کوه های رنگی
آلا در زبان ترکی به معنای رنگارنگ است و داغ نیز به معنی کوه است. مسافرینی که در طول روز از این مسیر عبور میکنند میتوانند از مشاهده کوههایی که گویی با دست نقاشی شده اند بهرهمند شوند و این منظره خارق العاده را با دوربین عکاسی خود به ثبت برسانند و البته کسانی که این اتوبان را در شب طی میکنند از دیدن این مناظر بی بهره میمانند.
این عجایب طبیعت در ۲۵ کیلومتری شمال شرق تبریز و در شهرستان ماهنشان قرار دارند. مرتفعترین نقطه آنها کوه بلقیس است که ۳۳۰۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است و وسعت آنها چیزی در حدود ۷۰ کیلومتر مربع میباشد. برخی از گفتهها و شنیدههایی که از گذشتگان نقل میشود این طور روایت میکنند که، چون آثاری از اقوام ماد در منطقه وجود داشته نام ماد نشان را برای انتخاب کرده اند، که با گذشت زمان و سالهای متمادی کم کم به ماه نشان تغییر یافته است.
مادها برای سالها در روستای ماد آباد که ۱۵ کیلومتر با ماهنشان امروزی فاصله دارد زندگی میکرده اند و آثاری همچون قلعه بهستان و ستی قلعه از دوره ساسانیان در آن منطقه باقی مانده که اثباتی برای این نظریه است. بر روی تپههای آلا داغ لار طبیعت با رنگهایی همچون قرمز، قهوه ای، سبز، نارنجی، زرد و سفید به گونهای قلم زده است که تماشای این منظره در بیداری دور از ذهن است.
این کوهها به سبب رنگی بودنشان به ویژه رنگ مسی و زرد در شرایط نور مناسب و هوای گرم سوژه مناسبی برای عکاسی طبیعت به شمار میروند. در دنیا شاید چندین کوه به این صورت وجود دارد و امکان اینکه ثبت جهانی شوند زیاد است. هر از چند گاهی در میان این کوهها آب راهههایی به جریان در میآید که تابیدن نور خورشید در این آب راههها باعث انعکاس کوهها در آب شده و میتوانید در چنین شرایطی شاهد شگفت انگیزترین تصاویر طبیعت باشید.
تاثیر رنگها در زندگی مردم منطقه
مردم ساکن منطقه از دیرباز شاهد زیباییهای منحصر به فرد این کوهها بوده اند و این عاملی تاثیرگذار بر روی سنتها و فرهنگ آنها بوده است. یکی از سنتهایی که آنها هر سال در عید نوروز و قبل از فرا رسیدن فصل بهار انجام میدادند این بود که با استفاده از خاکهای رنگی و ترکیبی از آنها خانههای خود را تزیین میکنند.
انجام این کار اغلب بر عهده خانمها بوده است و بیشتر از رنگ قرمز استفاده میشده تا نشان دهنده نوروز باشد برای انجام این کار آنها خاک را با آب مخلوط کرده و بر روی دیوار داخلی خانه خود لایه رقیقی از مخلوط را استفاده میکرده اند تا به استقبال عید نوروز روند. امروزه هم آثاری از این سنت در میان مردم باقی مانده و میتوان خانههای خشتیای در برخی از روستاهای آن پیدا کرد که با این خاک به زیبایی تزیین شده اند.
دلیل رنگی شدن تپههای آلا داغ لار
شهر ماهنشان مملو از مواد معدنی است و همین عامل سبب شده است که تعداد زیادی کارخانه با فعالیتهای معدنی در آن احداث شوند. به گفته زمین شناسان علت این پدیده زیبا به ۱۵ میلیون سال قبل باز میگردد. در پروسه تشکیل کوهها و حوضچههای قارهای این منطقه رسوبات آهنی وجود داشت. تغییر املاح و نوع آنها در رنگ رسوبات تثبیت و موجب تشکیل تپههای آلا داغ لار یا کوههای رنگی شده است. در واقع میتوان گفت: هر یک از رنگهای آن نشان گر یک ماده معدنی خاص میباشند برای نمونه رنگ سبز نشان از وجود ماده معدنی مس است که به دلیل کربناته شدن این گونه دیده میشود. رنگ قرمز آنها حاکی از شرایط اکسیدان و وفور اکسیژن به منظور ترکیب با اکسیژن است.
محل قرار گرفتن تپههای رنگی
تپههای آلا داغ لار در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی تبریز و در مسیر شهرستان خواجه و اتوبان میانه – زنجان قرار دارند. این کوهها در حوزه شهرستان ماهنشان قرار گرفته اند که خود یکی از جاذبههای گردشگری ایران است. در مسیر این کوههای رنگی روستاها و مناطقی هستند که به خوبی این کوهها را شناخته و با زبان محلی خود توصیفشان میکنند.
نکته آخر
متاسفانه تپههای آلا داغ لار و دیگر جاذبههای این منطقه علی رغم جذابیت فوق العادهای که دارند برای اکثر مردم کشورمان و گردشگران خارجی ناشناخته هستند و کمتر کسی شانس بازدید از آنها را داشته است. از دیگر مشکلات گردشگری منطقه نبود ظرفیت کافی و امکانات لازم برای افرادی است که قصد اقامت در آن ناحیه را دارند. سرمایه گذاری بر روی این مساله علی رغم ایجاد رفاه برای گردشگران میتواند به یک منبع خوب درآمدزایی برای ساکنان آن تبدیل شود. اگر قصد بازدید از ماهنشان را داشتید میتوانید در اقامت گاهها و هتلهای شهرهای نزدیک آن بمانید فقط دقت داشته باشید که به طبیعت آسیب نرسانید و آن را برای آیندگان محفوظ بدارید.
منبع: الی گشت