به نظر میرسد یکی از اصلیترین دلایل افت کیفیت و سرعت اینترنت، بهخصوص در شبکههای اجتماعی فراگیر، عدم تطابق پهنای باند بینالمللی تأمین شده با مصرف مورد نیاز مردم است. بهخصوص آنکه پیش از این بارها اخباری در دوره وزارت جدید مبنی بر عدم موافقت شورای عالی فضای مجازی با افزایش پهنای باند بینالمللی منتشر شده است.
مطابق با بند ۲-۲-۱ «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» مصوب شورای عالی فضای مجازی، سهم ترافیک خدمات پایه کاربردی خارجی (نظیر اینستاگرام، واتساپ و گوگل) نسبت به نمونههای مشابه داخلی باید به ۳۰ درصد مصرف کل کاهش پیدا کند.
به نظر میرسد دولت جدید اجرای تدریجی این مصوبه را در دست دارد تا طی مدت کوتاهی، با عدم افزایش پهنای باند بینالمللی عملاً استفاده از پتلفرمهای خارجی را به صورت فراگیر دچار مشکل سازد. مسئولان وزارتخانه تاکنون دروغ نگفتهاند که پهنای باند بینالمللی (شاید) کاهش نیافته، بلکه این بخش از حقیقت را نمیگویند که پهنای باند بینالمللی (بخوانید سرعت اینترنت) طبق روتین سالهای گذشته مطابق با گسترش نیاز مردم افزایش نیافته است.
گزارش مذکور مدعی افزایش سرعت اینترنت با ارجاع به آمار وبسایت Speedtest.net است. درحالیکه ناکارآمدی این ابزار برای سنجش سرعت و از آن مهمتر «کیفیت» اینترنت بارها مورد تأکید کارشناسان قرار گرفته است. مسئله اصلی مورد اعتراض فقط مربوط به سرعت اینترنت (به معنای سرعت اتصال کاربر با یک سرور داخلی به صورت موقت) نیست، بلکه بحران فعلی ناشی از اختلالات سیستماتیک روی دادههای رمزنگاریشده که از الگوی ثابتی نیز پیروی نمیکند. به این معنا که شما ممکن است با هر بار درخواست با رفتار متفاوتی از شبکه مواجه شوید و گاه یک محتوا با سرعت بارگذاری شود و گاه با مشکل مواجه شود.
عدم پاسخگویی وزارت ارتباطات و شرکت زیرساخت نسبت به شواهد فنی موجود و عدم شفافیت ساختار معماری اینترنت در ایران باعث شده حدسیاتی از قبیل احتمال شنود سیستماتیک پهنای باند بینالمللی، راهاندازی فیلترینگ هوشمند روی پلتفرمهای خارجی، یا از کار انداختن ناگهانی تمامی انواع فیلترشکنها و vpnها را در ذهن کارشناسان فنی ایجاد کند.
این مسائل پیچیده فنی در نهایت منجر به اختلالات گسترده و تجربه بسیار بیکیفیت از اینترنت برای عموم کاربران بهخصوص روی پلتفرمهای فراگیر خارجی نظیر اینستاگرام و واتساپ میشود، که به هیچوجه با سنجههایی نظیر اسپیدتست نمیتواند مورد اندازهگیری قرار گیرد. گزارش عملکرد یکساله دولت همچنان هیچ اشارهای به این شواهد فنی موثق نکرده است.
منبع زومیت