ماجرا ویدئویی از سوال جنجالی مجری برنامه افطار شبکه سه چه بود؟+جوابیه رسالت بوذری مجری برنامه
در این ویدئو رسالت بوذری مجری برنامه «مثل ماه» در مقابل یک فرد معلول از واژه «متراژ» برای پرسیدن از وضعیت جسمی خانوادهاش استفاده میکند و کاربرد همین واژه در مقابل فردی که از نظر ابعاد دست و پا دچار معلولیت است، با واکنشهایی تند در فضای مجازی همراه شد.
فارغ از بریده ویدئوی منتشر شده اما بعدتر، نسخه کامل این گفتگو نشان داد این واژه ابتدا توسط خود مهمان استفاده شده و خود او در ویدئویی جداگانه درباره آن توضیح داد.
رسالت بوذری مجری برنامه اما در توضیحی درباره سوءتفاهمهایی که در چنین مواقعی ایجاد میشود و الزامات گفتگو و اصلاً دلایل خودش برای به کار بردن این عبارت توضیح میدهد.
سوالم کاملاً آگاهانه بود
رسالت بوذری مجری «مثل ماه» که طی شبانه روز اخیر گفتگوی وی با یک فرد معلول و استفاده از واژه «متراژ» در این برنامه مورد انتقادهای بسیاری قرار گرفت در توضیحی به خبرنگار مهر درباره آگاهانه بودن یا تصادفی بودن عبارتی که به کار برده است، گفت: فیلمی که جدید منتشر شده است گویای همه چیز است و سوال من کاملاً آگاهانه بود. وقتی من میبینم رو به روی من کسی نشسته است که دوست دارد این معلولیت دیده نشود و یک تفاوت دیده شود و حتی این تفاوت را با چنین الفاظی بیان میکند من هم دوست دارم او را خوشحال کنم و جملهای به کار میبرم که خودش میگوید.وی اضافه کرد: به نظرم توضیحات مصطفی شریعتی مهمان برنامه نشان داد که نباید بدون توجه به همه وجوه یک ماجرا قضاوت کرد.بوذری درباره اینکه چقدر باید نگران بازتابهای سخنان در هر لحظه از اجرا بود به خصوص برای مخاطبی که در جریان کامل یک برنامه، فیلم، ویدئو و گفتگو نیست، بیان کرد: اگر بخواهیم اینجوری نگاه کنیم اصلاً نباید اجرا کنیم به هر حال من به عنوان مجری باید در کلیت و توالی یک اتفاق دیده شوم.این مجری باسابقه تلویزیون درباره واکنشها به شوخی بودن این عبارت نیز تصریح کرد: به نظر میآید آنها که فضای حرفهای را درک میکنند متوجه میشوند که خیلی بعید است که آدم رو به روی معلول باشد، از چنین جملهای استفاده کند و قصدش شوخی و طنازی یا مطایبه باشد. فردی که اندکی بویی از رسانه برده باشد میداند روبهروی معلول نباید چنین شوخیای انجام داد.
اجرای هتاکانه و پردهدری نداشتهام
وی در بخش دیگری گفت: حتی اصلاً لازم نیست شما مجری باشید و یک آدم کاملاً معمولی و غیررسانهای هم میداند باید چگونه با هر فردی رفتار کرد. شما به عنوان یک فرد عادی وقتی به یک معلول میرسید سعی میکنید حواستان به نحوی به او باشد و حتی قدتان را کوتاه کنید تا به نوعی او آزرده نشود. به ویژه که ادب ویژگی اجرای من است و اگر هم نقدی داشتهام آن را گفتهام با صدای بلند هم گفتهام اما اجرای هتاکانه و پرده دری نداشتهام. مرز من در گفتگو همیشه ادب بوده است پس ممکن نیست این عبارت ناخواسته باشد و خوشحالم که با ادبیاتی که خود مهمان دوست داشت این حرف را بیان کردم.
بوذری درباره اینکه چقدر انتظار داشت با این حجم از انتقادها مواجه شود؟ گفت: انتظار نداشتم اما الان روزگاری است که باید انتظار همه چیز را در فضای مجازی داشت. البته یک سری حرفها، کنایهها و نقدها باعث میشود عدهای به آنها واکنش داشته باشند. من یک نکته میگویم چرا این وایرال شب برنامه اتفاق نیفتاد؟ به نظرم این خیلی عجیب است. بعد از این برنامه، ما برنامهای پربازدید داشتیم که یک دختر سوری روی آنتن شبکه، پدر و مادرش را میبیند و بازخورد فوقالعادهای داشت اما حس میکنم تیغ نقد من در این چند شب و پربازدید شدن برنامه دختر سوری به مذاق عدهای خوش نیامده است.
