شاید بپرسید سریال یوسف پیامبر (علیه السلام) در کدام کشور ساخته شده است؟ چاهی که یوسف در آن افتاد کجاست؟ جالب است بدانید این سریال در ایران ساخته شده است و تمام صحنه های مربوط به مصر و نیل در ایران صحنه سازی شده اند. برخی کارشناسان معتقدند این آثار می توانست به مرکز گردشگری برای بازدید تبدیل شود.
یوسف پیامبر یک مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی بر پایهٔ داستان زندگی حضرت یوسف (علیه السلام) مطابق با روایت قرآن کریم به نویسندگی و کارگردانی فرجالله سلحشور است. اخیرا پخش مجدد این سریال از شبکه آی فیلم مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به مکان های ساخت و لوکیشن سریال یوسف پیامبر (علیه السلام) و چگونگی ساخت آن میپردازیم.
سریال «یوسف پیامبر(علیه السلام)» طی مدت ۳۲ ماه در لوکیشن های مختلف جلوی دوربین قرار داشت. این سریال سیر زندگی حضرت یوسف (علیه السلام) را از کودکی تا بزرگسالی و زمانی که به عزیزی مصر می رسد، به تصویر کشیده است. نگارش فیلمنامه «یوسف پیامبر(علیه السلام)» چهار سال زمان برده است.
مرحوم سلحشور در این خصوص گفته بود: طراحان دکور صحنه این پروژه طی مدت تولید با طراحی و ساخت فضاهایی چون مصر، اهرام ثلاثه و... سعی بر آن داشتند که بیننده با تماشای این سریال، درکی درست از فضاهای واقعی آن دوران داشته باشد تا ضمن القای مفهومی روایت، بخشی از تاریخ نیز به تصویر کشیده شود.
تمامی دکورهای این سریال در ابعاد واقعی و اندازه های حقیقی ساخته شده اند. بطور مثال، کشتی ها و اسکله ای که در قسمت هایی از داستان مورد استفاده قرار می گیرند، به اندازه واقعی طراحی و ساخته شده اند. طوری که در داخل هر کشتی حدود یکصد نفر آدم جا می گیرد. از کشتی ها در دریاچه ای که در محل شهرک دفاع مقدس قرار دارد، فیلمبرداری شده است.
«مجید میرفخرایی» که رد پای او را در بسیاری از مجموعه های تاریخی دیده ایم، بیش از ۲سال در نقطه ای دور افتاده از شهر تهران و در زمین های خالی شهرک دفاع مقدس، مصر را جان دوباره بخشید تا یوسف در آن قدم بگذارد و قصه اش را که این بار از صافی ذهن هنرمندانی در این سوی مرزها گذشته است، روایت کند.
«میرفخرایی» کار ساخت دکورها را با «فرهاد علیزاده آهی» شروع کرد و پس از ۷ ماه پیش تولید و گردآوری منابع، ابتدا ماکت ها را ساختند و بعد از سه چهار ماه ساخت و ساز دکور را شروع کرده اند. قرار بود دکورها در شهرک سینمایی ساخته شود. شهرکی که با گذشت دو دهه از ایجاد آن، هنوز تنها شهرک سینمایی کشور است.
اما کمبود زمین برای ساخت و ساز در این شهرک، آنها را به ایجاد و ساخت دکور در شهرک دفاع مقدس ترغیب می کند که البته رودخانه روان «فشافویه» در پس زمینه دکور این شهرک نیز جایگزین خوبی برای رود نیل در نظر گرفته می شود. دکور داخلی قصرها در سوله فرهنگسرای خاوران طراحی و ساخته شد. نوع معماری و لباس های طراحی شده در این سریال نیز از عظمت و تازگی خاصی برخوردار است و می توان بعنوان یکی از معدود کارهای ماندنی در ایران به آن اشاره کرد.
