درماتولوژیست کیست؟ درماتولوژی یعنی چه؟

اگر در میان پزشکان، تخصص درماتولوژی یا فوق تخصص درماتولوژی را دیده باشید احتمالا بپرسید درماتولوژی یا درماتولوژیست چیست؟ تست درماتولوژی یک تست مخصوص پوست شناسی است که توسط درماتولوژیست بررسی می شود. درماتولوژی پوست و مو به تشخیص، درمان و بهبود مشکلات پوست و مو کمک می کند. اگر می خواهید با رشته درماتولوژی و این تخصص آشنا شوید ادامه مطلب را بخوانید.

درماتولوژی چیست؟

دِرماتولوژی (به انگلیسی: Dermatology) یا پوست‌شناسی، شاخه‌ای از پزشکی است که با پوست سروکار دارد. این شاخه هم جنبه‌های طبی دارد و هم جنبه‌های جراحی. یک پوست‌شناس یا درماتولوگ، پزشکی است که بیماری‌های مرتبط با پوست، مو، ناخن و برخی از مسائل زیبایی را مدیریت می‌کند.

ریشه واژه درماتولوژی

درما یعنی پوست و لوژی یعنی مطالعه کردن. درماتولوژی به معنی مطالعه پوست است.

درماتولوژیست چیست؟

به جای آن بهتر است بپرسیم درماتولوژیست کیست؟

مجله سوراو نوشت: درماتولوژیست یک پزشک متخصص است که در تشخیص، درمان و مراقبت از اختلالات پوستی مشغول به کار می‌شود. این پزشکان پس از اتمام دوره پزشکی عمومی، به طور ویژه تحت آموزش در زمینه موضوعات مربوط به پوست قرار می‌گیرند.

مراحل درماتولوژیست شدن

برای تبدیل شدن به یک درماتولوژیست، باید مراحل زیر را طی کرد:

• ۱. تحصیلات پزشکی: درماتولوژیست‌ها ابتدا باید دوره تحصیلات پزشکی را که شامل کسب درجه پزشکی (MD یا MBBS) یا معادل آن می‌شود، به پایان برسانند. در این مرحله، آن‌ها اصول پزشکی عمومی را یاد می‌گیرند و تجربه‌های بالینی در بخش‌های مختلف را کسب می‌کنند.
• ۲. تخصص درماتولوژی: بعد از اتمام تحصیلات پزشکی، پزشکان باید برای کسب تخصص در حوزه درماتولوژی، دوره تخصصی را طی کنند. این دوره شامل آموزش تئوری و عملی در زمینه تشخیص، درمان و مراقبت از اختلالات پوستی است. درمان اختلالات پوستی شامل روش‌ها و فنون مختلفی مانند بیوپسی، جراحی پوستی، لیزر، درمان دارویی و… می‌شود.
• ۳. گواهی تخصص: پس از تکمیل دوره تخصصی، پزشک باید امتحانات مربوطه را با موفقیت گذرانده و گواهی تخصص درماتولوژی را دریافت کند. این گواهی نشانگر تخصص و توانایی پزشک در تشخیص و مداخله در اختلالات پوستی است.

پس از اخذ مدرک، درماتولوژیست‌ها می‌توانند در بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی، مطب‌های خصوصی یا در تیم‌های متخصص پوست در همکاری با سایر تخصص‌های پزشکی فعالیت کنند.

بیشتر بخوانید: 

• تراپیست چیست؟ فرق آن با روانشناس
• ترفندهایی ساده برای پاکسازی پوست صورت

تاریخچه رشته درماتولوژی

حالا که دانستیم درماتولوژیست چیست؟ می خواهیم درباره آن بیشتر بدانیم.

کافه خوندنی نوشت: بیش از ۲۰۰ سال پیش، در سال ۱۷۹۸، رابرت ویلان، یک پزشک انگلیسی، شاهکار خود یعنی "بیماری‌های جلدی" را منتشر کرد که در آن ضایعات پوستی را با تفاوت‌های مورفولوژی اندک، سازماندهی و طبقه بندی کرده بود. طبقه بندی تعاریف ضایعات مختلف "یکی از بزرگترین دستاورد‌های تخصص پوست و مو قرن نوزدهم" نامیده شده است.

در سال ۱۷۹۹، اولین بیمارستان تخصصی درماتولوژی در فرانسه افتتاح شد. در ایالات متحده، اولین بخش تخصص پوست و مو در سال ۱۸۷۰ در بیمارستان عمومی ماساچوست افتتاح شد. در آن زمان، درماتولوژی در واقع یک تخصص مبتنی بر بستری بیمارانی بود که در بیمارستان به مدت طولانی تحت نظر قرار می‌گرفتند. امروزه فقط ۲ ٪ از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان برای بیماری‌های پوستی، بستری شده و توسط متخصصین پوست تحت نظر قرار می‌گیرند.

