توصیه هایی کاربردی که لازم است قبل و بعد از وقوع زلزله بدانیم
چند ساعت پیش، شهروندان بسیاری از استان‌های ایران، زلزله‌ای را احساس کردند که باعث تشویق و نگرانی آنها در دقایق اولیه شد.همه ما می‌توانیم با انجام اقدامات ساده و صحیح از سلامت خود و اطرافیانمان ، به نحو مؤثری محافظت کنیم .
باید توجه داشته باشیم که با دانش فعلی بشر زمان ، مکان و بزرگای زلزله قابل پیش بینی نیست. بنابراین اسیر شایعات بی اساس در این زمینه نشوید.
حفظ آرامش و خونسردی ، لازمة رویارویی با هر حادثه ای است .رفتارهای هیجانی و احساسی در زلزله ، می تواند منجر به آسیب های جسمی و روانشناختی شود.
توصیه‌های پیش از زلزله
۱- یک کوله پشتی نجات تهیه کنید. چند بسته غذای کنسرو شده، کمی خشکبار، بیسکویت، قند، بطری آب، دستمال کاغذی، چند متر طناب، حوله کوچک، یک رادیوی کوچک و یک چراغ قوه داخل آن بگذارید. برای تمام این وسایل باتری تهیه کنید و هر دو ماه باتری‌ها را عوض کنید.
متأسفانه کمتر خانواده‌ای است که به فکر مواقع بحرانی باشد و از پیش وسایل لازم را برای چنین مواقعی آماده کند. در صورتی که در خاورمیانه‌ای که ما در آن قرار گرفته‌ایم، هر ان احتمال وقوع بلایایی طبیعی یا بحران‌های ساخته انسان وجود دارد.
تصویر زیر را ببینید. این تصویر به شما در طرح‌ریزی برای ایجاد یک بسته یا کوله‌پشتی نجات کمک می‌کند. تصویر زیر را به دقت بررسی کنید. برخی از موارد ذکر شده در این تصویر مثل یک سوت ساده، بعدها می‌تواند به نجات جان شما کمک کند.
۲- قوطی‌های کنسرو را قبل از سررسید مهلت مصرف عوض کنید. پیچ گوشتی، شمع، چاقو، سوت، آچار فرانسه را هم داخل همین ساک قرار دهید. لوازم کمک‌های اولیه شامل یک قیچی کوچک، باند استریل، چسب، قرص آنتی بیوتیک و استامینوفن، قرص اسهال، الکل و داروی مسکن را فراموش نکنید و اگر دارویی دارید که مصرف آن برایتان حیاتی است آن را هم در ساک قرار دهید.
۳– داخل اتاق خواب را از لوستر، تابلو و آکواریوم و سایر وسایل تزیینی خطرزا خالی کنید. اتاق خواب بچه‌ها راهم ازنظر وجود وسایلی که احتمال سقوط و افتادنشان وجود دارد با دقت بررسی کنید.
۴– کمد، کتابخانه و قفسه‌ها را برای تعادل و مقاومت بیشتر به دیوار پیچ کنید.
۵- چهارچوب درها، زیر میز ناهار خوری و کنار ستون‌ها بهترین مکان‌ها هستند. این مکان‌ها را از قبل شناسایی کنید.
توصیه‌های هنگام زلزله
۱- هنگام وقوع زلزله آرامشتان را حفظ کنید. ترس و وحشت سرعت عکس العمل‌تان را کمتر می‌کند.
۲– در صورتی که در یک ساختمان یک طبقه و نزدیک در خروجی هستید، تا آنجا که ممکن است به سرعت ساختمان را ترک کنید اما اگر هنگام وقوع زلزله در ساختمان بلند و چند طبقه هستید سعی نکنید که با استفاده از پله‌ها یا آسانسور بیرون بروید.
۳- در محل‌های امن پناه بگیرید. از پنجره‌ها و کمدهای بلند که بدون مهار هستند و همچنین اشیایی که ممکن است روی شما سقوط کنند و پرت شوند، دور شوید.
۶- اگر هنگام وقوع زلزله در محل کار هستید آرامش خود را حفظ کرده و از پنجره‌ها و کمدهایی که در محل خود محکم نشده‌اند، دور شوید. از منابع تأمین الکتریسیته (پست‌های الکتریکی یا کابل‌های فشار قوی) که احتمال حرکت، تخریب یا سقوط دارند، دور شوید. از محل‌هایی که امکان حریق وجود دارد، دور شوید. به سمت خروجی‌های اضطراری هجوم نبرید و از پله‌ها و آسانسور استفاده نکنید. سریعاً در مکان‌های ایمن ساختمان از جمله چارچوب در و یا زیر میز، پناه بگیرید.
