شماره صیادی چک کدام است و کجاست؟ سامانه چک صیادی و مشخصات چک صیادی چیست؟ شرح چک صیادی چی بنویسیم؟ اینها سوالات رایجی است که می خواهیم به آن پاسخ دهیم.
چک صیادی چیست؟
چک صیادی، نوع جدیدی از چک است که بر اساس قانون جدید صدور چک، در سامانه صیاد و تحت نظارت مستقیم بانک مرکزی صادر میشود. ویژگیهای این چک باعث شده که نسبت به چکهای قدیمی، از امنیت و ضمانت اجرای بیشتری برخوردار باشد. دلیل این امر این است که مطابق ماده ۶ قانون جدید صدور چک: «بانکها مکلفند برای ارائه دسته چک به مشتریان خود، صرفا از طریق سامانه صدور یکپارچه چک (صیاد) نزد بانک مرکزی اقدام نمایند…» این تکلیف به این معناست که بر خلاف گذشته که احراز شرایط متقاضی دسته چک بر عهده شعب بانکها بود، با راه اندازی سامانه صیاد و لزوم صدور چک صیاد از طریق این سامانه، دیگر شعبههای بانک در این زمینه اختیاری ندارند و نظارت بر روند صور دسته چک و احراز صلاحیت متقاضیان، صرفا در اختیار بانک مرکزی است
مشخصات چک صیادی
- رنگ چک صیادی، ترکیبی از بنفش و صورتی است.
- ابعاد تمام برگههای چک صیادی ۱۷۰ در ۸۵ میلیمتر است.
- در قسمت بالای سمت چپ چک صیادی، عددی ۱۶ رقمی درج شده که شناسه صیادی چک است.
- در قسمت پایین سمت چپ چک صیادی، عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است» قید شده است.
- برای تولید این چک از کاغذ واتر مارک مولتی تن استفاده شده که آرم شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران نیز روی آن وجود دارد و در مقابل نور نمایان میشود.
ثبت چک صیادی
بر اساس قانون جدید صدور چک، چک صیادی باید در سامانه صیاد ثبت شده و هر عملیاتی از انتقال و استعلام تا تایید آن از طریق این سامانه انجام شود که این امر، در بالابردن امنیت چک و ضمانت نقدشوندگی آن نقش اساسی دارد. قبل از راه اندازی سامانه صیاد، چنین الزامی برای چکهای قدیمی، وجود نداشت؛ بنابراین غیر از ثبت، مواردی همچون انتقال، تایید و استعلام چک نیز تنها با وارد کردن اطلاعات هویتی صادرکننده و گیرنده چک در سامانه صیاد امکان پذیر است؛ بنابراین بر خلاف چکهای قدیمی، صدور و انتقال چک صیاد به شکل حامل ممکن نیست. همچنین انتقال چک، علاوه بر ثبت انتقال چک در سامانه صیاد توسط انتقال دهنده، مستلزم تایید انتقال چک از سوی گیرنده چک نیز هست؛ به این معنا که در صورت عدم تایید گیرنده، انتقال چک انجام نمیشود.
در حال حاضر، عملیات ثبت، انتقال و تایید چک صیادی از خود سامانه چک صیادی انجام نمیشود و تنها از طریق سامانه صیاد اپلیکیشنهای پرداخت موبایل و درگاههای اینترنتی بانکی امکان پذیر است؛ اما استعلام چک صیاد علاوه بر اپلیکیشنهای پرداخت موبایل و درگاههای اینترنتی بانکی از طریق خود سایت صیاد نیز قابل انجام است.
بیشتر بخوانید:
استعلام چک صیادی
یکی از بهترین روشهای بررسی و استعلام چک صیادی، بررسی سابقه پرداخت شخص صادرکننده به کمک کد ۱۶ رقمی بالای چک است. برای این کار باید وارد قسمت استعلام وضعیت اعتبار چک صیادی در سایت بانک مرکزی شوید و این شناسه ۱۶ رقمی را در کادر مربوطه وارد کنید. پس از کلیک بر روی دکمه استعلام میتوانید اطلاعات کاملی از موجودی صادرکننده چک و مبلغ چک برگشتی دریافت کنید.
