آیا کالابرگ فجر از یارانه کم میشود؟ آیا سبد کالا ربطی به یارانه دارد؟ کالابرگ دهه فجر تا کی اعتبار دارد؟ مهلت کالابرگ دهه فجر چقدر است؟ آیا با خرید کالابرگ از یارانه کم میشود؟ اینها بخشی از سوالات رایج درباره کالابرگ دهه فجر است. اگر نیاز به اطلاعاتی درباره کالابرگ فجر دارید، اینجا پاسخ سوالات را بخوانید.
در طرح فجرانه، روال کار تغییر کرده و ضمن اینکه اعتبار تشویقی یارانه از ۱۲۰ به ۲۲۰ افزایش یافته، شرط خرید ۲۰۰ هزار تومان هم حذف شده است و فقط شرط بهرهمندی از این اعتبار، خرید کالا در طرح کالابرگ است بهگونهای که اگر یک قلم کالا هم در این طرح بخرید، مابهالتفاوت آن از ۲۲۰ هزار تومان پرداخت میشود.
دولت در حوزه تغذیه مردم دارای راهبرد کلان است و باوجود مشکلات بودجهای، این راهبرد را که قسمت بزرگ آن مربوط به کالابرگ الکترونیکی است، به نفع مردم پیگیری میکند.
مزیت بزرگ این طرح، حذف شرط خرید ۲۰۰ هزار تومانی برای مشمول شدن یارانه تشویقی است و تا سه ماه همه یارانه بگیران میتوانند برای خرید در طرح کالابرگ از یارانه تشویقی جدید بهرهمند شوند. طرح فجرانه با یارانه مضاعف ۲۲۰ هزار تومانی از ۲۰ بهمن ۱۴۰۲ تا ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ اجرا میشود.
روال استفاده از کالابرگ فجرانه مانند قبل است با این تفاوت که مبلغ آن زیاد شده و شرط خرید از یارانه اصلی هم برداشته شده است. مزیت بزرگ طرح فجرانه حذف شرط خرید ۲۰۰ هزار تومان است. با این طرح جدید کالابرگ می توان نتیجه گرفت که تا پایان طرح می توان طوری خرید کرد که فقط از اعتبار کم شود و از یارانه اصلی کم نشود.
یارانه تشویقی پیش از این ۱۲۰ هزار تومان بود که بهشرط استفاده از کالابرگ در قالب اعتبار به مشمولان یارانه نقدی برمیگشت، اما از روز سهشنبه ۱۷ بهمن، رقم یارانه تشویقی از ۱۲۰ هزار تومان به ۲۲۰ هزار تومان افزایش پیدا میکند و ضمنا شرط استفاده از کالابرگ برداشته میشود هرچند یارانه تشویقی هنوز اعتباری است غیرقابل برداشت و با آن باید یکی از اقلام خوراکی مشخص شده را خریداری کرد.
دهکهای یک تا هفت درآمدی، مشمول اعتبار جدید بوده و یارانهبگیران این دهکها میتوانند با مراجعه به فروشگاههای عضو طرح ملّی کالابرگ الکترونیک نسبت به خرید اقلام اساسی و بهرهمندی از این حمایت تشویقی اقدام کنند.
طرح فجرانه به مدت سه ماه و تا ۲۰ اردیبهشت ادامه دارد و ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع برای هر ماه برای این طرح در نظر گرفته شده است. یارانه نقدی اعضای خانوارها متعلق به مردم است و اختیار دارند که در هرجایی میخواهند مصرف کنند. این اعتبار یارانه تشویقی مازاد به یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی نقدی است و کسانی از آن بهرهمند میشوند که در طرح کالابرگ خرید کنند. البته مبلغ اعتبار تشویقی قابل ذخیره شدن نیست و باید در همان ماهی که اختصاص داده میشود، صرف خرید کالاهای موجود در سبد شود.
متقاضیان استفاده از کالابرگ الکترونیکی میتوانند با مراجعه به فروشگاههای طرف قرارداد شبکه ملّی اعتبار (۲۱۰ هزار فروشگاه خُرد و فروشگاههای زنجیرهای و فروشگاههای اینترنتی) نسبت به خرید اقلام اساسی اقدام کنند.
