علت لخته شدن خون در بیماران کرونا
اگرچه علت اصلی لخته شدن خون در بیماران کرونایی تاکنون نامشخص بود، اما به نظر می رسد COVID-19 باعث فعال شدن سلول هایی می شود که در شروع روند لخته شدن نقش بسیار مهم دارند.
موارد متعددی از لخته شدن خون در بیماران کرونایی بستری شده در بیمارستان دیده شده است. اگرچه علت اصلی لخته شدن خون در بیماران کرونایی مشخص نیست، اما به نظر می رسد COVID-19 باعث فعال شدن سلول هایی می شود که در شروع روند لخته شدن نقش بسیار مهم دارند. این وضعیت می تواند خطر لخته شدن خون را در بیماران کرونایی افزایش دهد.
COVID-19 بیماری است که توسط ویروس کرونا جدید، SARS-CoV-2 ایجاد می شود. بسیاری از علائم COVID-19، مانند سرفه و تنگی نفس، بر سیستم تنفسی بیماران تأثیر می گذارد.
با این حال، ویروس همچنین می تواند اثرات دیگری بر روی بدن بیماران بگذارد. به عنوان مثال، در بعضی موارد ویروس می تواند منجر به بروز علائم گوارشی، از دست دادن بویایی یا چشایی، یا حتی بثورات انگشت پا شود.
یکی دیگر از عوارض جانبی احتمالی COVID-19 این است که در برخی افراد منجر به لخته شدن خون می شود.
به طور معمول، در هنگام آسیب دیدگی، فرایند لخته شدن خون از بروز هر گونه خونریزی پیشگیری می کند. در هنگام آسیب دیدگی روتئین هایی در بدن تولید می شوند که پلاکت ها و سایر عوامل لخته شدن را جذب می کند. این عوامل با هم تجمع پیدا کرده و یک لخته خون ایجاد می کنند تا محل زخم بهتر و زودتر بهبود یابد.
اما در برخی شرایط ممکن است حتی بدون هیچ گونه آسیب دیدگی، لخته های خونی ایجاد شود. تشکیل لخته های خونی بدون آسیب دیدگی احتمالاً خطرناک است زیرا لخته می تواند جریان خون را در عروق خونی شما محدود کند و منجر به عوارضی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی شود.
لخته خون با COVID-19 اغلب در بیماران بستری در بیمارستان
بررسی های صورت گرفته بر روی 184 بیمار مبتلا به کرونا که در بخش مراقبت های ویژه ICU در بیمارستان بستری بوده اند نشان داده است که 31 درصد از بیماران عوارض مربوط به لخته شدن خون را تجربه کرده اند. هنوز مشخص نیست که لخته شدن خون، بیماران مبتلا به کرونا در مراحل خفیف را تحت تاثیر قرار می دهد یا نه؟ اما چیزی که مشخص شده این است که عوارض COVID-19 ناشی از لخته شدن خون می تواند در همه سنین اتفاق بیفتد.
در یک بررسی کوچک 14 فرد مبتلا به COVID-19 که به دلیل لخته شدن خون دچار سکته مغزی شده بودند مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی نشان داد که 42 درصد از شرکت کنندگان زیر 55 سال بودند و هیچ عامل خطری برای سکته مغزی نداشتند.
چرا COVID-19 باعث لخته شدن خون می شود؟
هنوز مشخص نیست که چرا لخته های خونی در افراد مبتلا به COVID-19 ایجاد می شود. با این حال، یک بررسی منتشر شده در ژورنال The Lancet Hematology تا حدودی این موضوع را روشن کرده است.
در این بررسی 68 نفر در بیمارستان COVID-19 بستری شدند. از این افراد 48 نفر در ICU بودند. خون این بیماران برای نشانگرهای مختلف مرتبط با لخته شدن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان داده است سطح مارکر انعقادی با میزان فعالیت سلول های پوششی رگ های خونی (سلولهای اندوتلیال) و پلاکت ها در ارتباط هستند. عملکرد سلول های اندوتلیال و پلاکت ها برای شروع روند لخته شدن مهم هستند.
این بررسی ها نشان داد که سطح مارکر های انعقادی در مبتلایان بستری شده ICU بیشتر از بیمارانی بوده که در ICU بستری نبوده اند.
علت دقیق افزایش مارکرهای انعقادی خون در بیماران بستری در ICU نامشخص است، اما می تواند به دلیل یکی یا ترکیبی از مکانیزم های زیر باشد:
سلول های اندوتلیال بر عملکرد پروتئین ACE2 تاثیر می گذراند. ویروس کرونا برای ورود به سلول های بدن از پروتئین ACE2 استفاده می کند. به همین دلیل، ویروس می تواند مستقیماً به سلول های اندوتلیال حمله کرده و به آنها آسیب برساند و مکانیسم لخته شدن را در بدن بیمار تحریک کند.
اگر سلول های اندوتلیال به طور مستقیم آلوده نشوند، آسیب به بافت های اطراف آنها به دلیل عفونت ویروسی یا پاسخ سیستم ایمنی بدن می تواند باعث افزایش لخته شود.
افزایش مولکول های التهابی که سیستم ایمنی بدن شما در پاسخ به عفونت ویروسی تولید می کند، می تواند لخته شدن را تحریک کند.
بررسی دیگری که در مجله Blood منتشر شده است برخی از یافته های بالا را تأیید می کند.