طراحی صحنه سریال «یوسف پیامبر(علیه السلام)» براساس تحقیقاتی که در خصوص تمدن مصر در اختیار گروه قرار گرفته بود، انجام شد و سفر به فرانسه و بازدید از موزه «لوور» نیز که مرکز اصلی نگهداری آثار مصری است، به مستند بودن طرح ها قوت بخشید.
«مجید میرفخرایی» با اشاره به تاکید و تمرکز روی معماری در این سریال، به پایگاه خبری سیمافیلم می گوید: «مثلا در فیلمی مانند «مومیایی» فقط در یک صحنه و بصورت گذرا شاهد معماری مصر هستیم و آنقدر فرصت نداریم متوجه تلفیق این معماری با معماری «رم» باشیم; ولی سریال «یوسف پیامبر(علیه السلام)» بخاطر تمرکزی که روی معماری در تمام صحنه ها وجود دارد، نیازمند ظرافت بیشتری بوده است.»
در این پروژه، حدود سه هزار دست لباس دوخته شد و بازیگران طی مدتی که مقابل دوربین حضور داشتند یعنی درتمام ادوار زمانی این سریال که از کودکی تا بزرگسالی حضرت یوسف (علیه السلام) را در برمی گیرد، لباس ها را به تن کرده بودند.
بیشتر بخوانید:
تسنیم نوشت: شهرکی که از سال ۱۳۷۳ با هدف پشتیبانی از فیلمهایی با موضوعات انقلاب و دفاع مقدس و تاریخی از سوی نیروی مقاومت بسیج تأسیس شد. تا (بهار ۱۳۹۳) این مرکز بیش از یکهزار اثر شامل فیلمهای سینمایی، فیلم مستند، سریالهای تلویزیون، تلهفیلم، فیلمهای کوتاه و ویدئوکلیپ را حمایت کرده است.
شهرک سینمایی با زمینی بهمساحت تقریبی ۵۵۰ هکتار در کیلومتر ۲۵ اتوبان تهران ــ قم با فاصله حدود ۵ کیلومتری فرودگاه بینالمللی امام خمینی قرار دارد. جالب است بدانید که یکی از قدیمیترین لوکیشنهای شهرک سینمایی که مورد استفاده بسیاری از پروژههای دفاع مقدس قرار گرفته است، خط مقدم جبهه جنگ بوده که شامل خاکریز دوجداره با طول تقریبی ۷۰۰ متر میباشد که انواع سنگرها نیز در آن تعبیه شده است و از آنجا که در طول سالیان گذشته بهعلت انفجارات و تخریبهای صورتگرفته در پروژهها چندین مرحله مورد بازسازی قرار گرفته است.
قدری جلوتر برویم به بیمارستان صحرایی میرسیم؛ این لوکیشن با قابلیت تغییر کاربری به قرارگاه فرماندهی نیز مورد استفاده قرار گرفته است، ضمن آنکه لوکیشن بیمارستان صحرایی دیگری کنار کاروانسرای قدیمی شهرک نیز وجود دارد که در اختیار تعدادی از پروژههای سینمایی قرار داده شده است.
نکته جالب دیگر این است که از آنجا که ارتش صدام بعد از عملیات فتح المبین، ایجاد میادین مین و موانع ایذایی خورشیدی، سیم خاردار، حفر کانال و... را در دستور کار خود قرار داد، از این رو شهرک سینمایی نیز برای تولید پروژههای سینمایی اقدام به ایجاد آن کرده است.
لوکیشن قرارگاه فرماندهی در زمینی بهوسعت دوهزار مترمربع احداث شده و دور تا دور آن را خاکریزهای بلند پوشانده و از سمت شمال با تپههای مرتفع پوشیده شده و شامل یک سنگر فرماندهی و چند سنگر دیگر مختلف و یک میدان صبحگاه میباشد.
ایستگاه صلواتی از دیگر لوکیشنهای این شهرک است که با ابعاد ۲۰ در ۱۷ متر و مساحت ۳۴۰ متر، نمادی از ایستگاههای صلواتی دوران دفاع مقدس میباشد که با آهن، سیمان، گونی سنگری و سقف پلیتی و شیروانی احداث شده است.
