آیا تاکنون چیزی درباره گرم ترین نقطه جهان شنیده اید؟ در گرمای تابستان شاید این سوال به ذهن بعضی ها بیاید که اصلا گرم ترین نقطه جهان کجاست؟ ما چقدر با این نقطه فاصله داریم؟ در ادامه پاسخ این سوالات را آورده ایم.
تا پیش از این تصور میشد که دره مرگ در ایالت کالیفرنیای آمریکا گرمترین نقطه زمین است، اما مطالعات جدید نشان میدهد که یک جای دیگر وجود دارد که از دره مرگ در آمریکا گرمتر است.
دمای هوا در دره مرگ کالیفرنیا حتی تا ۵۶.۷ درجه حرارت را به ثبت رسانده، اما دمای سطح زمین در دو نقطه دیگر در جهان گرمتر از دره مرگ است. یکی از این مکانها دشت لوت در ایران و دیگری کویر سونوران در آمریکای شمالی است. تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا نشان میدهد که دمای سطح زمین در دشت لوت در ایران نسبت به دیگر نقاط جهان دوره گرمای بیشتری را به ثبت رسانده و حتی رقم ۸۰.۸ درجه سیلسیوس را هم تجربه کرده است.
در این تحقیقات، دانشمندان دمای سطح زمین طی ۲۰ سال گذشته را مورد بررسی قرار داده و از تصاویر ماهوارهای با کیفیت بالا متعلق به سازمان تحقیقات جغرافیای آمریکا استفاده کردهاند. در این تحقیقات نهایتا مشخص شده که دشت لوت ایران گرمترین نقطه جهان است و به علت دمای بالا، هیچ انسانی در این مکان زندگی نمیکند.
در مطالعاتی که در سال ۲۰۱۱ انجام شد دانشمندان گفتند که دمای دشت لوت تا ۷۰.۷ درجه حرارت را به ثبت رسانده، اما تحقیقات جدید دمای بسیار بالاتری را برای این منطقه به ثبت رسانده است و در واقع گرما در این منطقه ۱۰ درجه بالاتر از آن چیزی است که دانشمندان انتظار داشتند و حدود ۸۰ درجه به ثبت رسیده است.
قطب جنوب هم سردترین نقطه جهان است به گونهای که در برخی از نقاط آن شاهد رسیدن دما به منفی ۱۱۰.۹ درجه بودهایم.
بیشتر بخوانید:
در دنیا شهرهایی وجود دارد که دمای بسیار بالایی را تجربه می کنند. به گفته کارشناسان، احتمالاً سال ۲۰۲۳، یکی از گرمترین سالهای تاریخ خواهد بود. با گرم ترین نقطه جهان ۲۰۲۳ آشنا شدید حالا می خواهیم شهرهای گرم جهان را به شما معرفی کنیم. لازم به ذکر است این شهرها نهایتا تا بالای ۵۰ درجه سانتیگراد برسند اما هم چنان رکورد گرما دست دشت لوت ایران است.
شهر بصره به دلیل داشتن دمای بالا و غیرقابل تحمل در دنیا معروف است. نزدیکی این شهر به خلیج فارس، به سطح رطوبت بالای آن در طول ماههای گرم کمک میکند. این شهر بندری دارای دمای متوسط رو به بالا است. در طول ماههای فصل تابستان، دمای بصره به بالاتر از ۵۰ درجه سانتیگراد (۱۲۲ درجه فارنهایت) میرسد. روزهای ماه جولای در این شهر معمولاً با گرما و رطوبت شدید همراه است و دمای هوا به ۴۳ درجه سانتیگراد میرسد، در حالی که شبها دما تا ۲۸ درجه سانتیگراد کاهش پیدا میکند. بهطور معمول بصره در ماه جولای، هر روز ۱۱ ساعت آفتاب دارد که این میزان، ۷۷ درصد از ساعات روشن را تشکیل میدهد.
