۱۰ سال از ماجرای دلخراش کشتن یک خرس ماده به همراه دو توله اش در یکی از شهرستان های اطراف سمیرم گذشت. اتفاقی که بازتاب بسیار زیادی در شبکه های اجتماعی و رسانه های فارسی زبان داشت. پس از آن به پیشنهاد جمعی از گروه های حامی حقوق حیوانات، بیستم شهریور، روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات نام گذاری شد. در این یادداشت نگاهی داشتم به برخی از مهم ترین رویدادهای یک دهه گذشته در این حوزه.
روزی که خرس های بی پناه سلاخی شدند، یکی از مهم ترین مطالبات حامیان حقوق حیوانات، تصویب قانونی برای حمایت از حیوانات بود. امروز پس از گذشت یک دهه همچنان قانونی برای حمایت از حیوانات وجود ندارد. البته در واپسین روزهای دولت دوازدهم شاهد ارسال لایحه حمایت از حیوانات به مجلس بودیم اما اینکه چه زمانی نوبت بررسی این لایحه برسد و تا تصویب نهایی چه تغییراتی در متن قابل قبول آن اعمال شود، مشخص نیست.
در این سال ها شاهد افزایش تجارت حیوانات وحشی و حیوانات خاص خانگی نیز بوده ایم. افزایش تجارت حیوانات وحشی در سایه بروز مشکلات اقتصادی داخلی و بی ثباتی سیاسی در کشورهای همسایه رخ داده است. تبلیغات ناآگاهانه و بعضا منفعت طلبانه سلبریتی ها از جمله عوامل اثرگذار در افزایش میل شهروندان برای خرید و نگهداری از حیوانات وحشی بوده است. در این سال ها اگرچه برخی از هنرمندان و ورزشکاران شاخص به عرصه کنشگری حمایت از حیوانات وارد شده اند اما بخش قابل توجهی از فعالیت های آنها در جهت تامین منافع کاسبان و بهره برداران از حیوانات بوده است.
از مهم ترین اتفاقات خوب این سال ها می توان به افزایش دانش عمومی درخصوص گیاهخواری و اجتناب از مصرف محصولات حیوانی اشاره کرد. آمار مشخصی در این خصوص وجود ندارد اما افزایش قابل توجه گیاهخواران و محصولات گیاهی از جمله دلایل اثبات این مدعاست. کمپین های زیادی نیز در این سال ها بر علیه بهره کشی و به ویژه مراکز نگهداری از حیوانات شکل گرفته است که مهم ترین آنها منجر به تعطیلی سیرک حیوانات و تعطیلی دو دلفیناریوم شده است.
در کنار موفقیت های نسبتی، شوربختانه در زمینه مبارزه با شکار و متخلفان این عرصه دستاورد قابل توجهی نداشته ایم. نسل کشی پرندگان در شمال و جنوب کشور در فصل مهاجرت همچنان به شدت در حال انجام است و حمایت مقامات محلی از شکارچیان باعث عدم موفقیت تلاش های حامیان حیوانات برای توقف این جنایت شده است. در مناطق حفاظت شده محیط زیست نیز به واسطه کمبود محیط بان، ناکافی بودن تجهیزات حفاظتی محیط بانان و البته ضعف قوانین و مشکلات اقتصادی شاهد کشتار حیات وحش هستیم.
کشتن حیوانات شهری همچنان ادامه دارد. جنایتی که به اسم کنترل حیوانات همراه مثل سگ و گربه انجام می شود. باوجود غیراخلاقی و ناکارآمد بودن این روش اما منافع مالی کلان ناشی از حیوان کشی، باعث ادامه این روند باطل شده است. در این میان بی توجهی به تجربیات جهانی و جعل اطلاعات علمی توسط برخی از حامیان کشتار حیوانات شهری به تداوم این ماجرا کمک کرده است.
۱۰ سال پس از بیستم شهریور ۱۳۹۰ مظاهر حیوان آزاری همچنان در جامعه وجود دارد اما آنچه باعث خوشحالی و امیدواری است افزایش دانش عمومی و حساسیت اجتماعی نسبت به وضعیت حقوق حیوانات در کشور است.
منبع روزنامه شرق