کودک آزاری را به چه کسی گزارش دهیم!

یک، دو، سه یا همان ۱۲۳؛ شماره‌ای برای ارائه خدمات مشاوره، مددکاری و روانشناسی است که در مواقع بروز آسیب‌های اجتماعی همچون کودک‌آزاری، همسرآزاری، خودکشی و... افراد می‌توانند با آن تماس بگیرند. هرچند که خط تلفنی اورژانس اجتماعی شماره سه رقمی رُندی است، اما با این وجود هستند خانواده‌ها و کودکانی که اطلاعی از فعالیت این خط تلفن اجتماعی ندارند. هرچند موضوعاتی همچون خشونت، تجاوز یا کودک‌آزاری خبری خاص کشور ایران نیست، اما تدابیری برای جلوگیری یا مداخله در بحران در چنین مواقعی پیش‌بینی شده که خط تلفنی ۱۲۳ یا همان اورژانس اجتماعی از جمله اقدامات صورت گرفته برای ورود و کمک متخصصان، مشاوران و مددکاران با افراد آسیب‌دیده و در معرض آسیب است. هیچ جای کشور نیست که با خط ۱۲۳ تماس گرفته و اورژانس اجتماعی پاسخگو نباشد. در تمام روستاها، نقاط مرزی، شهر‌ها و تمام مناطق کشور که خط تلفن یا آنتن فعال وجود داشته باشد، با شماره‌گیری ۱۲۳ امکان اتصال با اپراتور در همان استان مهیا می‌شود. اما در این میان باید پرسید با وجود گذشت حدود ۱۸ سال از راه‌اندازی خط اورژانس اجتماعی، افراد و به ویژه کودکان و دانش‌آموزان همچنین والدین آن‌ها چقدر این خط و نحوه ارائه خدمات آن را می‌شناسند و با آن آشنایی دارند؟؛ موضوعی که اهمیت شناساندن این شماره سه رقمی که عمدا با هدف در حافظه ماندن و سهولت شماره‌گیری ۱،۲،۳ را دوچندان می‌کند، نزدیک بودن خطر به فرزندانمان بیشتر از آنچه تصور می‌کنیم است؛ خطر‌هایی که با آگاهی دهی و گزارش به موقع، می‌توان از تکرار و تداوم آن جلوگیری و بسیاری از کودکان و افراد را از شر آزار‌های روانی، جسمی و جنسی رهایی بخشید.
در واقع این برنامه قصد دارد تا "مداخلات روانی - اجتماعی" را قبل "از مداخلات قضایی و انتظامی" و حتی در کنار این نوع مداخلات جایگزین کند که این مسئله در "پیشگیری از وقوع جرم" و" قضا زدائی" نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. شناسایی آسیب‌های اجتماعی شایع و در حال شیوع به صورت کشوری و منطقه‌ای و محلی نیز از طریق این برنامه صورت خواهد پذیرفت. در واقع این نوع مداخلات تاثیر گذاری "تئوری بر چسب" را به حداقل خواهد رساند تا زمینه‌ای برای توانمندسازی افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی و بازگشت آن‌ها به زندگی سالم باشد. در ابتدا این خط با موضوع انجام مداخلات برای موارد کودک‌آزاری آغاز به کار کرد، اما در حال حاضر باتوجه به امکانات و تجهیزات فراهم شده، این فعالیت از حوزه خاص کودک‌آزاری فراتر رفته و سایر گروه‌های در معرض آسیب و آسیب‌دیده اجتماعی را نیز شامل می‌شود. ضمن اینکه سایر گروه‌های هدف بهزیستی که در شرایط اورژانس باشند را در بر خواهد گرفت. با این تفاسیر کودکان و زنان آزار دیده، افرادی که اقدام به خودکشی کرده‌اند یا قصد خودکشی دارند، فرار از منزل، زوجین متقاضی طلاق، زنان و دختران در معرض آسیب و آسیب‌دیده اجتماعی، کودکان کار و خیابان، سالمندان و افراد دارای معلولیت آزار دیده، معتادان، افراد بی‌خانمان، بیماران روانی مزمن و سایر افرادی که در شرایط بحرانی و حاد قرار دارند نیز از گروه‌های هدف محسوب می‌شوند. در این میان در دسترس قرار دادن خدمات تخصصی بهزیستی به تمامی افراد جامعه، مداخلات تخصصی موثر به منظور کاهش جرائم و جلوگیری از تشدید بحران و آسیب‌های اجتماعی و کاهش صدمات بر اقشار در معرض آسیب و مداخلات تخصصی به اقشار آسیب‌پذیر جهت دستیابی به حقوق خود و توانمندسازی آن‌ها از اهداف خط تلفنی اورژانس اجتماعی است. اما نحوه پذیرش گروه‌های هدف و نحوه ارائه خدمات به چه صورت انجام می‌شود؟ نحوه پذیرش از طریق تماس تلفنی گروه هدف، تماس تلفنی مردم و اعضای خانواده و تماس تلفنی کارشناسان و کارکنان سازمان‌های دولتی و غیردولتی است.
در این میان باتوجه به اینکه خدمات خط تلفنی اورژانس اجتماعی به صورت شبانه‌روزی و از طریق نیرو‌های تخصصی از جمله مددکار اجتماعی و روانشناس ارائه می‌شود، معرفی خدمات سازمان بهزیستی به تماس‌گیرندگان، ارائه راهنمایی و مشاوره لازم به تماس‌گیرندگان، ارجاع افراد به مرکز مداخله در بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی (اورژانس اجتماعی)، ارجاع تماس‌گیرندگان به مراکز تابعه سازمان (توانبخشی، پیشگیری و اجتماعی) و ارجاع افراد مشمول دریافت خدمات به واحد‌های خدمات اجتماعی سیار از خدماتی است که ارائه می‌شود.

 

منبع : ایسنا