گاهی اوقات رایجترین غذاها دارای خواص شگفت انگیزی هستند که میتواند تاثیری به مراتب بهتر از داروها داشته باشد. این امر در مورد گیاه ریحان به خوبی دیده میشود که حاوی مولکولی به نام فنکل است که از طریق روده بر علائم آلزایمر تأثیر میگذارد.روده ما با حدود صد میلیون سلول عصبی یا همان نورون، دومین مغز ما محسوب میشود. این نورونها در کنار متابولیتهای تولید شده توسط باکتریهای سیستم گوارشی، از طریق سیستم عصبی خودمختار با مغز ارتباط برقرار میکنند.
طی سالهای گذشته پزشکان به طور فزایندهای به بررسی نقش روده و میکروبیوتای آن در بیماریهایی که در مغز ظاهر میشوند پرداخته و ارتباط آنها را بررسی کردند. از جمله این موارد میتوان به بیماریهای عصبی تخریب کننده، آلزایمر یا بیماریهای روانی مانند افسردگی اشاره کرد.طی این تحقیقات دانشمندان آمریکایی اثر مثبت یک مولکول موجود در ریحان را بر علائم بیماری آلزایمر که در مدلهای حیوانی بازسازی شده است، کشف کردند. بر این اساس مشخص شد مولکولی به نام فنکل روی گیرندهای که در نورونهای روده وجود دارد عمل میکند. این گیرنده، FFAR۲ نام داشته و به طور معمول توسط اسیدهای چرب زنجیره کوتاه تولید شده توسط باکتریهای روده فعال میشود.
یافتههای پژوهشگران نشان میدهد افراد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است کمبود اسیدهای چرب زنجیره کوتاه داشته باشند. برای جبران از بین رفتن اثر مفید فعال سازی FFAR۲ در بیماران، محققان ۱۱۴ هزار ترکیب طبیعی را جستجو کردند تا مادهای را پیدا کنند که به بهترین شکل، FFAR۲ را فعال میکند. نتیجه این تحقیق نشان داد که فنکل در بین تمامی ترکیبات موجود دارای بیشترین تاثیر است و این ماده به وفور در ریحان یافت میشود. گفتنی است مواد غذایی دیگری مانند انگور و خردل نیز دارای میزان کمتری از این ماده در خود هستند.
مطالعات آزمایشگاهی نشان دادن که در کشتهای سلولی، فنکل از تخریب عصبی مرتبط با تجمع پروتئینهای آمیلوئید جلوگیری میکند. در مدلهای حیوانی، درمان با فنکل باعث افزایش طول عمر و کاهش تکثیر پلاکهای آمیلوئید در بدن کرمها شد. به گزارش سیناپرس، البته مکانیسم اثر مفید فنکل هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر میرسد فعال شدن گیرنده FFAR۲ توسط فنکل باعث تحریک پروتئازوم و فعالیت لیزوزومی نورونها میشود. هر دوی این ترکیبات یعنی پروتئازوم و لیزوزوم در دفع زباله سلولی نقش دارند. علاوه بر این طی فرایند فوق، پلاکهای آمیلوئید بیش از حد فعال در سلولهای عصبی راحتتر از بین میروند، بنابراین آنها را از تخریب محافظت میکند.
پژوهشگران در خاتمه تاکید میکنند که بعید است خوردن مقادیر زیاد ریحان یا انگور برای دریافت مقدار کافی فنکل، بیماری آلزایمر را درمان کند، اما این یافته میتواند منجر به ساخت دارویی موثر علیه این بیماری شود.این یافتهها همچنین نشان میدهد آنچه در ساختار میکروبی رودهها اتفاق میافتد ممکن است بر مغز افرادی که تحت تأثیر بیماری آلزایمر قرار دارند، تأثیر بگذارد.
منبع : سینا پرس