چرا میکروب‌ها به فضای زیر ناخن‌ها علاقه دارند؟

ناخن‌های بلند معمولا مورد علاقه خانم‌هاست و اغلب تلاش می‌کنند ظاهر زیبایی به آن‌ها داده و از استحکام خوبی برخوردار باشند، اما همین ناخن‌ها می‌توانند بسیار خطرناک باشند. البته این عادت در برخی مردان هم جسته وگریخته دیده می‌شود. بسیاری از افرادی که ناخن‌های خود را بلند می‌کنند، می‌گویند با دقت در شست‌وشوی صحیح آن‌ها از تجمع آلودگی و میکروب زیرشان جلوگیری می‌کنند، اما محققان هشدار داده‌اند همین عادت می‌تواند سلامت آن‌ها را به خطر بیندازد. شست‌وشوی مرتب دست‌ها یکی از راه‌های جلوگیری از گسترش میکروب‌هاست. در بسیاری از مکان‌ها مانند مراکز تهیه غذا و رستوران‌ها، تمیز نگه داشتن دست‌ها از اصولی است که باید با جدیت رعایت شود. حتی پزشکان اغلب نمی‌توانند دستان‌شان را استریلیزه کنند و معمولا هنگام معاینه بیماران از دستکش استفاده می‌کنند. حدود ۱۰۰سال پیش پزشکان دریافتند باکتری‌ها همواره بعد از چند بار شست‌وشو هنوز وجود دارند و مدتی بعد متوجه شدند علت آن، مقاوم بودن بعضی باکتری‌ها در مقابل شست‌وشوی متعدد است؛ بنابراین پوشاندن دست‌ها می‌تواند دست‌ها را برای مدت طولانی‌تری تمیز نگه دارد.

فقط انگشتان دست نیست که معمولا مملو از باکتری است بلکه زیر ناخن‌ها هم محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها محسوب می‌شود. این‌ها پوشش‌های نازک کراتینی است که از ماده‌ای مشابه عاج کرگدن یا شاخ ایمپالا ساخته شده‌اند. محققان با بررسی وضعیت زیر ناخن گروهی از افراد داوطلب دریافتند فضای زیر ناخن‌ها، منطقه مهمی برای رشد باکتری‌هاست. دیگر قسمت‌های دست داوطلبان، مرکز صد‌ها تا هزاران نوع باکتری است، اما وقتی حرف از زیر ناخن‌ها به‌میان می‌آید محققان مدعی شده‌اند در هر ناحیه‌ای از نوک انگشتان دست صد‌ها هزار باکتری وجود دارد. روی نوک انگشتان دست دقیقا همان میکروب‌ها و باکتری‌هایی وجود دارند که در دیگر نقاط دست مشاهده می‌شود.

هر چه ناخن‌های دست بلندتر باشد، سطح بیشتری برای رشد میکروب‌ها و میکروارگانیسم‌ها برای چسبیدن به این نقطه ایجاد می‌شود. به‌طور کلی، ناخن طبیعی بلند، ناخن مصنوعی بلند، ناخن لاک‌زده یا ناخن‌های آکریلیک اهمیت چندانی ندارند. آنچه حائز اهمیت است، افزایش اتصال میکروارگانیسم‌ها به سطح ناخن‌های بلند است که نابودی آن‌ها را با شست‌وشوی دست دشوارتر می‌کند. محققان در بررسی‌های خود موفق به کشف نوعی باکتری مقاوم به آنتی‌بیوتیک موسوم به MRSA شدند که باعث بروز عفونت‌های جدی در بیماران بستری شده در بیمارستان می‌شود. برخی باکتری‌های موجود در زیر ناخن مانند «استافیلوکوکوس» موجب بروز عفونت می‌شوند. شما می‌توانید این باکتری‌های تجمع‌یافته زیر ناخن را با خاراندن، جویدن ناخن، بینی گرفتن و مکیدن انگشت به بدن انتقال دهید.بدترین چیزی که ممکن است به‌دنبال وجود باکتری‌ها و قارچ‌های زیر ناخن رخ دهد، عفونت ناخن است که درست است وضعیتی بغرنج و حیاتی ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند باعث بدشکل شدن ناخن‌های شما شود و حتی رنگ آن‌ها را نیز تغییر دهد.

