تابناک جوان : هر کودک و نوجوان برای رشد جسمی خود و از همه مهمتر ایجاد سلول جدید در بدن و همچنین داشتن استخوانهای قوی و درشت نیاز به کلسیم، پروتئین و روی دارد که میبایست در برنامه غذایی اش گنجانده شود. اهمیت تغذیه مناسب در کودکان بیشتر از بزرگسالان است و هر گونه فقدان در این زمینه مشکلات جبران ناپذیری را به وجود می آورد.
به گفته کارشناسان تغذیه بسیاری از الگوهای رفتاری بزرگسالان و عادات غذایی آنها در سنین کودکی شکل میگیرد و در سنین بزرگسالی کمتر قابل تغییر است از آنجایی که تغذیه و رژیم غذایی مناسب ضروریترین عامل سلامت است، تغذیه ناسالم هم مهمترین عامل بروز بیماری می باشد.
در دوران کودکی به خصوص سنین دبستان و در دوران نوجوانی، به دلیل رشد سریع، انسان بیش از هر زمان دیگری به تغذیه مناسب نیازمند است.
کارشناسان علوم تغذیه سرمایه گذاری برای تغذیه صحیح کودکان و دانش آموزان را مقرون به صرفه می دانند بطوریکه افزایش بهره این سرمایه گذاری می تواند در تربیت نسل سالم در جامعه نقش حیاتی ایفا کند.
حسن جعفری کارشناس مسئول تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: تغذیه مناسب کودکان نقش موثری در رشد سلامت آنها دارد به طوریکه رسیدگی به نوع تغذیه در کودک باعث می شود که کودکان آرامتری داشته باشیم.
وی ادامه داد: تغذیه سالم در دوران کودکی از دغدغههای والدین برای کودکان است. به طوریکه مراقبت تغذیهای درکودکان به ارتقای شاخصهای رشد، دریافت غذای سالم و مغذی و ایجاد باورها وعادت صحیح غذایی درکودکی و بزرگسالی منجر می شود؛ به طوریکه که می توان گفت رعایت اصول تغذیه در کودک باعث می شود کودکان از بهره هوشی بیشتری برخوردار باشند.
جعفری در ادامه با اشاره به باید و نبایدهای خوردن شکلات، شیرینی، پاستیل و کاکائو برای کودکان خاطرنشان کرد: بچهها عاشق خوردن شیرینی و شکلات هستند. فقط کافی است یک ظرف شکلات روی میز پذیرایی داشته باشیم. آنها مدام میخواهند شکلات بخورند و این ما هستیم که مدام ظرف شکلاتخوری را برمیداریم و نگران ضررهایی که ممکن است برای آنها داشته باشد، میشویم.
این کارشناس تغذیه ادامه داد: مصرف شکلات و مواد قندی در کودکان اشتهای کودک را از بین برده و مانع از جذب کلسیم میشود. بنابراین رشد کودک دچار اختلال میشود. از طرف دیگر شکر موجود در شکلات باعث بیشفعالی میشود و حتی ممکن است کودک مستعد دیابت شود به طوریکه با بالا رفتن قند خون کودک، هورمون انسولین سریعتر اثر کرده و باعث افت قند خون میشود. نوسانات قند خون به خودی خود برای کودکان مضر است.
وی اضافه کرد: شکلاتها معمولا حاوی مواد نگهدارنده هستند که این مواد تاثیرات خوبی برای کودکان ندارد. علاوه بر این کودکانی که زیاد شکلات میخورند، به خاطر دریافت خوراکی محبوبشان ویتامینها و کالریهای مورد نیاز موجود در سایر مواد غذایی را از دست میدهند. به همین منظور میتوان این مواد غذایی را در کنار مواد غذایی مورد علاقه کودکان قرار داد، طوری که ماده غذایی دلخواه او مثل برنج یا سیب زمینی را به عنوان پایه قرار دهیم و به تدریج مواد غذایی دیگر مانند حبوبات و کربوهیدراتها را ترکیب کرده و کمکم مقدار آن را افزایش دهید.