شناسه صیاد چک کجاست؟
شماره صیادی چک کدام است؟ با توجه به اینکه برای انجام مراحل مربوط به ثبت، استعلام، دریافت و سایر عملیات مربوط به چک صیاد، نیاز به وارد کردن شناسه صیاد چک مورد نظر در سامانه صیاد بوده، این سوال، برای بسیاری از افراد متقاضی، مطرح میشود که شناسه صیاد چک کجاست و به چه نحو میتوانند برای دریافت شناسه صیاد چک، اقدام نمایند؟
در پاسخ به این سوال که شناسه صیاد چک کجاست، باید گفت، شناسه صیاد چک، یک کد ۱۶ رقمی بوده که در قسمت بالا، سمت چپ چک صیاد، قابل مشاهده میباشد. دارندگان چکهای صیادی، با وارد کردن این شناسه در سامانه صیاد، میتوانند برای ثبت چک، انتقال آن و انجام سایر عملیات مربوط به چک در سامانه صیاد، اقدام نمایند. در تصویر زیر، محل قرارگیری شناسه صیاد چک، را ملاحظه میکنید.
شماره صیادی چک کجاست؟
شرح چک صیادی چی بنویسیم؟
چک صیادی بانک ملی، سپه، صادرات، کشاورزی، رفاه، ملت و تجارت از لحاظ ظاهری هیچ تفاوتی باهم ندارند و تنها وجه تمایز آنها نشانه و آرم بانک مورد نظر روی چک است.
در سامانه صیاد امکان «استعلام صیاد» از پیشینه صادرکننده چک برای دریافتکننده وجود دارد که بزرگترین مزیت برای کاهش آمار چکهای برگشتی خواهد بود. با اجرایی شدن صدور دستهچکهای جدید که علاوه بر متحدالشکل بودن، در نحوه صدور نیز از روش یکسانی پیروی میکنند، ارتباط متقاضی دستهچک با شعبه به ارتباط متقاضی با سامانه صیاد تغییر میکند.
برای اینکه به صورت حرفهای و بدون دردسرهای بعدی بتوانیم چک بکشیم باید اصول صحیح نوشتن چک صیادی را بدانیم. در ادامه این مقاله به ۳۰ مورد اصلی که باید در صحیح نوشتن متن چک صیادی رعایت کنیم اشاره میکنیم:
- ۱- یکی از نکات مهم نگارش چک این است که مبلغ چک را حتما هم به حروف و هم به عدد بنویسید. حتما مبلغ چک را هم به رقم و هم به حروف بنویسید این کار برای جلوگیری از رخ دادن اشتباه در درج مبلغ ضروری است.
- ۲- روی مبلغ عددی و حروفی را با چسب شیشهای پوشانده و با ناخن روی آن را خط بیاندازید تا در صورت برداشتن چسب، جوهر را از روی چک جدا کند تا امکان دست بردن در مبلغ و سوءاستفاده، از بین برود..
- ۳- گاهی دیده میشود کلاهبرداران مخصوصا خودکار تمام شدهای را به شما داده که سریع جوهرش تمام شود و مجبور باشید قسمتی از متن چک را با خودکاری دیگر بنویسید. برای اطمینان همیشه از خودکار مخصوص خود استفاده کنید.
- ۴- هیچوقت در زمان نگارش چک، خودکارتان را عوض نکنید (حتی دو خودکار همرنگ) چرا که جاعل بعدا میتواند ادعا کند که خودکار سومی هم در کار بوده است. در حین نگارش صحیح نوشتن چک نیز خودکار خود را تغییر ندهید؛ زیرا تغییر در جوهر خودکار میتواند امکان جعل را فراهم کند.
- ۵- یک اشتباه متداول، استفاده از خودکار دیگران است. هرگز از خودکار کسی که میخواهید چک را به او بدهید استفاده نکنید. حتما برایتان پیش آمده که در هنگام نگارش چک، طرف مقابل فورا خودکارش را به طرفتان میگیرد؛ هرگز قبول نکنید! چون امکان دارد بعدا با همان خودکار چکتان دستکاری شود یا برخی خودکارها دارای جوهری هستند که بعد از نوشتن و گذشتن مدت زمانی، خود به خود پاک خواهند شد و یا این قابلیت را دارند که با پاک کن، پاک شوند.
