شاید تاکنون برایتان سوال بوده که چرا برخی افراد حتی با ۷ تا ۸ ساعت شبانه بازهم تمایل به بیشتر خوابیدن دارند و در مقابل برخی دیگر با حتی ۳ تا ۴ ساعت خواب شبانه فعال و پرانرژی هستند اکنون پژوهشگران "دانشگاه کالیفرنیا سن فرانسیسکو"(UCSF) اظهار کردهاند که موفق به شناسایی ژنی شدهاند که احتمالا با نیاز به خواب کم مرتبط است.
محققان معتقدند که ژن جدیدی را شناسایی کردهاند که احتمالا تأثیر مستقیمی بر میزان خواب افراد دارد.
طی این مطالعه پژوهشگران چند خانواده را که به میزان قابل توجهی خواب کمتر از حد متوسط(حدود ۲ ساعت کمتر از حد متوسط) داشتند را مورد بررسی قرار دادند.
"لوئیس پتچک"(Louis Ptáček) متخصص مغز و اعصاب دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو(UCSF) و یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: نکته قابل توجه این است که ما در مورد خواب اطلاعات بسیار کمی داریم ونیاز داریم دانش خود را در این باره ارتقا دهیم چرا که یک فرد به طور متوسط یک سوم زندگی خود را صرف خوابیدن میکند. این تحقیق بسیار هیجان انگیز است زیرا به ما امکان درک پیچیدگی مدارها در مغز و انواع مختلف سلولهای عصبی که در خواب و بیداری نقش دارند کمک میکنند.
طی این مطالعه "پتچک" و "یینگ هوفو"(Ying-Hui Fu) متخصص ژنتیک دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو نویسنده ارشد دیگر این مقاله، چندین خانواده که برای عملکرد عادی به خواب کمتر از حد متوسط نیاز داشتند را مورد بررسی قرار دادند. آنها با استفاده از مطالعات پیوند ژنتیکی و تعیین توالی کامل، ژن "ADRB۱" را شناسایی کردند که به عقیده آنها این ژن در بدن افرادی که به خواب کمتری نیاز دارند، نقش اساسی دارد.
پژوهشگران کار خود را با رمزگشایی نقش نوع ژن با مطالعه پروتئین آن در لوله آزمایش شروع کردند.
فو گفت: ما میخواستیم مشخص کنیم که آیا این جهشها باعث ایجاد تغییرات عملکردی در مقایسه با نوع جهش یافته این ژن میشود یا خیر. ما دریافتیم که این ژن برای گیرنده "بتا ۱-آدرنرژیک "(beta-1 adrenergic receptor ) کدگذاری میکند و دیگر اینکه نسخه جهش یافته این پروتئین پایداری کمتری دارد و این موضوع عملکرد گیرنده را تغییر میدهد.
پژوهشگران در آزمایشی دیگر موشهایی را که دارای یک نسخه جهش یافته از ژن بودند، آزمایش کردند. موشهای حامل ژن به طور متوسط ۵۵ دقیقه کمتر از موشهای معمولی میخوابیدند و به همین دلیل محققان دریافتند که این ژن در مقادیر زیاد در "پل مغز پشتی"(dorsal pons) بیان شده است.
پل مغز ناحیهای از ساقه مغز است که در فعالیتهای ناخودآگاه مانند خواب نقش دارد. پل مغز قسمتی از ساقه مغز است که مراکز مهار تنفسی و بازدارندگی را دربرمیگیرد و با مخچه در ارتباط است.
محققان همچنین دریافتند که نورونهای عادی "ADRB۱ "در این منطقه نه تنها در هنگام بیدار شدن بلکه در هنگام حرکت تند چشم در خواب نیز فعالتر هستند، اما در هنگام غیر حرکت تند چشم در خواب ساکت هستند.
فو در ادامه افزود: ما با استفاده از روش اپتوژنتیک توانستیم نقش این پروتئین را تایید کنیم. هنگامی که ما برای فعال کردن نورونهای ADRB۱ از نور استفاده میکردیم، موشها بلافاصله از خواب بیدار میشدند.
با این وجود، محدودیتهایی در استفاده از موشها برای مطالعه خواب وجود دارد. زیرا به عنوان مثال موشها دارای الگوی خواب مختلفی نسبت به انسانها هستند.
فو در ادامه افزود: اما مطالعه خواب در انسان چالش برانگیز است، زیرا خواب یک رفتار و همچنین تابعی از زیست شناسی است. ما قهوه مینوشیم تا بتوانیم تا دیر وقت بیدار بمانیم و بتوانیم کارهای دیگری را انجام دهیم که این موضوع برخلاف گرایشهای بیولوژیکی طبیعی ماست.
اکنون محققان قصد دارند تا پروتئین ADRB۱ را در سایر قسمتهای مغز نیز مورد مطالعه قرار دهند و خانوادههای دیگر را نیز مورد بررسی قرار دهند.
پتچک نیز گفت: خواب پیچیده است ما تاکنون فکر نمیکردیم یک ژن یا یک ناحیه در مغز وجود دارد که به بدنمان دستور میدهد بیدار باشد یا بخوابد.
فو در انتها افزود: این مطالعه میتواند منجر به ایجاد انواع جدیدی از داروها برای کنترل تنظیم خواب شود. خواب یکی از مهمترین کارهایی است که ما انجام می دهیم. عدم خواب کافی با افزایش شیوع بسیاری از بیماریها از جمله سرطان، اختلالات خود ایمنی، بیماریهای قلبی عروقی و آلزایمر مرتبط است.
یافتههای این مطالعه در مجله "Neuron" منتشر شد.