در خراسان جنوبی نوعی خوراکی سنتی درست میشود که مردم آن را به نام بستنی خراسان جنوبی میشناسند. کَفبیخ یا کَف زَنی یک نوع شیرینی و دسر سنتی و قدیمی در خراسان است.این خوراکی برای معده خاصیت درمانی دارد که برای تهیه آن زمان زیادی صرف میشود و ماده اصلی این شرینی ریشه گیاه چوبک است که در خراسان به آن بیخ میگویند و دارای خواص پزشکی است.
بیخ را چند بار در آب میجوشانند و آب آن را عوض میکنند تا تلخیاش گرفته شود و پس از سرد شدن آب را در ظرف سفالی بزرگی مرسوم به تغار ریخته و با ترکهای از درخت گز یا انار آن را هم میزنند تا کف کند.زمانی که کف سفت شد روی آن را مقداری شیره انگور و مغز خشکبار مانند بادام، پسته، تخم رازیانه میریزند سپس میل میکنند.تهیه شیرینی کفبیخ یا کف زنی یکی از آیینهای شب چله در منطقه جغرافیایی قهستان و خراسان قدیم به خصوص قاین (پایتخت ایالت قهستان قدیم)است.این دسر قدیمی بیشتر برای مراسمهای جشن خانوادگی و دورهمی و چراغانیهای دوستانه و به ویژه برای جشن شب یلدا به کار میرود.
1- مقداری بیخ یا همان پشمشویه را از صحرا و اگر ممکن نیست از بازار مثلا مغازه آقای روستا تهیه فرمایید.
2- پوست قهوه ای بیخ ها را جدا کنید تا قسمت سفید درونی آن ظاهر شود. اگر بیخ ها تازه باشند پوست به آسانی جدا می شود وگرنه باید کمی به زحمت بیفتید.
3- حالا بخش سفید را به قطعات کوچکی در حد 1 تا 2 سانتی متر تقسیم کنید.
4- قطعات را در داخل قابلمه ریخته و حدود 20 دقیقه بجوشانید. این عمل را می تواند چند بار تکرار کنید . بعضی افراد آب جوشیده اول را دور می ریزند لزومی به این کار نمی باشید فقط آب اول تندتر است و باید هر لیوان آنرا با 2 لیوان آب معمولی قاطی کنید . آب باید به گونه ای باشد که در صورت نوشیدن دل را نزند. این آب را می توانید داخل یخچال نگه دارید و هر زمان لازم بود استفاده کنید.
5- آب جوشیده را در داخل تغار (اگر نبود تشت یا سطل پلاستیکی) بریزید و با دسته چوب گز شروع به هم زدن کنید.(امروزه بسیاری از افراد از همزن دستی یا برقی استفاده می کنند). دقت کنید قابلمه ، تغارچه یا تشت شما چرب نباشد که جواب مناسب را نخواهید گرفت.
6- با دسته چوب گزشروع کنید به زدن یا به عبارتی هم زدن محلولی که تهیه کرده اید حدود نیم ساعت طول می کشد تا کف بالا بیاید و نیاز به 2 تا 3 نفر می باشد که بطور پیوسته هم بزنند ولی به کمک همزن دستی و به ویژه برقی مدت آن خیلی کمتر است.
7- همزدن را تا زمانی ادامه بدهید تا کف نسبتا سفت شود به گونه ای که قاشق در آن بایستد .
8- اگر اهل کف بازی هستید قبل از آنکه شکر اضافه کنید بخش را برداشته و لذت کف بازی را دریابید.
9- سپس به تدریج به آن شکر اضافه کنید تا مزه آن مناسب گردد این مزه طبیعتا برای افراد مختلف فرق می کند و باید آنرا امتحان کرد تا به شیرینی مورد نظر رسید.
10-حال کف ها را در بشقاب یا پیاله بکشید و با اضافه کردن مغز گردو بادام یا پسته بر زیبایی و مزه آن بیفزاید . می توانید کف را در مکان سردی برای مدتی نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید
منبع : ایسنا - تابناک جوان