تصویر آرامش بر بوم وجودمان بکشیم

به گزارش تابناک جوان به نقل از روزنامه جوان، تابستانی دیگر از راه می‌رسد و دانش‌آموزان، دانشجویان و حتی والدین فرصت فراغت بیشتری پیدا می‌کنند و می‌توانند با هنر به پالایش روح و روان خود بپردازند. تعداد زیادی از روانشناسان به منظور آرامش روحی و روانی شیوه‌های گوناگونی را به افراد توصیه می‌کنند. روش‌های کم‌هزینه لیکن در عین حال مفید و کاربردی که در کشاکش زندگی ماشینی و پراسترس امروزی همانند زنگ تفریحی کوتاه موجب استراحت عصبی و روحی فرد بشوند. من هم به نوبه خود یکی از چند توصیه‌ای که به دوستانم می‌کنم، طراحی و نقاشی است. کمک و آرامشی که ترسیم اشکال و رنگ‌آمیزی آن‌ها به شما می‌کند کمتر از سایر روش‌های آرام‌بخش روحی مانند پیاده‌روی در فضای سبز، ورزش، مطالعه و از این قبیل نخواهد بود. مضافاً اینکه با توجه به نوع اشکال ترسیمی یا رنگ‌های به کار رفته می‌توانید وضعیت روحی خود را نیز مشاهده و تحلیل کنید. علاوه بر بهبود توانایی‌های ذهنی و عاطفی، فرد می‌تواند از طریق طراحی و نقاشی کردن، مهارت‌های حسی و حرکتی خود را نیز بهبود بخشد. نقاشی کار کردن در یک محیط غیررقابتی و آرام فرد را قادر می‌سازد به دستاورد‌های شخصی متعددی دست یابد؛ در این فرآیند شخصیت و عزت نفس فرد تقویت خواهد شد. این موضوع به ویژه برای افرادی که دارای اعتیاد به مواد بوده یا در شرایط آسیب‌زا یا سالمند هستند، توصیه می‌شود. بدون شک هنر نقاشی جدا از خلق آثار هنری، فواید عالی برای روان ما، تخلیه هیجانات و افزایش تمرکز و دقت ما به محیط پیرامون‌مان دارند. در این نوشته برخی از فواید نقاشی را برای شما بازگو می‌کنم.

رشد خلاقیت و تقویت کارآیی مغز

رسم اشکال و رنگ‌آمیزی آن‌ها موجب می‌شود افراد از تخیلات خود استفاده کنند. آن‌ها تصاویر زنده‌ای از خانه‌ها، مردم و مکان‌ها خلق کرده و حتی می‌توانند احساسات و تصورات خود را روی کاغذ یا بوم نقاشی نشان دهند و از این طریق به نوعی «هنری انتزاعی» تولید کنند. گذشته از آن که بدین ترتیب آثار هنری شخصی خود را خلق می‌کنند، همچنین باید از مهارت‌های هنری خود استفاده کنند که در این صورت این فعالیت‌ها نقش مفیدی در توسعه کارآیی مغز آن‌ها بازی خواهد کرد. در افراد راست مغز یا اهالی هنر، رسم و نقاشی راه سالمی برای ارتقای مهارت‌های خلاقانه‌ای است که از خود بروز داده‌اند. از سوی دیگر، افراد چپ مغز یا تحلیلگر هم می‌توانند با نقاشی و رنگ‌آمیزی خلاقیت خود را تحریک و بهبود ببخشند. با شناخت این عوامل، طراحی و نقاشی برای کودکان بسیار توصیه می‌شود. در واقع، بسیاری از کودکانی که در سنین رشد هستند را باید تشویق به نقاشی و رسم اشکال کرد. بدیهی است با توسعه رشد مغزی، کودکان بیشتر برای امور تحصیلی و علمی آماده می‌شوند. علاوه بر این، آن‌ها به زبان ساده‌تری می‌توانند ایده‌های خود را با مربیان و والدین‌شان به اشتراک بگذارند.