گسترش دانش درماتولوژی

از زمان ویلان برای گسترش دانش تخصصی در مورد مورفولوژی و پراکندگی ضایعات پوستی وقایع زیادی رخ داده است. دانش امروزی در زمینه‌ی درماتولوژی، گسترده و عمیق است. علاوه بر مطالعه مورفولوژی و پراکندگی ضایعات پوستی، بافت شناسی ضایعات پوستی در درک این بیماری‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

ماهیت تخصص پوست و مو نیز طی دو دهه گذشته به طرز چشمگیری تغییر کرده است. علی رغم اینکه این تخصص در گذشته یک رشته تحت تسلط مردان بود و در آن دانشجویان اغلب قبل از درماتولوژی در پزشکی داخلی آموزش می‌دیدند، امروزه حداقل ۵۰ ٪ از متخصصین پوست را زنان تشکیل می‌دهند.

فرق متخصص پوست و درماتولوژی چیست؟

شاید بپرسید فرق متخصص پوست با درماتولوژی چیست؟ در پاسخ باید گفت این دو فرقی با هم ندارند و معادل لاتین متخصص پوست درماتولوژی است.

بهترین متخصص درماتولوژی کیست؟

لازم است بدانید که به پزشکی که برای پوستتان مراجعه می‌کنید، دارای مجوز و یا حتما متخصص پوست باشد. برخی از افراد حرفه‌ای در کلینیک‌های زیبایی، خود را متخصص پوست می‌نامند، اما مجوز درستی ندارند. بهتر است از تخصص و نتیجه کار پزشک مطمئن باشید.

مشکلاتی که نیاز به مراجعه به درماتولوژی یا متخصص پوست دارد

برخی از مشکلات رایج پوست و مو که نیاز است برای آنها به پزشک متخصص پوست یا پزشک درماتولوژی مراجعه کرد را در ادامه به نقل از صدف کلینیک آورده ایم:

۱. آکنه

آکنه شایع‌ترین بیماری پوستی است. این بیماری باعث ایجاد لکه‌های مختلف روی صورت می‌شود که شامل سفید، مشکی، جوش و کیست عمیق هستند. این بیماری اغلب به این دلیل شکل می‌گیرد که غدد چربی پوست باعث ایجاد بیش از حد یک ماده به نام چربی پوست می‌شود که منافذ را پر می‌کند. دلیل دیگر آن می‌تواند باکتری‌ها باشند.

۲. اگزما

اگزما یک اصطلاح برای چندین بیماری مزمن پوست است که باعث التهاب (تورم) پوست می‌شود و می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. اگزما اغلب باعث قرمزی، تورم، خشکی و خارش پوست می‌شود. شایع‌ترین نوع اگزما درماتیت آتوپیک است. اگزما برای نوزادان و کودکان اتفاق می‌افتد که ممکن است بر روی گونه‌ها و سایر قسمت‌های بدن بثورات ایجاد کنند و مایع ترشح کنند.

۳. سرطان پوست

متخصص پوست می‌تواند روند غربالگری را برای تشخیص سرطان پوست انجام بدهد؛ بنابراین بهتر است از متخصص پوست بپرسید که در صورت مواجهه با کدام نوع از تغییرات پوستی و بر اساس کدام برنامه زمانی باید برای پیگیری غربالگری‌های لازم به درمانگاه یا مطب مراجعه کنید. اگر در گروه افراد در معرض خطر قرار داشته باشید، باید معاینه و غربالگری سالانه را جدی بگیرید.

افراد دارای مو‌های روشن، چشم‌های روشن و آنان که سابقه آفتاب‌سوختگی دارند، در همین گروه قرار می‌گیرند. تشخیص زودهنگام سرطان پوست از طریق معاینات منظم و دقیق، برای درمان‌های موفقیت‌آمیز، حیاتی است.

۴. شوره سر

چه ریزش مو داشته باشید و چه مبتلا به شوره سر باشید، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. تجمع سلول‌های مرده پوست ناشی از شستشوی کم مو‌ها و استرس، به تدریج باعث بروز شوره سر می‌شود.

۵. ناخن‌های بدفرم

ناخن‌هایی که پوسته پوسته، حفره‌دار و شکننده شده‌اند و تغییر رنگ داده‌اند می‌تواند نشان دهنده مسائل مختلف بهداشتی مختلف از جمله پسوریازیس، کمبود‌های تغذیه‌ای و اختلال تیروئید باشد. حتی اگر این وضعیت ناخن‌ها برای شما آزاردهنده نباشد، نشان دهنده این است بدن شما دچار التهاب شده است. مراجعه به متخصص پوست در درک و شناسایی این بیماری‌ها و جلوگیری از پیشرفت آن‌ها مؤثر است.

