خواص شگفت انگیز یک میوه ناشناخته

دست بودا (به انگلیسی: Buddha’s Hand) یا سارکوداکتیلیس یا سیتروس انگشتی (به انگلیسی: fingered citron) میوه‌ای ناشناخته است که شما را شگفت زده خواهد کرد. از آنجا درخت این میوه در محدوده کوچکی پرورش داده می‌شود و مقدار قابل مصرف میوه بسیار کم است، احتمال این که تا به حال نام این میوه را نشنیده باشید زیاد است. دست بودا، از خانواده مرکبات است و به دلیل این که به بخش‌های بلند و باریک شبیه به انگشتان دست تقسیم شده است، به این نام شناخته می‌شود. انگشتان میوه در گونه‌های مختلف میتواند به حالت باز شده، چسبیده به هم یا نیم انگشتی دیده شود. این میوه بومی هند و چین است و از دیرباز در مراسم مذهبی بودائیان مورد استفاده قرار میگرفته است. این گیاه عمدتا در مناطق معتدل چین و هند و بخش‌هایی از سواحل غربی آمریکای شمالی رشد می‌کند، ولی صادرات آن نسبتا محدود است. امروزه کشاورزان چینی حداقل ۶ نوع متمایز از دست بودا را در ۵۰۰۰ هکتار در جنوب شانگ‌های می‌کارند. حدود اواسط و اواخر دهه ۸۰ بود که این میوه به صورت تجاری در کالیفرنیا کشت شد و تا سال ۲۰۰۸ حداقل ۲۵ هکتار به کشت این میوه اختصاص داده شده است. ارتفاع درختچه سیتروس انگشتی بین ۶ – ۱۲ فوت است. این میوه علاوه بر مصرف خوراکی، مصرف دارویی هم دارد و بوی شیرین مرکباتی آن باعث شده است که در صنعت عطرسازی مورد استفاده قرار بگیرد. درخت سارکوداکتیلیس مانند دیگر مرکبات حالت درختچه‌ای با شاخه‌های بلند و نامنظم پوشیده از خار دارد. برگ‌های آن دراز و بزرگ به رنگ سبز کم رنگ است که حدود ۴ – ۶ اینچ رشد میکنند. گل‌های سفید و معطر آن از بیرون مایع به ارغوانی هستند و به صورت خوشه‌ای رشد میکنند. این گیاه به یخبدان و گرمای شدید و خشکی حساس است و در اب و هوای معتدل رشد میکند. درخت این گیاه را میتوان با جدا کردن شاخه‌های ۲ – ۴ ساله پرورش داد.

انگشتان میوه فقط حاوی قسمت سفید میوه هستند که گاهی ممکن است کمی پالپ اسیدی در آن‌ها دیده شود، ولی اغلب آن‌ها کاملا بدون آب و برخی بدون دانه هستند. آب میوه دست بودا بسیار ناچیز است و معمولا پالپ کمی دارد و بدون هسته است. طعم تلخ و شیرینی یا نیمه تلخ دارد به همین دلیل مصرف آن فراگیر نشده است و توزیع محدودی دارد.

میوه دست بودا را می‌توان به صورت تازه یا خشک شده استفاده کرد، میوه خشک شده دست بوده معمولا برای تهیه دم نوش‌های مختلف استفاده می‌شود یا این که پودر می‌شود و در ترکیب ادویه‌های معطر یا دارو‌های سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این میوه بسیار معطر است و در چین و ژاپن برای تزئین یا برای خوشبو کردن اتاق‌ها و وسایل شخصی و کمد لباس‌ها از آن استفاده می‌شود. حتی میتوانید مقداری از پوست آن‌ها هنگام شستشوی لباس‌ها در ماشین لباسشویی بیندازید تا رایحه اش روی لباسهایتان ماندگار شود.

از پالپ و پوست میوه سارکوداکتیلیس (به انگلیسی: Sarcodactylis) میتوان برای اثرات دارویی مختلف استفاده کرد. دست بودا ممکن است مواد مغذی زیادی نداشته باشید با این حال حاوی مقادیر زیادی ویتامین ث، کلسیم و فیبر غذایی است و فاقد هر گونه چربی، کربوهیدرات و پروتئین است.

هزاران سال است که از دست بودا برای تسکین درد استفاده می‌شود. ترکیبات آلی معطر شیمیایی موجود در آن از جمله لیمونین، کومارین، برگاپتین و دیوسمین داروای تسکین دهنده درد هستند و همچنین خاصیت ضد التهابی داشته و تورم و درد ناشی از جراحت، بریدگی، جراحی، کبودی، زخم و رگ به رگ شدن را کاهش دهد. برخی معتقدند که این میوه میتواند سرعت بهبود زخم و تغییر رنگ کبودی را بهبود دهد.

رایج‌ترین استفاده از دست بود ا برای بیماری‌های تنفسی است. این مویه حاوی ترکیب الکلی ملایمیاست که به عنوان خلط آور برای درمان بیماری‌های تنفسی عمل میکند. دست بودا یک میوه خلط آور است و برای درمان سرفه بیش از حد همراه خلط، یک درمان سریع و بدون درد محسوب می‌شود.

در طب سنتی هند و چین مدت هاست که از دست بودا برای درمان سندرم پیش از قاعدگی استفاده می‌شود. مصرف این میوه میتواند گرفتگی‌های قاعدگی، خونریزی و تغییرات خلقی پیش از قاعدگی را تعدیل کند. ماهیت ضد التهابی میوه همراه با خواص آنتی اکسیدانی که دارد یک راه حل عالی برای تسکین سندرم پیش از قاعدگی است. همراهی خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهاب دست بودا برای آرام کردن عضلات زیر شکم مفید است و درد را کاهش میدهد.

سارکوداکتیلیس دارای یک پلی ساکارید خاص است که به طور واضح باعث تحریک فعالیت ماکروفاژ‌ها (گلبول‌های سفید درشت خوار) و افزایش سرعت و کارایی سیستم ایمنی مربوط به آن‌ها می‌شود. گرچه مصرف دست بودا در واقع یک اقدام پیشگیرانه برای حفظ سلامت کلی بدن محسوب می‌شود، ولی مصرف آن هنگام ابتلا به سرماخوردگی، کرون و آنفولانزا میتواند به طرز قابل توجهی باعث تسریع بهود بیماری شود. ویتامین ث موجود در آن با عفونت‌ها مبارزه کرده و ازبدن در برابر حملات میکروبی محافظت میکند.

در طب سنتی چین از دست بودا به عنون گیاهی برای درمان التهاب کبد، ریه و طحال استفاده می‌شود. سایر کاربرد‌های میوه دست بودا در طب سنتی چین عبارت است از:
- درمان استفراغ
- درمان درد معده
- کاهش اشتها
- کاهش درد سینه
- کاهش تورم و درد عضلات

 

 

منبع : بیتوته