شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام) چگونه بود؟

به مناسبت سالروز شهادت امام حسن عسکری علیه السلام، امام یازدهم شیعیان قصد داریم بدانیم شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام) چگونه بود؟ هشتم ربیع الاول در تاریخ، روز شهادت امام حسن عسکری علیه السلام و آغاز امامت حضرت، ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ثبت شده است.

چرا به امام حسن عسکری (ع) لقب عسکری دادند؟

از آن جا که امام یازدهم، همراه با پدر بزرگوارشان، امام هادی علیه السلام، به شهر سامراء، پایتخت خلافت عبّاسی، منتقل شده، و در آن جا در محله «عسکر» سکونت اجباری داشتند، «عسکری» نامیده شدند. کنیه ایشان «ابومحمّد» و بیشتر مردم، آن حضرت و پدر و جدّ ایشان را ملقب به «اِبْنُ الرِّضا» (فرزند امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام)) می‌نامیدند. از دیگر القاب آن حضرت، زکیّ به معنی پاکیزه است.

نحوه شهادت امام حسن عسکری علیه السلام

خلفای عباسی، با به کارگیری سلیقه‌های متفاوت می‌کوشیدند تا اوضاع را به زیان امام عسکری (علیه السلام) خاتمه دهند؛ با این حال با گذشتن زمان، محبوبیت امام در بین مردم فزونی می‌یافت. معتمد عباسی که از نفوذ معنوی امام در بین مردمان بیمناک بود، درصدد برآمد تا به هر شیوه ممکن، ایشان را به شهادت برساند. او نمی‌توانست آشکارا به چنین توطئه‌ای دست بزند؛ از این رو با دسیسه‌ای مرموز، ایشان را مسموم ساخت و با این کار پرتو یازدهمین ستاره پرفروغ آسمان هدایت را به ظاهر خاموش کرد.

امام حسن عسکری (علیه السلام) به دست چه کسی به شهادت رسید؟ شهادت ایشان به دست معتمد بوده است. معتمد با قصد فریب افکار عمومی با ظاهرسازی، چند پزشک را به نزد امام فرستاد تا ایشان را معاینه کنند و شهادت ایشان را مرگ عادی جلوه دهند؛ اما خیلی زود این نیرنگ معتمد رنگ باخت و مردم از حقیقت واقعه آگاه شدند.

معرفی امام بعد از خود به یاران خاص

احمدبن اسحاق، یکی از یاران و اصحاب خاص امام عسکری می‌گوید: به حضور ابومحمّد، حسن بن علی عسکری (علیه السلام) رسیدم و خواستم درباره جانشین بعد از ایشان سئوال کنم. پیش از سئوال من، حضرت فرمودند: «ای احمدبن اسحاق به درستی که خداوند از خلقت حضرت آدم علیه السلام تا هنگام برپایی قیامت، زمین را از حجّتِ خود برخلق خالی نگذاشته و نخواهد گذاشت.

خداوند به سبب حجّت الهی بلا را از اهل زمین دور می‌سازد و به برکت او باران فرو می‌بارد». پرسیدم: یابن رسول‌اللّه، پس امام بعد از شما کیست؟ در این هنگام امام با عجله برخاست و به درون خانه رفت. سپس همراه کودکی سه ساله ـ که صورتش همانند ماه شب چهارده می‌درخشید ـ بیرون آمد، آنگاه فرمود: «ای احمدابن اسحاق، اگر بر خدا و حجت‌هایش عزیز نبودی این فرزند را به تو نشان نمی‌دادم». امام عسکری (علیه السلام) با چنین شیوه‌هایی، بار‌ها جانشین بر حق خود را به یاران و اصحاب خویش معرفی می‌کردند.

بیشتر بخوانید:

• سامرا مرقد کدام امام است؟
• تشبیه جالب امام عسکری(ع) درباره طول عمر امام زمان(عج)
• چگونه خود را برای ظهور امام زمان آماده کنیم؟

شهادت امام حسن عسکری علیه السلام چگونه بود؟

در خصوص نحوه به شهادت رساندن امام حسن عسکری (علیه السلام) باید گفت که در طول دوران خلفای عباسی، چون معتز ومهتدی آنان همواره تلاش‏ هایی را در جهت از میان برداشتن امام انجام دادند که به خواست الهی این تلاش‌ها بی ثمر ماند، اما در دوران معتمد عباسی به دلیل افزایش نفوذ و محبوبیت امام (علیه السلام) در جامعه و توجه روز افزون مردم به ایشان، معتمد به شدت نگران شده و هنگامی که مشاهده می‏ کند زندان و اختناق نه تنها از عظمت ایشان نمی‏ کاهد بلکه بالعکس به محبوبیت ایشان می‎ افزاید به شیوه دیرینه خود یعنی به شهادت رساندن امام در حالی که شش سال بیشتر از امامت ایشان سپری نشده بود مبادرت می‏ کند.