بهبود عملکرد حواس و حافظه

از آنجایی که مزایای بهداشتی درمانی نقاشی در فعالیت‌های ذهنی یک فرد مشهود است، این فعالیت‌ها همچنین می‌توانند به بهبود حواس منجر شوند. با آگاهی از نقش مغز در انتقال پیام و دستور انجام فعالیتی به اعضای بدن درمی‌یابیم که تحریک این اندام یکپارچه (مغز) برای بهبود عملکرد ارگان‌هایی که کنترل می‌کند، حیاتی است. بنابراین، فردی که به نقاشی مشغول بوده، بدون شک تغییرات مثبتی در نحوه واکنش‌های خود و درک جهان تجربه خواهد کرد. هنر نقاشی همچنین می‌تواند فرد را قادر به تحرک بهتری کند. وقتی فردی نیاز به استفاده از قلم مو یا مداد برای خلق آثار هنری خود دارد، ناگزیر است حرکات مؤثرتر دستانش را افزایش دهد. از طریق بهبود فعالیت‌های مغزی، سیگنال‌ها می‌توانند به طور مؤثرتری از مغز به نورون‌های حرکتی فرستاده شوند که به نوبه خود دستور می‌دهند عمل مشخصی انجام شود. در نتیجه، مهارت‌های حرکتی زیبایی به‌وجود می‌آید. از دیگر اثرات درمانی نقاشی بهبود حافظه است. افرادی که بیماری‌هایی مانند آلزایمر را تجربه می‌کنند از مزایای درمانی نقاشی و رنگ‌آمیزی لذت می‌برند. اگر چه آن‌ها در بخش حافظه خود مشکل دارند، لیکن سرگرم کردن آن‌ها به نقاشی و رنگ‌آمیزی می‌تواند به افزایش مهارت‌های مورد نیازشان کمک کند. وقتی آن‌ها ذهن خود را از طریق تخیل و تفکر به اصطلاح تراش داده و تیز می‌کنند، ممکن است شرایط بهتری از بیماری خود را تجربه کنند. بدین ترتیب، به رغم شرایط‌شان می‌توانند از انجام فعالیت‌های زیادی در زندگی خود لذت ببرند.

بهبود مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله

یکی از نکات موجود در لیست بلند مزایای نقاشی و رنگ‌آمیزی آن است که امکان بهبود ارتباط افراد با دیگران را فراهم می‌کند. همان‌طور که هنر بیان افکار و احساسات درونی است، شخص می‌تواند تمام احساسات غیر قابل توصیف را از طریق نقاشی و طراحی ابراز کند. با استفاده از کاربری هنر به منظور از بین بردن محدودیت‌های شخصی، افراد می‌توانند ضعف‌های خود را نیز از این طریق جبران کنند. این ضعف‌ها می‌تواند شامل حالت‌هایی، چون خجالتی بودن، اوتیسم و سایر معلولیت‌ها باشد. علاوه بر این، چون نقاشی و رنگ‌آمیزی فرآیند‌های مستمر و ادامه‌داری هستند، چنین افرادی وقتی اثری را تولید می‌کنند، می‌توانند جریان فکری خود را هم بهبود ببخشند. این موضوع می‌تواند در کار‌ها و تلاش‌های آینده آن‌ها بسیار مفید باشد. نقاشی همچنین می‌تواند باعث رشد تفکر انتقادی و حل مسئله شود. در حقیقت، نقاشی و طراحی، فرد را قادر می‌سازد به این درک برسد که ممکن است برای یک مسئله، بیش از یک راه حل وجود داشته باشد. همان‌طور که افراد آثار هنری خود را کشف می‌کنند و آن‌ها را بر روی صفحات سفید آثار هنری پیاده می‌کنند، ناخودآگاه تکنیک «متفاوت اندیشیدن» هم در آن‌ها توسعه می‌یابد. هنر نقاشی دیدگاه آن‌ها در موقعیت‌های مختلف را وسیع‌تر می‌کند. در نتیجه، آن‌ها قادر به انجام کار‌ها و وظایف مختلفی به روش‌های خلاقانه و بسیار مؤثر خواهند بود.