برای آرام کردن کودکان خود از شکلات استفاده نکنیم
جعفری یادآور شد: یکی از اشتباهات رایج در والدین این است که با دادن شکلات یا آبنبات سعی در آرام کردن یا تشویق کودکانشان دارند. هرگز به بهانه آرام کردن کودک به او نباید شکلات و مواد حاوی نگهدارنده داد.
وی ادامه داد: تا جایی که میتوانید مصرف مواد انرژیزا، شیرینی جات، فست فودها و غذاهای پرادویه و پرچاشنی را برای کودکان خود محدود کنید. به این دلیل که این مواد با تحریک کردن کودکان بر روی رفتار آنها تأثیر میگذارد.
جعفری بیان کرد: در برخی پاستیلها تقلبی که مشخصات مجوزهای استاندارد روی بسته آنها درج نشده، نوعی واکس غیر مجاز برای براق کردن سطح پاستیل به کار می رود که باعث به خطر انداختن سلامت می شوند. بطوریکه زیاده روی در خوردن پاستیل به دلیل نوع چربی و شیرینی مورد استفاده در آن مضر است.
این کارشناس تغذیه همچنین از فواید خوردن شکلات، شیرینی، پاستیل و کاکائو برای کودکان گفت: دانههای کاکائو دارای مقدار زیادی پلی فنول است که خواص آنتی اکسیدانی دارد و برای سلامتی مفید است. به طوریکه کاکائو دارای مقداری ویتامین A، ویتامین B1، ویتامین B2، ویتامین B3، ویتامین C و ویتامین E است و مواد معدنی شامل منیزیم، کلسیم، آهن، روی، مس، پتاسیم و منگنز هم دارد.
وی ادامه داد: چربی کاکائو به خودی خود باعث افزایش کلسترول نمیشود. اما وقتی با چربیهای دیگر ترکیب شود، ممکن است اثرات منفیای روی سطح کلسترول خون داشته باشد. بنابراین مهم است که چه برند و چه نوع شکلات یا کاکائویی یا پاستیل مصرف میکنیم.
جعفری اضافه کرد: ژلاتین موجود در پاستیل به شرط استاندارد بودن منبعی سرشار از پروتئین است که فرد می تواند با خوردن پاستیل یا ژلاتین بخشی از این ماده معدنی مورد نیاز برای کارکرد بهینه بدن را تامین کند.
وی با بیان اینکه چگونه شکلات مرغوب را تشخیص دهیم، خاطرنشان کرد: برخی از شکلاتها سرشار از کلسیم، فسفات و همچنین دارای ویتامین D است. این ویتامین برای تهیه کلسیم استخوانها نقش مهمی به عهده دارد. بنابراین اگر از حد مجاز تجاوز نکند، برای کودکان مفید است.
به گفته این کارشناس به طور کلی کودکانی که بیشتر از سه سال دارند، به شرطی که روزانه از ۲۵ گرم تجاوز نکند و اثرات منفیای روی آنها ظاهر نشود، میتوانند شکلات بخورند. خوشبختانه در سالهای اخیر در ایران نیز برخی از شرکتهای دارویی وغذایی معتبر اقدام به تولیدمحصولات رژیمی استاندارد در قالب شکلات وکاکائو و پاستیل، آب نبات کردهاند که والدین میتوانند با توصیه متخصصین تغذیه از این مواد غذایی استفاده کنند.
ترفندهایی برای جلوگیری از زیادهروی کودکان در مصرف شکلات
بهترین ترفند برای کودکانی که در خوردن شکلات و کاکائو زیاهروی میکنند، این است که آجیلهای کمنمک و میوههای خشک داخل ظرف زیبا و خوش رنگ و لعابی بریزید و با آن از کودکتان پذیرایی کنید. هر چه کودکتان کمتر پاستیل و آب نبات و شکلات و خوراکیهایی با رنگهای شیمیایی و نگهدارنده بخورد کمتر بیقراری میکند و البته سالمتر میماند.
گزارش از: سمیه درازی
منبع ایسنا