دشت تانک از دیگر لوکیشنهای موجود شهرک است. این دشت وسیع برای اولین بار در سریال "در چشم باد" استفاده شد و با توجه به نیاز فیلمسازان قابل تغییر میباشد بهطوری که در آن میتوان صحنههای درگیری تانکها و نفرات را بازسازی کرد. در این دشت تعداد زیادی ادوات و تانک منهدمشده نیز وجود دارد.
میدان موانع، با مساحت تقریبی ۱۵۰۰ متر جهت استفاده فیلمسازان و اردوها طراحی شده که دارای موانع متعدد آموزشی میباشد. یکی دیگر از نیازهای فیلمسازان دفاع مقدس برجکهای نگهبانی است که در این شهرک امکان بهرهبرداری از برجکهای ثابت و سیار برای فیلمسازان وجود دارد.
اما لوکیشنهای تاریخی زیبا و منحصربهفردی هم دارد؛ جالب است زمانی که میخواستیم با احمد میرعلایی تهیهکننده سریال «حضرت موسی (علیه السلام)» گفتگو کنیم به قصر فرعون، قصر زلیخا، محله بردهفروشان، سیلویهای داخلی و خارجی تعدادی خیابان و کوچه، همجواری با رودخانه از لوکیشنهای عظیمی است که در سریال «یوسف پیامبر (علیه السلام)» طراحی و احداث شده بود.
همچنین روستای فدان که در مجاورت شهر تِبس قرار دارد که در این سریال بهعنوان زادگاه و محل گذران کودکی این پیامبر بود و با تغییراتی در آن برای پروژه "باب المراد" داستان زندگی امام جواد (علیه السلام) تبدیل شده است. البته از این دکورها قرار است بهگفته میرعلایی تهیهکننده سریال «حضرت موسی (علیه السلام)» برای این سریال هم استفاده شود.
کشتی تاریخی، کشتی است که برای سریال یوسف پیامبر (علیه السلام) ساخته و پس از آن در سریال "بابالمراد" بازسازی و استفاده شد. این کشتی با طراحی و ساخت منحصربهفرد خود میتواند در پروژههای تاریخی که فیلمسازان نیاز به آن دارند استفاده شود. زندان قصر دیگر لوکیشن موجود در شهرک است که در سولهای در شهرک ساخته شده و شامل سلولهای مختلف و اتاق ملاقات شیشهای و حیاط خلوت زندان و... است.
شهرک سینمایی کنار رشتهکوه آراد و رودخانه کرج و دشت قرار گرفته از چشماندازهای زیبا و اقلیم متفاوتی برخوردار است و کنار آن ایجاد چشماندازهای مصنوعی مانند لوکیشنهای تاریخی و دو سد و بند خاکی ایجاد شده بر زیباییهای آن افزوده که میتوان از این طبیعت زیبا در ساخت پروژهها استفاده برد، چرا که بهدلیل قرار گرفتن شهرک کنار ارتفاعات کوه آراد میتوان برای بهتصویر کشیدن مناطق عملیاتی جبهه میانی و بخشی از جبهه جنوب را که نیاز به مناطق دارای پستی، بلندی و تپه ماهور دارند در پروژههای دفاع مقدس برطرف کرد.
بهدلیل مجاورت شهرک سینمایی انقلاب و دفاع مقدس با رودخانه و شرایط مناسب برای رشد نی، نیزار وسیعی کنار رودخانه بهوجود آمده است که میتوان همانطور که در پروژههای بسیاری از آن استفاده شده، از آن بهره برد. از آنجا که یکی از نیازهای همیشگی فیلمسازان وجود یک منطقه سرسبز زراعی بوده است، این شهرک با اختصاص ۲۵ هکتار از اراضی شهرک نسبت به ایجاد مزرعه اقدام کرد که با استفاده از مشورت متخصصین این امر زیر کشت محصولاتی، چون گندم، جو، ذرت و... قرار دارد.
گردآوری: تابناک جوان