محققان دانشگاه ویرجینیا پس از بررسیهای بسیار به نتایجی جالب در خصوص زوایای پنهان مفهوم خواب در کودکان دست یافته اند. اگر تجربه فرزند پروری داشته باشید به خوبی میدانید که وادار کردن بچههای خردسال به خوابیدن روندی بسیار طاقت فرسا و دشوار محسوب میشود. در این میان شمار زیادی از کودکان با اختلالات خواب از جمله صحبت کردن ناخودآگاه، هذیان گویی و یا حتی راه رفتن طی خواب مواجه میشوند که میتواند والدین را به چالشی جدی بکشاند.
به گزارش روزنامه واشینگتن پست هرچند اختلالات مذکور اغلب در کودکان بزرگتر بیش از خردسالان دیده میشود، اما ۲۵ الی ۳۰ درصد از بچههای کوچک نیز برای حداقل یک مرتبه هم که شده هذیان گویی در ساعاتی که خواب هستند را تجربه میکنند. از طرفی دیگر بر اساس مقالهای از مجله روانشناسی امروز دیده شده که این رفتارهای غیر ارادی میتواند ارتباط معنا داری با سوابق مشابه در والدین داشته باشد؛ بنابراین اگر شما و یا همسرتان عادت به مکالمه و یا راه رفتن ناخودآگاه در خواب داشته اید، به احتمال زیاد فرزندتان هم چنین الگویی را نشان خواهد داد.
طبق پژوهشی که به وسیله آکادمی پزشکی اطفال آمریکا قابل دسترسی است، معمولا کودکان خردسال درگیر با اختلالات خواب مواردی از جمله هذیان گویی را طی دو ساعت اول خواب خود بروز میدهند یعنی زمانی که در فاز عمیق خواب یا مرحله NREM به سر میبرند. با وجود آن که هنوز محققان نتوانسته اند به دلایل اصلی صحبت و یا حرکت کودکان طی خواب دست یابند، اما اطلاعات علمی مهمی در اختیار والدین قرار دارد که میتوانند به کمک آنها امنیت و سلامت فرزند خود را تضمین کنند.
هذیان گویی در خواب چیست و فرزند خردسالمان چه علائمی را نشان خواهد داد؟
در مقالهای از وبگاه خبری و علمی ساینس دیلی آمده است که هذیان گویی در خواب خصوصا در رده سنی خردسالان میتواند با علائم متفاوتی خود را نمایان سازد. برای نمونه این موضوع میتواند با استفاده از یک سری کلمات واضح، غیر واضح، خندیدن و یا حتی گریه همراه باشد. درست مانند راه رفتن غیر ارادی در خواب، در چنین موردی نیز کودک نمیداند که چه چیزهایی بر زبان آورده و به طور کلی صحبت کرده است. در اکثر اوقات هم فرزندتان خاطره مرتبطی را به یاد نخواهد آورد.
همانطور که اشاره شد صحبتها یا شامل کلمات و عبارات قابل تشخیص هستند و یا واژههای دست و پا شکسته. علاوه بر این محققان دانشگاه استنفورد معتقد هستند که هذیان گویی کودکان در خواب از نظر صوت دریافت شده توسط والدین نیز میتواند کاملا متفاوت باشد. به بیان دیگر صدایی که پدر و مادر میشنوند یا صدای عادی خود کودک است یا صدایی با تن ناآشنا. محتوای گفتاری هم میتواند با خاطرهای از گذشته و مکالمهای مربوط به همان روز در تناسب باشد و یا از پایه هیچ پیوندی با آنچه که در بیداری اتفاق افتاده نداشته باشد.
مطالعهای به تازگی در مجله تکاملی و رفتاری طب اطفال به چاپ رسیده که احتمال میدهد هذیان گویی کودکان در خواب غالبا مسئلهای ژنتیکی باشد. با این حال این تجربه نه چندان خوشایند به ویژه برای والدین، گاها به دنبال خستگی، کمبود خواب و یک رویداد استرس زا در زمان بیداری نیز رخ خواهد داد؛ بنابراین در گام نخست والدین باید از وجود یک برنامه منظم برای ساعات خواب و بیداری فرزند خردسال خود اطمینان حاصل کرده و پس از آن اقدام به حذف عوامل استرس زا کنند. به جز فاکتورهای مذکور، هذیان گویی با فاکتورهایی همچون کابوسهای شبانه، وحشت، رویاهای شفاف و شرایط فیزیکی مانند تب و آپنه هم در ارتباط خواهد بود.
در گزارشی از انجمن روانشناسی آمریکا، هذیان گویی با تکرر کمتر از یکبار در هفته "خفیف" در نظر گرفته شده است. اما چه زمانی باید نگران این موضوع باشیم و تشخیص دهیم فرزندمان نیاز به مداخله پزشکی خواهد داشت؟ اگر هذیان گویی هر شب و به طور مرتب برای بیش از یک ماه استمرار یابد، توجه بیشتر والدین ضروری خواهد بود.
هذیان گویی و راه رفتن حین خواب معمولا از چه زمانی در کودکان خردسال آغاز میشود؟
در مقالهای که اخیرا از طریق موسسه ذهن کودک در اختیار علاقهمندان قرار گرفته، به این موضوع پرداخته شده است. به صورت میانگین کودکان از حدود ۲ الی ۳ سالگی، صحبت کردن و یا راه رفتن طی خواب را شروع میکنند. اما این وضعیت در صورت عدم رسیدگی مناسب میتواند تا سنین بالاتر نیز ادامه یابد و در ۱۰ سالگی به نقطه اوج خود برسد.
نزدیک به ۴۰ درصد از کودکان ۳ تا ۷ سال حداقل یک بار حین خواب و به طور غیر ارادی حرف میزنند.
توصیههایی برای والدین به نقل از دانشمندان دانشگاه جانز هاپکینز
به تقویت عادات خواب سالم بپردازید
یک برنامه ثابت، قابل پیشبینی و معقول میتواند تا اندازه زیادی به ترک عادت هذیان گویی کودکان در خواب شبانه کمک کند. اطمینان حاصل کنید که برنامه روزنامه فرزندتان با شرایط سنی و جسمانی وی متناسب است و منجر به خستگی بیش از حد او نمیشود.
احساس امنیت را القا کنید
یکی از اصلیترین دلایل هذیان گویی و راه رفتن ناخودآگاه حین خواب در کودکان، وحشت از کابوسها و رویاهای منفی است. اگر کودک شما هم با چنین شرایطی دست و پنجه نرم میکند، باید محیط خانه و خانواده را بیش از پیش آرام کنید. در واقع کودک نیازمند نوعی احساس امنیت همیشگی است و تامین آن نیز بر عهده والدین قرار دارد.
هذیان گوییهای شبانه کودک را قطع نکنید
توصیه میشود که در صورت هذیان گویی و راه رفتن کودک حین خواب، والدین وی را از خواب بیدار نکنند. حضور خود را کنار وی حفظ کنید و اجازه دهید که این روند به طور طبیعی طی شود.
در مورد هذیان گویی صحبت نکنید
ضروری است که والدین از صحبت در این مورد با فرزند خود اجتناب کنند. مطلع ساختن کودک از این شرایط میتواند به افزایش اضطراب وی، ترس از خوابیدن و استمرار بیشتر هذیان گویی منجر شود.
منبع: عصرایران