سامانه رصد ماهر وابسته به مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای، در گزارشی تعداد IP آدرسهای آلوده کشور که در ۱۲ ماه اخیر ثبت شده است را منتشر کرد.
این گزارش برمبنای تعداد آسیب پذیریها و میزان بات نتهای شناسایی شده در شبکه سایبری کشور، منتشر شده است.
آسیبپذیری (Vulnerability)، به معنی ضعف در روشهای امنیتی سیستم، کنترلهای داخلی، یا پیادهسازی است که میتواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. در همین حال بات نت (Botnet) شبکهای از چندین کامپیوتر است که مخفیانه و بدون اطلاع صاحبانشان، توسط یک بات مستر (Bot Master) برای انجام فعالیتهای مخرب و اغلب حملات DDoS یا ارسال ایمیلهای هرزنامه تحت کنترل گرفته شده است.
باتنتها میتوانند فعالیتهای مخربی از جمله spamming، انجام حملات DDoS، توزیع بدافزارها (مثل Trojan horses، ابزارهای جاسوسی و keylogger ها)، به سرقت بردن نرمافزارها، کشف و سرقت اطلاعات، سرقت هویت، دستکاری بازیهای آنلاین و نظر سنجیها، حملات فیشینگ (phishing) و کشف کامپیوترهای آسیبپذیر را انجام دهند.
بات به عنوان اجزای بات نت، یک برنامه نرمافزاری (بدافزار) است که روی یک میزبان آسیبپذیر نصب میشود. این نرمافزار میتواند به روشهای مختلف روی کامپیوتر میزبان نصب شود که از جمله آنها میتوان به مشاهده یک وب سایت آلوده اشاره کرد. رباتها اغلب به نحوی پیکربندی میشوند که هر بار که کامپیوتر قربانی روشن شود، ربات نیز فعال شود.
در گزارش سامانه رصد ماهر، مجموع آسیب پذیری آدرسهای IP کشور در یک روز ۲۵۴ هزار و ۱۶۱ آدرس، در یک هفته ۷۷۸ هزار و ۲۲۳ آدرس و در یک ماه یک میلیون و ۹۶۵ هزار و ۵۳۱ آدرس اعلام شده است.
این درحالی است که مجموع آلودگیهای این آدرسها برمبنای آسیب پذیری و بات نت، برای یک روز ۵۴۳ هزار و ۱۱۲ آلودگی، برای یک هفته یک میلیون و ۸۳۱ هزار و ۴۴۱ آلودگی و در یک ماه ۴ میلیون و ۹۷۱ هزار و ۶۰۰ آلودگی اعلام شد.
در نمودارهای زیر تعداد IPهای کشور که برای آنها گزارش آلودگی در ۱۲ ماه اخیر ثبت شده، قابل مشاهده است.
منحنی distinct تعداد IPهایی را نشان میدهد که برای آنها حداقل یک مورد گزارش آلودگی ثبت شده و منحنی total مجموع کل آلودگیهای این IPها را نمایش میدهد.
تعداد آسیب پذیری IPهای آلوده
براساس این آمار، بیشترین گزارش آسیب پذیری مربوط به اردیبهشت ۹۸ است که یک میلیون و ۶۰۹ هزار و ۶۲۱ آدرس IP آسیب پذیر در کشور شناسایی شده است. این درحالی است که در مردادماه امسال ۸۶۳ هزار و ۹۶۸ آدرس آسیب پذیر در کشور شناسایی شده است.
شناسایی تعداد بات نتها
بیشترین گزارش تعداد بات نتها نیز به مرداد ۹۸ برمیگردد که ۲ میلیون و ۸۸۶ هزار و ۶۵ بات اعلام شده و این در حالی است که در خردادماه، یک میلیون و ۱۱۸ هزار و ۸۱ بات گزارش شده است.
این آمار که توسط مرکز تخصصی آپای دانشگاه صنعتی اصفهان جمع آوری و پیاده سازی شده است، وضعیت آلودگیهای یک ماه اخیر کشور را نیز به تفکیک نام استان نشان میدهد. این نمودارها شامل فعالترین شبکههای بات و آسیبپذیری در ۳۰ روز اخیر و نیز پراکندگی آلودگی در سطح کشور میشود.
پرتکرارترین آسیب پذیریها در ماه اخیر
پرتکرارترین باتها در ماه اخیر
نقشه پراکندی آلودگی سایبری در سطح کشور
بررسیها نشان میدهد که بیشترین آلودگی سایبری مربوط به تهران و پس از آن اصفهان، گیلان و یزد است. این درحالی است که کمترین آدرس IP آلوده شناسایی شده مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد با ۱۶۴ مورد IP آلوده است.
در این زمینه استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و زنجان هم در یک ماه اخیر کمترین آدرسهای IP آلوده را داشته اند.