چرا نوجوانان یک شبه عاشق می شوند؟

 مدتی پیش با چند نفر از دوستانم که بچه‌های کودک و نوجوان دارند، میهمانی برپا کردیم و بعد از مدت‌ها دور هم نشستیم. آنقدر که حرف از بچه‌ها بود از خودمان یادمان رفته بود اما چند نکته در بین صحبت‌های دوستانم ذهنم را خیلی درگیر کرد. یکی از رفقایم می‌گفت که پسر نوجوانش کلافه اش کرده، چون مدام عاشق می‌شود. عاشق این هنرپیشه و آن خواننده، این بازیگر و آن شخصیت کارتونی. 

وقتی از او پرسیدم چطور با این مسئله ارتباط برقرار می‌کند، پاسخ داد: کاری نمی‌توانم بکنم سعی می‌کنم شرایط سنی اش را درک کنم اما وقتی هم دل به دلش می‌دهیم، تا آن سر دنیا می‌خواهد برای دیدن فرد مورد علاقه اش ما را ببرد. اما به هرحال هر چند وقت یک بار یک شکست عشقی می‌خورد و مدتی در خودش فرو می‌رود، دو مرتبه یک نفر دیگر الگو یا عشقش می شود و همان آش و همان کاسه می‌شود.
صحبت از عشق برای همه گروه های سنی جذابیت دارد اما وقتی دوستم درباره پسرش صحبت  می‌کرد، همه ما نگران شده بودیم. حتی یکی از دوستان می‌گفت: اصلا نمی‌تواند چنین چیزی را تحمل کند و  اگر بچه‌اش در این شرایط قرار بگیرد، قلم پایش را خورد می‌کند! از این اصطلاح همه ما خنده مان گرفت اما واقعا چنین چیزی ممکن نیست و حتی اگر باشد، باعث واکنش‌های منفی از سوی نوجوان می‌شود که اوضاع را وخیم تر می‌کند.
دو مرتبه دوستم ادامه داد و از همه تقاضای کمک کرد تا نظرشان را بگویند ، حتی می‌گفت: «قدیم ها کجا اینطور بود مگر ما جرئت چنین ابراز وجودهایی را جلوی پدر و مادرهایمان داشتیم، بچه تا به سنی می‌رسید که کسی را می‌توانست دوست داشته باشد، یا او را شوهر می‌دادند یا زن!» یکی دیگر از دوستانم می‌گفت: «الان دوره و زمانه تغییر‌کرده، نمی‌شود نوجوان هجده ساله را که عاشق شده، زن داد! همه به ریشمان می‌خندند . بعد تازه زنش هم بدهیم، دو روز بعد پشیمان می‌شود، آنوقت چکار کنیم؟»
باز این دوستم که در چالش پسرش قرار گرفته بود از دیگران پرسید که آیا باید با این بچه همراه شود یا جلویش بایستد. ما همه در فکر فرو رفتیم، شاید تعدادی هم یاد نوجوانی خودمان افتاده بودیم و سر پرشوری که همه در دوره نوجوانی با آن تغییرات هورمونی دارند. اما واقعا با نوجوانی که به واسطه تغییرات هورمونی و عاطفی مدام دچار تغییر حالت می‌شود و ممکن است عاشق شده و روز بعد فارغ می شود، چه کار می‌توان کرد؟ بهترین نحوه رفتار با نوجوانی که به قول خودش شکست عشقی خورده ، چیست؟عشق دوره نوجوانی اگر به خوبی هدایت شود، به صراط مستقیم خواهد رسید

