آیا میدانید چگونه کرم ابریشم را پرورش میدهند؟ در علوم دوم دبستان به این موضوع اشاره شده است. هم چنین در کتاب های درسی دوره های مختلف درباره کرم ابریشم خوانده ایم. تحقیق در مورد کرم ابریشم برای کلاس دوم و کلاس هشتم جزو تکالیف کلاسی است. اگر فیلم پرورش کرم ابریشم را دیده باشید، خیلی راحت تر می توانید این چرخه را توضیح دهید. آموزش پرورش کرم ابریشم در خانه ساده است اما باید در این زمینه مهارت و آموزش هایی را کسب کنید تا نتیجه آن موفقیت آمیز باشد. در ادامه در اینباره بیشتر بخوانید.
تبیان نوشت: امروزه کرم ابریشم توان زندگی در طبیعت را از دست داده است و این حیوان در طبیعت منتقرض شده است. چون انسانها برای پروش این کرم، آن را به خانههای خود منتقل کرده اند و آنها دیگر توان زندگی در طبیعت را از دست دادند. این مورد بخصوص از زمانی که آنها توانایی پرواز را از دست دادند شدت بیشتری گرفت. یکی دیگر از دلایل اصلی منقرض شدن این حیوانات در طبیعت این است که آنها فقط توانایی خوردن برگ درخت توت سفید رادارند.
چرخه زندگی این کرم به چهار مرحلهی؛ تخم، کرم، شفیره و پروانه تقسیم میشود. تخم کرم ابریشم بیضی شکل و غشایی روی آنرا میپوشاند که منافذ تنفسی دارد. در اوایل تخم گذاری، وزن تخمها سنگینتر است وآنهایی که در مراحل انتهایی تخم گذاری تولید میشوند سبکتر است. رنگ تخمها معمولا زرد روشن است.
لارو کرم ابریشم هم از سه بخش؛ سر، سینه و شکم تشکیل شده است. سر از پوشش کتینی پوشیده شده اند و شاخکها در دوطرف دهان و هر کدام سه مفصل هستند. دهان از نوع ساینده بوده و دارای لب بالا، آروارههای بالا، ولب پایینی میباشد. سینه از سه بند تشکیل شده است. شکم کرم ابریشم درمرحله پیش از بلوغ ۱۱ حلقه و در بلوغ ۹ حلقه دارد.
حالت بالغ این حشره، پروانه است. درحالیکه لارو آن، کرم ابریشم و شفیره آن، در داخل پیلهای که میتند قرار میگیرد تا درنهایت بهصورت پروانه از پیله خارج شود. بهتدریج با رشد کرم، ۴ بار پوستاندازی توسط این حیوان انجام میشود.
چگونه کرم ابریشم را پرورش میدهند؟ مراحل رشد ابریشم را به نقل از ایستگاه کودک بخوانید.
مراحل پرورش کرم ابریشم را به نقل از اگرونیک می خوانید:
خروج کرم ازتخم را تفریخ گویند که در شرایط مساعد سیزده روز طول میکشد. پس ازاینکه اولین آثار تفریخ مشاهده شد لازم است جهت تفریخ یکنواخت به مدت چهل و هشت ساعت در اتاقی کاملا تاریک که دارای دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و هشتاد درصد رطوبت داشته باشد قرار گیرد. رنگ تخمها در ابتدا آبی روشن است که درست قبل از خارج شدن کرمها ازتخم تیره رنگ میشوند.
کرم ابریشم معمولا دارای پنج مرحله تغذیه و چهارمرحله پوستاندازی است که به هر مرحله از تغذیه «سن» و به هر مرحله از پوست اندازی «خواب» گفته میشود. میتوان گفت که کرم ابریشم دارای ۵ سن و ۴ خواب است سنین ۱ و ۲ و ۳ را «کرم جوان» گویند. سنین کرم جوان حدود یازده روزطول میکشد.
سنین ۴ و ۵ به نام کرم ابریشم بالغ نامیده میشود که ۱۵-۱۶ روز به طول میانجامد در پایان سن پنجم کرمها از اشتها افتاده و از تغذیه باز میمانند جثه آنها کوچک شده و به رنگ زرد و شفاف در میآیند که دراین زمان با گذاشتن وسایل پیله تنی بر روی کرمها موجبات تنیدن پیله فراهم میآید.
کرم ابریشم از برگ درخت توت برای تغذیه استفاده میکند و هیچ غذای دیگری را نخواهد خورد برگهای توت باید بلا فاصله بعد از بیرون آمدن کرم از تخم دراختیارش قرار گیرد برگهای تازه و لطیفی که مورد نیاز کرم جوان است دراوایل بهار در دسترس است.
برگهای کهنه در سه مرحله اول زندگی کرم ابریشم «کرمهای جوان» بسیارخشن است در دوره چهارم و پنجم زندگی «کرمهای بالغ» میتواند از برگهای سخت و خشن استفاده کنند. برگها باید عاری از مواد آفت کش باشند. بعد از جمع آوری مقدار زیادی از شاخههای درخت توت با برگهای تازه به عنوان ذخیره غذایی باید آنها را به مدت سه دقیقه در محلول گند زدا قرار داد. سپس برگها باید در زیر شیر آب خوب شسته شود تا تمام برگها خوب پاک و شسته شود، زیرا میتواند باعث کشته شدن کرمهای ابریشم شودبعد با تکان دادن آب اضافی برگها گرفته شده و در کیسههای پلاستیکی و جای خنک نگه داری شود.
