معمولا انسان ها و حیوانات، صدا را با گوش می شنوند. اما آیا می دانید حیوانی در آفرینش وجود دارد که متفاوت است؟ کدام حیوان با دهان میشنود؟ در ادامه مطلب اطلاعات مفیدی در اینباره بخوانید.
دانشمندان با استفاده از مکانیسم اشعه ایکس، موفق به حل این معما شدند که چگونه گونه خاصی از قورباغهها بدون استفاده از گوش میتوانند بشنوند. قورباغههای گاردینر Gardiner بومی جزایر سیشل و یکی از کوچکترین قورباغههای جهان هستند که دارای گوش میانی مجهز به پرده گوش نیستند، با این حال، میتوانند صدای دیگر قورباغهها را بشنوند.
تیمی بینالمللی از دانشمندان با استفاده از اشعه ایکس دریافتند این قورباغهها از طریق بافت و حفره دهان میتوانند صدا را به گوش درونیشان منتقل کنند.
تیمی از محققان به رهبری «رنود بویستل» از «مرکز ملی تحقیقات علمی» فرانسه و دانشگاه Poitiers به همراه دانشمندانی از مراکز علمی دیگر این مطالعه را صورت دادند. شیوهای که از طریق آن نسلهای حیوانات توانستهاند صداها را بشنوند، در عصر تریاس (۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون سال پیش) ظاهر شد.
گرچه سیستمهای شنیداری حیوانات چهار پا از آن زمان تاکنون دستخوش تغییرات بسیاری شده است، آنها به طور مشترک دارای گوش میانی مجهز به پرده گوش هستند که به طور مستقل در نسلهای اصلی حیوانات ظاهر شد.
از سوی دیگر، تعدادی از حیوانات و به ویژه اکثر قورباغهها، دارای گوش بیرونی نیستند، اما مجهز به گوش میانیاند. گوش میانی دارای پرده گوشی است که درست بر روی سطح سر قرار دارد.
امواج صداهای ورودی، پرده گوش را مرتعش میکنند و سپس این پرده ارتعاشات را با استفاده از استخوانچهها به گوش درونی تحویل میدهد. در گوش درونی سلولهای مو این ارتعاشها را به سیگنالهای الکتریکی که به مغز ارسال میشوند، تبدیل میکنند.
در ۹۹.۹ درصد موارد، موج صوتی که به یک حیوان میرسد، در سطح پوست منعکس میشود و بنابراین، شناسایی صدا در مغز بدون وجود گوش میانی امکانپذیر نیست.
کدام حیوان با دهان میشنود؟
با این حال، دانشمندان گونههایی از قورباغهها را میشناسند که مانند دیگر قورباغهها صدا تولید میکنند، اما دارای گوش میانی طبلمانند برای گوشدادن به یکدیگر نیستند. این موضوع در نوع خود این یک تناقض به نظر میرسد.
قورباغههای کوچک Gardiner به تنهایی در جنگلهای بارانی جزایر سیشل افریقا به مدت ۴۷ تا ۶۵ میلیون سال زیستهاند. در صورتی که این قورباغهها میتوانستند بشنوند، سیستم شنیداریشان باید بقایافته اشکالی از حیات بر روی ابرقاره Gondwana میبود.
با هدف کاوش این موضوع که قورباغههای مزبور از صدا برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده میکنند، دانشمندان حاضر در این تحقیق بلندگوهایی را در زیستگاه طبیعی آنها نصب کردند و آوازهای قورباغههایی که از پیش ضبط شده بودند، را پخش کردند.
این امر موجب شد که قورباغههای نر حاضر در جنگلهای بارانی به این صداها پاسخ گویند و آنها قادر بودند صدای بلندگوها را بشنوند. گام بعدی در این تحقیق شناسایی مکانیسمی بود که توسط آن قورباغههای ظاهرا ناشنوا قادر به شنیدن صدا بودند.