پایان ماه عسل و تکرار علیخانی ها
آخرین سری برنامه «ماه عسل»، سال ۹۷ روی آنتن رفت و پس از آن احسان علیخانی اعلام کرد که دیگر تصمیمی برای تولید این برنامه ندارد اما تلویزیون پس از علیخانی، راه این برنامه را با نسخههای مشابه آن ادامه داده و اکنون پس از گذشت سه سال از بسته شدن پرونده این برنامه، شبکههای مختلف همچنان از فرمول تکراری آن استفاده و قصههای مردم را روایت میکنند. ماه رمضان امسال نیز طبق معمول سالهای گذشته، شبه «ماه عسل»ها ساعتی قبل از افطار روی آنتن میروند و بریده ویدئوهای آنها در فضای مجازی دستبهدست میشود.
شبکه ۳ در غیاب احسان علیخانی و برنامه «ماه عسل» تصمیم گرفت یک کپی کامل از این برنامه را با اجرای رسالت بوذری روی آنتن بفرستد. شروع برنامه، دکور، مدل معرفی مهمان به مخاطب و ورود به ماجرای اصلی، همه و همه مشابه آن چیزی است که در «ماه عسل» دیدهایم. سوژههایی که برنامه به آنها میپردازد هم سوژههای چندان جدید و تازهای نیستند و قبلا نمونههای مشابه آنها در «ماه عسل» روایت شده است. «مثل ماه» نیز با ایجاد لحظات تاثیرگذار و احساسی که زمینهاش از قبل چیده شده است، مخاطبان را متاثر و حالوهوای تاکشوی علیخانی را تداعی میکند.
برنامه «دعوت» اولین بار سال ۹۸ با اجرای حجتالاسلام محمد برمایی، ویژه پخش از شبکه یک تولید شد و امسال برای سومین سال متوالی، به عنوان ویژه برنامه افطار روی آنتن میرود. ساختار این برنامه مشابه «ماه عسل» است با این تفاوت که اغلب مهمانان آن زوجهای جوان یا زوجهای سالمند و باتجربه هستند که در زندگی خود با اتفاقات عجیب و حوادث تلخی روبهرو شدهاند. «خانواده» موضوع اصلی این برنامه است و سوژههایی که انتخاب میشود نیز به این حوزه ارتباط دارد. این برنامه نیز مانند «ماه عسل» تلاش میکند با روایت قصههای خود، گذشت، فداکاری در زندگی، بخشش و امید به زندگی را رواج دهد. «دعوت» از اتفاقاتی که در فضای مجازی وایرال میشود، استفاده میکند.
برنامه «آدمهای خوب شهر» که رمضان سال گذشته هر روز بعد از ظهر از شبکه ۲ پخش میشد، امسال به عنوان ویژهبرنامه افطار این شبکه روی آنتن میرود و اجرای آن را کاظم احمدزاده برعهده دارد. همان طور که از نام این برنامه پیداست، احمدزاده در هر قسمت میزبان افرادی است که در حوزه کارآفرینی و امور خیریه، قدم مهمی برداشته و در زندگی افراد موثر بودهاند. این فرمول پیش از این نه تنها در «ماه عسل» و همه ویژهبرنامههای افطار ماه رمضان بلکه در دیگر برنامههای تلویزیون مانند «هزار داستان» و «فرمول یک» هم استفاده شده بود. هرچند که گفتوگو با انسانهای خوب و فداکار، برای ترویج حال خوب و کار خیر، به خودی خود اتفاق خوبی است اما مواجهه تکراری برنامههای تلویزیون با چنین سوژههایی و تولید برنامههای تکراری، باعث میشود جذابیت آنها از بین برود و دیده نشوند.