تغییرات کودکان با رسیدن به دوره نوجوانی شدت و سرعت بیشتری می‌گیرد، این تغییرات شامل تفاوت های شدید جسمی و روانی می‌شود که باعث می‌شود بچه ها حالت‌های دگرگون و متنوعی را در وجودشان تجربه کنند. از تمایل به استقلال طلبی و پیوستن به گروه دوستان تا علاقه بیشتر به بیرون از منزل همه باعث می‌شود که اتفاقات جدیدی را تجربه کنند و جنس مخالف را طور دیگری ببینند، طوری که یک  مرتبه باعث علاقه زیادشان شود، چیزی که تا قبل از آن اصلا تجربه اش نکرده اند و باعث حس و حال خوبشان می‌شود.
طبق گفته روان شناسان این حالت عشق نوجوانی بیادماندنی‌ترین خاطره برای نوجوان است و نحوه مواجهه والدین با این پدیده باید هدایت‌گر باشد تا مقابله کننده.
«سید محمد متفقی روانشناس» در این‌باره می‌گوید: «نخستین نکته ای که والدین باید در نظر بگیرند این است که عشق دوره نوجوانی پدیده ای کاملا طبیعی و شایع است که اگر با درک و اطلاعات درست از سوی والدین پاسخ داده نشود، بچه‌ها این دوره حساس را با بحران های زیاد می‌گذرانند. نکته دوم این است که والدین باید شرایط دوره نوجوانی و علائم این عشق ها را بشناسند تا بتوانند سلامت روانی فرزندانشان را تأمین کنند. والدینی که در این زمینه آگاهی ندارند هم لازم است که مطالعه کنند و هم به مشاور نوجوان مراجعه داشته باشند.
نوجوانی که علاقه زیاد به تنهایی و استقلال از خانواده پیدا کرده، بی‌قرار است یا دچار تغییرات ناگهانی رفتاری شده و در صحبت‌هایش به ازدواج علاقه نشان می‌دهد، گاه اُفت شدید تحصیلی او گزارش می‌شود، هیچ تمرکزی بر مسائل روزمره ندارد و حتی کشمکش و درگیری با خانواده پیدا می‌کند، شاید عاشق شده باشد.پدر و مادر باید آنقدر تیزبین باشند که کوچکترین تغییر رفتار فرزندشان را در نظر بگیرند و به جای درگیری با او، رابطه شان را صمیمی‌تر کنند تا نوجوان به آن‌ها اعتماد کند».نوجوانی که وقت خودرا صرف علم آموزی و کسب مهارت می کند، کمتر فرصت پرداختن به تخیلات و عشق های واهی را پیدا می‌کند

نوع رفتار والدین با نوجوان ، مدیریت کردن یا نکردن این دست عشق ها را تعیین می‌کند. والدینی که در این شرایط فرزندشان را ترد می‌کنند یا مدام با هم درگیر هستند، نوجوان را بیشتر به سمت این عشق جذب می‌کنند اما والدینی که آگاهانه با نوجوان صمیمی  و همراه می‌شوند، می‌توانند بحران های این دست عشق ها را کنترل کنند. 
متفقی در این‌باره می‌گوید: «عشق دوران نوجوانی باید با کمک والدین کنترل شود،پس رفتار والدین اینجا خیلی مهم است که در کنار نوجوان باشند نه در مقابلش، درکش کنند و از صحبت کردن درباره او  نهراسند . برخی والدین معتقدند که اگر درباره این مسائل با فرزندشان صحبت کنند، حرمت‌های بینشان از بین می رود. در حالیکه این تفکر کاملا اشتباه است. شما هرچه بیشتر با فرزندتان تعامل و تبادل نظر کنید، قدم های بعدی او را بهتر می‌توانید مراقبت کنید. پس قدم اول صمیمی بودن و دوم صحبت درباره این مسائل است.»

