دربند، قدیمیترین شهر در خاکروسیهکنونی، دوهزارمین سال تاسیس خود را جشن گرفته است که یورونیور آنرا به تصویر کشیده است. نام فارسی دربند از اواخر سده پنجم میلادی بر این شهر نهاده شد. شهر دربند هزاران سال بخشی از ایران بود و به دست قباد یکم ساسانی تجدید بنا شد.
هدف ایران از ساخت این قلعه در شمالیترین نقطه ایران محافظت کشور از حملات اقوام مهاجم بوده است. ناحیهٔ اطراف دربند، آلبانیا نام داشت. خسرو انوشیروان دربند را مستحکم کرد و گویند دیواری بطول هفت فرسنگ از کوه بدریا ساخت و بقایای این دیوار (دیوار قفقاز) که بعضی آنرا همان سد اسکندر شمردهاند، هنوز باقی است.
شاه اسماعیل اول صفوی دربند و شیروان را در ۹۱۵ه. ق تسخیر کرده، ولی بعدها به اشغال عثمانیها درآمد. تا آنکه شاه عباس اول صفوی آن رابازستاند و در دوره نادرشاه نیز بخشی از ایران بود، اما بموجب شکست ایران از روسها با ننگ نامه گلستان (۱۲۲۸ه. ق / ۱۸۱۳م) دربند و دهها شهر دیگر ایران ضمیمه روسیه شد.
مرتضی رضوانفر زبان شناس و عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، گفت: سال ۲۰۱۵ توسط ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه به عنوان سال دربند قدیمیترین شهر روسیه که توسط قبادایرانی ساخته شده نامگذاری شده است.
به گفته وی، سنگ بنای این شهر در زمان قباد توسط پسرش خسرو انوشیروان گذاشته شد و او ۳ هزار خانوار را با خودش به این منطقه برد که در آن زمان مرز تمدن ساسانی بود. او با اشاره به علل ساخت این شهر خاطرنشان ساخت که خسرو انوشیروان این شهر با به دلیل مقابله با هجوم قبایل وحشی و به منظور بومی ساختن منطقه توسط ایرانیان ساخت.
این زبان شناس با اشاره به اینکه خسرو انوشیروان در این منطقه ۴۰ کیلومتر دیوار با ارتفاع حدود ۲۰ متر و قطر ۲.۵ تا ۴متر شبیه دیوار گرگان ساخت گفت: در حال حاضر نزدیک به ۱۲.۵ متر از این دیوار باقی مانده است.
به گفته وی، شهر دربند شامل یک قلعه به نام نارین قلعه است و به ۷ محله تقسیم میشود که همگی درون یک حصار که از نارین قلعه شروع شده و تا دریا ادامه دارد قرار گرفته اند، به گونهای که انتهای هر دو دیوار در دریا واقع شده و یک حالت تدافعی به شهر داده است و به همین دلیل علاوه بر کشتیها مردم هم بایستی برای عبور به داخل شهر آمده و کسب اجازه میکردند.
سنگ قبرهایی با زبان فارسی (دربند، شهری در روسیه، مردمانی شیعه دارد که خودشان را ایرانی میدانند)
رضوانفر وجود دو قبرستان به نامهای ۴۰ تن و مومنین (دلدل) را از آثار تاریخی این شهر عنوان کرد و افزود: در قبرستان چهل تن، اهالی معتقدند این ۴۰ قبر متعلق به مسلمانانی است که در حمله اول مسلمانان به این منطقه به شهادت رسیده اند از این رو این قبرستان بسیار مورد تکریم است بطوری که از مناطق داغستان و چچن و کشورهای همسایه برای بازدید از آن به دربند میآیند.
او با اشاره به وجود فراوان سنگ قبرهایی با کتیبههای فارسی در قبرستان مومنین افزود: مقبره قمری دربندی شاعر فارسی و ترکی زبان نیز در این قبرستان قرار دارد.
رضوانفر با اشاره به نامهای فارسی در این شهر که نشان از هویت ایرانی آن دارد گفت: در ایران دهها منطقه به نام دربند داریم که به دلیل تنگ و باریک و گذرگاه بودن دربند نام گرفته اندو نام نارین قلعه نیز نامی فارسی به معنای انار است.
عجب. مردم دربند خودشون و ایرانی می دانند؟ دروغهای شاخدار ایرانیان هیچ وقت تمامی نداره. مردم دربند شیعه و اذربایجانی هستند. اینکه خودشونو ایرانی میدونن مطمئنا تراوشات متوهمانه شماست
يجوري نوشتي آذربايجاني يكي ندونه قكر مي كنه قدمت نام آذربايجان هزاران ساله!! كلا اگر كشور آذربايجان منظورت هست كه 100 سال هم قدمت نداره و در طول تاريخ هم منطقه يا حكومت محلي به نام آذربايجان نداشتيم
ناشناس
۱۵:۲۵ - ۱۳۹۸/۰۶/۱۶
عزیز دل برادر آذربایجان فعلی سالیان قبل از اینکه از شوروی اعلام استقلال کند جزیی از خاک ایران بود که در عهد نامه ترکمنچای و گلستان از ایران جدا شد و ضمیمه شوروی شد!یک مقدار بدون تعصب تاریخ بخوانی بد نیست!
آرش جهانشاهی
۰۷:۳۲ - ۱۳۹۸/۰۶/۱۷
تمامی مردم ایرانی تبار قفقاز در آرزوی پیوستن دوباره به مام میهن ایران عزیز هستند ،شما خودشو ناراحت نکن آذربایجان هم مگه ایران نیست ؟ ایران شمالی
ناشناس
۰۷:۳۹ - ۱۳۹۸/۰۶/۱۷
عجب!!!!