فرزند عبیدالله بن خاقان می‌گوید روزی برای پدرم (که وزیر معتمد عباسی بود) خبر آوردند که ابن الرضا – یعنی حضرت امام حسن عسکری (علیه السلام) - رنجور شده، پدرم به سرعت تمام نزد خلیفه رفت و خبر را به خلیفه داد. خلیفه پنج نفر از معتمدان و یاران مخصوص خود را با او همراه کرد. یکی از ایشان نحریر خادم بود که از محرمان خاص خلیفه بود، خلیفه به آن‌ها دستور داد که خانه حضرت را زیر نظر بگیرند، و بر احوال آن حضرت مطلع گردند؛ و طبیبی را مقرر کرد که هر بامداد و پسین نزد آن حضرت برود، و از احوال او آگاه شود.

بعد از دو روز برای پدرم خبر آوردند که مرض آن حضرت سخت شده است، و ضعف بر او مستولی گردیده. پدرم سوار بر مرکب شد و نزد آن حضرت رفت و اطبا را – که عموما اطبای مسیحی و یهودی در آن زمان بودند – امر کرد که از خدمت آن حضرت دور نشوند و قاضی القضات (داور داوران) را طلبید و گفت ۱۰ نفر از علمای مشهور را حاضر گردان که پیوسته نزد آن حضرت باشند؛ و این کار‌ها را برای آن می‌کردند که آن زهری که به آن حضرت داده بودند بر مردم معلوم نشود و نزد مردم ظاهر سازند که آن حضرت به مرگ خود از دنیا رفته است.

سرانجام امام حسن عسکری (علیه السلام) در روز جمعه هشتم ماه ربیع الاول سال ۲۶۰ در سن ۲۸ سالگی به شهادت رسیدند.

امامت حضرت مهدی علیه السلام بعد از شهادت پدر

لحظه شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام) چگونه بود؟ در ساعات آخر عمر امام، بیماری آن چنان بر ایشان شدید شد که آن حضرت توان از دست داده بود. امام رو به غلامش فرمود: «به آن اتاق برو و کودکی را که به سجده افتاده است، بیاور». غلام رفت و با کودکی که چهره‌ای درخشان داشت و بین دندان‌هایش گشاده بود، به نزد پدر آمد. وقتی که نگاه امام حسن عسکری (ع) به کودک افتاد، گریه کرده و فرمود: «ای سرور اهل خانه خود، به من آب بیاشام، همانا من به سوی پروردگارم می‌روم». (وفاتم نزدیک است). آن کودک با دست خود به پدر آب داد.

سپس امام حسن عسکری فرمود: «مرا برای نماز آماده کنید.» آن کودک، پدر را در وضو گرفتن کمک کرد. امام عسکری به او فرمود: «بشارت باد تو را‌ای پسرم که تویی صاحب الزمان و تویی مهدی و حجت خدا بر روی زمین، و این عهدی است از پدرم و از پدرانش تا رسول خدا صلی الله علیه و آله».

نماز امام زمان بر پیکر مطهر امام حسن عسکری (علیه السلام)

جنازه مطهّر و نورانی امام عسکری را در حیاط خانه‌اش کفن کرده و در تابوت گذاشته بودند. برادر آن حضرت، جعفر کذّاب، پیش رفت تا بر جنازه امام نماز گزارد. وقتی که خواست تکبیر نماز را بگوید، ناگاه کودکی گندمگون و سیاه موی که دندان‌های پیشینش قدری با هم فاصله داشت، بیرون آمد؛ و لباس جعفر را گرفت و او را کنار کشید و گفت: «عمو! کنار برو، من باید بر پدرم نماز گزارم». جعفر در حالی که قیافه‌اش دگرگون شده بود، کنار رفت و آن کودک برجنازه امام نماز خواند. او کسی نبود جز حضرت مهدی عجل اللّه تعالی فرجه الشریف؛ زیرا معصوم باید بر معصوم نماز گزارد. سپس حضرت را در خانه خود در کنار قبر پدرش امام هادی (علیه السلام) به خاک سپردند.

