در کدام کشور طلاق ممنوع است؟ در برخی کشورها قوانین خاصی برای طلاق وضع شده است. در ادامه با پاسخ این سوال و آمارهای جهانی طلاق آشنا شوید.
فیلیپین به عنوان تنها کشور جهان که طلاق در آن غیر قانونی است، با تصویب طرحی در مجلس نمایندگان، با وجود مخالفتهای برخی رهبران کاتولیک و همچنین «رودریگو دوترته» رئیس جمهوری این کشور نخستین گام جدی برای قانونی شدن جدایی زوجها را برداشت.
قانون گذاران فیلیپین با اکثریت قاطع ۱۳۴ رأی موافق در مقابل ۵۷ رأی مخالف و ۲ رأی ممتنع، طرح رسمی شدن «طلاق مطلق و باطل شدن ازدواج» را به تصویب رساندند که رئیس مجلس این کشور نیز از نویسندگان آن است.
«ادسل لاگمن» یکی از نویسندگان این طرح تأکید کرد که این طرح با قانون اساسی ۱۹۸۷ فیلیپین مغایرتی ندارد و انتظار میرود که مجلس سنا نیز آن را تأیید کند.
با این حال «رودریگو دوترته» رئیس جمهوری فیلیپین قانونی شدن حق طلاق را به ضرر بچهها و بیوههای رها شده خواند و به همین دلیل اعلام کرد که با آن موافق نیست. «هری راک» سخنگوی دولت فیلیپین در یک کنفرانس خبری درباره نظر «دوترته» گفت: او نمیخواست نظرش اعلام شود، اما حالا که نمایندگان رأی خود را داده اند میتوان اعلام کرد که رئیس جمهور مخالف طلاق است.
نظر مخالف «دوترته» درباره قانونی شدن طلاق، در حالی مطرح میشود که بسیاری از متحدان وی در مجلس سنا عقیده دارند که قانونی شدن طلاق میتواند زوجهایی را نجات دهد که در یک ازدواج ناموفق گرفتار شده اند. «دوترته» در رقابتهای انتخاباتی در سال ۲۰۱۶ نیز گفته بود که به دلیل حمایتش از کودکان، با طلاق مخالف است.
نکته قابل توجه این است که رهبر جناح رقیب «دوترته» نیز از مخالفان قانونی شدن طلاق بوده و در مجلس نمایندگان طی اظهاراتی، از موضع رئیس جمهور فیلیپین استقبال کرده است.
حدود ۲ هزار نفر از اعضای کلیساهای کاتولیک، در شهر مانیل، علیه تلاشها برای قانونی شدن طلاق، در تجمعی با عنوان «راهپیمایی برای زندگی»، تظاهرات کرده بودند. لابی بانفوذ کاتولیکها همواره باعث شده بود تا فیلیپین تنها کشور دنیا باقی مانده باشد که در آن طلاق غیرقانونی است.
بیش از ۹۰ درصد جمعیت ۱۰۳ میلیون نفری فیلیپین را مسیحیان تشکیل میدهند که اکثر آنها کاتولیک هستند.
در برخی کشورها قانون طلاق به تازگی رسمی شده است و یا هنوز طلاق با مشکلاتی همراه است.
به طور کلی، طلاق در فیلیپین غیرقانونی است. اما استثناءهایی هم دارد؛ طبق قانون فیلیپین، مسلمانان فیلیپینی میتوانند طلاق بگیرند و شهروندان فیلیپینی که با اتباع خارجی ازدواج کرده و در کشور دیگر طلاق گرفتهاند، طلاق آنها قانونی است.
فیلیپینیها برای گرفتن طلاق قانونی باید مسیر طولانی و پر هزینهای را دنبال کنند. طلاق قانونی در فیلیپین تنها در صورتی امکانپذیر است که مواردی همچون اعتیاد به مواد مخدر یا الکل، همجنسگرایی، خیانت یا ترک همسر اثبات شود.