طبق تحقیقات بلوغ زودرس بچه‌ها می‌تواند عامل عشق در دوره نوجوانی باشد. نوجوانی که در حال طی کردن دوره بلوغ است از سوی والدین باید خیلی مراقبت شود تا ذهنش درگیر عشق و ارتباطات جنسی نباشد. والدین در منازلشان باید زمینه را از هر حیث در دیدن و شنیدن محتواهای مستهجن و نامناسب سن نوجوان پاک کنند. والدینی که هر محتوایی از ماهواره و فیلم‌ها  را در اختیار فرزندانشان قرار می‌دهند، نباید انتظار بالغ نشدن زودهنگام فرزندشان را داشته باشند. بچه‌ای که هر تصویری را دیده و شنیده، قطعا عاشق اولین فردی که در دسترش قرار می‌گیرد یا شاید هم افراد غیرقابل دسترس چون سلبریتی‌های داخلی و خارجی می‌شود.
متفقی درباره تنهایی بچه های امروز و عاشق شدنشان توضیح می‌دهد: «بی تعارف بچه‌های امروز خیلی تنها هستند، اغلب پدر و مادر هر دو کار می‌کنند و این هم عیب نیست اما تنها بودن زیاد آنها باعث می‌شود که بچه ها دنبال سرگرمی‌های زیادی برای صحبت یا محبت کردن بگردند و با اولین نگاه و لبخند مجذوب جنس مخالف شوند  و در نهایت هم درگیری یک رابطه عاطفی که مشخص نیست انتهایش چه آسیب‌هایی دارد. برخی خانواده ها هم قضیه را خیلی ساده برگزار می‌کنند، مثلا می‌گویند: «بگذار عاشق شود، مگه ما نشدیم، آخرش همه اینها می‌گذرد و یک انتخاب درست می‌کنند یا چشم و دلشان سیر می‌شود! این هم یک نگاه اشتباه است چرا که در پس این عاشق شدن‌ها هزار آسیب و فتنه نهفته است».
اهمیت مهارت آموزی در دوره نوجوانی

درست است که همه ما می‌دانیم عشق‌های نوجوانی باعث اذیت و گاه بحران در بین فرزندانمان می‌شود اما این را هم باید در نظر بگیریم که این عشق ها منبع آگاهی و یادگیری بچه ها در این سنین می‌شود ، فقط کافی است که بدانیم چطور با آنها برخورد کنیم و روش صحیح در ارتباط بچه ها با این عشق ها را نشانشان دهیم. اما چطور؟
-درباره احساسات نوجوانتان صحبت کنیم
پیشتر اشاره کردیم که صمیمت والدین بحران دوران نوجوانی را کمتر می‌کند. متفقی می‌گوید: «گاه ممکن است به واسطه یک عشق نوجوانمان دچار مشکل و بحران بشود، بهتر است به جای جبهه گرفتن در برابر بچه‌ها و نشان دادن همه چیز دانی ، درباره احساساتشان صحبت کنید و در کنارشان باشید. حتی اگر در ارتباط با فردی هم قرار گرفته اند، سعی کنید آن فرد را بشناسید و با او ارتباط برقرار کنید. بنابراین از صحبت درباره احساسات آنها خجالت نکشید تا بتوانید درباره درست و غلط کارشان بهتر نظر بدهید.»
-با نوجوانتان مبارزه نکنید، او را هدایت کنید
متفقی تأکید می‌کند: «برخی والدین به اشتباه در این دوره وارد مسابقه رقابت ، تنبیه یا حذف امتیازات بچه‌هایشان می شوند. این دسته والدین باید بدانند که با این کار باعث جذب بیشتر فرزندشان به طرف مقابل می‌شوند. بنابراین با آرامش و خونسردی بدون واکنش منفی باید از نوجوان حمایت کرد. البته این هرگز به معنای تایید رفتارشان نیست اما باید هر والدی به دوره نوجوانی خودش هم برگردد و آن را مرور کند.این دوره را همه طی کرده اند.»
-حدود رابطه و احساسات نوجوانان را به آنها آموزش بدهید
طبیعتا  پدر و مادرها نمی توانند کاری کنند تا نوجوانشان دست از عشق بردارد، اما می‌توانند کمک کنند تا این احساس تمام ابعاد زندگی اش را نگیرد و باعث افت تحصیلی یا مسائل دیگر نشود مثل اینکه با او صحبت کنند که بخشی از ذهنش را تنها درگیر این علاقه کند و به سایر جنبه‌های زندگی اش هم برسد. درهرحال علاقه های این دوره آنقدر کوتاه است که اگر با هدایت والدین همراه نشود به سرمنزل مقصود نمی‌رسد.»
-نیازهای عاطفی و روانی فرزندانتان را تأمین کنید
گاه پیش می‌آید که والدین به دلیل بی توجهی‌ها و محبت نکردن‌هایشان ، نوجوانان را به دام عشق‌هایی می‌اندازند که عاقبتی ندارد. اینجاست که خود والدین  باید در مرکز قرار بگیرند و کانون خانواده را گرم نگه دارند تا بچه ها در سنین حساس جذب افراد غریبه نشوند و اشتباه نکنند. متفقی می‌گوید: «اگر امنیت روانی در خانه تأمین باشد و والدین عشق و محبت را در خانه ساری کنند، به لحاظ عقیدتی و ایمانی بچه‌هایشان را با اهل بیت(ع) و خدا و پیغمبر(ع) آشنا کنند، بچه‌ها سیراب می‌شوند و عشق و علاقه شان به سمت و سوی درستی سوق پیدا می‌کند. همین نوجوان‌های هیئتی و مذهبی که در تکیه‌ها و مساجد ایام محرم می‌بینیم، قطعا چنین خانواده‌هایی دارند.
امام علی (ع) در نهج البلاغه می فرمایند: «دل نوجوان مانند زمین آماده است که هر بذرى در آن افشانده شود، مى پذیرد. والدینی که بچه هایشان را از لحاظ محبت و عشق سیراب می‌کنند، اعتقادات مذهبی بچه‌ها را قوی می‌کنند، آنها را مقاوم بار می‌آورند و شخصیتشان را محکم می‌کنند، آنوقت است که این نوجوان در برابر خیلی بحران ها واکسینه می‌شود و همین دلیلی براین است که برخی به راحتی این دوره را طی می‌کنند و برخی خانواده ها بحران های زیادی با فرزندانشان تجربه می‌کنند.»