یارانه تشویقی طبق آخرین برآوردها در ۲۱۰ هزار فروشگاه سراسر کشور قابل استفاده است. ۱۰ فروشگاه زنجیرهای بزرگ در این طرح مشارکت میکنند و متقاضیان استفاده از کالابرگ الکترونیکی میتوانند با مراجعه به فروشگاههای طرف قرارداد شبکه ملی اعتبار؛ از فروشگاههای زنجیرهای افقکوروش، جانبو، هفت، دیلیمارکت، گندم، هایپرفامیلی، والمارکت، محسن، مینومارت، ترقی و فروشگاههای اینترنتی اسنپمارکت و دیجیکالا خرید کنند. هموطنان عزیز برای شناسایی این فروشگاهها میتوانند به نرمافزار کاربردی شما مراجعه و فروشگاههای اطراف خود را مشاهده نمایند.
با نصب برنامه شما میتوانید استعلام کالابرگ را بگیرید و از فروشگاههای فعال در این طرح اطلاع یابید. اما در زمان تنظیم این گزارش، طبق بررسی های خبرنگار تابناک جوان، برنامه شما از طریق کد دستوری اعلامی قابل دریافت نیست، سایت اعلامی نیز از دسترس خارج شده است و هم چنین کاربران بسیاری از کار نکردن برنامه شما و مشکلات فنی آن انتقاد میکنند!
کالابرگ یا شبکه ملی اعتبار (مخفف:شما) یک نرمافزار اپ (برنامه) موبایل برای پرداخت نقد مبلغ خرید داخل فروشگاههای خواروبار منتخب ایرانی است. گفته می شود برای دریافت این نرم افزار میتوان به سکوهای بازار، مایکت و یا سایت shoma.sfara.ir مراجعه کرد. همچنین از طریق اجرای کد دستوری #۱۴۶۳*۵۰۰* میتوانند لینک نصب این نرمافزار را دریافت کنند.
در این طرح اعتبار کلیه خانوارهای یارانهبگیر شارژ شده و آنان میتوانند از این اعتبار جهت خرید کالای اساسی مشمول طرح ملّی کالابرگ الکترونیک استفاده کنند.
میزان و مانده اعتبار یارانه شما برای استفاده از کالابرگ الکترونیک با گرفتن کد دستوری زیر نمایش داده میشود:
از طریق شمارهگیری کد دستوری #۲۸*۷۸۸*
برای استفاده از برنامه کاربردی "شما" جهت استفاده از کالابرگ الکترونیکی به مطالب زیر توجه کنید:
۱- ابتدا برنامه «شما» (شبکه ملی اعتبار) را از بازار بارگیری و نصب کنید (ازطریق لینک زیر):
https://cafebazaar.ir/app/?id=ir.sfara.fara&ref=share
۲- پس از نصب اطلاعات پروفایل را تکمیل کنید.
۳- حالا شما به میزان اعتبار حساب خود، به اقلام مشمول کالابرگ دسترسی دارید.
۴- روی همین برنامه، نزدیکترین فروشگاههای اطراف شما که اجناس کالا برگ الکترونیکی را عرضه میکنند و مسیر دسترسی از روی نقشه ارائه شده است.
یارانه تشویقی، خردادماه ۱۴۰۲ به ادبیات اقتصادی و اجتماعی ایران اضافه شد. همزمان با رونمایی از طرح کالابرگ برای سه دهک اول، شامل خانوادههای زیر پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، اعلام شد بهمنظور ایجاد انگیزه نزد مشمولان دریافت یارانه، سرپرستان خانوار در صورت خودداری از برداشت نقدی مبلغ یارانه و اختصاص مبلغ آن به خرید اقلام خوراکی حاضر در سبد کالای ضروری، اعتباری مضاعف بهنام یارانه تشویقی دریافت میکنند.
کالابرگ بهشکل اختیاری قابل استفاده است و سرپرستان خانوار در صورت تمایل میتوانند همچنان رقم یارانه نقدی را از عابربانک دریافت کنند. یارانه تشویقی به مرور برای سایر خانوار حاضر در دهکهای درآمدی چهار، پنج، شش و هفت درنظر گرفته شد. تا بتوانند با استفاده از کالابرگ ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج، حبوبات، شیر کمچرب، پنیر، ماست کمچرب، مرغ، تخممرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر را خریداری کنند.