گمانه زنی جدید درباره علت لخته شدن خون در بیماران کرونایی
در مقاله اخیر به نقل از تک اکسپلوریست آمده ، برای درک ارتباط بین لخته‌های خون و کووید-۱۹ و در کل درک این موضوع که چرا لخته شدن خون رخ می‌دهد دانشمندان "کالج سلطنتی جراحان در ایرلند"(RCSI) نمونه‌های خون گرفته شده از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بومونت(Beaumont Hospital) در دوبلین را تجزیه و تحلیل کردند.
خون حاوی پروتئین‌های بسیاری است که در صورت لزوم به لخته شدن خون کمک می‌کنند. یکی از پروتئین‌ها، "عامل فون ویلبراند"(Von Willebrand factor) نام دارد. گفتنی است این پروتئین به لخته شدن خون کمک می‌کند.
از سویی دیگری آنزیمی موسوم به "ADAMTS۱۳" پروتئین بزرگتر به نام عامل فون ویلبراند را پردازش می‌کند. این آنزیم به منظور تعامل بهتر با پلاکت‌ها، عامل فون ویلبراند را به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌کند. با پردازش عامل فون ویلبراند به این روش، این آنزیم مانع از ایجاد لخته شدن خون در گردش طبیعی خون می‌شود. محققان پس از بررسی‌ها دریافتند که آنزیم ADAMTS۱۳ و عامل فون ویلبراند هر دو در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید، به شدت مختل می‌شوند.
در این مطالعه محققان با بررسی گروه افراد بیمار با گروه افراد کنترل شده دریافتند افراد مبتلا به کووید-۱۹ دارای مقدار زیادی مولکول لخته کننده عامل فون ویلبراند و سطح پایین ضد لخته خون ADAMTS۱۳ بودند. علاوه بر این محققان مشاهده کردند رخ دادن برخی تغییرات در پروتئین‌ها سبب کاهش آنزیم ADAMTS۱۳ شده است.
دکتر "جامی اوسالیوان"(Jamie O’Sullivan) استاد کالج سلطنتی جراحان ایرلند در انتهای مطالعه گفت: نتایج این مطالعه سبب شد تا بینشی از مکانسیمی که سبب لخته شدن خون در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ می‌شود، به دست آوریم که این موضوع برای توسعه درمان‌های موثرتر بسیار مفید است.
چه عواملی خطر لخته شدن خون را در بیماران مبتلا کرونا افزایش می دهند؟
برخی عوامل ممکن است خطر لخته شدن خون را در مبتلایان به بیماری کرونا افزایش دهد، از جمله:
بستری شدن. بیشتر موارد لخته شدن خون در افراد مبتلا به COVID-19 در افرادی که در بیمارستان بستری شده اند، گزارش شده است.
سطح بالای مارکرهای انعقادی. بررسی بر روی بیش از 300 نفر که در COVID-19 بستری شدند، نشان داده است که افزایش سطح مارکر انعقادی D-dimer می تواند یکی از علائم پیش بینی کننده مرگ بیماران کرونایی باشد.
شرایط زمینه ای. سابقه ابتلا به هر گونه بیماری و شرایط زمینه ای که شما را در معرض خطر لخته شدن خون قرار دهد می تواند عامل خطری برای لخته شدن خون در طی ابتلا به کرون ویروس باشد. برخی از این شرایط شامل بیماری های قلبی، دیابت و چاقی است.
لخته شدن خون چه عوارضی دارد؟
وجود لخته خون می تواند منجر به بروز برخی از عوارض بالقوه جدی شود، مانند:
سکته. یک لخته خون می تواند رگ های خونی مغز را مسدود و جریان خون را قطع کرده و منجر به سکته شود. اگر لخته به طور موقت جریان خون را کاهش دهد، ممکن است منجر به حمله ایسکمیک گذرا (TIA) شود.
آمبولی ریوی. انتقال لخته خون به ریه ها می تواند منجر به آمبولی ریه و کاهش سطح اکسیژن خون شده و به بافت های ریه آسیب برساند.
حمله قلبی. حمله قلبی مرگ قسمتی از ماهیچه های قلبی است که در اثر قطع خون رسانی ایجاد می‌شود. معمولاً هنگامیکه شریان تامین‌کننده عضله قلب توسط یک لخته خون مسدود شود، خون رسانی به قلب قطع می‌شود. اگر برخی از ماهیچه های قلب از بین برود، فرد درد قفسه سینه و بی‌ثباتی الکتریکی electrical instability بافت عضله قلب را تجربه می‌کند.
علاو بر آن یک لخته خون می تواند خونرسانی به سایر قسمت های بدن را محدود کند و آسیب های جدی وارد کند. لخته های خونی می تواند سایر قسمت های بدن را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله:
- کلیه ها
- اندام های بدن
- دستگاه گوارش
آیا کوئید ۱۹ می‌تواند باعث سکته ناگهانی مغزی شود؟
در طی مطالعاتی که انجام شد، مشاهده شد تا ۴.۹٪ بیماران کوئید ۱۹ در اولین بستری شدن خود دچار سکته مغزی ایسکمیک حاد می‌شوند. دلیل افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی وجود تعدادی از عواملی است که توسط کرونا ویروس ایجاد شده است، مانند افزایش لخته شدن خون، دیابت و فشار خون بالا.
پزشکان و محققان که به طور یکسان روی بیماران کوید ۱۹ کار کرده‌اند، متذکر شده‌اند که موارد شدید بیماری شامل تشکیل سریع لخته خون است، و به دنبال آن خطر ابتلا به سکته مغزی و همچنین حملات قلبی و نارسایی قلبی را افزایش می‌دهد.
ارسال نظرات
تازه ها