طلاق در مالت غیرقانونی است. ۹۸ درصد جمعیت این کشور کاتولیک هستند و از سال ۱۹۶۰، طلاق در این کشور غیرقانونی اعلام شده است. البته در آن زمان، طلاق در کشورهای کاتولیک دیگری نظیر ایتالیا، پرتغال، اسپانیا و ایرلند هم غیرقانونی بود، اما طی چند سال اخیر، قانون طلاق ثبت شده است و دیگر غیرقانونی نیست.
در مالت، بر خلاف فیلیپین، طلاق از فرد خارجی حتی اگر دارای تابعیت مالتی باشد، امکانپذیر است. در قانون مالت فقط سه دلیل برای طلاق وجود دارد: رابطهی نامشروع، مشکل روانی و خشونت رفتاری که منجر به آسیب رساندن به همسر یا فرزندان شود.
مصر در سال ۲۰۰۰ طلاق را قانونی اعلام کرد، اما زنان مصری همچنان از حمایت قانونی برابر و مناسب برخوردار نیستند. قبل از قوانین جدید، زنان مصری فقط در صورت اثبات سوء استفادههای جسمی و روحی همسر خود میتوانستند اقدام به طلاق کنند.
در حال حاضر، زنان مصری میتوانند بدون اثبات موارد فوق طلاق بگیرند، اما باید از همه حقوق و اموال خود بگذرند و هزینههای مراسم عروسی را متقبل شوند. زنان مصری باید توسط شاهد عینی ثابت کنند که همسرشان به آنها آسیب فیزیکی رسانده است، اما مردان مصری بدون قید و شرط میتوانند بدون مراجعه به دادگاه همسرشان را طلاق دهند.
قانون طلاق در ایرلند در سال ۱۹۹۷، آرژانتین در سال ۱۹۹۸ و شیلی در سال ۱۹۹۰ ثبت شد.
بیشتر بخوانید:
ازدواج رسمی فرهنگی و جهانی است؛ رسمی که آنقدر برای بشر شناخته شده است که هیچ نمونه شناخته شدهای از جامعهای که ازدواج در آن مرسوم نباشد وجود ندارد. افراد به دلایل زیادی ازجمله عشق، همراهی، میل به تشکیل خانواده، ثبات مالی، موقعیت اجتماعی و رضایت مذهبی ازدواج میکنند و تقریبا در هر موردی ازدواج بهعنوان یک رویداد مهم در زندگی افراد در نظر گرفته میشود.
اما گاهی اوقات، پیوند ازدواج گسسته میشود. بر اساس گزارش مرکز ملی آمار سلامت ایالاتمتحده، تقریبا سالانه چهار تا پنج میلیون نفر در ایالاتمتحده ازدواج میکنند و تقریبا ۴۲ تا ۵۳ درصد از این ازدواجها در نهایت به طلاق ختم میشود.
طلاق دلایل احتمالی زیادی ازجمله خیانت، مشکلات مالی، از دست دادن صمیمیت، سوءمصرف مواد، سوءاستفاده خانگی، عدم تعهد، تفاوتهای اخلاقی یا مذهبی دارد. طلاق در سراسر جهان رخ میدهد و در واقع، ممکن است به اندازه خود ازدواج جهانی باشد.
نرخ طلاق را میتوان به روشهای مختلف محاسبه کرد، اما یکی از سادهترین روشها این است که از دادههای سرشماری استفاده شود. با تقسیم تعداد طلاق در یک سال معین بر کل جمعیت، نرخ طلاق خام به دست میآید. این معیار معمولا به صورت عددی در هر ۱۰۰۰ نفر بیان میشود. به عنوان مثال، اگر ۱۰۰هزار نفر در یک کشور زندگی کنند و در یک سال ۵۰۰ طلاق رخ دهد، نرخ طلاق به ازای هر ۱۰۰۰ نفر پنج طلاق خواهد بود.
۱۳ کشور با بالاترین میزان طلاق شامل مالدیو (۵.۵۲)، قزاقستان (۴.۶)، روسیه (۳.۹)، بلاروس (۳.۷)، بلژیک (۳.۷)، مولداوی (۳.۳)، چین (۳.۲)، کوبا (۲.۹)، اوکراین (۲.۸۸)، دانمارک، لتونی، لیتوانی و ایالاتمتحده با نرخ ۲.۷ در هر ۱۰۰۰ نفر هستند.
