کهکشان راه شیری چه بویی دارد؟

انسان‌ها بر اساس حواس پنجگانه بینایی، شنوایی، لامسه، چشایی و بویایی دید خود از واقعیت و جهان اطراف را شکل می‌دهند. برخی بر این باورند که انسان‌ها بیشتر روی داده‌های دریافتی به واسطه بینایی و شنوایی حساب می‌کنند؛ اما واقعیت اینجاست که ذهن انسان از تمامی حواس خود برای ایجاد یک تصویر کلی بهره می‌برد. هرچند که وقتی صحبت از فضا می‌شود، شرایط تغییر می‌کند. علم به ما می‌گوید که هیچ هوایی در فضا وجود ندارد و با خلاء طرف هستیم. صدا و بو نیز برای انتقال از مکانی به مکانی دیگر به واسطه نیاز دارند. پس چطور دانشمندان توانسته‌اند متوجه بوی کهکشان راه شیری شوند؟

فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی نمی‌توانند سر خود را از هوابند خارج کرده و فضا را بو کنند. با وجود این، ناسا گزارش‌های متعددی را درباره بوی فضا ثبت کرده است. فضانوردان بر این باورند که بوی فضا چیزی شبیه به بوی فلزات با اندکی گرایش به بوی گوشت خشک شده (در هنگام آشپزی) است. ناسا آزمایشات مختلفی را روی بوی گل‌ها در ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام داده است و متوجه شده که اگرچه گل‌ها روغن کمتری در فضا تولید می‌کنند؛ اما نسبت به میزان روغن مشابه در کره زمین، بوی قوی‌تری دارند. علاوه بر این، بررسی‌ها نشان داده‌اند که در جاذبه صفر مایعات بدن به سمت سر می‌روند و در نتیجه تغییراتی در حس بویایی و چشایی ایجاد می‌شود. با در نظر گرفتن همه اینها، بوی کهکشان راه شیری چیست؟
در سال ۲۰۰۹ یک مقاله در حوزه اخترفیزیک منتشر شد که ادعا می‌کرد کهکشان راه شیری بویی شبیه به عرق نیشکر دارد. در سال‌های بعد نیز این موضوع توسط چند مقاله دیگر تایید شد. این مقالات علمی تمرکز خود را روی مولکول‌های آلی موجود در Sagittarius B۲ یعنی جایی که ستاره‌ها متولد می‌شوند، گذاشته بودند. Sagittarius B۲ یک ابر مولکولی غول‌پیکر متشکل از گاز و گرد و غبار است که در فاصله ۳۹۰ سال نوری از مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد. یافته‌ها نشان دادند که در میان عناصر شیمیایی بین‌ستاره‌ای موجود در این ابر کیهانی، اتیل فرمات و بوتیرونیترول نیز دیده می‌شوند. اتیل فرمات مزه خاص تمشک را ایجاد می‌کند و به عرق نیشکر بوی منحصر به فردش را می‌دهد. یافته‌های این مطالعات که نشان می‌دادند بوی کهکشان راه شیری به تمشک و عرق نیشکر نزدیک است، توسط فضانوردان نیز تایید شد و کار به جایی رسید که ناسا یکی از پروژه‌های عجیب خود را شروع کرد. در ۳۰ ژوئن ۲۰۲۰ (۱۰ تیر ۱۳۹۹) ناسا در قالب یک پروژه Kickstarter از Steve Pearce خواست که به ساخت بوی فضا بپردازد. عطر‌های Eau de Space تاکنون بیش از نیم میلیون دلار فروش داشته‌اند و این در حالی است که فقط شامل دو محصول بوی فضا و بوی ماه می‌شوند. شرکت Eau de Space گفت که ناسا چندین دهه قبل یک عطر مخصوص برای فضانوردان آماه کرده بود تا پیش از رفتن به فضا با بوی آن آشنا شوند. به گفته Pearce این عطر بر اساس توصیف فضانوردان که گفته بودند فضا بوی استیک خشک شده، جوشکاری، تمشگ و عرق نیشکر می‌دهد، ساخته شده است. البته در عطر بوی ماه کمی بوی باروت نیز به مشام می‌رسد تا به توصیف فضانوردان و واقعیت نزدیک‌تر باشد. تلاش برای متوجه شدن بوی فضا و کهکشان راه شیری عمیقا با تلاش درونی ما برای درک انسانی از جهان پیرامون ارتباط دارد.

فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی که بیرون ایستگاه پیاده‌روی می‌کنند نیز می‌توانند بعدا متوجه بوی کهکشان راه شیری شوند. Don Pettit، فضانورد ناسا در این رابطه گفت:من این فرصت را داشتم که کار‌های مربوط به هوابند را برای دو نفر از خدمه‌های ایستگاه که به پیاده‌روی فضایی می‌رفتند، انجام دهم. هر بار که دریچه را باز می‌کردم و دو فضانورد را به داخل میاوردم، یک بوی خاص حس می‌کردم.
Pettit به دنبال منبع این بو بود تا اینکه متوجه شد از لباس فضانوردانی که به پیاده‌روی رفته‌اند، می‌آید. وی در توصیف این بو گفت که چیزی شبیه بوی شیرین فلز است. البته این توصیف نمی‌تواند به افراد حاضر در زمین در متوجه شدن بوی کهکشان راه شیری کمک کند. به همین خاطر Pettit گفت که این بو شما را یاد بوی شیرین و خوب جوشکاری میندازد. اما چرا این بوی خاص روی فضانوردان می‌نشیند؟ یک توضیح احتمالی این است که ذرات اکسیژن اتمی در طول پیاده‌روی به لباس فضانوردان می‌چسبد و سپس در ترکیب با مولکول‌های اکسیژن موجود در ایستگاه فضایی بین‌المللی به ازون تبدیل می‌شوند. اگرچه شاید این توضیح خیلی هیجان‌انگیز نباشد، اما می‌تواند تا حدودی ماهیت بوی حس شده در ایستگاه فضایی را روشن کند. در حال حاضر این نزدیک‌ترین توصیف دانشمندان از بوی کهکشان راه شیری است.

 

منبع : گجت نیوز