برجهای مدرن جده، مسئولیت مراقبت از گردشگرانی را بر عهده دارد که به سمت استراحتگاهها و مکانهای زیارتی در امتداد دریای سرخ میروند. با وجود اینکه شهر جده در ساحل واقع شده و در اکثر فصول سال دارای آب و هوای خشک است، در معرض دمای سوزان شبهجزیره عربستان قرار دارد. در سال ۲۰۱۰، دمای جده به ۵۲.۱۱ درجه سانتیگراد (۱۲۵.۸ درجه فارنهایت) رسید که یکی از گرمترین دماهای ثبت شده در قاره آسیا را به خود اختصاص داد. معمولاً روزهای ماه جولای در جده با گرما و رطوبت شدید همراه است.
نزدیک به یک میلیون نفر در شهر شلوغ مخیکالی (Mexicali) که در فاصله دو ساعتی از سندیگو قرار دارد، ساکن هستند. مخیکالی، مرکز صنعت هوافضای مکزیک است و با ۵۲ درجه سانتیگراد (۱۲۵.۶ درجه فارنهایت)، رکورد دومین دمای گرم ثبت شده در آمریکای شمالی را دارد. بخش قابلتوجهی از این گرما را میتوان به قله کوههای صحرای کلرادو نسبت داد که پوشش ابرها را جذب میکنند؛ در نتیجه، درههای زیر، خشک و بدون محافظت از خورشید باقی میمانند.
شهر دورافتاده اودناداتا (Oodnadatta) در استرالیای جنوبی، داغ و خطرناک است و چنانچه وسیله نقلیه شما خراب شود، موقعیت بسیار خطرناکی برایتان پیش میآید. اودناداتا که برای هزاران سال، یک مرکز تجاری بوده است، اکنون شهری دورافتاده بهشمار میرود که لقب پنجمین مکان گرم کره زمین را به خود اختصاص داده است.
یک شکاف گسترده و شعلهور، گردشگران را به صحرای قره قوم در ترکمنستان (Karakum Desert) میکشاند؛ جایی که بالاترین رکورد دما به ۵۰.۶ درجه سانتیگراد (۱۲۳ درجه فارنهایت) رسیده است. این دهانه که به "دروازه جهنم" معروف است، یک میدان گاز طبیعی فروریخته است. امروزه دهانه گازی دروازا (Darvaza gas crater)، یکی از شناختهشدهترین جاذبههای کشور ترکمنستان است.
با وجود اینکه دوحه یک کلانشهر مهم و مدرن است، افرادی که در آن زندگی میکنند، درگیر مبارزهای بیپایان برای مقابله با گرما هستند. در این مکان، دما در سال ۲۰۱۰ به بالاترین حد خود یعنی ۵۰.۳ درجه سانتیگراد (۱۲۲.۷ درجه فارنهایت) رسید. به همین دلیل مدیران شهر دوحه برای آمادهسازی جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲، استادیومهایی با قابلیت کنترل آب و هوا ساختند. همچنین ساکنان دوحه تصمیم گرفتند یک پارک برفی سرپوشیده را در مرکز خرید شهر خود ایجاد کنند تا از گرمای طاقتفرسای فصل تابستان در امان بمانند.
دالول (Dallol)، یک منطقه هیدروترمال در شمال اتیوپی است که با رسوبات نمک، آبفشانهای گازی و چشمههای اسیدی شناخته میشود. این منطقه اکنون رکورد بالاترین میانگین دمای سالانه کره زمین را از آن خود کرده است و دومین مکان گرم جهان در سال ۲۰۲۳ محسوب میشود. میانگین دمای سالانه دالول از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۶، ۳۴.۴ درجه سانتیگراد بود، اما میانگین حداکثر دما در آن دوره ۴۱.۱ درجه سانتی گراد (۱۰۶ درجه فارنهایت) گزارش شد. دالول، یکی از منزویترین مکانهای روی زمین بهشمار میرود و رایجترین راه رفت و آمد در آن از طریق شتر است.
کلانشهر شلوغ بانکوک به دلیل گرمای زیاد خود در دنیا مشهور است. میانگین دمای سالانه ۸۵ درجه فارنهایت در این شهر، هرگز دمایی نیست که افراد بتوانند در آن احساس راحتی کنند. از ماه مارس تا مه، زمانی که دمای هوا به ۳۵ تا ۳۷.۸ درجه سانتیگراد (۹۵ تا ۱۰۰ درجه فارنهایت) میرسد، رطوبت هوا حدود ۹۰ درصد باقی میماند. در ماه جولای، افزایش نابرابر باران در سراسر کشور تایلند آغاز میشود، اما دمای هوا همچنان بالا است و رطوبت و گرمای زیاد، باعث ناخوشایند شدن هوای این شهر برای شهروندان و گردشگران میشود.