بیشتر بخوانید :
شبکه ۵، امسال ویژه لحظات قبل از افطار، برنامه «شهر زیبا» را با اجرای مصطفی امامی روی آنتن برده است. این برنامه هم میزبان چهرههای مردمی است. بعضی از سوژهها و موضوعاتی که در برنامه به آنها پرداخته میشود، مشابه دیگر برنامههای افطار و «ماه عسل» است و بعضی سوژههای آن متفاوت است. به عنوان مثال زوج مبتلا به سندروم داون که مهمان اولین قسمت این برنامه بودند، سال گذشته در برنامه «مکث» حضور داشتند اما دعوت از ننه گیلانی، مادربزرگی که به واسطه آوازهایش در فضای مجازی معروف شده ، از سوژههای جالب «شهر زیبا» بوده است. «شهر زیبا» مانند دیگر برنامهها تلاش نمیکند شبیه «ماه عسل» باشد اما رویکرد آن و موضوعاتی که در برنامه مطرح میشود، جدید و جذاب نیست.
آیا مثل ماه؛ کپی ماه عسل است؟
پس از تعطیل شدن «ماه عسل» (با اجرای احسان علیخانی) و جایگزینی برنامه «مثل ماه» (با اجرای رسالت بوذری) در رسانهها مطالبی با محوریت تشابه این دو برنامه منتشر شد، در حالی که به لحاظ ساختاری شاید این دو برنامه شبیه باشند، اما به گفته دست اندکاران این برنامه رویکردهای بسیار متفاوتی را در اجرا دنبال میکنند. با اینکه این انتقادات به صورت مکرر و کلیشهای هر ساله مطرح میشود اما بوذری در پاسخ به این انتقادات میگوید:
من و برادرم احسان علیخانی ۲ فرم و ۲ جهان متفاوت در اجرا داریم و به نظرم ربط دادن این دو جهان در اجرا بسیار بی نمک و بی معنا است. از طرفی هر کسی دیگر که جای من بود این قیاس برایش رخ میداد کمااینکه اگر احسان علیخانی بخواهد «مخاطب خاص» را اجرا کند نوعی قضاوت نسبت به آنچه که پیش از این از او دیده نشده است علیرغم همه توانمندیهایش پیش میآید. به هر حال فردی که ۱۲ سال موفقترین برنامه تلویزیون را اجرا کرده است و به هر دلیلی نخواسته دیگر آن برنامه را ادامه دهد و کسی به او نگفته که برود یا چیزهای دیگر بلکه او به هر دلیلی، کار دیگری انجام میدهد. خیلیها بگویند احسان علیخانی نوعی «گفتگوی نرم» در مقابل گفتگوهای سخت و هاردتاک داشته است، که میتوان گفت این سبک هم از اپرا وینفری گرتهبرداری شده است. حتی برنامه فعلی او را هم میتوان مدلی بومی از تلنتهای خارجی دانست. علیخانی مدل قصه گویی را اقتباس کرد و آنقدر قدمت پیدا کرد که از آن او شد و دیگر کسی نمیگوید از فلان شخص گرفته است. اینها شیوههای آزموده شدهای در سراسر دنیاست.
با همه تحلیلهای رسانهای درباره تشابه دو برنامه، در سال گذشته برخی رویکردهای متفاوت مثل ماه را باید در معرفی و دعوت از مهناز رئوفی، از اعضای جداشده فرقه بهائیان، جستجو کرد. برنامهای که متن و محتوای آن نشان داد که رویکردها و حتی بینش علیخانی و بوذری فاصله چندانی با هم دارند. ماه عسل رویکردی سانتیمانتالیسم(احساسات گرایانه) به موضوعات و مهمانانش دارد اما مثل ماه به سوژههایش نگاهی گفتمانی و راهبردی دارد.
گفتنی است «مثل ماه» به تهیهکنندگی هادی آشتیانی و کارگردانی پیام ابراهیمپور برنامهای ترکیبی با ساختار معارفی و اجتماعی است که رویکرد مثبت نگری، مهربانی و امیدبخشی و تمرکز بر مقولاتی چون ایثار، از خودگذشتگی و بخشش داشته و به مسائل اجتماعی و دینی میپردازد و مهمانانی از قشرهای مختلف در برنامه حضور پیدا خواهند کرد و از زندگی و اتفاقات خاص خود صحبت میکنند.این برنامه در ایام ماه رمضان هر روز از ساعت ۱۹:۰۰ تا حوالی اذان مغرب روی آنتن شبکه قرار میگیرد.
رسالت بوذری اجرای این ویژهبرنامه ماه رمضانی شبکه سه سیما را بر عهده دارد که هر شب تا دقایقی لحظه افطار روی آنتن میرود. رسالت بوذری مجری برنامههایی، چون «شبهای روشن» و «مخاطب خاص» بوده است.