بر اساس دادههای سازمان ملل و سایر منابع، کشوری با بالاترین میزان طلاق در جهان در سال ۲۰۲۰، مالدیو بوده است که ۲۹۸۴ طلاق در برابر جمعیت ۵۴۰هزار و ۵۴۴ نفری را به ثبت رسانده که نتیجه آن نرخ طلاق ۵.۵۲ در هر ۱۰۰۰ نفر است. این در واقع یک گام قابل توجه پایینتر از نرخ ۱۰.۹۷ این کشور در سال ۲۰۰۲ است که بهطور گسترده تبلیغ شده بود حتی رکورد جهانی گینس را برای این کشور به ارمغان آورد.
توضیح رایج این است که در این کشور جزیرهای قوانین ازدواج و طلاق بسیار آسان است بنابراین ساکنان به سرعت ازدواج میکنند و در صورت شکست رابطه با کمترین مشکل طلاق میگیرند. علاوه بر این، در حال حاضر یک تغییر فرهنگی در مالدیو در حال رخ دادن است، زنانی که توانمندتر شده و توانایی بیشتری برای تامین مالی خود دارند و به آنان امکان میدهد که بدون مشکل مالی طلاق بگیرند.
قزاقستان با ۴.۶ طلاق به ازای هر ۱۰۰۰ نفر، دومین میزان طلاق در جهان را در سال ۲۰۲۰ ثبت کرد. روسیه (۳.۹)، بلژیک (۳.۷) و بلاروس (۳.۷) در ردههای بعدی قرار دارند. ایالاتمتحده با نرخ طلاق سالانه ۲.۷ به ازای هر ۱۰۰۰ نفر، در رتبههای ۹ تا ۱۲ در فهرست قرار گرفته است و در ایالاتمتحده، نوادا با ۱۴ درصد نرخ طلاق، بالاترین میزان طلاق را در بین ایالتهای دیگر دارد.
همهگیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰-۲۱ تاثیر قابل توجهی بر تقریبا همه جنبههای زندگی روزمره از جمله میزان ازدواج و طلاق داشت. بهطور کلی، نرخ ازدواج در سال ۲۰۲۰ به میزان قابل توجهی کاهش یافت که عمدتا به دلیل قرنطینههای مرتبط با بیماری همهگیر و محدودیت حضور در اجتماعات عمومی بود. علاوه بر این، نرخ طلاق نیز بهطور قابل توجهی کاهش یافته است و از ۰.۲ به چهار در بیشتر موارد، تقریبا در همه کشورهای جهان رسیده است.
بهعنوان مثال، نرخ طلاق اسلوونی از ۱.۲ در سال ۲۰۱۹ به ۰.۸ در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت. بهطور مشابه، مجارستان از ۱.۸ به ۱.۵، سیشل از ۱.۹ به ۱.۷ و جمهوری دومینیکن از ۲.۵ به ۱.۲ نزول کرد، اما بهطور عجیبی، دانمارک که یکی از ۱۰ کشور برتر برای زندگی در نظر گرفته میشود، این روند را معکوس کرد و شاهد جهش نرخ طلاق از ۱.۸ به ۲.۷ در طول همهگیری ۲۰۲۰ بود.
۱۲ کشور با کمترین میزان طلاق شامل سریلانکا (۰.۱۵)، گواتمالا و ویتنام (۰.۲۰)، سنت وینسنت و گرنادین (۰.۴۰)، پرو (۰.۵۰)، آفریقای جنوبی (۰.۶۰)، شیلی، کلمبیا، ایرلند، مالتا، پاناما، قطر، سنت لوسیا، امارات متحده عربی و ونزوئلا با نرخ ۰.۷۰ هستند.
بر اساس دادههای موجود، کشوری که کمترین تقسیمبندی را دارد سریلانکا، با نرخ طلاق ۰.۱۵ طلاق در هر ۱۰۰۰ نفر است. ویتنام و گواتمالا با ۰.۲ طلاق به ازای هر ۱۰۰۰ ساکن کمترین میزان بعدی را دارند. سنت وینسنت و گرنادینها، پرو و آفریقای جنوبی در رتبههای چهار تا ۶ قرار دارند.