بیشتر بخوانید:
با تکنیکهای تصویربرداری اشعه ایکس، دانشمندان دریافتند که نه سیستم ریوی و نه عضلات قورباغههای مورد مطالعه (آن گونه که پیشتر پیشنهاد شده بود) تا حد قابلتوجهی در انتقال صدا به گوش درونی مشارکت نمیکنند.
چون این حیوانات فقط یک سانتیمتر طول دارند، محققان به تصاویر اشعه ایکس از بافت نرم و اجزای بدن آنها نیاز داشتند. این تصاویر باید دارای تفکیکپذیری میکرومتری برای تعیین اجزای دخیل در انتشار صدا میبودند.
شبیهسازیهای متعدد به مطالعه این فرضیه کمک کرد که صدا از خلال سرهای قورباغه دریافت میشود. این شبیهسازیها تایید کردند که دهان به عنوان یک تشدیدکننده یا تقویتکننده برای فرکانسهای منتشرشده توسط این گونهها عمل میکند.
تصویربرداری اشعه ایکس بر روی گونههای مختلف نشان داد انتقال صدا از حفره دهانی به گوش میانی توسط دو سازگاری تکاملی بهینه شدهاند. در نهایت مشخص شد که ترکیب حفره دهانی و هدایت استخوانی به قورباغههای Gardiner امکان موثر درک صدا را بدون استفاده از گوش میانی طبلمانند میدهد.
جزئیات این مطالعه در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد.
بازسازی سهبعدی سر قورباغه
قورباغهای که بدون گوش میشنود
آزمایش دانشمندان با استفاده از بلندگو
در ادامه درباره قورباغه ها اطلاعات جالبی را بخوانید.
این جانوران از شاخه دوزیستان هستند و جز دسته بی دمان نیز قرار دارند. دوزیست به این معنی است که این جانور در دو مکان زندگی میکند که دوره نوزادی قورباغه در آب میگذرد. در این زمان این حیوان باله دارد و مانند ماهی در آب شنا میکند. او با آبشش تنفس میکند و تا زمانی که به بلوغ نزدیک نشود از آب بیرون نمیآید. کمی بعد بالهها تبدیل به دست و پا میشود و حیوان کم کم برای تغذیه بیشتر از آب بیرون میآید و در این زمان این دوزیست با شش تنفس میکند.
این چرخه زندگی برای گونههای مختلف این حیوان و اندازههای مختلف آن متفاوت است. دوزیستان همیشه خونسرد هستند که یعنی میتوانند دمای بدن خود را با محیط هماهنگ کنند. پس تغییرات فصلی و آب هوایی اثری روی آنها نمیگذارد. این نوع جانوران معمولا نیش و چنگال ندارند، اما از پوست خود و مکانیسمهای دیگر برای دفاع در برابر موجودات دشمن استفاده میکنند.
این دو جانور شبیه به یکدیگر هستند، اما تفاوتهای زیادی با هم دارند. وزغ نیز دوزیست است، اما اندامش بزرگتر و چاقتر از قورباغه است. بدن زگیل مانند و پوست خشک دارد. اندازه وزغ معمولا از قورباغه بزرگتر است.
قورباغه دستهای کوتاه و پاهای بلندتری دارد به همین دلیل راه نمیرود و میجهد، اما وزغ دست و پاهای تقریبا هم اندازه دارد به همین خاطر به جای پریدن راه میرود. هم چنین صدای وزغ نیز با قورباغه تفاوت دارد و معمولا صدای وزغ خوش آهنگتر از قورباغه است.
از نظر تخم گذاری قورباغهها در یک زمان یک توده بزرگ از تخم را میگذارند، اما تخمهای وزغ مانند یک رشته دراز است. هم چنین تعداد این تخمها در وزغ کمتر است. چشمهای وزغ نیز رو به پایین و کشیده است.
غذای قورباغه بیشتر اوقات حشرات و گیاهان است. این جانور حشرات مختلف را با زبان چسبناک خود میگیرد و، چون دندان ندارد آنها را میبلعد. در واقع قورباغه آروارههای قدرتمندی دارد، اما جالب است بدانید که این جانور گوشت نیز میخورد. این جانور ماهی، موش و در مواقع گرسنگی زیاد حتی بچههای خود را نیز میخورد. اندازه این حیوان باید برای خوردن موش بزرگ باشد.