یارانه تشویقی از سهشنبه ۱۷ بهمنماه، با افزایش ۱۰۰ هزار تومانی روبرو میشود و به رقم ۲۲۰ هزار تومانی میرسد. این روند تا ۱۷ اردیبهشت بهمدت سهماه ادامه خواهد داشت، ولی احتمال تمدید شدن مهلت استفاد از یارانه تشویقی وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
فارس نوشت: ایرانیها تازه چند سال است که با واژه «یارانه» آشنا شدهاند، اما در واقع بیش از ۸۰ سال است که یارانه میگیرند؛ کوپنهای قدیمی نیز یارانههای عمومی بودند برای آنکه کالای سهمیهای و ارزان به دست مردم برسد و معیشت همگانی تأمین شود.
در دوره قاجار تولید مواد غذایی و از همه مهمتر، کشت گندم از حمایتهای دولتی برخوردار نبود و تشکیلات و بودجهای هم برای حمایت از معیشت مردم حتی در برابر گرسنگی وجود نداشت و اینطوری بود که هر چند سال یکبار که قحطی میآمد، گروههایی از مردم گرسنه میماندند یا از گرسنگی میمردند. نمونهاش قحطی سال ۱۲۴۹ شمسی که به سال «مجاعه» یعنی سال گرسنگی مشهور شد و در قحطی آن سال، حداقل یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت ۹ میلیون نفری ایران از گرسنگی مُردند و بهگواهی تاریخ: «در اصفهان و یزد و مشهد بیشاز یک سوم جمعیت مردند».
ناصرالدین قاجار نیز چند بار خواست طرحهایی برای حمایت از تولید محصولات کشاورزی اجرا کند که البته شکست خورد. آخرسر هم که در اواخر دوره قاجار و در زمان جنگ جهانی اول و بهدلیل اشغال ایران، «قحطی بزرگ» از راه رسید و گرسنگی به همراه امراض واگیر حدود ۴۰ درصد از جمعیت ۲۰ میلیونی ایران کم کرد.
در سال ۱۳۱۱ شمسی بهدلیل تجربه هولناکی که از قحطی در زمان اشغال ایران وجود داشت، نخستین مقدمات ارائه یارانه قانونمند در ایران شکل گرفت تا نان مردم در خطر نیفتد و غذای مردم تأمین باشد. در آن سال، قانونی برای تأسیس سیلوهای غلات در تهران و خرید و ذخیره گندم توسط سازمان غله تصویب شد و تا چند سال بعد کار تکمیل شد تا دولت بتواند در مواقع بحرانی از سفره مردم حمایت کند.
این نخستین دخالت قانونمند و تشکیلاتی دولت در معیشت مردم بود و البته این طرح هم چندان موفق نبود و همزمان با جنگ جهانی دوم و اشغال دوباره ایران کیفیت نان کاهش یافت و در سال ۱۳۲۱ نیز به خاطر قیمت بالا و کیفیت پایین نان اعتراضهای گستردهای در تهران و شهرهای دیگر ایران رخ داد که در تاریخ معاصر به واقعه «بلوای نان» مشهور است. در آن دوره معلوم شد صاحبان اراضی بزرگ و مالکان عمده محصولات کشاورزی، گندم نامرغوب را به دولت میدادند و گندم مرغوبتر را در بازار آزاد میفروختند.
تا دهه ۵۰ شمسی میزان یارانه در اقتصاد ایران ناچیز بود و از سال ۱۳۵۳ نیز با افزایش قیمت نفت و افزایش درآمدهای دولت و نبود برنامهای مناسب برای بهکارگیری این ثروت بزرگ در زیرساختهای اقتصادی، تورم مهار پاره کرد. اقتصاد ایران در اواخر دوره پهلوی عملا به بنزین و آرد و برخی اقلام خوراکی یارانه میپرداخت و با این حال تورم مهارگسیخته مدام وضعیت معیشت مردم را خرابتر میکرد؛ تا سال ۱۳۵۶ میزان تورم به بالای ۲۵ درصد رسیده بود.
