شروع کلاس درس در ساعت ۸ به خودی خود باعث میشود که برنامه صبحگاه در مدارس، قبل از ساعت هشت شروع شود و در بهترین حالت دانشآموزان باید برای رسیدن به این مراسم، هر روز ساعت هفت بیدار شود. اما تصور کنید کسی که برای رسیدن به مدرسه باید از مسیرهای پرترافیک و شلوغ هم عبور کند، باید چه ساعتی بیدار شود؟ در کنار چنین مسالهای، این موضوع را نیز در نظر بگیرید که کودکان در سنین پایینتر به خواب بیشتری احتیاج دارند و اصولا کمخوابی میتواند کیفیت یادگیری دانشآموزان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
تاثیر خواب آلودگی بر حافظه
براساس مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته است، خستگی و خواب آلودگی کارکرد حافظه را به شدت پایین میآورد، چرا که مواد شیمیایی آزاد شده و توسط مغز هنگام خواب آلودگی، درک و به خاطر سپردن مطالب درسی را کاهش میدهد. پس درست است که سالها نهادهای آموزشی بهترین زمان برای یادگیری را صبح اول وقت میدانند، اما این مساله مستلزم خواب کافی در شب قبل از مدرسه است.
کمبود خواب میتواند علاقه دانشآموزان به درس و همچنین موفقیت آنها را دست خوش تغییر کند و مسلما مباحث پایهای که در مقاطع بالاتر ابتدایی تدریس میشود، بعدها در ادامه تحصیل او نقش مهمی دارد. یکی دیگر از مهمترین تاثیراتی که کمخوابی بر وضعیت جسمانی کودکان دارد، اضافه وزن است.
والدین شاغل چه کنند؟
به نظر میرسد که بهترین راه حل، تغییر ساعت آغاز به کار مدارس است. اما نکتهی دیگری که اهمیت زیادی دارد، شاغل بودن والدین است.
براساس مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته است، خستگی و خواب آلودگی کارکرد حافظه را به شدت پایین میآورد، چرا که مواد شیمیایی آزاد شده و توسط مغز هنگام خواب آلودگی، درک و به خاطر سپردن مطالب درسی را کاهش میدهد.
حکیمزاده در این خصوص میگوید: در شهر تهران مشکلی که وجود دارد، اشتغال والدین بخصوص مادران است. یعنی اگر ساعت شروع کلاسها دیرتر باشد، ممکن است با ساعت شروع کار والدین تداخل داشته باشد که برای والدین شاغل دردسر ساز میشود.
راه حلی که میتوان برای این مساله در نظر گرفت، فاصله میان ساعت حضور و ساعت شروع کلاس درس است. تا هم والدین بتوانند با خیال راحت فرزندانشان را به مدرسه بیاورند، و هم تا شروع کلاسها، ساعت بیداری کودکان تنظیم شود.
طبق گفته یک معلم ابتدایی، نکته حائز اهمیت دیگر، دو شیفته بودن بسیاری از مدارس است. او میگوید: اگر شیفت صبح با تاخیر آغاز شود، ساعت شروع کلاسهای شیف بعدازظهر نیز تغییر خواهد کرد.
زیبا فروزانفر در ادامه میگوید: این مساله برای دانشآموزان، بخصوص در فصل زمستان، مشکلاتی را به همراه خواهد داشت؛ چرا که وقتی اولین کلاس درس شیفت بعدازظهر با تاخیر آغاز میشود، ساعت پایان کلاسها نیز تا غروب به طول میانجامد.