ابتدای هرتابستان پروانه کرم ابریشم از پیله خارج میشود پروانه ماده پس از جفت گیری ۴۰۰ تخم کوچک میگذارد؛ طی تقریبا دوهفته یک کرم ابریشم ۳ میلی متری ازتخم خارج میشود به آنها برگ درخت توت سفید داده میشود که حریصانه آنها را میبلعند. سپس طی چهار مرحله پوست اندازی میکنند تا کاملا بالغ شوند. بعد ازحدود یک ماه هرکرم ابریشم شروع به ریسیدن پیله اطراف خودش میکند این کار به وسیله غده ترشح کننده کرم ابریشم انجام میشود.
کرم ابریشم یک تارابریشمی نازک ترشح میکند و بعد با چسبی که تهیه میکند پیله را به صورت سطح صافی به هم میچسباند. این کار سه روز و سه شب طول میکشد که بسته به خصوصیات نوع وروش پرورش کرم ابریشم، یک پیله میتواند وزنی در حدود ۵/۱ تا ۵/۲ گرم داسته باشد. اگر چه پیله به عنوان محصول اصلی استفاده نمیشود در عوض برای تهیه ابریشم خام به کار میرود دو تا سه روز بعد از تشکیل پیله کرم درون آن به شفیره تبدیل میشود و تقریبا بعد از دو هفته به صورت پروانه از پیله خارج میشود. ازشفیره کرم ابریشم برای تهیه غذای ماهی – لوازم دارویی و آرایشی میشود.
باید توجه کنید که طول رشته نخ ابریشمی یک پیله ممکن است ۳۰۰ تا ۹۰۰ متر باشد خروج پروانه از پیله میتواند این رشته نخ را تکه تکه کند در حالی که ابریشم از پیله کامل که شفیره داخل آن است به دست میآید. در یک مزرعه پرورش کرم ابریشم پروانههای بالغ فقط به اندازه مورد نیاز اجازه دارند از پیله خارج شوند باقیمانده به وسیله گرما در درون پیله از بین میروند. برای اینکه ابریشم بتواند ریسیده و به پارچه تبدیل شود. پروانه کرم ابریشم رنگ متمایل به زرد با بدنی کلفت و پرموى دارد. عمر پروانه بالغ مدت بسیار کوتا هی است به اندازه کافی طولانی برای این که پروانه بتواند تخمگذاری کند.
بیشتر بخوانید:
نیاز است کرمهای ابریشم در محیطی خشک، خنک و مطبوع نگهداری شوند. این کرمها را باید از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید و روزانه محل نگهدای آنها را تمیز کنید. برای حفظ سلامت کرمها در طول چندهفته زندگی، آنها را در خشکترین حالت ممکن برای محیط نگهداری کنید.
بهتر است برای لمس کردن کرم ابریشم و غذا دادن به آنها، دستهای خود را تمیز بشویید؛ چون کرمهای ابریشم به سرعت مبتلا به بیماریهای باکتریایی میشوند. نشستن دستان و لمس نادرست موجب بیماری آنها میشود. کرمهای ابریشم بدن ظریف ونرم دارند و مستعد خراشیدگی هستند، بنابراین لمس نادرست کرمها منجر به مرگ آنها میشود؛ بنابراین در هنگام لمس کرمها دقت کنید.
دانستیم چگونه کرم ابریشم را پرورش میدهند. امروزه به دلیل شناخت اجزا و مواد تشکیل دهنده از پیله کرم ابریشم استفادههای زیادی در صنایع مختلف میشود:
در واقع ابریشم به عنوان ظریفترین محکمترین پردوامترین و درخشانترین نخ جهان شناخته میشود و اصلیترین کاربرد آن در بافت پارچههای ابریشمی است. همچنین با کمک نخ ابریشم، پارچههای ابریشمی بافته میشود که به عنوان یکی از بهترین و نرمترین پارچههای دنیا به حساب میآیند. با کمک نخ ابریشم، فرشهای ابریشمی؛ نخهای بخیه تهیه میشود.
در صنایع نظامی هم از این محصول استفاده میشود. لباس ضدگلوله که از ترکیب پیله کرم ابریشم با یک رزین خاص ساخته شده و سپس به شکل هیدرولیکی فشرده شده است، مقاوم و سبک است. ضخامت این جلیقههای ضدگلوله ۱۴ تا ۲۰ میلیمتر، وزن آن ۲.۵ الی چهار کیلومتر است.
یکی دیگر از موارد استفاده از پیله کرم ابریشم در صنایع پزشکی میباشد. از ابریشم در فیلترها برای تصفیه هوا استفاده میکنند. همچنین در بانداژهای پیشرفته استفاده میشود تا هم باکتریها از بین بروند و هم خطر التهاب کاهش یابد. در جهت استحکام استخوان همانند پلاتین و فلز میتوان استفاده کرد که البته مزیت بالایی نسبت به فلز و پلاتین دارد که آن هم جذب خود به خودی توسط بدن است.
در صنعت آرایشی بهداشتی از پیـله ابریـشم استفاده میشود و امروزه به عنوان یکی از پرطرفدارترین محصول ارگانیک برای پوست شناخته میشود. پیله کرم ابریشم دارای ویتامینهای (آ و ای) و همچنین پروتئینهایی به نام کلاژن و الاستین و صمغ ابریشـم که دارای سرسیناست است موجب جوانسازی، سفتی پوست و استحکام پوست میشود. از پیـله کرم ابریشـم در تولید ماسک ابریشـم استفاده میکنند.
از پودر ابریشم جهت بالا بردن مقاوت و استحکام مجسمهها و مصالح دیگر استفاده میشود.
گردآوری: تابناک جوان