در تیرماه ۱۴۰۱ ناسا با انتشار تصویری از ماهوارههای خود شهر اهواز در استان خوزستان ایران را با ۴۶.۵ درجه سانتیگراد دما، گرمترین نقطه زمین معرفی کرد.
لوت، کویر پهناوری در جنوب شرقی ایران است که حدود ۱۰ درصد از خاک کشور را در بر میگیرد. حوضه آبریز دشت لوت، با وسعت حدود ۱۷۵ هزار کیلومترمربع، یکی از مناطق گرم و خشک جهان است. این منطقه بین استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان قرار دارد.
لوت در زبان بلوچی که یکی از زبانهای این منطقه است، به زمینهای برهنه، بیآب و بدون پوشش گیاهی اطلاق میشود. قسمت اصلی این سرزمین بکر و اسرارآمیز را ماسه و ریگ تشکیل میدهد و بهعنوان اولین اثر طبیعی ایران در سال ۱۳۹۵ در فهرست میراث طبیعی یونسکو به ثبت رسیده است.
کویر لوت یا دشت لوت، یک منطقه نیمهگرمسیری قارهای خشک است که در گذشتههای بسیار دور دریایی عظیم بوده است. این دریا در طول سالیان با تابش نور خورشید تبخیر شده و تنها نمک و مواد معدنی آن برجایمانده است.
کویر لوت پهناور به سه بخش جغرافیایی لوت شمالی، لوت مرکزی و لوت جنوبی تقسیم میشود. در هرکدام از این مناطق جاذبهها و شرایط اقلیمی متفاوتی برقرار است که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.
بخشهای لوت شمالی در استان خراسان جنوبی قرار گرفته و به آن «خراسان لوت» نیز میگویند. بیشتر پوشش این منطقه را سنگریزهها تشکیل میدهند و کوهها و تپههای رسوبی و آتشفشانی نیز در آن وجود دارد. بخش جنوبی آن به یکی از شورترین رودخانههای جهان یعنی رود شور در شهرستان بیرجند میرسد.
این منطقه با ۱۶۲ کیلومتر طول و ۵۲ کیلومتر عرض بهعنوان گودترین منطقه در فلات ایران شناخته میشود که به چاله لوت نیز معروف است. چاله لوت زیبایی بینظیری دارد. لوت مرکزی شامل تپههای شنی بزرگ، کویرهای پراکنده نمک و گچ است. کویر ملک محمد و ریگ یلان از معروفترین مناطق آن هستند.
این منطقه بهعنوان مهمترین بخش کویر پهناور لوت شناخته میشود که بیشترین وسعت آن در استان کرمان قرار دارد. لوت جنوبی شامل منطقه باستانی با تمدن چندهزارساله در دشت لوت است. این بخش که در بین گردشگران نیز محبوب است دارای غنیترین مسیرهای پوشش گیاهی است.
بهطورکلی باتوجهبه آبوهوای کویر و نبود بارش در این منطقه، پوشش گیاهی خاصی هم در آن وجود ندارد. در برخی نقاط کویر لوت، مانند حدود ۲۰ کیلومتری منطقه شهداد که آثاری از آب در آن دیده میشود؛ درختچهها یا درختان گز نیز میرویند. این گیاهان در گلدانهای طبیعی حاصل از بادوخاک که به آن نبکا میگویند، محصور شدهاند.
آسمان شب کویر لوت، یکی از زیباترین و شگفتانگیزترین مناظر دیدنی است که بسیاری از عکاسان، ستارهشناسان و پژوهشگران را به خود جذب میکند. کویر لوت باتوجهبه فاصله زیاد از شهرهای بزرگ و نبود نورهای مصنوعی و همچنین هوای پاکیزه آن، آسمانی صاف دارد. همین موضوع، آسمان شب لوت را بهقدری مسحورکننده کرده که میتوان تصاویر زیبایی از ستارگان را ثبت کرد.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: فارس / ایمنا / اسنپ