در دهه ۶۰ شرایط تغییر کرد و یارانهها در دورانی که جنگ نظامی از سوی عراق و تحریمهای ظالمانه از سوی آمریکا و اروپا به ایران تحمیل شده بود به بیشترین مقدار در تاریخ کشور رسید؛ فهرست بلندبالایی از اقلام خوراکی و غیرخوراکی یارانه یا همان سوبسید گرفتند تا معیشت و امنیت غذایی مردم بهدلیل محدودیتهای اقتصادی ناشی از جنگ تحمیلی و همچنین تحریم اقتصادی ایران به خطر نیفتد. اینطوری بود که کوپنها از راه رسیدند و زندگی، کوپنی شد. در آن دوره کوپنها نمادی بودند از عدالت اقتصادی و انقلابی در ایران و به همه اقشار جامعه تعلق میگرفتند.
کوپن از سال ۱۳۵۹ شمسی و برای تأمین ۱۰ کالای مهم زندگی ایرانی شامل روغن نباتی، قند و شکر، برنج، پودر شوینده، صابون، پنیر، کره، مرغ و تخممرغ و گوشت قرمز توزیع شد و وضعیت اینگونه بود: «زمانبندی توزیع کوپن براساس تعداد افراد خانوار اعلام میشد و سرپرستان خانوار با مراجعه به شعب بانکها اوراق کوپن خود را تحویل میگرفتند. در روستاها نیز توزیع اوراق کوپن از طریق مساجد صورت میگرفت. سپس بهتدریج شماره کوپن و میزان کالای مشمول آن کوپن از طریق رسانهها اعلام میشد و کالاها از طریق مغازههای خردهفروشی یا فروشگاههای عمدهفروشی دولت از جمله فروشگاههای «شهر و روستا» میان مردم توزیع میشد».
درباره کوپنها جالب اینکه در دورههایی برخی اقلام از جمله بنزین و شیرخشک و سیگار و پارچه و انواع شوینده و دفترچه مشق و نوشتافزار و همچنین روغن موتور و اقلام مصرفی خودرو با کوپن نیز توزیع میشد.
کوپنها با وجود مزایای بزرگی که برای اقتصاد و معیشت ایرانیان در دهه ۶۰ داشتند معایبی هم داشتند؛ از جمله اینکه برخی افراد به دلایل مختلف به کوپن نیاز نداشتند و آن را به قیمت ارزان میفروختند و کسانی هم بودند که کنار خیابانها و معابر کوپن را میخریدند و به «کوپنفروش» مشهور بودند و اینطوری یک شبکه دلالی غیرقانونی و یک معضل اجتماعی در شهرهای ایران شکل گرفته بود.
در دهه ۷۰ شمسی نقش کوپنها در زندگی مردم کم شد و البته کوپنها تا سال ۱۳۸۹ همچنان بودند و گاهی نیز شماره کوپنی برای دریافت کالایی در شهرستانها و شهرهای کوچک اعلام میشد.
از سال ۱۳۸۹ هدفمندی یارانهها از راه رسید و سوبسید ۱۶ کالا حذف شد و دولت بهجای ارائه سوبسید به کالاها پول نقد بین مردم توزیع کرد و از همانموقع سوبسید که واژهای فرانسوی در زبان فارسی بود، شد «یارانه». این نوع توزیع یارانه در آن زمان مطلوب بود، ولی حالا در سال ۱۴۰۰ دیگر مطلوبیتش کم شده است و بعید نیست روشهای دیگری برای توزیع یارانه و حمایت از معیشت مردم از راه برسند.
یارانهها فقط در ایران نیستند و در دنیای امروز بیش از ۱۴۰ کشور جهان برای تولید محصولات غذایی و همچنین به عموم مردم یا اقشار ضعیف جامعه یارانه مستقیم یا غیرمستقیم میپردازند. در ایران نیز مانند سایر کشورهای دنیا شکل یارانهها در دورههای مختلف تغییر میکند و حالا باید دید در آینده چه یارانههای جدیدی از راه میرسند برای ایرانیها و چه شکل و شمایلی دارند.
گردآوری: تابناک جوان