همان طور که در بالا اشاره کردیم تعدادی از قورباغهها مخصوصا آنهایی که در جنگلهای بارانی زندگی میکنند سمی هستند، اما این قورباغهها معمولا کوچکتر از بقیه هستند. ظاهر و رنگ فریبنده دارند که به دشمن قورباغه هشدار میدهد که به آنها نزدیک نشود. عکس قورباغه سمی را میتوانید از طریق اینترنت به آن دسترسی داشته باشید. هم چنین ما در اینجا چند عکس از این جانور برای شما آماده کرده ایم.
این گونه معمولا به رنگهای زرد، آبی و یا بنفش هستند وهنگامی که احساس خطر کنند از پوست خود زهری را ترشح یا پرتاب میکنند که همزمان میتواند ۲۰ هزار موش را یا ۱۰ تا ۲۰ انسان را بکشد. نام این سم فیلوباستی ترییلیز است و مردم بومی مناطقی که این قورباغهها در آن جا وجود دارند از این سم به سر نیزه یا تیر و کمان خود میزنند به همین دلیل به آنها قورباغه دارت نیز گفته میشود. از این سم در پزشکی نیز استفاده میشود و دانشمندان از آن یک نوع مسکن بدون اعتیاد ساختند.
عمر این جانور زیاد نیست و معمولا بین ۱۰ تا ۱۵ سال متغیر است. اگر گونهای مجهز به مکانیسم دفاعی مانند سم نباشد و محلی که زندگی میکنند شکارچیان زیادی وجود داشته باشد یا بر اثر دستکاری طبیعت گونه قورباغه رو به انقراض برود، عمر این جانور کم میشود، اما قورباغههای سمی یا آنهایی که در شرایط خوب زندگی میکنند و خطری آنها را تهدید نمیکند تا ۱۵ سال نیز عمر میکنند.
در ایران ۷ گونه از قورباغههای موجود در دنیا وجود دارند. جمعیت این قورباغهها خوب است و در خطر انقراض نیستند. معمولا در شمال کشور تعداد این گونهها بیشتر است، اما در جنوب نیز وجود دارند. از آنها میتوان به قورباغه درختی، قورباغه بلوچی و پادراز ایرانی نام برد. قورباغه پادراز در کنار گیاهان آبی، کنده درختان و در جنگل زندگی میکنند. شکل ظاهری آن دارای خالهای ریز روی پشت است و پاهای درازتری نسبت به دیگر گونهها دارد. این قورباغهها در ارمنستان، آذربایجان و ترکیه نیز وجود دارند و قورباغه بلوچی نیز در هند، پاکستان، نپال، پاکستان و سیستان و بلوچستان وجود دارد. این جانورمعمولا وقتی وارد آب میشود روی آب سر میخورد و وقتی در آب است چشمها و بینی اش را بیرون میگذارد. این نوع بسیار شبیه به نوع مردابی است.
این جانور باید در مکانها و محیطهای مرطوب زندگی کنند. به این دلیل که هم دوزیست است و باید در کنار آب باشد و هم در این مکانها تعداد حشرات و موجوداتی که قورباغه از آنها به عنوان غذا تغذیه میکند بسیار بیشتر است.
اگر این جانور در کنار آب نباشد مانند گونه درختی روی درخت پیدا میشود. این نوع نیز در جنگلهای مرطوب و بارانی وجود دارند، زیرا پوست این دوزیست به گرما حساس است و باید حتما مرطوب باشد و یا در سایه قرار بگیرد. این موجودات در مناطق سرد مانند سیبری، قطب شمال یا جنوب یا در مناطق گرمسیری مانند کویرها و جاهایی که نور مستقیم خورشید میتابد وجود ندارند.
منبع: ایسنا / هپی پت