افزایش احساسات مثبت و اعتماد به نفس

خلق یک نقاشی و رنگ‌آمیزی آن، قطعاً احساسات منفی را در یک فرد کاهش می‌دهد. این نوع احساسات با اندیشه‌ها و احساسات مثبت جایگزین می‌شوند، همان‌طور که نمود آن را در رنگ و نقاشی می‌توان مشاهده کرد. البته، همان‌طور که شخص مهارت‌های خود را در نقاشی و رنگ‌آمیزی توسعه می‌دهد، نتایج بسیار خوبی هم برایش به ارمغان می‌آورد. بنابراین، می‌تواند در فرد احساس خوبی نسبت به توانایی‌هایش ایجاد کند. این فعالیت‌ها اعتماد به نفس او را بالا برده و به او القا می‌کند تا به آنچه می‌تواند انجام دهد باور داشته باشد. با استفاده از فواید طراحی و نقاشی بر سلامتی، شخص همچنین می‌تواند حالت خوش‌بینی را تجربه کرده و از طریق نقاشی احساس شادتری داشته باشد. با بدن و ذهنی که آرام‌تر می‌شود، می‌توان عملکرد بهتری داشت. کار کردن در یک محیط غیررقابتی و آرام (اگر مربی باشد که نقش مهمی در این امر ایفا می‌کند) فرد را قادر می‌سازد به دستاورد‌های شخصی بیشتری دست یابد؛ این فرآیند شخصیت و عزت نفسش را تقویت خواهد کرد. این مورد به ویژه برای افرادی که دارای اعتیاد به مواد بوده یا در شرایط آسیب‌زا یا سالمند هستند، توصیه می‌شود، زیرا آن‌ها به فعالیت‌هایی نیاز دارند که بتوانند استقلال خود را تقویت کنند.

رهایی از استرس و مشکلات نهفته روانی

شاید مهم‌ترین فایده نقاشی و رنگ‌آمیزی آن است که جنبه‌های احساسی افراد را دربر گیرد. بسیاری از مردم برای رهایی از استرس از کار‌های هنری استفاده می‌کنند. طبیعی است فشار زندگی می‌تواند بسیار خسته‌کننده باشد، لذا افراد برای رهایی از فشار‌ها و مشقات زندگی می‌توانند نقاشی را امتحان کنند. آن‌ها از طریق رنگ و نقاشی، قادر به آزادسازی استرس‌های انباشته خود می‌شوند. وقتی به طور موقت از دنیای ترس و نگرانی خارج شوند، وارد دنیای سرگرم‌کننده و مهیجی می‌شوند. آزادسازی استرس در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های فیزیولوژیکی دیگر بسیار مفید خواهد بود. علاوه بر آنچه گفته شد، وقتی کسی احساسات خود را از طریق هنر تخلیه می‌کند، بر آزادسازی کلیه احساسات پنهانی خود تمرکز می‌کند. در حقیقت، حتی ممکن است درد فیزیکی ناپدید شود، زیرا شخص عمیقاً در نقاشی‌هایش غرق می‌شود. تحقیقات این حالت را «آلفا» نامیده‌اند؛ در این حالت بخشی از مغز انسان درگیر یک فعالیت آگاهانه است، در حالی که بخش ناخودآگاه نیز همزمان روشن و فعال به کار خود ادامه می‌دهد. چنین وضعیتی همچنین می‌تواند از سایر فعالیت‌ها مانند موسیقی و مراقبه حاصل شود. در این حالت انرژی آزاد می‌شود و فرد خود را احیا می‌کند. افراد در این شکل خاص از ریکاوری می‌توانند خود را تقویت کنند. در نتیجه، روند درمان یا افزایش سلامتی می‌تواند سریع‌تر و مؤثرتر واقع شود. با دانستن این مزایا، تعجب‌آور نیست که نقاشی و رنگ‌آمیزی برای بازپروری فردی که وقایع دردناکی را تجربه کرده، بسیار توصیه می‌شود. در واقع، بسیاری از درمانگران این فعالیت‌ها را در برنامه بیماران خود لحاظ می‌کنند. آن‌ها بیماران خود را تشویق می‌کنند تا هیجانات خود را رها و آزاد کنند. وقتی فردی قادر به پیدا کردن محیطی امن برای انتقال و تخلیه احساسات خود شود، خروجی و اثرگذاری بهداشتی درمانی نقاشی هم می‌تواند برای کمک به بهبود چنین شخصی به حداکثر برسد. شخص در دنیای پاک شدن و خلاصی از بسیاری رویداد‌های تلخ که ممکن است برای او اتفاق افتاده باشد، وارد شده و غوطه‌ور می‌شود. سطح استرس و اضطراب احساسی‌اش کاهش می‌یابد و به این ترتیب قادر به بازگشت به کار روتین خود و انجام بهتر کار‌ها و وظایفش خواهد بود. از طریق نقاشی، روش‌های درمانی بسیاری با موفقیت انجام شده‌اند و با حمایت مضاعف خانواده و نزدیکان، بیماران توانستند به آرامش درونی برسند.