محققان می‌گویند تعداد بالای باکتری‌های زیر ناخن به‌دلیل فضای بین پوست و ناخن است که به لطف محافظت فیزیکی ناخن و رطوبتی که در آن ناحیه موجود است، محیط خوبی را برای رشد و تکثیر میکروب‌ها فراهم می‌کند. این ناحیه از دست ممکن است برای عوامل ضدمیکروبی در طول مراحل معمولی شست‌وشوی دست‌ها نسبتا غیرقابل‌دسترس باشد. همین امر باعث می‌شود میکروب‌ها به‌طورکامل از بین نروند. فضای زیر ناخن‌ها معمولا غیرقابل نفوذ است که به معنای گسترش بیماری‌هاست. درواقع، این نقطه کوچک، محلی است که فضای تحقیقاتی بسیار خوبی را برای بررسی ماهیت حیات میکروبی روی ناخن‌های پرستاران ایجاد می‌کند. نه تنها ناخن‌های طبیعی، بلکه ناخن‌های مصنوعی یا ناخن‌های لاک‌زده هم این ویژگی را دارند. محققان به بررسی میزان میکروب‌های جمع شده زیر ناخن‌های طبیعی و ناخن‌های مصنوعی در عده‌ای از پرستاران پرداختند و این‌که آیا شست‌وشوی دست‌ها می‌تواند این میکروب‌ها را از بین ببرد یا خیر. آن‌ها در مطالعات خود دریافتند میزان میکروب‌های موجود در زیر ناخن پرستارانی که از ناخن مصنوعی استفاده می‌کردند به‌مراتب بیشتر از میزان میکروب موجود در زیر ناخن‌های طبیعی در پرستاران بود و این حجم از میکروب، قبل و بعد از شست‌وشوی دست‌ها همچنان بالا بود. البته این به آن معنا نیست که این گروه از پرستاران باکتری بیشتری را به بیماران منتقل می‌کنند بلکه این تحقیق صرفا میزان بالاتر میکروب‌ها در زیر ناخن‌های مصنوعی را به اثبات می‌رساند. این فرضیه وجود دارد که هر چه حجم و تعداد باکتری‌ها بیشتر باشد، خطر انتقال عوامل بیماری‌زا نیز افزایش می‌یابد. محققان بر این باورند که استفاده از ناخن مصنوعی، شست‌وشوی دست‌ها را ضعیف‌تر کرده و باعث می‌شود میزان میکروب بالاتری زیر ناخن‌ها باقی بماند و این مشکل را دوچندان می‌کند. علاوه بر این‌که در گروه‌هایی مانند پرستاران که در مواجهه با بیماران معمولا از دستکش استفاده می‌کنند، حتی ممکن است باعث پارگی دستکش شود.

هر سال دو تا سه میلیون نفر در دنیا بر اثر ابتلا به اسهال جان خود را از دست می‌دهند. محققان معتقدند شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون تا حد زیادی می‌تواند این آمار را کاهش دهد و به جرأت می‌توان گفت که با این کار حداقل می‌توان جان یک میلیون نفر را از مرگ نجات داد. توجه به ناحیه زیر ناخن‌ها اهمیت دوچندانی هنگام شست‌وشوی دست‌ها دارد و افراد باید نسبت به حضور باکتری‌ها زیر ناخن حساس باشند و همیشه ناخن‌ها را کوتاه و تمیز نگه دارند. پزشکان حتی هشدار داده‌اند وجود میکروب‌ها زیر ناخن دست پرستاران و حتی مادران می‌تواند خطر مرگ‌ومیر نوزادان را به‌دلیل عفونت‌های منتقل شده به آن‌ها افزایش دهد.

 

منبع : جام جم