۶. زخم‌های دهان

برخی از بیماری‌ها که متخصصان پوست آن را درمان می‌کنند، تنها در اطراف دهان بروز می‌کند. آفت دهان که آفت افتوس نام دارد با اختلالات سیستم ایمنی و بیماری‌های گوارشی ارتباط دارد.

۷. روزاسه

روزاسه (Rosacea) وضعیت پوستی مزمن است که می‌تواند روی چشم تأثیر بگذارد. افراد مبتلا به روزاسه ممکن است سست شوند. قرمزی معمولاً بر روی بینی، گونه‌ها و چانه ظاهر می‌شود و ممکن است به گوش و قفسه سینه نیز گسترش یابد. گاهی اوقات، تورم پوست رخ می‌دهد. در موارد شدید، پوست ضخیم‌تر می‌شود و در زنان و افرادی که دارای پوست سبک هستند، خطر ابتلا به بیماری دیابت را افزایش می‌دهند.

پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی سبب ایجاد روزاسه می‌شود. ممکن است هنگامی رخ دهد که رگ‌های خونی به سرعت گسترش می‌یابد یا می‌تواند به علت گرما، ورزش، نور خورشید، باد، غذا‌های سرما، غذای تند، الکل یا استرس باشد.

۸. پسوریازیس

پسوریازیس ناشی از مشکل سیستم ایمنی بدن است که باعث می‌شود سلول‌های پوست خیلی سریع تکثیر و روی سطح پوست انباشته شوند. این تکه‌ها پلاک نامیده می‌شوند و می‌توانند ضخیم و قرمز باشند و دارای مقیاس‌های نقره‌ای باشند. پسوریازیس می‌تواند خارش‌آور یا دردناک باشند. آن‌ها معمولاً روی آرنج، زانو، پاها، صورت و پوست سر شکل می‌گیرند. گاهی اوقات آن‌ها در پایین پا قرار دارند. آن‌ها می‌توانند بر روی ناخن‌ها، ناحیه تناسلی یا داخل دهان ظاهر شوند؛ اما این کمتر شایع است.

متخصص پوست می‌تواند پسوریازیس را با نگاه کردن به یک نمونه پوستی زیر میکروسکوپ تشخیص دهند. پسوریازیس یک بیماری مزمن است. کرم‌ها می‌توانند پوست را تسکین دهند و به بهبودی کمک کنند. درمان همچنین ممکن است شامل دارو‌های خوراکی برای سرکوب سیستم ایمنی باشد.

۹. عفونت پوست

عفونت‌های پوستی که ناشی از مخمر، قارچ، ویروس یا باکتری هستند، نیاز به درمان یک متخصص پوست دارد. قارچ می‌تواند منجر به مشکلات ناخوشایند و خارش، مانند پای ورزشکار شود. ویروس‌ها می‌توانند باعث ایجاد زگیل و تبخال شوند. عفونت‌های باکتریایی پوست، مانند سلولیت، اگر با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان نشوند، می‌توانند جدی یا حتی مرگبار باشند.

شپش‌ها و علف‌های هرز، می‌توانند باعث ایجاد بیماری‌های پوستی و خارش نیز شوند. یک متخصص پوستمی‌تواند منبع عفونت را تشخیص دهد و بهترین راه درمان آن را تعیین کند.

۱۰. زیبایی

یکی از توانایی‌های متخصصان پوست به ارائه شیوه‌های درمانی مناسب برای بهبود انواع اسکار‌ها (مانند اسکار‌های ناشی از آکنه یا اسکار‌های کلوئیدی) مرتبط می‌شود. متخصص پوست، در صورت لزوم و در موارد خاص مانند سوختگی، می‌تواند فرد بیمار را به جراح پلاستیک ارجاع بدهد.

حوزه‌های درمانی متخصص پوست و مو

متخصص پوست، تنها به درمان مشکلات مربوط به پوست نمی‌پردازد، بلکه در حوزه‌های زیر تخصص دارد:

• تشخیص، درمان و پیشگیری از بروز بیماری‌هایی که بر روی پوست، مو و ناخن تأثیر می‌گذارند.
• تشخیص بیماری‌ها با استفاده از برداشتن نمونه و بررسی آن
• درمان بیماری‌ها از طریق روش‌های جراحی
• جنبه‌های زیبایی و درمان مشکلات پوست، مو و ناخن با هدف بهبود ظاهر

گردآوری: تابناک جوان