخش می‌شود.تکنیک‌های رسانه‌ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفتگو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگرد‌های رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.
این مجموعه برنامه که در قالب ساختار‌های نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفتگو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌های رسانه‌های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می‌پردازد.

 

منبع : فارس