۷- اگر زمان وقوع زلزله در مدارس یا مراکز آموزشی هستید، یادتان باشد ممکن است افراد هنگام هجوم بردن به سمت درها برای خارج شدن از ساختمان به همدیگر آسیب برسانند، بنابراین بهتر است به محل‌های امن بروید و تا پایان تکان‌های ناشی از زلزله در آن پناه بگیرید.
۸- از پنجره‌ها و درها دور شوید زیز میز پناه بگیرید وبرای جلوگیری از حرکت آن پایه‌های میز را محکم با دست بگیرید.
بیشتربخوانید :
۹- اگر هنگام وقوع زلزله در راه پله هستید به سمت بالا یا پایین نروید، بنشینید و سروگردن خود را با دست‌هایتان بپوشانید.
۱۰- اگر در حیاط مدرسه هستید از ساختمان، دیوار، سازه‌های بلند فولادی یا چوبی و از سبدهای بسکتبال دور شوید. به سرعت از خیابان و کوچه ها ی باریک خارج شوید.
اگر در فضای باز هستید تا زمانی که لرزش‌ها متوقف شود همانجا بمانید. بیشتر مصدومیت‌های ناشی از زلزله بواسطه ریزش دیوارها، و شکستن و خرد شدن شیشه و سقوط اجسام رخ می‌دهد. اگر در فروشگاه، سینما و یا اماکن پر ازدحام هستید به جای هجوم بردن به سمت درهای خروجی به محل های امن بروید و حالت های مناسب بدن (نشستن و گرفتن سر در میان دست ها) را اتخاذ کنید.
اقدامات لازم بعد از زلزله:
۱- با آرامش و هماهنگ ساختمان را ترک کنید.
۲- شمارش کنید که چند نفر از اعضای خانواده، محیط کار، بیماران یا بیمارستان و … خارج شده‌اند.
۳- داخل ساختمان‌های آسیب‌دیده غیرایمن نشوید.
۴- به مجروحان رسیدگی کنید. سعی کنید که از خونریزی آنها پیشگیری کنید. از جابجایی بی دلیل آنها بپرهیزید. در مجروحان بیهوش توجه کنید که جابجایی ناحیه گردن، می‌تواند منجر به قطع نخاع بشود. البته شرح مراقبت‌های اولیه بعد از حادثه در این مختصر نمی‌گنجد.
۵- هیچ منبع برقی را روشن نکنید.
۶- از اصول اخلاقی پیروی کنید و غریزی رفتار نکنید.
۷- اگر زیر آوار گرفتار شدید، امید را از دست ندهید. انگشتان دست و پا را تکان دهید تا جریان خون آنها برقرار شود. از حرکات غیرضروری پرهیز کنید. دهان و بینی خود را با لباس و پارچه بپوشانید. فریاد زدن بی‌دلیل می‌تواند منجر به تنفس حجم زیادی گرد و غبار شود. روی لوله‌های آب یا گاز ضربه بزنید و فقط در صورت ضرورت برای کمک فریاد بزنید.
۸- از تلفن مگر در موارد اضطراری استفاده نکنید.
۹- برای کسب آخرین اطلاعات به تلویزیون یا رادیو گوش دهید.
۱۰- اگر در مناطق ساحلی، زندگی می کنید از ساحل دور شوید. (خطر سونامی)
۱۱- اگر دارو، گازوییل، سفیدکننده شیمیایی و یا مایعات قابل اشتعال روی زمین ریخته‌شده است آنها را تمیزکنید.
۱۲- اگر بوی گاز استشمام کردید، شیر اصلی گاز را ببندید و فوراً محل را ترک کنید.
۱۳- مجرای دودکش (هواکش) را از نظرآسیب‌دیدگی بازرسی کنید؛ صدمات و آسیب‌های کوچک می‌تواند باعث بروز یک آتش‌سوزی گردد.
۱۴- مراقب پس لرزه‌ها باشید؛ پس‌لرزه‌هایی که بعد از زلزله به وقوع می‌پیوندد اغلب به شدت زلزله اصلی نیست اما باز هم می‌تواند مقاومت ساختمان را کم کند.، بیشتر پس‌لرزه‌ها در اولین ساعات پس از وقوع زلزله اصلی رخ می‌دهند.
اگر زیر آوار محبوس شده اید:
- کبریت روشن نکنید.
- جا به جا نشوید.
- با دستمال یا پارچه‌ای دهان خود را بپوشانید.
- اگر تلفن همراه دارید؛ با تماس گرفتن یا ارسال پیام، تقاضای کمک کنید.
- با هر وسیله‌ای که دم دست دارید به لوله یا دیوار ضربه بزنید تا ماموران امدادی قادر به یافتن شما باشند.
در صورت امکان، از یک سوت استفاده کنید. فقط وقتی که ضرورت دارد، فریاد بزنید چون فریاد زدن باعث ورود گرد و غبار به ریه‌های شما می‌شود.