آغاز امامت امام زمان عج الله تعالی فرجه

پس از شهادت حضرت امام حسن عسکری (علیه السّلام) در سال ۲۶۰ هجرى قمرى، حضرت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه و الشریف) به امامت رسیدند. با تمام سفارشات و وصایای امام (علیه السلام) نسبت به امامت فرزندشان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه و الشریف) جعفر کذاب ادعای امامت کرد.

بعد از نماز خواندن حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه و الشریف) بر پیکر پدر و رد کردن ادعای کذب جعفر از نظر‌ها پنهان شدند. از این زمان بود که دوران غیبت اولیه حضرت آغاز شد که به غیبت صغری معروف است.

به سندی که از امام صادق (علیه اسلام) به دست شیعیان رسیده است حضرت دوران غیبت امام زمان (عج الله تعالی فرجه و الشریف) را به دو قسمت تقسیم کردند و فرموند: «صاحب الامر دو غیبت دارد یکى از آن‌ها به طول می‌انجامد تا جایى که بعضى می ­گویند او مرده است و برخى مى ‏گویند کشته شده و عده ‏اى می­ گویند رفته است تا آنجا که جز قلیلى از یارانش کسى بر اعتقاد به وجود و ظهور وى باقى نمى‏ ماند. هیچ کس نه اولاد او و نه دیگران جز خداوندى که ظهور او به دست وى است از مکان او اطلاع ندارند.»

داستان شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام) برای کودکان

امام یازدهم (علیه السلام) در محله‌ای نظامی در سامراء سکونت داشت، به همین جهت به عسکری شهرت دارد. امام حسن عسکری (علیه السلام) بعد از شهادت پدر بزرگوارش به مقام امامت رسید و هدایت و سرپرستی مسلمانان را به عهده گرفت. آن حضرت در زمان عمر خود ستمگران و حاکمان گوناگونی را دید. همه آن‌ها از حضور امام ترس و وحشت داشتند و تخت و تاج خود را در خطر می­دیدند، به همین خاطر امام حسن عسکری (علیه السلام) نیز مانند پدران شریف خود مدت زیادی را در محاصره نظامیان حکومتی و در زندان گذراند. انسان‌های زیادی از نژاد‌های مختلف و سرزمین‌های دور به عراق می‌آمدند و خدمت آن حضرت می‌رسیدند. امام نیز با لهجه و زبان خودشان با آن‌ها صحبت می‌کرد.

با آنکه ستمگران بنی عباس بوسیله جاسوسان خود، امام را زیر نظر داشتند، اما امام (علیه السلام) لحظه‌ای از تعلیم و تربیت انسان‌های روزگار خویش غافل نبود و در گرفتاری‌ها از مردم دستگیری می‌نمود. هنگامی که حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به دنیا آمد، امام به شیعیان زمان خود فرمودند: پس از من این فرزندم امام و پیشوای شما خواهد بود و بعد از مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) امام دیگری نخواهد آمد.

هم اکنون فرزند آن امام عزیز زنده است و خداوند او را از شر دشمنان حفظ فرموده است. (معتمد) خلیفه عباسی می­دانست پس از امام حسن عسکری (علیه السلام) فرزندی خواهد آمد که حکومت ظالمان را نابود می‌کند، از این رو به جاسوسان خود سفارش‌های زیادی نمود که منزل امام (علیه السلام) را زیر نظر داشته باشند بلکه فرزند آن حضرت را پیدا کنند، اما خداوند حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را از شر آنان محافظت فرمود. معتمد عباسی که همه نقشه‌های شیطانی اش را شکست خورده می­دید، دستور داد تا امام را مسموم کنند. سر انجام بعد از گذشتن شش سال از امامت آن حضرت، امام که بیست و هشت سال داشت، در روز جمعه هشتم ربیع الاول سال دویست و شش هجری، در شهر سامراء به شهادت رسید و آن امام (علیه السلام) را در کنار قبر پدر بزرگوارش به خاک سپردند.

یازدهم عسکری از همه عیب‌ها بری

در خانه بود زندانی شهید شد در جوانی

گردآوری: تابناک جوان

منابع: ایسنا / مهر / وبلاگ تجربه ها / وبسایت عتبه حسینی