- ۶- اگر زیاد چک مینویسید، از قلمی منحصر به فرد با رنگ خاصی استفاده کنید. (رنگ مشکی و رنگ آبی براحتی قابل ساخت و جعل است.)
- ۷- چنانچه چک دارای خط خوردگی است حتما میزان و موارد خط خوردگی را در پشت چک کامل توضیح دهید، ولی چنانچه خط خوردگی ندارد، حتما بنویسید “بدون خط خوردگی” و دو طرف مبلغ را نیز ضربدر بزنید.
- ۸- یکی از اشتباهات رایج در نوشتن چک صیادی این است که قسمتی از متن چک را به طرف مقابل میسپاریم تا بنویسد. به عنوان مثال تاریخها را میزند و چک را جهت درج مبلغ و امضا به شما میدهد. یا مبلغ چک را نوشته و از شما میخواهد آن را امضا نمایید. در اینصورت بعدها، بازهم میتواند چک را دستکاری کند و شما نمیتوانید ثابت کنید که بعدا اینکار را کرده، چون اطلاعات دیگر چک هم توسط او نوشته شده است.
- ۹- امضایتان به نحو خیلی ساده یا خیلی پیچیده نباشد. امضاهای خیلی آسان و خیلی پیچیده را فراموش کنید. امضاهای ساده به سادگی جعل میشود و امضاهای شلوغ و پیچیده از دقت متصدی بانک در نحوه پیچ و خمهای امضاء هنگام ازدیاد ارباب رجوع کم میکند.
- ۱۰- یکی از مهمترین مواردی که در صحیح نوشتن چک صیادی باید رعایت کرد اینست که همیشه همراه با امضا، نام و نام خانوادگی خود را نیز درج کنید. این کار باعث میشود چنانچه امضا شما ساده باشد و امکان جعل شدن داشته باشد، جاعل نتواند دست خطتتان را به راحتی تقلید کند.
- ۱۱- چنانچه چک صیادی را بابت بستن قرارداد صادر میکنید، لازم است مبلغ، تاریخ و شماره چک را در قرارداد قید کرده و تصاویر چکها را نیز پیوست کنید.
- ۱۲- پس از درج نام شخص، برای اطمینان بیشتر، میتوانید بنویسید که چک برای چه چیزی صادر شده است، مثلا بنویسید در وجه فلانی برای خرید یک دستگاه آپارتمان. البته این موضوع تبعات حقوقی دارد که در موارد بعدتر به آن اشاره شده است.
- ۱۳- چنانچه نمیخواهید تاریخ را هم به حروف و هم به عدد بنویسید، حتما تاریخ را به حروف بنویسید.
- ۱۴- پس از تکمیل چک و صدور آن، ته برگ آن را نیز با قید تاریخ چک، مبلغ چک و اینکه چک صیادی در وجه چه کسی است تکمیل کنید.
- ۱۵- هنگام نوشتن چک و یا دریافت چک دقت کنید که بعضی چکها ۲ امضا بوده (حتما دو نفر باید امضا کنند) و یا بدون مهر فاقد اعتبارند (معمولا در شرکت ها). این یکی از فرصتهای کلاهبرداری است.
- ۱۶- خیلی مواقع صادر کننده چک به قصد پرداخت نکردن یا دیرتر پرداخت کردن چک، مخصوصا این موضوع را پنهان میکند و چک را امضا کرده و تحویل شما میدهد؛ مسلما این چک نقد نخواهد شد و تنها راه شما، شکایت حقوقی (طولانی مدت) از اوست که در آخر هم ممکن است، مدعی شود که در آن لحظه فراموش کرده بودم که این چک بدون مهر فاقد اعتبار است. پس در زمان قرارداد و گرفتن چک، از صادره کننده بخواهید درج کند که این چک دو امضا نبوده و نیاز به مهر ندارد. در این صورت، اگر این مشکل پیش بیاید، میتوانید از وی به خاطر کلاهبرداری و فریب شکایت نمایید.
