معنی نقاشی و خط خطی کودکان چیست؟

کودکان از راه‌های متفاوتی ارتباط با دنیای بیرون برقرار می‌کنند. تحلیل نقاشی‌های آن‌ها قطعاً دید وسیع تری از روحیه و حالات روانی آن‌ها به ما ارائه می‌دهد تا در مشکلات و حالات تنش زا کمکشان کنیم. عموماً بیشتر ما برای درک مشکلات کودک از ارتباطات کلامی استفاده می‌کنیم درحالی که این نوع ارتباط فقط ۱۰%از مشکلات را عنوان میکند. خانواده باید ۹۰%ما بقی راه‌های ارتباطی را مطالعه کند تا شناخت بیشتری از فرزندانشان بدست آورند. چون غالباً کودکان راجع به احساساتشان صحبت نمی‌کنند؛ بنابراین تحلیل نقاشی کودکان یک روش موثربرای شناخت حالت روانی اوست. مقدار زیادی مداد رنگی دراختیار کودکانتان قراردهید و ببینید کدام یک را انتخاب می‌کنند و از آن‌ها بخواهید یک طرح دلخواه بکشند. این کار احساساتشان را تا حدودی آشکار می‌کند. همچنان می‌توان علت مشکلاتی از قبیل بی خوابی، مکیدن انگشت و لکنت زبان را شناسایی وآن‌ها راحل کرد. حالا ۴ مرحله زیر را به ترتیب پیش می‌رویم:

به تصویری که کشیده نگاه کنید و ببینید چه حسی پیدا می‌کنید. دلگیر یا آشفته شدید؟ پاسخ به این سوال اولین نشانه از بررسی رفتار کودکان هست.

کودکان هرچقدر بزرگ‌تر شوند با احساسات و تجربیات جدیدی روبه رو می‌شوند و هر چیزی که می‌بینند هیجان انگیز و جدید خواهد بود. نتیجه پاسخ دهی یک کودک سالم به تمام این اتفاقات و احساسات محدودۀ رنگ‌هایی ست که استفاده می‌کند هر چقدر رنگ بیشتری استفاده کند خوشحال‌تر و هیجان زده‌تر هست. به طورکلی کودکانی که از رنگ آبی و سبز استفاده می‌کنند شادترند و تطبیق بیشتری با محیط دارند. رنگ‌های گرم مثل نارنجی و زرد نشان دهنده یک کودک با روابط اجتماعی بالاست. رنگ‌های تاریک و سرد در نقاشی نشان دهنده غم هست و اینکه کودک به کمک نیاز دارد.

اگرکودکی نقاشی خود را نیمه کاره رها کند یا خطوط کمرنگی بکشد نشان دهنده این موضوع ست که نیاز زیادی به تشویق دارد. یا کودک از لحاظ روحی نامتعادل است، پاک کردن زیاد و تکمیل بیش از حد هم به معنی اضطراب کودک است. تزئین بیش از حد نقاشی با رنگ و لعاب هم یعنی این که کودکتان به توجه نیاز دارد.

کودکانی که در سمت چپ صفحه شروع به نقاشی می‌کنند معمولاً خجالتی و درون گرا هستند و یا اینکه احساس تنهایی می‌کنند. کودکانی که در سمت راست صفحه نقاشی می‌کشند کودکان اجتماعی و برون گرا هستند. فقط صحبت با کودکان راه چاره نیست. اگر مشکلی وجود دارد از او یک نقاشی بخواهید. با دید منفی و پیدا کردن نقاط منفی و اشکالات رفتاری سراغ نقاشی نروید. کودک هم درشرایط نرمال نقاشی بکشد. حالا تحلیل کنید.

اولین چیزی که کودک نقاشی می‌کند. شاید از نظر شما بی معنی باشد، اما شاید پدرش را کشیده که در حال رفتن به سرکار هست. یا مثلا یک موتور سیکلت را کشیده. ولی هرچه کشیدند زیاد نگران نشوید، چون در این حالت تحلیل شفافی وجود ندارد.

یک خورشید بزرگ در وسط صفحه با یک لبخند نشان دهنده یک کودک شاد، راضی و تطبیق پذیر هست.

آدم‌ها در نقاشی‌های کودکان معنای خانواده را دارند. جایی که کودک آن آدم‌ها را به نسبت خودش کشیده نشان دهنده احساس کودک نسبت به آن فرد است. اگر نزدیک خودش کشید یعنی صمیمی ست و حس خوبی با آن شخص دارد. اگر آن فرد را بزرگ کشید یعنی مهم‌ترین فرد در خانواده از نظر او این آدم است.

کودکی که چنین چیزی را نقاشی کند یعنی یک فقدان را تجربه کرده مثل تجربه از دست دادن پدر یا مادر یا حتی یک حیوان خانگی. اگر کودک تک فرزند است و این نقاشی را کشید یعنی تنهاست.

اکثر کودکان در فیلم‌ها و کارتن‌ها هیولا‌ها و چیز‌های عجیب و غریب می‌بینند و آن‌ها را نقاشی می‌کنند. جای نگرانی ندارد، اما اگر کودکی خودش را شکل هیولا کشید نشان دهنده آن است که کودک ناتوانی دارد و دنبال کسب قدرت است.

بارش باران و حضور ابر در نقاشی نشان دهنده اضطراب و ترس کودک است. اگر کودک مرتباً چنین چیز‌هایی می‌کشد با روانشناس مشورت کنید مخصوصا اگرخودش را نزدیک ابر‌ها کشید.

نکته ویژه‌ای که در نقاشی خانه توسط کودک قابل توجه است جزئیاتی مثل تعداد پنجره ها، اینکه در باز است یا بسته، آیا راهی به خانه ختم می‌شود و از این دست مواردست. هرچه تعداد پنجره‌ها بیشتر باشد یعنی کودک از بقیه می‌خواهد که ببینند داخل خانه چه اتفاقاتی در جریان است. درب باز خانه به معنی خوشرویی کودک است و راهی که به خانه ختم می‌شود نشان دهنده شخصیت اجتماعی بالای اوست.

اگر کودک افراد موجود در نقاشی به خصوص افراد خانواده را عصبانی بکشد، احتمالاً تجربه یک ضربه عاطفی شدید را داشته است. یا ترس از دست دادن یکی از والدین را دارد. یا این که والدین کودک را تنبیه بدنی می‌کنند و این ترس در کودک وجود دارد.

تکرار یک مسئله در نقاشی‌ها نگران کننده است. مثلا تکرار خشونت در نقاشی، تکرار کشیدن چیزی یا شخصی که بزرگتر از کودک شماست و شما آن را نمی‌شناسید، تکرار این نقاشی که کودک اعضای بدن را به هم وصل نمی‌کند، تکرار نقاشی‌هایی که با رنگ‌های سرد و تیره؛ بنابراین با یک نقاشی قضاوت نکنید. دنیای کودکان وسعت بسیار زیاد دارد بنابراین فقط تکرار یک مسئله نگران کننده است.

---

بیشتر بخوانید

 

منبع : ایرنا