افزایش هوش هیجانی و توجه به جزئیات

با توجه به مزایای بهداشتی درمانی مختلف نقاشی، روشن است که این فعالیت‌ها می‌تواند موجب افزایش هوش هیجانی فرد شود. زمانی که فرد قادر شود احساسات خود را در فضایی هنری به حرکت درآورد یا جاری سازد، می‌تواند درک بهتری از احساسات متفاوت برای خود ایجاد کند. در حین انجام این کار، فرد می‌تواند احساسات نشاط، صلح و آرامش، عشق و شادی را به‌خوبی تجربه کند. از طریق رشد شخصیتی و ثبات احساسی شخص، نقاشی و رنگ‌آمیزی نه تنها به یک فرد خاص بلکه حتی به افراد اطراف او نیز سود می‌رساند. نه تنها فرد قادر به پاسخگویی به احساساتی که دیگران دارند، خواهد شد بلکه این افراد نیز اثرات مثبت هنر را با سایرین به اشتراک می‌گذارند. فردی که در حال انجام نقاشی است، روز‌های مردم دیگر را درخشان‌تر می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند با هر گونه مشکل سر راهشان به نحو بهتری مواجه شوند. همان‌طور که او کنترل بیشتری بر روی احساساتش دارد، تبدیل به همدم خوبی برای افرادی که با آن‌ها تعامل دارد، خواهد شد. از مزایای نقاشی می‌توان به این نکته هم اشاره کرد که این فعالیت باعث می‌شود فرد عمق مشاهده خود را افزایش داده و به جزئیات محیط اطرافش توجه بیشتری داشته باشد، زیرا فرد بیشتر در معرض نور، تاریکی، رنگ، سایه و بسیاری از ویژگی‌های خاص هنر نقاشی قرار می‌گیرد، لذا قادر خواهد شد توجه دقیق‌تری به جزئیات زیباتر اطراف خود بکند. چشمان او آموزش می‌بینند تا به‌دنبال طرح‌های پیچیده و اشکالی که در گذشته نادیده گرفته می‌شدند، باشند. بنابراین، همزمان که مغز اجازه بهبود قدرت تمرکز شخص را می‌دهد، فرد می‌تواند حتی ریزترین جزئیاتی که می‌توان دید را مشاهده و آن‌ها را تحسین کند.
در خاتمه باید گفت: همه می‌توانند نقاشی کنند و این فعالیت قطعاً ارزش یک بار تلاش را دارد. با دانستن مشکلاتی که در زندگی وجود دارد، خوب است گاهی اوقات کمی وقت بگذاریم و یک قلم مو یا مداد برداشته و شروع به نقاشی یا کشیدن طرحی بکنیم.