- ۱۷- هرگز چک را جهت اصلاح، تعویض و … در اختیار صادر کننده قرار ندهید. چون در اختیار داشتن چک توسط صادرکننده به معنای پرداخت دین است. یعنی صادرکننده میتواند مدعی شود که وجه چک صیادی را پرداخته و چک را پس گرفته است؛ و این شمایید که باید ثابت کنید، اینطور نبوده است که کار بسیار مشکل و زمانبری است.
- ۱۸- تاریخ چک را افقی، عمودی، به عدد و به حروف درج کنید. تاریخ چک را به صورت افقی و عمودی به صورت عددی و به حروف درج کنید و همچنین جلوی تمامی قسمتهای پر شده را ببندید و در هنگام امضاء چک، طوری امضاء شود که آثار امضاء روی برگههای دیگری از دسته چک حک نشود.
- ۱۹- دسته چکهای خود را دور از دسترس عموم قرار دهید. چکها و اسناد دیگرتان را در جایی نگهداری نکنید که دسترسیبه آن برای افراد آسان باشد، همچنین به یاد داشته باشید وقتی دسته چک صیادی خود را روی میزگذاشتهاید یا درون جیب کت و داخل کیفتان است، اگر برای لحظاتی هرچند کوتاه هم از میز یا محل آویزان بودن کت و گذاشتن کیفتان دور میشوید.
- ۲۰- اگر تاریخ چک شما با تاریخ تحریر (نوشتن) قرارداد یکی باشد، میتوانید بصورت کیفری آن را دنبال کنید، ولی اگر تاریخ چک بعد از تاریخ قرارداد باشد چک شما وعده دار و حقوقی است.
- ۲۱- حتی المقدور چک را حامل نکشید و سعی کنید در وجه شخص خاصی چک را صادر نمایید تا هر کسی (شرخر) نتواند ادعا کند که چک مال اوست.
- ۲۲- اگر در متن چک کلمه “بابت” درج شود و یا شرطی درج گردد، چک شما منوط به اجرا و اثبات آن میگردد. مثلا: در وجه آقای …. به عنوان ضمانت قرارداد … در این موارد چک حقوقی شده و دریافت آن مشکل خواهد شد پس بخواهید که در متن چک نوشته نشود بابت …. البته این مورد معمولا در چکهایی استفاده میشود که برای ضمانت میباشند.
- ۲۳- بخاطر داشته باشید کشیدن چک سفید امضا، تخلف محسوب میشود.
- ۲۴- در صورت لزوم برای صحیح نوشتن چک صیادی میتوانید از کاربن استفاده کنید تا از جعل چک بانکی جلوگیری شود.
- ۲۵- میتوانید برای بالا بردن امنیت چک صیادی از دستگاههای مخصوص مثل دستگاه پرفراژ دستی استفاده کنید.
- ۲۶- اکثر برنامههای حسابداری امکان نوشتن چک را دارند و همچنین میتوانید از نرم افزارهای مخصوص نوشتن چک کمک بگیرید.
- ۲۷- در هر بخش چک که با دست چیزی مینویسید، جای خالی نگذارید و جاهای خالی را با خطوط ممتد ببندید و یا با ضربدر این کار را انجام دهید.
- ۲۸- حتماً شماره چکهای خود را در جایی یادداشت کنید و در دسترس داشته باشید تا در صورت سرقت دسته چک بتوانید جلوی سوءاستفاده از آن را بگیرید. همچنین در صورت امکان از چکهایی که صادر میکنید یک نسخه کپی تهیه نمایید.
- ۲۹- سعی کنید چکتان را به آرامی بنویسید و از شتاب زدگی و عجله در نوشتن خودداری کنید.
- ۳۰- پس از صدور چک، ته چک را نیز کامل کنید و حتماً تاریخ چک و مبلغ چک و اینکه چک را به چه کسی داده اید را قید کنید.
گردآوری: تابناک جوان
منابع: زرین پال / داد و مهر/ دادمان / دینا