هدایت نوجوان ها به سمت مسائل مذهبی
-در برابر اشتباهات نوجوانان ، انعطاف پذیر باشید
در طی مسیر دوره نوجوانی و عشق های رنگ و وارنگ آن، بچه ها اشتباه و آزمون خطا می‌کنند. پدر و مادر علی رغم همه هدایت‌ها گاه نمی‌توانند کاری بکنند اماانعطاف پذیری اینجا نقش پررنگ دارد اینکه علی رغم همه اشتباهات باز هم والدین پذیرای فرزندشان هستند و او را در آغوش می‌گیرند، این حس امنیت را همه بچه ها باید داشته باشند. البته این بدین معنی نیست که والدین همیشه هم انعطاف داشته باشند، گاه با تکرار این فرآیند شاید توقعات اشتباهی برای بچه‌ها هم شکل بگیرد که این با درایت خود والدین بهتر است حل بشود که چه زمانی انعطاف نشان دهند و چه زمانی امتیازاتی هم از بچه ها گرفته شود تا متوجه اشتباهاتشان بشوند.
امام علی (ع) می فرمایند: « هرگاه جوان را توبیخ کردى ، برخى خطاهاى او را نادیده بگیر، تا توبیخ  تو، او را به مقابله وادار نسازد.» علی‌رغم همه این موارد باز هم دیده می‌شود که نوجوان ها در این سن دچار عشق‌های عجیب و غریب و افتادن در دام‌هایی می‌شوند که والدین از پس حل آن برنمی آیند، اینجاست که پای یک مشاور باید در میان بیاید تا خانواده را راهنمایی کنند و در جلسات مختلف بتواند با نوجوان و والدینش در ارتباط قرار بگیرد.
 
منبع: فارس