آذربایجان که خودش تا 100 سال پیش مال ایران بود.
ناشناس
۱۲:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۶/۱۷
تورکها جنگیدیند به دربند رفتند. تورکها جنگیدند قفقاز را نگه داشتند. تورک ها جنگیدند و جنگیدند و جنگیدند....
یک نفر فارس در جنگ های ایران و روس شهید نشد. یک نفر غیر تورک در این جنگ ها نجنگید. دردش را چه کسانی باید بکشند.
ناشناس
۰۳:۲۱ - ۱۳۹۸/۰۶/۲۱
چه دوست داشته باشید چه نداشته باشید مردمان دربند ترک زبان و آذربایجانی هستند.در قفقاز هم کسی در آرزوی پیوستن به مام میهنی بنام ایران نیست.اینها صرفا تخیلات برآمده از کتابهای درسی مدارس ایرانه که احیانا افرادی هم احساسات میهن پرستی کاذب پیدا میکنند.ضمنا بزرگی هیچ کشوری با بزرگی خاکش سنجیده نمیشه در این روزگار.عوض چشم داشتن به خاک این و آن لطف کنید همین مقدار که در دستتان باقی مانده را آباد کنید اگر می توانید.
جعلیات محض. ساسانیان سک حکومت محلی در جنوب ایران بودند که هیچ وقت به افغانستان یا قفقاز تسلطی نداشتند. تواریخ عربی به این موضوع تاکید میکنند که کل قفقاز تا شهر موصل متعلق به خزرها بوده. افغانستان و ترکمنسنان کنونی هم محل حکومت هپتالیان و کوشانیان بوده.
کوروش بزرگ شخصیتی است جهانی و افتخار ایران ، حتی در کتاب مقدس تورات و قرآن کریم از ایسان به نیکی یاد شده است ، روا نیست با انگیزه های سیاسی به این شخصیت توهین شود
ناشناس
۱۵:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۶/۲۳
از دست این ناصرالدین شاه وفتخعلی شاه که مثل حشره زاد وولد کردند ناشناس 16.27 از اجدادت چه خبر
مردم دربند تورك آذربايجاني هستند مثل شهرهاي زنجان تبريز اورميه و ... نارين قلعه در توركي آذربايجاني به معناي قلعه زيبا ريزه و كوچك مي باشد. در تركي ما به انار نار مي گوييم.
بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران
خدا رحمت کند شهدای بزرگوار 8 سال دفاع مقدس وامام بزرگوارشان را ورحمت ایزدی به مادرانی که چنین شیرمردانی را در دامن خود پروراندند تا خاکهای گرم وبیابانهای کوشک وطلایه را حفظ کرده ویک سانت آن را به دشمن بعثی ندادند.در حالیکه روزی در سایه وجود بی وجوددولتمردانی وابسته وبی عرضه وفاسد سرزمینهایی را در شمال کشور از دست دادیم که زیبایی آنها همانند گردنه حیران انسانها را به حیرت وتعجب وا می دارد.
دوست عزیز در جنگ هشت ساله با عراق کل کشور ایران می جنگید ولی در جنگ روسها فقط تورکان آذربایجان بودند که می جنگیدند سایر ولایات مشغول میگساری و شعر خوانی بودند. لطفا تاریخ بخونید.
مردم ایران منتظرند تا فوری اختلاف قومیتی رو بروز بدهند به اصل قضیه توجه کنید چرا با روسها که هزاران ساله در پی اشغال و تجزیه خاک ایرانند لقب دشمن داده نمیشه و دوست و متحد می باشیم اختلاف قومیتی ترک و فارس و لر و بلوچ به مشکلات می افزاید نه اینکه مشکلی رو حل کنه
در امریکا همگی مهاجر هستند اما همگی خود را امریکایی میدانند ؟ آنهم با قدمتی حداکثر پانصد ساله ،اما با کمال تاسف مردم ایران اول خود را تکه پاره میکنند ،و آنگاه دم از تاریخ ،و تمدن میزنند ؟ فلات قارهٔ ایران همه یک تاریخ مشترک دارند ؟ خداوند اندکی تفکر و اندیشیدن عطا فرماید که از تفرقه جز خواری ،و ضعف چیزی حاصل نمیگردد ؟،،
ننگ ابدی بر قاجار ها که این مناطق از ایران شمالی را با قراردادهای ننگین از ایران جدا کرد ، هفده شهر قفقاز ایرانی است و امروز جز حسرت چیزی باقی نمانده ، من به عنوان یک شهروند آذری اهل ارسباران همیشه آنسوی مرز ارس را ایرانی میدانم
برادر بزرگوار
منظور از ایران یک نژاد نیست وقتی صحبت از ایران و ایرانی میکنیم منظور مردمانی از نژاد های گوناگون است که بدلیل نزدیکی فرهنگی و سبک زندگی سالیان طولانی با هم و در کنار هم زندگی کرده اند.عصاره همه اقوام در تمدن ایرانی متجلیست .اینکه علیرغم برخی بیمهری ها در طول دوران های مختلف مردم این قسمت از کره زمین همیشه به ریشه هایشان برگشته اند ، قرابت و نزدیکی فرهنگیست .ایرانی بودن هیچ ربطی به فارس یا تورک یا کرد و یا.... ندارد .