«آلودگی افکار عمومی بیش از کروناست»

حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگویی با ایسنا درباره‌ی وظیفه رسانه‌ها درباره اتفاقات اخیر و به ویژه انتشار اخبار موثق درباره‌ی ویروس کرونا، هشدارهایی را در این زمینه مطرح و اظهار کرد: اتفاقات اخیر و به‌ویژه انتشار ویروس کرونا در کشور مصداق روشنی از مدیریت بحران است؛ یعنی در این شرایط در سطح رسانه‌ها باید مدیریت بحران تشکیل شود.

وی ادامه داد: مدیریت بحران شامل سه ضلع است که یک ضلع آن مربوط به مسوولان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و سیاست‌هایی است که آنها اتخاذ می‌کنند؛ پکیج‌هایی که برای بیماران، پزشکان و مردم عادی توصیه می‌کنند که این توصیه‌ها خیلی زودتر از اینها باید صورت می‌گرفت.

ضلع دوم بخش مدیریت بحران، مربوط به رسانه‌هاست. رسانه‌ها اعم از رادیو و تلویزیون و سایر رسانه‌های مختلف یا شبکه‌های اجتماعی که باید بر اساس رسالتی که دارند موضوع را جدی بگیرند و اطلاعات صحیح و دقیق را به مردم برسانند. در اینگونه موارد پیش از اینکه کرونا مردم را از پا درآورد، استرس و نگرانی و مشکلات ناشی از آن از جمله هجوم آوردن برای خرید ماسک و مواد ضدعفونی، آنها را از پا درمی‌آورد؛ بنابراین رسانه‌ها باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند و خودشان با هم ستاد هماهنگی در این زمینه‌ها را تشکیل دهند. لازم نیست حتما وزارت ارشاد در این زمینه‌ها دخالت کند. خود بزرگان رسانه‌ها باید تیمی را تشکیل بدهند. این هماهنگی کمک می‌کند که مدیریت بحران با گسترش بیشتری انجام شود.

این کارشناس رسانه در ادامه ضلع سوم مدیریت بحران را خود مردم عنوان کرد که در این زمینه نقش زیادی دارند و توضیح داد: نمی‌دانم چرا مردم به این میزان به شبکه‌های اجتماعی و فایل‌های مختلف صوتی و تصویری را بدون بررسی‌های لازم همین‌طور منتشر و دست به دست می‌کنند. خیلی مهم است که مردم سواد رسانه‌ای خودشان را تقویت کنند و نحوه‌ی برخوردشان با مسائلی از قبیل ویروس، آگاهانه و مسئولانه باشد. چراکه این مسئله واقعا شوخی‌بردار نیست. مساله بسیار جدی است و همکاری مردم در این زمینه به معنای این است که اقدامات پیشگیرانه با دقت انجام شود. از طرفی باید از انتشار فایل و اخبار نادرست که مشخص نیست منشا آنها کجاست و موجب تشویش اذهان و نگرانی و گسترش بحران می‌شود، جلوگیری کرد.

بهشتی‌پور سپس با یادآوری بحران‌های اخیر که رسانه‌ها و روزنامه‌نگاری ما زا سر گذرانده است، توضیح داد: ما در طول سال بحران‌های متعددی داشتیم؛ خیلی عجیب است که در این شرایط همچنان با مشکل مدیریت بحران و عدم حرفه‌ای‌گری در رسانه‌ها مواجهیم. رسانه‌ها باید خودشان را موظف به گذراندن دوره‌های خبرنگاری بحران بدانند. از طرف دیگر سواد رسانه‌ای را در سطح عموم مردم افزایش بدهند.

این کارشناس رسانه‌ با بیان اینکه رسانه‌ها عادت کرده‌اند همه مسائل را به هم ربط بدهند، بر تفکیک موضوعات در شرایط بحرانی تاکید کرد و گفت: ارتباط دادن پدیده‌هایی که در اطراف ماست باید بر اساس اصولی باشد نه اینکه در عالم ذهن و تخیلات داستان‌سرایی کنیم و همه چیز را به هم ارتباط بدهیم؛ در حالی که باید توجه کنیم آیا عوامل ایجادکننده این پدیده‌ها مشترک‌اند؟ آیا عوامل تشکیل دهنده ی این پدیده‌ها مشترک اند؟ آیا تاثیر پذیری یا تاثیرگذاری آنها مشترک است؟ منافع مشترکی دارند یا نه. بر اساس اصول باید پدیده‌ها را مورد بررسی قرار داد. کرونا را به انتخابات و انتخابات را به چیزهای دیگر ربط می‌دهند که باعث تاسف و سوء استفاده، ابزار رسانه‌ها قرار می‌گیرد. در حالی که اگر سواد رسانه‌ای باشد، کسی فریب این مسائل را نمی‌خورد.

بهشتی‌پور در پایان با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی درست در زمینه ویروس کرونا، یادآور شد: این مسئله خیلی جدی است و ما باید مدیریت بحران در سطح افکار عمومی داشته باشیم. آلودگی افکار عمومی ما بیش از آلودگی ویروس کرونا است. ابتدا باید آلودگی افکار عمومی مدیریت شود. شایعات بر اساس حرف‌های مختلف، بی‌اساس و دلهره‌آور را مدیریت کنیم. امید در جامعه ما به شدت مورد حمله قرار گرفته است. هم از سوی دشمنان خارجی هم به وسیله ناآگاهان داخلی. اینگونه مسائل موجب ناامیدی می‌شود در حالی که امید نخ تسبیح و پیونددهنده جامعه است. تزریق ناامیدی همه چیز را از بین می‌برد. ویرس بهانه‌ای شده که این امید در مردم مورد تهاجم قرار داده شود و این خیلی خطرناک است. اما باید متوجه شویم مدیریت بحران برای ویروس یک مساله است که باید انجام شود و مدیریت افکار عمومی و تشویش آن هم مساله دیگر که رسالت آن بر دوش رسانه‌هاست.