یک بنای ناشناخته ولی مهم در سد چمشیر دفن می شود!

آبگیری کامل سد چمشیر تا چند روز دیگر انجام می‌شود و برخی از محوطه‌های تاریخی که برخی از کاوش گران و باستان شناسان گفته‌اند تاریخ و مواد فرهنگی زیادی ندارند، برای همیشه زیر آب سد دفن می‌شوند. در این میان محوطه شماره ۰۷۵ نیز یک بنای ناشناخته است که به زیر آب می‌رود.

این بنا در سال ۹۸ زمانی که حسن عطایی آن را مطالعه کرد به عنوان بنای میانه اسلامی تاریخ گذاری شده است. علی سجادی باستان شناس نیز بعداً آن را کاوش کرد.

اما حالا علی هژبری باستان شناس به جای او درباره کاوش‌های انجام شده به خبرنگاران میراث فرهنگی توضیح می‌دهد که دو دوره تاریخی در این محوطه شناسایی شده است از جمله دوره ایلخانی و سلجوقی.

هژبری می‌گوید: این بنا در دوره سلجوقی دچار آسیب ناشی از زلزله سال‌های ۴۴۸ و ۴۷۸ هجری قمری شده است. زمانی که زلزله اول رخ داد مردمی که در این محدوده بودند آوار زلزله را برنداشتند بلکه روی آن دوباره بنا ساختند. به خاطر همین ما اینجا شاهد دو لایه تاریخی هستیم.

وی درباره مصالح به کار رفته در بنا توضیح می‌دهد: کاربری آن هنوز مشخص نیست. با این حال این بنا تفاوت‌هایی نسبت به بناهای دیگر این محدوده دارد چون با ملات و روکش گچ ساخته شده است که در نوع خود استثناست.

به گفته این فرد در این محدوده سوخت گران بوده چون درختان زیادی وجود نداشته است. گچ نیز ماده‌ای بوده که گران به دست می آمده ولی در این بنا از گچ استفاده شده پس باید مهم بوده باشد.

هژبری درباره نوع کاربری بنا هم بیان می‌کند: آقای سجادی از این سازه پیش فرض «مطبخ» را داشت برخی هم می‌گویند اینجا شبیه به آتشکده است ولی من فکر می‌کنم آتشکده پلان متفاوتی دارد.

در دوره اسلامی، زرتشتی‌ها در تنگنا بودند و آتشکده‌ها درون گرا شد ولی اینجا یک بنای برون گرا می‌بینیم که اگر آتشکده باشد منطقی به نظر نمی‌رسد. در هر حال مطالعات بعدی می‌توان مشخص کند که اینجا چه کاربری داشته است. من برای این نمونه قابل مقایسه‌ای در بناهای عام المنفعه پیدا نکردم.

این باستان شناس ادامه می‌دهد: در این بنا ما دو سکه مسی آبش خاتون نیز پیدا کردیم که در اختیار امین اموال اداره کل میراث فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دادیم. این دو سکه در استقرار دوم بنا پیدا شده است.

به گفته این فرد مواد دیگری از جمله زغال و خرده سفال نیز پیدا شده که برای تاریخ گذاری جمع آوری شدند تا با کمک پژوهشگاه میراث فرهنگی بتوان آنها را بعداً بررسی دقیق‌تری کرد.

منبع: مهر