لازم به ذکر است که نرخ پایین طلاق لزوما به این معنا نیست که شهروندان یک کشور ازدواجهای سعادتمندانه دارند. در برخی کشورها، طلاق از نظر قانونی دشوارتر یا ممکن است زنان نتوانند طلاق بگیرند، زیرا از امنیت خود یا فرزندان خود میترسند، یا به دلیل نداشتن امکانات مالی (یا فرصت اجتماعی) برای حمایت از خود، خواهان طلاق نیستند.
اگر ۶ کشور برتر با کمترین میزان طلاق را در نظر بگیریم و نمرات آنها را در شاخص نابرابری جنسیتی ۲۰۱۹ سازمان ملل (GII) دنبال کنیم، رتبهبندی آنها به شرح زیر است:
شاخص نابرابری جنسیتی (GNI) از ۶ کشور برتر با کمترین میزان طلاق (از ۱۶۲ کشور سازمان ملل در شاخص نابرابری جنسیتی) شامل سریلانکا با نرخ ۰.۴۰۱ (جایگاه ۹۰)، گواتمالا با نرخ ۰.۴۷۹ (جایگاه ۱۱۹)، ویتنام با نرخ ۰.۲۹۶ (جایگاه ۶۵)، سنت وینسنت و گرنادین، پرو با نرخ ۰.۳۹۵ (جایگاه ۸۷) و آفریقای جنوبی با نرخ ۰.۴۰۶ (جایگاه ۹۳) است.
در مقایسه، همه به جز ۳ کشور از ۱۳ کشور با بالاترین نرخ طلاق از نظر برابری جنسیتی در ۵۰ کشور برتر قرار دارند. با توجه به این دادهها، مهم است که در مورد نتیجهگیری زندگی زناشویی در یک کشور خاص بر اساس میزان طلاق آن تامل کنیم.
در واقع، نرخ طلاق به خودی خود نمیتواند حتی تصور روشنی از میزان فراوانی طلاق در یک کشور خاص بدهد. به این دلیل که نرخ طلاق معیاری برای طلاق بهعنوان درصدی از کل جمعیت، نه نسبت به تعداد کل ازدواجهاست، اما چرا این مورد مهم است؟
از آنجایی که نرخ ۲.۷ طلاق ایالاتمتحده در سال ۲۰۱۹ به ازای هر ۱۰۰۰ نفر اگر همه آنان ازدواج کرده باشند بسیار چشمگیر است، اما به طرز تکان دهندهای نگران کننده خواهد بود اگر از هر ۱۰۰۰ نفر فقط ۵۰ نفر ازدواج کرده باشند. به همین دلیل، نرخ طلاق اغلب در کنار نرخ کلی ازدواج یک کشور در نظر گرفته میشود. حتی ممکن است آنها با هم ترکیب شوند تا نسبت یا درصد ازدواج/طلاق را ایجاد کنند.
برای مثال، اگر نرخ ۲.۷ طلاق ایالاتمتحده در سال ۲۰۱۹ به ازای هر ۱۰۰۰ نفر را با تعداد ازدواجهایی که در سال ۲۰۱۹ اتفاق افتاده است (۶.۱ در هر ۱۰۰۰ نفر) مطابقت دهیم، به ازای هر ۲.۲۶ ازدواج جدید، درصد طلاق کمی بیش از ۴۴درصد است. مسلما این اعداد روشنتر و قابل ربطتر از ۲.۷ طلاق در هر ۱۰۰۰ نفر است. البته، حتی این محاسبه نیز کاملا دقیق نیست نرخ طلاق در حالت ایدهآل باید با نرخ ازدواج سال خودش و نه سال جاری، مقایسه شود، با این حال، با این وجود، برای مواقعی که دادههای بیشتری در دسترس نیستند، یک تخمین مفید (با محاسبه بسیار سادهتر) است.
در نمودار این گزارش، نرخ طلاق ایران ۲.۱ در هر ۱۰۰۰ نفر نشان داده شده است.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: ایرنا / ایسنا / همشهری آنلاین